جنگ در منطقه با قواعد جدید

چشم‌انداز جنگ تمدنی غزه در بستر راهبرد مقاومت

علی بخشی‌زاده

بیش از ۹ سده پیش، سرزمین فلسطین عرصه جنایات صلیبیون علیه مسلمانان بوده که در بیت‌المقدس از سر انسان‌های بی‌گناه مناره ساختند؛ اما با مقاومت و شجاعت ایوبیان، بیت‌المقدس بازستانی شد و جهان غرب شکست خورد. اینک نیز در یک بازنمایی تاریخی ــ تمدنی، فلسطین اشغالی و باریکه غزه تحت شدیدترین نسل‌کشی و جنایات جنگی تاریخ قرار گرفته است.

جنگی که صهیونیست‌ها مباشر آن وآمریکا وجهان غرب حامی همه‌جانبه وهمکار این جنایات هستند. غربی‌ها، ازحمایت‌های تسلیحاتی تا به‌گروگان‌گرفتن نهاد‌های حقوق‌بشری، سازمان ملل و حتی تحریم قضات دادگاه بین‌المللی لاهه در این جنگ تمدنی، همکار صهیونیست‌ها شده‌اند و دولت‌های عربی نیز با سکوت خیانت‌بارشان، تماشاگر منفعل و شریک این جنایاتند. این وضعیت درحالی‌است که علی‌رغم تلاش امپراتوری رسانه‌ای غرب، وجدان بیدار ملت‌های جهان از خیابان‌های پاریس تا دانشگاه‌های آمریکا معترض به این جنایات است. لیکن، فشار جهانی آمریکا از سرکوب معترضان داخلی تا به‌سکوت‌کشاندن نهاد‌های بین‌المللی و حقوق‌بشری نسبت به جنگ در غزه، کنش‌های جهانی را مسدود می‌کند. بااین‌حال و گرچه جهان سکوت کرده تا ماشین قتل‌عام صهیونیست‌ها فعال بماند، اما مقاومت اسلامی غزه شکست‌دادنی نیست و بلوک منطقه‌ای مقاومت نیز روزبه‌روز فعال و کارآمدتر از گذشته، اراده جنگی این رژیم را تا زمان پایان‌دادن به این جنایات هدف قرار می‌دهد. از حملات مکرر حزب‌ا... تا پرتابه‌های مقاومت عراق و توفان انصارا... در دریای سرخ، مقاومت همچنان پایدار و ادامه‌دار است.
«عملیات وعده صادق» هوش استراتژیک رژیم جنایتکار را زائل و برخورد هدفمند پهپاد یافای مقاومت یمن به تل‌آویو، با عبور از گنبد پوشالی، آغاز ماجرا و مرحله‌ای جدید از مقاومت است. در این بستر، حمله مداوم انگلیس و سایر دول غربی به مردم یمن در حمایت از صهیونیست‌ها و جنایت جدید رژیم‌صهیونیستی در الحدیده، نقاب چهره غرب در این جنگ تمدنی را برافکنده است. برجسته‌ترین بُعد جنگ، ادامه مقاومت خستگی‌ناپذیر مردم قهرمان غزه ذیل الگوی منبعث از انقلاب اسلامی ایران است که پایدار و هدفمند، صهیونیست‌ها را به استیصال و شکست کشانده است. هرچند جنایات جنگی، نسل‌کشی و قتل عام مردم غزه، نابودی زیرساخت‌ها و ویرانی شهر‌ها قابل اغماض و فراموشی نیست، اما آنچه برجاست، اراده مردمی است که زیر شدیدترین حملات و محاصره، برای آرمان رهایی ستودنی و حذف‌ناشدنی خود مقاومت می‌کنند. روندی پیش‌بینی‌ناپذیر که موجد سرگیجه غرب آمریکا و صهیونیست‌ها شده است. آنانی که طی دو هفته به نابودی حماس دل بسته بودند، ۱۰ ماه است که خود به باتلاق فرو رفته و از درون به فروپاشی رسیده‌اند. انتظار این است که جهان پیرامون سکوت بشکند وچشم براین جنایات نبندد. این رویکرد، نیازمند تلاشی رسانه‌ای برای فریادزدن مظلومیت مردم غزه در جهان امروز است. سپهر رسانه جمهوری اسلامی به‌عنوان مکمل کمک‌های همه‌جانبه ملت ایران به مقاومت ملت فلسطین تاکنون در عرصه افکارعمومی داخلی، منطقه‌ای و جهانی روایتگر مظلومیت اقتدارآفرین آن‌ها بوده و خواهد بود. نتیجه آن‌که جبهه رسانه‌ای مقاومت تا پیروزی نهایی در این جنگ، همچنان سنگر رزم عملیاتی ــ رسانه‌ای را رها نخواهد کرد، چراکه تنهاترین راه این مسیر، مبارزه است که خداوند متعال خود وعده فرموده‌اند؛ قَاتِلُوهُمْ یعَذِّبْهُمُ ا... بِأَیدِیکمْ وَیخْزِهِمْ وَینصُرْکمْ عَلَیهِمْ وَیشْفِ صُدُورَ قَوْمٍ مُّؤْمِنِینَ (سوره مبارکه توبه، آیه ۱۴)

دولت ها و تحول در سیاست خارجی

سیدمحمد حسینی

عرصه سیاست، عرصه تغییر و تحول و همزمان عرصه محافظه‌کاری و تغییرات تدریجی نیز هست. سیاست‌ورزی در عرصه خارجی نیز همینگونه است. هم می‌توان در سیاست خارجی تغییر و تحول بنیادین ایجاد کرد، هم می‌توان محافظه‌کارانه مانع از تغییر و تحول در سیاست خارجی شد و البته می‌توان سیاست خارجی را طی فرایندی تدریجی و رو به جلو، تکامل بخشید. ابزار تغییر و تحول در سیاست داخلی برای سیاستمداران گسترده‌ است اما در سیاست خارجی امکان تغییر و تحول محدودتر است. چرا؟؟
اولأ «آزادی عمل» کشورها در سیاست خارجی توسط ساختارها در سطوح همسایگی، منطقه‌ای و بین‌المللی محدود می‌شود، چیزی که در نظریه‌های روابط بین‌الملل از آنها با عنوان تعیُنات ساختاری یاد می‌شود؛
ثانیأ بخشی از سیاست خارجی کشورها ریشه در ژئوپلیتیک آنها دارد که طبیعتأ تغییرناپذیر است یا به سختی تغییر می‌کند؛ ثالثأ سیاست خارجی کشورها عمدتأ ریشه‌های هویتی دارد و تغییر و تحول در آنها نیازمند تغییرات هویتی است که به صورت بطئی ایجاد می‌شود؛ رابعأ روندهای «سازمانی» و «دیوانسالاری» و در برخی از کشورها «کانون‌های قدرت غیر رسمی» در برابر تغییر و تحول در سیاست خارجی مقاومت می‌کنند و دولت‌ها در بازه زمانی محدود چهار یا هشت‌ساله امکان همراه کردن روندهای سازمانی و دیوانسالاری را با خود ندارند؛ و خامسأ اینکه تغییر و تحول در سیاست خارجی لزومأ امر مطلوبی نیست چون ادراکات و گاه سوء ادراکات بازیگران بین‌المللی می‌تواند تغییر و تحول با هدف «ارتقاء» جایگاه کشور را بر عکس به «افول» جایگاه کشور در نظام منطقه‌ای و بین‌الملی مبدل کند. تغییر و تحول در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به مراتب سخت‌تر است. تجربه ۴۵ سال سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به روشنی نشان می‌دهد، دولت‌هایی که با شعار «تغییر» در سیاست خارجی، سکاندار دولت شدند علاوه بر موانع قانونی، با موانع ساختاری و نهادی گسترده مواجه شدند.

انتخابات از دیدگاه حامی‌پروری

سید جواد جمالی

دسته و قبیله از نخستین اَشکال سازمان‌دهی اجتماعی انسان‌ها بودند. ریش‌سفید یا رئیس قبیله عمدتا فردی بود که از سوی دیگر اعضای قبیله انتخاب می‌شد. همچنین اعضای قبیله تا زمانی که رئیس قبیله خواسته‌ها و نیازهای آن را مرتفع می‌کرد، از او حمایت و پشتیبانی می‌کردند. در سازمان‌دهی قبیله‌ای، اگر رهبران قبیله از تأمین منافع برای پیروان خود بازمی‌ماندند، محتمل بود که کسان دیگری جایگزین آنها شوند. فوکویاما در کتاب «نظم و زوال سیاسی» به این رفتار، رفتار حامی‌پرورانه و این روش را سیاست‌ حامی‌پروری می‌نامد. در نخستین قانون اصلاحات برگزاری انتخابات در ایالات متحده در سال 1832، حق رأی از هشت درصد به 16 درصد جمعیت مرد بزرگسال گسترش یافت. در ادامه و با تعدیلات بیشتر قانون انتخابات در سال 1884، 60 درصد جمعیت مردان بزرگسال و در سال 1920 به همه مردان بالای 21 سال و حتی خانم‌ها حق شرکت در انتخابات داده شد. با گسترش حق رأی، سیاست‌مداران نیازمند یافتن راه‌هایی بودند تا بتوانند حامیان خود را پای صندوق‌های رأی بکشانند؛ هرچند مسائلی نظیر اعطای حق زمین برای برخی رأی‌دهندگان مهم بود، اما وعده پیداکردن شغل ابزار به‌مراتب مؤثرتری برای فعال‌کردن طبقه جدیدی از رأی‌دهندگان به حساب می‌آمد. سیاست‌مداران در تلاش بودند تا از این طریق حمایت و وفاداری شهروندان را به دست آورند. الوین راث، برنده جایزه نوبل اقتصاد، در کتاب «چه چیز به چه کسی می‌رسد؟» روایتی را از مدارس دولتی شهر بوستون بازگو می‌کند. او می‌گوید: مدیران شهری بوستون به‌سختی انگیزه دارند تا با ارائه کیفیت مناسب در مدارس، والدین را راضی نگه دارند تا از بوستون به شهر دیگری نقل مکان نکنند. مدیران شهری به‌خوبی واقف‌اند که نارضایتی والدین می‌تواند آشوبی به دنبال آورد که در انتخابات بعدی به آنها آسیب برساند؛ همچنین این احتمال وجود دارد که پدر و مادران ناخشنود، بوستون را ترک کنند و در نتیجه میزان مالیات دریافتی کاهش یابد. مدیران بوستون به این درک و آگاهی رسیده‌اند که برای حفظ جایگاه خود، سطح مقبولی از خشنودی را برای ساکنان شهر ارائه دهند. آنها به‌درستی می‌دانند تا زمانی مورد حمایت شهروندان قرار می‌گیرند که میزان مطلوبی از رضایت‌مندی در میان شهروندان ایجاد کرده باشند. آنچه رخ می‌دهد، وجود مبادله‌ای دوطرفه بین مردم و دولت است. تا زمانی که هریک از طرفین بر این عقیده باشند که عایدی‌ای که به دست می‌آورند، عادلانه و منصافه بوده، می‌توان انتظار داشت توازن میان دولت و مردم برقرار باشد، اما اگر شرایط به نحوی پیش برود که کفه ترازو همواره به یک سمت سنگینی کند، آن‌گاه استمرار و دوام رابطه میان مردم و دولت مورد تردید قرار می‌گیرد.

خانم نائومی کلاین در کتاب «آخرین فرصت تغییر» چنین بیان می‌کند که کشورهای صنعتی که مسبب اصلی تولید گازهای گلخانه‌ای و گرمایش کره زمین هستند، طبق درخواستی بی‌شرمانه از دیگر کشورهای در حال توسعه می‌خواهند از استفاده از سوخت‌های فسیلی اجتناب کنند. خانم کلاین می‌گوید کشورهای در حال توسعه حق دارند به توصیه‌های کشورهای پیشرفته اعتنایی نکنند زیرا کشورهای صنعتی دهه‌ها منابع طبیعی کره زمین (مانند نفت، گاز، زغال سنگ و...) را به یغما برده‌اند و از این طریق درآمد و رفاه خود را افزایش داده‌اند. حال دیگر کشورها نیز خود را سزاوار آن می‌بینند که رفاه و درآمد بیشتری را کسب کنند. خانم کلاین معتقد است رابطه میان کشورهای قدرتمند و کشورهای نوظهور در اکثر اوقات خارج از محدوده انصاف بوده است. کلاین مدعی است کشورهای صنعتی به واسطه سال‌ها تولید گازهای گلخانه‌ای، دارای بدهی اقلیمی درخورتوجهی هستند، پس تا زمانی که قدرت‌های جهانی بدهی اقلیمی خود را (از طریق حذف سوخت‌های فسیلی و جایگزین انرژی‌های پاک) تسویه نکنند، نباید توقع داشته باشند دیگر کشورها خواسته‌های آنها را اجابت کنند. گاه در رابطه میان مردم و دولت نیز شاهد تراکم و تجمیع بدهی وعده‌ها و انتظارات هستیم. منظور اینکه برخی دولت‌ها که در انجام تعهدات خود کوتاهی می‌کنند، نباید توقع داشته باشند همراهی و پشتیبانی مردم را به دست آورند. بی‌توجهی به انجام تعهدات به‌تدریج این باور را به وجود می‌آورد که رابطه شکل‌گرفته، رابطه‌ای یک‌جانبه و غیرمنصفانه است. تحکیم و تقویت این باور می‌تواند عواقب ناخوشایندی را بروز دهد. کیتی میلکمن در کتاب «چگونه تغییر کنیم» توضیح می‌دهد که چگونه باورها انتظارات را شکل می‌دهند. او در آزمایشی به خدمتکاران هتل این باور را القا می‌کند که فعالیت شغلی آنها نوعی تکاپوی ورزشی است و به سلامتی آنها کمک خواهد کرد. خلق این باور باعث شد خدمتکاران انگیزه بالاتری برای انجام فعالیت‌های خود بروز دهند. هرچه میزان تکرار یک رفتار بیشتر شود، امکان نهادینه‌شدن آن کنش به‌عنوان باور رشد می‌یابد. در یک رابطه دوجانبه اگر یک طرف این دادوستد به طور مداوم احساس کند که مورد بی‌مهری، کم‌توجهی یا سوءاستفاده قرار گرفته، این باور در او شکل خواهد گرفت که استمرار این رابطه جز سرخوردگی برای او ثمره دیگری نخواهد داشت. در پیوند میان دولت و ملت زمانی که میزان بدعهدی و خلف وعده افزایش می‌یابد، این عقیده که مردم از سوی دولت نادیده انگاشته می‌شوند، تقویت می‌شود. بر اثر این رخداد دیگر نباید انتظار داشت مردم سطح مقبولی از حمایت و پشتیبانی را عرضه کنند. آمارتیا سن، دارنده جایزه نوبل اقتصاد، در کتاب «کیفیت زندگی» می‌گوید: انسان‌ها همواره تلاش می‌کنند تا با کسب درآمد بیشتر و خرید دارایی‌های ارزشمندتر مانند خرید خانه، خودرو و... بر میزان رفاه خود بیفزایند. افراد تمام این موارد را آگاهانه اکتساب می‌کنند تا رفاه خود را ارتقا دهند. همچنین آمارتیا سن به مواردی مانند سلامتی، دوست خوب یا خانواده مهربان اشاره می‌کند که غالبا در نتیجه جهد و تلاش افراد حاصل نشده است، ولی در میزان آسایش افراد تأثیرگذارند. زمانی ارزش این دارایی‌های نامشهود برای ما قابل درک است که برخی از آنها را از دست بدهیم.

از دیدگاه نهادگرایان اعتماد که مهم‌ترین رکن سرمایه اجتماعی است، مانند دارایی نامشهودی است که زمانی که وجود دارد، مورد تکریم قرار نمی‌گیرد ولی در غیاب آن اثرات مخربی را بر جای می‌گذارد. گاهی دولت‌ها گمان می‌برند اعتماد مردم به دولت غیراکتسابی و دائمی بوده و برای حفظ آن جهد و تلاش کافی را به کار نمی‌برند. در مواردی مانند مشارکت پایین جامعه در انتخابات است که دولت‌ها خلأ نداشتن حمایت و همیاری جامعه را آشکارا درمی‌یابند. میزان مشارکت در انتخابات جلوه‌ای است از دارایی نامشهودی که دولت‌ها در شرایط عافیت، قدر و ارزش آن را به‌خوبی درک نمی‌کنند. مانند فردی که قدر سلامتی را زمانی می‌شناسد که دچار کسالت و ناخوشی شود.

هاچون چانگ، اقتصاددان مطرح کره‌ای و فارغ‌التحصیل دانشگاه کمبریج، در کتاب «نیکوکاران نابکار» بیان می‌کند که اقتصادهای طراز اول دنیا از جایگاه و قدرت خود سوءاستفاده می‌کنند و در تلاش‌اند که با دیکته‌کردن خواسته‌های خود به دیگر کشورها منافع خود را از طریق مواردی مانند وضع تعرفه بر کالاها حداکثر کنند. چانگ می‌گوید: رقابت در اقتصاد جهانی همانند مسابقه در زمین شیب‌دار است که همواره شیب آن به نفع اقتصادهای پرقدرت و متنفذ بوده است. گاهی تعامل میان مردم و دولت به نحوی دنبال می‌شود که شهروندان می‌پندارند شیب زمین همواره به ضرر و علیه آنها بوده است. در این مواقع آنها حاضر نیستند دیگر در زمین بازی حاضر شوند. سخن آخر اینکه مردم برای دولت به‌مثابه مشتری هستند. یکی از روش‌های جلب رضایت مشتری، حمایت از مشتری (مردم) در شکل نظام حامی‌پروری است. هر میزان سطح رضایت‌مندی مردم از دولت بیشتر باشد، متقابلا مردم سطح بالاتری از حمایت را به دولت عرضه خواهند کرد. رابرت کیوساکی در کتاب مطرح «پدر پولدار، پدر بی‌پول» فردی را مثال می‌زند که با مقدار انبوهی از هیزم در کنار بخاری ایستاده و فریاد می‌زند هر وقت به من گرما دادی، من هم به تو هیزم می‌دهم. در شرایطی که عقلانی این است که ابتدا هیزم را داخل بخاری قرار دهی و سپس انتظار گرما ‌ داشته باشی. این حکایت دولت‌هایی است که همواره توقع دارند مورد پشتیبانی جامعه باشند، بدون آنکه تکالیف اصلی خود را به صورت مطلوب اجرا کنند. در نهایت اگر انتخابات را از دیدگاه حامی‌پروری تفحص کنیم، بهتر می‌توانیم میزان کاهش مشارکت در انتخابات را ریشه‌یابی کنیم.

 

 

مسئولیت مشترک رئیس‌جمهور و مجلس

محمدکاظم انبارلویی

مقام معظم رهبری در دیدار با نمایندگان مجلس تصریح کردند :
- اگر توانستیم جوری رفتار کنیم که رئیس‌جمهور موفق شود، این موفقیت همه است.
- پیروزی رئیس‌جمهور پیروزی همه ماست. این را باید از بن دندان باور کرد.
باور این معنا که پیروزی رئیس‌جمهور پیروزی همه است از کجا ناشی می‌شود؟
قانون اساسی مسئولیت‌های مشترکی در شرح وظایف رئیس‌جمهور و مجلس بیان کرده است که با بازخوانی آن می‌توان به این باور رسید :
۱- اولین مسئولیت دولت و مجلس تعهدات دولت و مجلس در تأمین معیشت مردم و مسئولیت‌های کلیدی است که این دو رکن از ارکان نظام را به عهده دارند.
الف- رئیس‌جمهور وفق اصل ۱۲۶ مسئولیت امور برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور را مستقیما به عهده دارد.
ب- مجلس وفق اصل ۵۲ قانون اساسی موظف است بودجه سالانه را به ترتیبی که در قانون مقرر می‌شود و از طرف دولت تهیه می‌شود تصویب کند.
پس مسئله معیشت مردم که در قانون برنامه و بودجه کشور پخت‌وپز می‌شود، محصول مشترک دولت و مجلس است. کوتاهی هر یک از این دو رکن منجر به نقض حقوق اقتصادی مردم می‌شود هر دو باید فارغ از اینکه چه جناح و جبهه و گروه یا حزبی را نمایندگی می‌کنند پاسخگو باشند.
توفیق در پاسخگویی به مطالبات معیشتی مردم موفقیت هر دو است.
۲- دومین مسئولیت دولت و مجلس شکل‌گیری هیئت دولت است. اصل ۸۷ قانون اساسی می‌گوید؛ رئیس‌جمهور برای هیئت وزیران پس از تشکیل و پیش از هر اقدام دیگر باید از مجلس رأی اعتماد بگیرد.
پس سازه مدیریتی هیئت وزیران دست رئیس‌جمهور و نمایندگان مجلس است.
توفیق رئیس‌جمهور در چینش تیم هیئت وزیران کارآمد، توفیق مجلس هم هست. هر دو دراین‌باره در برابر ملت مسئولیت مشترک دارند.
۳- رئیس‌جمهور و نمایندگان مجلس هر دو برگزیده مستقیم ملت هستند. 
هر وزیری نیز به واسطه نظر رئیس‌جمهور و رأی مجلس بر کرسی وزارت تکیه می‌زند.
ما در قانون اساسی وفق اصل ۶۷ ،یک سوگند نمایندگان داریم و وفق اصل ۱۲۱ قانون اساسی، یک سوگند رئیس‌جمهور!
در متن اصلی این سوگندنامه مشترکاتی وجود دارد ازجمله صیانت از نظام و انقلاب اسلامی و مبانی جمهوری اسلامی و ...
مشترکات سوگندنامه مسئولیت‌های مشترک این دو نهاد برخاسته از رأی ملت را نشان می‌دهد. لذا موفقیت در عمل به این سوگندنامه موفقیت هر دو نهاد است.
در سوگند نمایندگان آمده است من در برابر قرآن سوگند می‌خورم پاسدار اسلام باشم در سوگند رئیس‌جمهور آمده است من در برابر قرآن کریم سوگند می‌خورم پاسدار مذهب رسمی کشور باشم. دقت در مفترقات این سوگندنامه مهم است و رئیس دولت باید حواس خود را که برخی می‌خواهند پوست خربزه زیر پای او بگذارند، جمع کند.
۴- قانون اساسی در فصل سیزدهم ، از یک نهاد نیرومند به نام شورای امنیت ملی به ریاست رئیس‌جمهور یاد می‌کند که اعضای آن رؤسای سه قوه ، فرماندهان ،
نیروهای نظامی و انتظامی و ... هستند.
این نهاد متکفل امر اقتدار و امنیت ملی است. امنیت و آسایش مردم پس از تأمین معیشت آنها مهم‌ترین وظیفه حاکمیت است . دولت و مجلس و دیگر نهادهای مسئول امنیت مردم، در این شورا مسئولیت مشترک دارند. طبیعی است پیروزی هر یک پیروزی دیگری هم هست.
مقام معظم رهبری در همین دیدار به حق فرمودند :«باید از دولت و مجلس
 یک حرف و صدا شنیده شود. باید امنیت روانی مردم حفظ شود.»
غیر از نشست‌های هیئت وزیران و غیره از برگزاری جلسات علنی مجلس، در اصلی‌ترین نهاد قانونی کشور برای تأمین امنیت نظام و کشور و مردم یعنی شورای امنیت ملی یک صدا بیرون بیاید.
خدا رحمت کند ، شهید حاج قاسم سلیمانی را می‌فرمود :«اگر در مقابله با دشمن از خیمه انقلاب دو صدا بیرون بیاید این کوچه دادن به دشمن است.» از شورای امنیت ملی باید یک صدا برای دفاع از اسلام، نظام و مردم بیرون بیاید هر صدایی غیر از این، صدای دشمن است که باید در نطفه خفه شود وگرنه سرنوشت جنگ صفین در انتظار مردم است.
خوشبختانه برخی از گزاره‌هایی که از مواضع رئیس‌جمهور منتخب در مناظرات و طرح دید‌گاه‌ها و رفتار سیاسی او نشان می‌دهد وی متوجه این مسئولیت مشترک است. باید برای توفیق او در صیانت از وحدت و وفاق ملی به درگاه خدای متعال دعا کرد.

 

 

آمریکا طغیان می‌کند

 

حنیف غفاری

کناره‌گیری بایدن از رقابت‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ۵ نوامبر، کاملا «هریس» را جهت جانشینی وی «حریص‌» کرده است. با این حال اساسا شکل‌گیری دوگانه هریس - ترامپ نیز تاثیری بر روند آینده‌نگاری تحولات آمریکای بحران‌زده نخواهد گذاشت. اگر چه رسانه‌های آمریکایی ترجیح می‌دهند پس از ترور ترامپ روی دوگانه جمهوری‌خواه-دموکرات و تاثیر این حادثه بر نتایج انتخابات ریاست‌جمهوری ماه نوامبر متمرکز شوند اما تحلیلگران امور اجتماعی و امنیتی در آمریکا نمی‌توانند نگرانی خود را در قبال تحولات آتی این کشور کتمان کنند. قطعا انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در ماه نوامبر پایان می‌یابد اما دوران پساانتخابات در آن مملو از تنش‌های پیش‌بینی‌‌ناپذیر و متعاقبا غیرقابل کنترل خواهد بود. نظرسنجی رویترز/ ایپسوس  که اخیرا در آمریکا منتشر شد، نشان می‌دهد حداقل 80 درصد آمریکایی‌ها (اعم از دموکرات و جمهوری‌خواه) می‌ترسند کشورشان پس از سوءقصد به دونالد ترامپ از کنترل خارج شده و متعاقب برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری، بیش از پیش درگیر تنش‌ها و حتی جنگ داخلی شود. 

به عبارت بهتر، اکثریت قریب به اتفاق آمریکایی‌ها می‌گویند کشورشان از کنترل خارج شده و به سوی آینده‌ای نامعلوم پیش می‌رود. این نخستین بار نیست که هشدار جنگ داخلی در آمریکا مخابره می‌شود. سال 2018 میلادی، رکس تیلرسون، وزیر اسبق امور خارجه آمریکا هشدار داد تنش‌های مزمن و دامنه‌دار ایجادشده میان ۲ حزب سنتی این کشور (دموکرات و جمهوری‌خواه)، ایالات متحده را به سوی یک جنگ داخلی خانمان‌سوز هدایت می‌کند. از یک سو، دوگانه دموکرات - جمهوری‌خواه از مدل یک رقابت سنتی و سیاسی خارج شده و درون‌مایه‌ای نفرت‌انگیز پیدا کرده است. بر همین اساس، طرفداران ترامپ، دموکرات‌ها را دشمنان درجه اول آمریکا قلمداد کرده و پیروزی هریس یا هر نامزد دیگری از حزب دموکرات را آخرین نقطه صبر خود تلقی می‌کنند! گروه‌هایی مانند پسران مغرور که پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 2020 دست به تسخیر کنگره زدند، اکنون قدرت ریسک‌پذیری بیشتری درباره ایجاد ناآرامی‌های گسترده داخلی در آمریکا پیدا کرده‌اند. در برخی ایالات مانند اوهایو، تگزاس، پنسیلوانیا و فلوریدا، پیش‌زمینه‌های تاریخی و اجتماعی قابل توجهی درباره ایجاد و استمرار منازعات پایدار وجود دارد. فراتر از آن، اگر ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهوری امسال شکست بخورد، دیگر امکان بازگشت وی به قدرت منتفی خواهد بود و باید برای همیشه از صحنه سیاسی کشورش برود. از این رو انتخابات پیش رو برای رئیس‌جمهور سابق آمریکا و هوادارانش حکم بازی مرگ و زندگی را دارد. در طرف مقابل نیز دموکرات‌ها، برخی رای‌دهندگان مستقل و حتی عده‌ای از جمهوری‌خواهان سنتی مخالف ترامپ، بازگشت وی به قدرت را مصداق یک فاجعه و بازگشت به عقب قلمداد می‌کنند. همان‌گونه که در میان طرفداران ترامپ کمترین تحمل و ظرفیتی  برای پذیرش شکست وی وجود ندارد، در میان طرفداران حزب دموکرات  نیز کمترین ظرفیتی برای تحمل حضور ترامپ در کاخ سفید در بین سال‌های 2024 تا 2028 میلادی متصور نیست. در یک نتیجه‌گیری ساده و گویا درمی‌یابیم پیروزی دموکرات‌ها یا جمهوری‌خواهان در انتخابات ریاست‌جمهوری ۵ نوامبر در هر حال شیپور منازعه داخلی در ایالات متحده را خواهد نواخت. تنها، جایگاه مهره‌های بازی یعنی دولت و اپوزیسیون در این منازعه می‌تواند جابه‌جا شود، بدون آنکه اصل مساله مخدوش شود.