خطوط قرمزی که شکسته شد

از سال ۱۳۹۴ که توافق‌نامه برجام پس از مذاکرات طولانی با ۱+۵ به امضاء رسید، همواره این سؤال در مجامع عمومی، رسانه‌ای و دانشگاهی مطرح بوده که آیا این برجام، همانی است که رهبر معظم انقلاب آن را تائید کرده‌اند؟ به تعبیر دیگر، شروط ۱۲ گانه‌ای که رهبری نظام برای مذاکرات هسته‌ای تعیین کرده و بعد‌ها با فشار تیم هسته‌ای، به شروط چهارگانه رهبری تقلیل پیدا کرد، در روند مذاکرات و در نهایت توافق و سند نهایی برجام ملحوظ شده است. آنچه از سخنان رهبر انقلاب در مقاطع مختلف به گوش شنیده و به چشم دیده شده، این بود که شروط رهبری نظام در روند مذاکرات رعایت نشده و تیم مذاکره‌کننده و حتی مسئولانی که برجام را مملو از «باغ گلابی» می‌دیدند، واقعیت نگاه رهبری نسبت به برجام را «قلب» می‌کردند و یا به تعبیری نادیده می‌گرفتند. این در حالی بود که در دیدار‌های مختلف، ایشان تلاش داشتند این نگاه را به جامعه انتقال دهند که آنچه امروز در زرورق رنگینی تحت نام برجام عرضه‌شده، نظر من نبوده است. تا آنجا که ایشان در ۲۲ مرداد ۱۳۹۷ به‌صراحت فرمودند: «در مذاکرات برجام، البته از خطوط قرمز تعیین‌شده عبور کردند». اینکه چرا با وجود این‌همه کد‌های روشن و موجود در رابطه با نظر رهبر معظم انقلاب در خصوص برجام، هنوز یک جریان نخبه تحصیل‌کرده، نه عوام جامعه، این سؤال را از رهبری می‌پرسند که آیا خطوط قرمز شما در برجام رعایت شده یا نه؟ قصه پر غصه‌ای است که باید علت آن را در نقش خواصی دانست که همواره سعی کرده‌اند با هیاهو و جنجال، مانع شنیدن نگاه رهبری در تحولات مهم ازجمله برجام به جامعه، حتی در میان نخبگان کشور شوند.

 

از نمونه‌های روشن آن می‌توان به روشنگری‌های روز‌های اولیه امضای این توافق توسط جریان انقلابی کشور، اشاره کرد. آنجا که وقتی گفته شد آقای ظریف و تیم مذاکره‌کننده در مذاکرات هسته‌ای، بار‌ها از خطوط قرمز عبور کرده‌اند و برجام یک عبور‌گاه از خطوط قرمز رهبری است. بلافاصله نه تیم هسته‌ای، بلکه رئیس مجلس شورای اسلامی که باید به‌عنوان چشم تیزبین و ناظر ملت و رهبری در امضای توافق‌نامه‌ها و قرارداد‌ها عمل کند، در واکنش به سخنان منتقدان برجام گفتند: این حرف‌ها از جنس مخالفت است نه تذکر! و در نهم مهرماه ۹۴ تأکید کردند: «خطوط قرمز مدنظر مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) در بررسی برجام رعایت می‌شود و مجلس به آن توجه ویژه‌ای دارد.» که البته این توجه ویژه در تائید برجام در مجلس خود را نشان داد و دیدیم که نماینده‌ای به پهنای صورت اشک می‌ریزد که این تأیید شما در آینده، نظام را به چالش می‌کشد، اما رئیس محترم مجلس بی‌توجه به همه این فریاد‌ها و دلسوزی‌های از سر شناخت و بصیرت، همچون اسلاف پیشین خود کرسی ریاست مجلس با یک قیام و قعود خوش‌بینانه تنها در فاصله ۲۰ دقیقه سندی را تائید کردند که می‌دانستند هم تیم هسته‌ای از شروط و خطوط قرمز رهبری نظام در این سند عبور کرده‌اند و هم بند‌هایی از آن، چنان سست است که در کمتر زمانی با دبه درآوردن طرف‌های غربی، برجامی که قرار بود «آفتاب تابان»، «باغ گلابی» و ... برای ما باشد، تبدیل به استخوانی در گلو شود که نه می‌توانیم آن را قورت دهیم و نه بالا آوریم. برجام هر چه بود و با هر تجربه‌ای بود گذشت، آنچه امروز بیش از  هر زمان دیگری مهم است این است که باید چشم و گوشمان به سخن رهبری حکیم انقلاب باشد و در میان هیاهوی تبلیغاتی جماعتی هوچی گر، بتوانیم به‌درستی سره را از ناسره تشخیص داده تا باگذشت زمان و وقوع رخدادی دیگر، دست بر دست نکوبیم و انگشت حسرت بر دندان نگیریم که چرا باز از درک سخن ولی خود غفلت کرده‌ایم و تحت تاثیر جماعتی سیاست‌باز قرارگرفته‌ایم.
۴