اروپا را تحت فشار قرار می‌دهیم

در خجسته سالروز عید بزرگ بعثت پیامبر اعظم صلوات‌الله‌علیه‌وآله، جمعی از مسئولان نظام و سفرای کشورهای اسلامی صبح چهارشنبه (1398/1/14) با حضرت آیت‌الله خامنه‌ای دیدار کردند. در حاشیه‌ی این دیدار، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه‌ جمهوری اسلامی ایران در گفت‌وگوی کوتاهی با پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR، به سؤالی درباره‌ی بیانات نوروزی رهبر انقلاب اسلامی پیرامون رفتار اروپایی‌ها در قبال برجام پاسخ گفت. متن این گفت‌وگو را می‌خوانید:

* جناب آقای دکتر ظریف، وزیر محترم امور خارجه؛ سال نو و سالروز بعثت پیامبر گرامی اسلام را خدمت شما تبریک عرض می‌کنم. همان‌طور که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سخنرانی نوروزی‌شان در حرم مطهر رضوی فرمودند در قضیه برجام، وظیفه‌ی اروپایی‌ها این بود که در مقابل آمریکا می‌ایستادند امّا با بهانه‌های مختلف نَایستادند و علاوه بر این، و علیرغم اینکه خودشان هم مدام به ما تأکید کردند و می‌کنند که «نبادا از برجام خارج بشوید»، عملاً از برجام خارج شده‌اند؛ یعنی حتّی تحریم‌های جدیدی را علیه ایران به وجود آورده‌اند. به گفته‌ی رهبر انقلاب اسلامی، اروپایی‌ها در این قضیه هم مثل گذشته، به ما خیانت کردند و نمی‌توان از اینها توقّع داشت و به آن‌ها اعتماد کرد. لطفاً نظرتان را درباره رفتار دولت‌های اروپایی و برنامه‌ی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی در قبال آن تشریح فرمایید.

*محمد جواد ظریف:اروپایی‌ها از ابتدا به برجام به‌عنوان یک دستاورد نگاه می‌کردند اما شاید آن‌ها آمادگی نداشته باشند و قطعاً توان کافی نداشتند برای اینکه در مقابل تحریم‌های آمریکا ایستادگی کنند؛ تلاش‌هایی کردند اما همان‌طوری که رهبر معظم انقلاب فرمودند، این تلاش‌ها کافی نبود و حتی در بعضی موارد می‌شود گفت که این تلاش‌ها نشان‌دهنده‌ عدم آمادگی اروپایی‌ها برای هزینه کردن در یک حوزه‌ای که خودشان ادعا می‌کنند اهمیت استراتژیک برای آن‌ها دارد، بود. لذا این واقعیت را رهبر انقلاب از ابتدای خروج آمریکا از برجام مطرح کردند.

ما هم با توجه به اینکه ضرورت داشت اروپایی‌ها را ناگزیر کنیم بر اینکه به تعهداتشان عمل کنند، در بُعد دیپلماتیک، کار با اروپا را ادامه دادیم، کماکان هم ادامه می‌دهیم؛ اما هیچ‌گاه امید به اروپا نبستیم. برای همین هم هست که در سال‌های گذشته حتی در ابتدای برجام، بیشترین رفت‌وآمدهای ما -رفت‌وآمدهای آقای رئیس‌جمهور، رفت‌وآمدهای بنده- با کشورهای همسایه بوده، با کشورهایی بوده که شرکای قدیمی ما هستند مثل روسیه، مثل چین، مثل ترکیه، مثل عراق و توجه ما برای آینده‌ی روابط خارجی به این سمت بوده است. از ابتدای کار دولت یازدهم و به‌ویژه پس از خروج آمریکا از برجام، توجه ما روی کشورهایی که نزدیک ما هستند، در کنار ما بوده‌اند -حالا من نمی‌خواهم از کلمه‌ی «دوست» استفاده کنم- کشورهایی که در شرایط دشواری با ما همکاری کرده‌اند، متمرکز بوده است.

اروپایی‌ها را هم ما همچنان برای اجرای تعهداتشان تحت فشار قرار می‌دهیم. یعنی اروپا باید بداند که نمی‌تواند فقط با چند اظهارنظر و یا چند طرح اجرانشده از زیر بار مسئولیت‌هایش شانه خالی کند. لذا وظیفه‌ی ما به‌عنوان دستگاه دیپلماسی این است که کار اروپایی‌ها را پیگیری کنیم، به آن‌ها تذکر بدهیم، فشار بیاوریم که شما موظفید تعهداتتان را انجام بدهید؛ اما هیچ‌گاه به آن‌ها چشم امید نباید داشته باشیم.

اصولاً چشم امید نباید به خارج داشته باشیم. این انقلاب و این کشور بر پایه‌ی امید به مردم -البته بعد از امید به خدا و توسل به ائمه‌ی معصومین- و اتکای به مردم گردانده شده است. اگر امید به مردم و اتکای به مردم نبود، هیچ‌گاه جنگ تحمیلی -که همه‌ی دنیا در آن پشت سر رژیم متجاوز صدام قرار داشتند- با آبرومندی و با پیروزی پایان پیدا نمی‌کرد؛ این‌ها همه‌اش به‌خاطر این است که ما از ابتدای انقلاب، امید را بر مردم گذاشتیم و از امیدوار بودن به خارجی‌ها امتناع کردیم و رمز موفقیت جمهوری اسلامی تاکنون هم همین بوده است.