تحلیل پیروزی جبهه مقاومت در انتخابات پارلمانی عراق

تبیین:

انتخابات پارلمانی عراق در ۱۱ نوامبر ۲۰۲۵ با مشارکت رسمی ۵۶.۱۱ درصدی (بیش از ۱۲ میلیون رأی‌دهنده از حدود ۲۱ میلیون ثبت‌نام‌شده) برگزار شد که نسبت به انتخابات ۲۰۲۱ (با مشارکت حدود ۴۱-۴۳ درصد) افزایش چشمگیری نشان می‌دهد. این انتخابات، ششمین دوره پس از سقوط صدام حسین، در فضایی نسبتاً آرام و با استانداردهای بین‌المللی انجام گرفت و نتایج نهایی آن پارلمانی چندقطبی ایجاد کرد که هیچ بلوکی به اکثریت مطلق (۱۶۵ کرسی از ۳۲۹) نرسید. با این حال، بلوک شیعیان (به‌ویژه چارچوب هماهنگی شیعی) با حدود ۱۸۰-۱۸۵ کرسی، همچنان بازیگر اصلی است و جریان‌های نزدیک به محور مقاومت دستاوردهای قابل توجهی کسب کردند.

جمع شیعیان:

حدود ۱۸۴-۱۹۰ کرسی (۵۶ درصد)، شامل میانه‌روها (السودانی) و مقاومتی‌ها (الخزعلی، العامری، کتائب حزب‌الله).

- اهل سنت:  حدود ۷۶ کرسی (۲۳ درصد).

- کردها: حدود ۵۶ کرسی (۱۷ درصد).

وضعیت گروه‌های مقاومت پس از انتخابات

تحریم کامل انتخابات توسط جریان مقتدی صدر (که در ۲۰۲۱ با ۷۳ کرسی پیروز بود) مهم‌ترین عامل تغییر موازنه بود. بخش عمده آرای صدر به چارچوب هماهنگی شیعی (شامل السودانی و گروه‌های مقاومتی) منتقل شد. این امر منجر به تقویت چشمگیر جریان مقاومت شد:

- گروه‌های نزدیک به مقاومت (عصائب، بدر، کتائب حزب‌الله، حركة حقوق) مجموعاً بیش از ۷۰-۸۰ کرسی کسب کردند (رشد قابل توجه نسبت به ۲۰۲۱).

- این گروه‌ها اکنون در موقعیت قوی‌تری برای تأثیرگذاری بر سیاست خارجی (حمایت از محور مقاومت)، قانون‌گذاری حشد الشعبی و جلوگیری از فشارهای آمریکا برای خلع سلاح قرار دارند.

- جشن‌های کتائب حزب‌الله و اظهارات رهبرانشان (مانند ابوحسین الحمیداوی) نشان‌دهنده اعتماد به نفس بالا و تأکید بر «ایدئولوژی مقاومت اسلامی» است.

- در مجموع، انتخابات نماد «بلوغ سیاسی» عراق و رد فشارهای خارجی برای حاشیه‌نشینی مقاومت بود.

تقابل ایران و آمریکا در سایه انتخابات

- ایران: برخی از مسئولان نتایج را پیروزی استراتژیک می‌دانند و بر همکاری تأکید کردند. تقویت چارچوب هماهنگی، موقعیت ایران در عراق را تثبیت می‌کند، به‌ویژه در موضوع خروج نیروهای آمریکایی و حمایت از مقاومت منطقه‌ای.

- آمریکا: تا این لحظه واکنش رسمی نداده، که خود نشانه نارضایتی است. دولت ترامپ سیاست «فشار حداکثری» بر ایران را احیا کرده و عراق را به کاهش نفوذ ایران و خلع سلاح شبه‌نظامیان فشار می‌دهد. انتصاب فرستاده ویژه ترامپ برای عراق و تهدیدهای ضمنی نشان می‌دهد واشنگتن السودانی را «میانه‌رو قابل قبول» می‌بیند اما با رقبای نزدیک‌تر به ایران (مانند مالکی یا خزعلی) مشکل دارد.

- تشکیل دولت آینده (که ممکن است ماه‌ها طول بکشد) میدان اصلی تقابل خواهد بود: آمریکا می‌خواهد السودانی را حفظ کند اما با ائتلاف ضعیف‌تر مقاومتی؛ جمهوری اسلامی ایران بر ائتلاف گسترده شیعی اصرار دارد.

نگاه به سخنان رهبر معظم انقلاب و ترامپ

رهبر معظم انقلاب بارها بر «استقلال عراق»، «حفظ وحدت ملی»، «حمایت از مقاومت مردمی» و «خروج کامل نیروهای خارجی» تأکید کرده‌اند. نتایج انتخابات ۲۰۲۵ با افزایش مشارکت و تقویت جریان‌های مقاومتی، کاملاً همخوان با این دیدگاه است: مردم عراق با رأی خود به جریان‌های حامی استقلال و مقاومت، «نه» به فشارهای آمریکا گفتند و مسیر ثبات مبتنی بر اراده ملی را تقویت کردند.

- دونالد ترامپ: ترامپ مستقیماً درباره این انتخابات اظهارنظر نکرده، اما سیاست کلی او (احیای فشار حداکثری بر ایران و تأکید بر خلع سلاح شبه‌نظامیان عراقی) نشان می‌دهد نتایج را نامطلوب می‌بیند. او السودانی را به‌عنوان شریک تجاری میانه‌رو ترجیح می‌دهد اما تقویت مقاومتی‌ها را تهدیدی برای منافع آمریکا (حفظ حضور نظامی محدود و جلوگیری از نفوذ ایران) تلقی می‌کند.

چشم‌انداز آینده

عراق پس از این انتخابات وارد مرحله‌ای از ثبات نسبی داخلی اما  تنش خارجی فزاینده  می‌شود. السودانی شانس بالایی برای نخست‌وزیری دوم دارد (به دلیل توانایی اجماع‌سازی)، اما دولت ائتلافی خواهد بود و کردها/سنی‌ها نقش کلیدی در مذاکرات خواهند داشت. چالش‌ها (فساد، اقتصاد، فشارهای خارجی) باقی است، اما تقویت مقاومت و افزایش مشارکت، عراق را به کشوری مقاوم‌تر در برابر مداخلات تبدیل کرده است. در نهایت، این انتخابات نشان داد که محور مقاومت نه تنها زنده مانده، بلکه در قلب فرآیند دموکراتیک عراق ریشه دوانده و آماده مقابله با فشارهای دوره دوم ترامپ است.