حملات اسرائیل و آمریکا در ماه ژوئن، تنها تجهیزات محدودی برای غنیسازی اورانیوم برای ایران باقی گذاشت. طبق گزارش ۱۳ سپتامبر در لوموند، در واقع، این گزارش که بر اساس گزارش مقامات فرانسوی در مورد ارزیابی خسارات پس از جنگ اورشلیم تهیه شده، میگوید بعید است تهران بتواند به این زودیها چنین تلاشهایی را از سر بگیرد.
برای احیای برنامه غنیسازی خود - که ایران را قادر به تولید سوخت جدید برای سلاحهای هستهای میکند - تهران احتمالاً نیاز به تأمین برخی تجهیزات از خارج از کشور خواهد داشت. توانایی آن برای انجام این کار احتمالاً به آمادگی کشورهای غربی برای بازگرداندن کامل پادمانهای اشاعه بستگی دارد.
تنگناهای اصلی در مسیر سلاحهای هستهای ایران
حملات اسرائیل و آمریکا ، تنگناهای بزرگی را در توانایی ایران برای ساخت سلاحهای هستهای ایجاد کرد.
برای جلوگیری از تولید سوخت اورانیوم غنیشده توسط ایران، اسرائیل را بمباران کرد تأسیسات تولید، مونتاژ و آزمایش سانتریفیوژ تهران و تجهیزات مرتبط با آن را از بین بردند . اورشلیم و واشنگتن همچنین کارخانه تبدیل اورانیوم ایران در اصفهان و سه تأسیسات غنیسازی در نطنز و فردو را که اکنون ممکن است برخی از ذخایر اورانیوم غنیشده در آنجا دفن شده باشند، به شدت آسیب رساندند یا تخریب کردند. همچنین در اصفهان، این حملات مانع دسترسی به ذخایر اورانیوم بسیار غنیشده (HEU) در تونلهای مجاور و همچنین یک کارخانه غنیسازی جدید که ایران در آنجا در حال ساخت بود، شد.
علاوه بر این، اسرائیل با تخریب آزمایشگاهی در اصفهان که ایران میتوانست از آن برای تولید فلز اورانیوم برای هسته سلاحهای هستهای استفاده کند، به همراه چندین تسلیحاتی تأسیسات حاوی تجهیزات و اسناد کلیدی، حداقل به طور موقت، مسیر ایران برای مونتاژ سلاحهای هستهای - که به عنوان تسلیحاتیسازی شناخته میشود - را از بین برد . اورشلیم همچنین مهم را ترور کرد بیش از دوازده دانشمند هستهای .
اسرائیل، با وجود تمام این موارد و بدون تکیه بر قابلیتهای ناشناخته یا کمکهای خارجی عمده، بر اساس ارزیابیها توانسته توانایی ایران برای ساخت سلاح هستهای را حداقل دو سال به عقب براند.
بنا به گزارشها، اسرائیل به مقامات فرانسوی تأکید کرده است که «با وجود این دستاوردها، ایران تواناییهای غنیسازی خود را حفظ کرده و میتواند آنها را در بلندمدت دوباره فعال کند. در واقع، تنها مسئله زمان برای از سرگیری غنیسازی باقی مانده است.»
همچنین، مقامات اسرائیلی بنا به گزارش هایی گفتهاند: «اگرچه سایتهای تولید سانتریفیوژ و بیشتر تأسیسات غنیسازی اورانیوم ـ بهویژه در فردو و نطنز ـ نابود شدهاند، ایران همچنان برخی از این تجهیزات را در اختیار دارد. تهران تعداد محدودی از این تجهیزات را برای آغاز دوباره برنامه در کوتاهمدت نگه داشته است، اما این تنها مسئله زمان است.«
با این حال، مشخص نیست که آیا مقامات اسرائیلی بهطور خاص به سانتریفیوژها اشاره داشتهاند یا به همه تجهیزات مرتبط با غنیسازی.ایران همچنین در حال کاوش در هرگونه دارایی هستهای است که ممکن است از حملات جان سالم به در برده باشد. احتمالاً امیدوار است ذخایر اورانیوم غنیشده، تجهیزات غنیسازی پشتیبانی و سانتریفیوژها را پیدا کند. تهران همچنین ممکن است مقادیر نامعلومی سانتریفیوژ را برای کمک به احیای یک برنامه غنیسازی کوچک پنهان کرده باشد.
اما هر چه که بشود، تهران احتمالاً به تجهیزات خارجی نیاز خواهد داشت.
تحریمها و تلاشهای نظارتی سازمان ملل میتواند تجارت هستهای ایران را متوقف کند
ایالات متحده، و همچنین بریتانیا، فرانسه و آلمان، در حال بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل علیه ایران هستند که تا حدودی برای مهار دستیابی غیرقانونی تهران به کالاها و تجهیزات مرتبط با هستهای طراحی شدهاند. این تحریمها تحت توافق هستهای ۲۰۱۵ ایران کاهش یافته بودند و قرار است در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی شوند. برای اطمینان از اینکه تجارت هستهای با تهران همچنان ممنوع است، طرفین باید «بازگشت سریع » تحریمهای سازمان ملل را تا پایان یک دوره ۳۰ روزه که در ۲۷ سپتامبر بسته میشود، نهایی کنند.
علاوه بر این، ایالات متحده، اسرائیل و شرکای آنها باید برای شناسایی، خنثی کردن و مجازات هرگونه کمک هستهای پنهانی از سوی شرکای ایران در محور متجاوزان: چین، روسیه و کره شمالی، تلاش کنند. در حالی که این سه کشور از دفاع از تهران در برابر حملات آمریکا و اسرائیل خودداری کردند، ممکن است تمایل کمتری به کمک بیسروصدا به ایران برای بازسازی قابلیتهای هستهای خود داشته باشند، از جمله با چشمپوشی از فروشهای غیرقانونی از سوی شرکتهای داخلی خودشان.
در نهایت، واشنگتن و اورشلیم باید آماده حمله مجدد به ایران باشند - از بین بردن هرگونه فعالیت غنیسازی یا تسلیحاتی ایران - تا اطمینان حاصل شود که رژیم از سلاحهای هستهای دور نگه داشته میشود.
نویسنده: آندرهآ استریکر
ارسال نظرات