پایانه جدید LNG به خروج عراق از مدار انرژی ایران کمک خواهد کرد

تبیین:

بنیاد دفاع از دموکراسی آمریکا  : 30 اکتبر – 8  آبان 1404

www.fdd.org

 نویسنده: بریجت تومی

نشر محتوای مقالات در اندیشکده های خارجی صرفا به منظور درک مناسبات تحلیلی خارجی و هم افزایی تحلیلی مخاطبان بوده و موسسه تبیین محتواهای مزبور را رد یا تأیید نمی کند.

عراق به آرامی گام‌هایی برای رهایی بخش انرژی خود از نفوذ ایران برمی‌دارد، اما برای موفقیت در این مسیر به حمایت و تشویق قوی آمریکا نیاز دارد.

شرکت آمریکایی «اکسلریت انرژی» در تاریخ ۲۸ اکتبر اعلام کرد که با عراق برای ساخت اولین ترمینال شناور گاز طبیعی مایع (LNG) در خلیج فارس، واقع در خور الزبیر، به توافق رسیده است. این ترمینال، اولین دسترسی مستقیم عراق به واردات LNG از بازار جهانی خواهد بود و شرکت اکسلریت به عنوان تأمین‌کننده LNG این پروژه نیز فعالیت خواهد کرد. ارزش سرمایه‌گذاری این پروژه حدود ۴۵۰ میلیون دلار تخمین زده شده و قرارداد آن پنج ساله است، با امکان تمدید.

سفارت آمریکا در بغداد اعلام کرد: «این پروژه گامی حیاتی برای استقلال انرژی عراق از ایران، تقویت حاکمیت عراق و ایجاد رفاه برای هر دو ملت ماست.» استقلال انرژی عراق از ایران، بخشی از کمپین فشار حداکثری دولت ترامپ بر تهران به شمار می‌رود.

بغداد سالانه میلیاردها دلار گاز از تهران خریداری می‌کند

با وجود جایگاه عراق به عنوان دومین تولیدکننده بزرگ نفت اوپک و دارا بودن منابع طبیعی قابل توجه، این کشور برای تأمین انرژی شبکه داخلی خود به خرید گاز از ایران متکی است. در سال‌های اخیر، عراق سالانه بین ۴ تا ۵ میلیارد دلار گاز از ایران وارد کرده است. به گفته مقامات عراقی، این گاز وارداتی ۳۰ تا ۴۰ درصد برق عراق را تأمین می‌کند. در مارس ۲۰۲۴، عراق قراردادی پنج ساله برای خرید گاز از ایران امضا کرد، با این حال صادرات گاز ایران به عراق در سال ۲۰۲۵ کاهش یافت؛ به طوری که بین آوریل و آگوست حدود ۴۰ درصد کمتر شد.

حتی با در نظر گرفتن مجموع واردات و منابع داخلی، عراق اغلب قادر به تأمین کامل نیازهای انرژی خود نیست. مشکلات ایران در تأمین تقاضای داخلی انرژی، توانایی این کشور برای صادرات پایدار گاز، به ویژه در ماه‌های گرم تابستان، را محدود می‌کند و نتیجه آن خاموشی‌های گسترده در سراسر عراق است.

فرصت‌هایی برای عراق جهت تنوع‌بخشی به واردات و افزایش تولید داخلی گاز

عراق فراتر از خرید از ایران، قراردادهایی با شرکت‌های بین‌المللی انرژی برای توسعه زیرساخت‌های داخلی و گسترش واردات انرژی منعقد کرده است. با این حال، برخی از این رویکردها قادر به حذف نفوذ ایران از بخش انرژی عراق نیستند. به عنوان مثال، پیشنهاد خرید گاز از ترکمنستان مستلزم ایفای نقش واسطه‌ای حیاتی توسط ایران است.

واردات از ایران تنها چالش عراق نیست. این کشور حدود ۳۰ درصد از گاز تولیدی میادین نفتی خود را می‌سوزاند؛ عملی که هم اسراف‌آمیز است و هم به محیط زیست آسیب می‌رساند. این محدودیت ناشی از کمبود زیرساخت‌ها و فناوری است و مانع بهره‌برداری کامل از منابع طبیعی عراق می‌شود. دولت عراق قصد دارد با جذب سرمایه‌گذاری برای توسعه زیرساخت‌های جمع‌آوری و استفاده از گاز، سوزاندن آن را کاهش دهد و تقاضای داخلی را تأمین کند.