روزنامه کیهان**

 روحانی فقط به آمریکا تضمین می‌داد نه آن که تضمین بگیرد!
رئیس دولت یازدهم و دوازدهم گفت: «زنجیر تحریم‌ها هرچه زودتر باید از پای اقتصاد کشور باز شود» و «احیای برجام یک‌سال قبل امکان‌پذیر بود».
حسن روحانی در نشست برخی اعضای دولت دوازدهم گفته است: زنجیر تحریم‌ها باید هرچه زودتر از پای اقتصاد کشور باز شود تا مشکلات امروز جامعه کمتر شود.
وی با تأکید بر اینکه «توافق برجام باید به شکل عزتمندانه‌ای احیا شود»، گفت: احیای برجام، بیش از یک سال قبل و پیش از اینکه شرایط جهانی پیچیده شود و کشور‌های ۵+۱ نیز دچار مشکلات دیگر شوند امکان‌پذیر بود. لیکن امروز هم نباید فرصت‌های پیش رو را را از دست داد.
روحانی با تأکید بر ضرورت بیان واقعیت‌های کشور تأکید کرد: برخی افراد در داخل یا خارج از کشور، آگاهانه یا ناآگاهانه، و یا با انگیزه‌های سیاسی و جناحی، به انکار سرمایه‌ها و دستاورد‌های کشور می‌پردازند و به اسم نقد دولت گذشته یا حمایت از دولت فعلی، توانایی‌های کشور را زیر سؤال می‌برند و بذر ناامیدی می‌افشانند.
برای روشنگری اذهان مردم و برای جلوگیری از تحریف تاریخ و حفظ و تقویت دستاورد‌های کشور باید با هدف امیدآفرینی، در برابر سیاه‌نمایی‌ها و دروغ‌پردازی‌ها و نفی دستاورد‌ها سخن گفت و با ارائه آمار درست، روشنگری کرد.
اظهارات آقای روحانی درباره امکان احیای برجام در یک سال قبل در حالی است که دولت بایدن حاضر نشده بود تعهد و تضمین معتبری درباره لغو تحریم‌ها بدهد؛ بنابراین احیای برجام در این شرایط، صرفا به معنای اجازه دسترسی آمریکا به مکانیسم ماشه در کنار حفظ بیشتر تحریم‌های پسابرجامی بود که اساساً موضوع لغو و حتی تعلیق تحریم‌ها را بی‌اثر می‌کرد؛ بنابراین نخستین سؤال این است که چرا روحانی باید دنبال دادن این فرصت و امتیاز بزرگ به آمریکا پس از چندبار تجربه کلاهبرداری آمریکا و اروپا باشد.
سؤال دوم این است که مگر بنا بر ادعای چند باره روحانی در سال ۹۴، همه تحریم‌ها با برجام لغو نشده بود؟ برخلاف تبلیغات خلاف واقع درباره فتح‌الفتوح بودن برجام که روحانی بانی آن بود، این توافق فاقد تضمین و توازن بود. نه تنها تکلیف لغو تحریم‌ها در آن معلوم نشده بود، بلکه به نحوی تنظیم شده بود که طرف مقابل توانست در همان دوره اجرا، تحریم‌ها را از ۸۰۰ مورد به بیش از ۱۷۰۰ مورد افزایش دهد! این فاجعه در حالی رقم خورد که آقای روحانی چند بار ادعا کرده بود همه تحریم‌ها در روز اجرای توافق لغو خواهد شد؛ از جمله:
- ۲۰ فروردین۹۴، در مراسم روز ملی فناوری هسته‌ای: «ما هیچ توافقی را امضاء نخواهیم کرد، مگر آنکه در اولین روز اجرای توافق، تمامی تحریم‌های اقتصادی، همان روز و بالمرّه (یکجا) لغو شود».
- ۲۳ تیر ۹۴ در گفت‌وگوی مستقیم، به مناسبت امضای برجام: «عیدانه فراوان شد، تا باد چنین بادا ... امروز به ملت شریف ایران اعلام می‌کنم که طبق توافق، در روز اجرا (دی‌ماه ۹۴) تمامی تحریم‌ها لغو خواهد شد. تمام تحریم‌های اقتصادی شامل مالی، بانکی، بیمه، حمل‌ونقل، پتروشیمی و فلزات گرانبها بالمره لغو خواهد شد و نه تعلیق».
عبرت‌آموز اینکه بسیاری از تحریم‌ها مانند تحریم‌های آیسا، سیسادا، ویزا و همچنین تدارک تحریم‌های کاتسا، نه محصول دوره ترامپ، بلکه سوغات دوران اوباماست؛ همان دولتمرد آمریکایی که آقای روحانی، او را «بسیار مؤدب» وانمود می‌کرد!
روحانی و برخی حامیان دولت او ادعا می‌کنند که برجام خوب بود و روی کار آمدن ترامپ دیوانه، کار را خراب کرد. آن‌ها اولا باید پاسخ بدهند که چرا پیش‌بینی و هشدار منتقدان در همین زمینه را انکار و مسخره کردند و شخص روحانی بار‌ها از خجالت صاحب‌نظران دلسوز درآمد و چرا با وجود آن عبرت بزرگ، باز هم خواستار توافق بی‌چفت و بست و ضمانت در ابتدای سال ۱۴۰۰ شد؟! ثانیا، نقش مواضع انحرافی روحانی در تحریک و تشویق دولت ترامپ به زیر پا گذاشتن تعهدات آمریکا چه بود و آیا تکرار همان مواضع، امروز نمی‌تواند ضد منافع ایران در مذاکرات عمل کند؟
در اینجا واقعیت بسیار تلخی وجود دارد و آن اینکه ترامپ، به‌واسطه کسب اطمینان از اینکه دولت روحانی در صورت خروج آمریکا و بازگرداندن تحریم‌ها، از توافق خارج نمی‌شود، اقدام به خروج از برجام و زیر پا گذاشتن تمام تعهدات کرد. براساس گزارش خبرگزاری ایسنا، به نقل از نشریه پولیتیکو (۲۲ اردیبهشت ۹۷- یک هفته پس از خروج ترامپ از برجام): «فدریکا موگرینی مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در کنفرانس این اتحادیه تصریح کرد: من از روحانی تضمین گرفتم که حتی در صورت خروج آمریکا از توافق و برگرداندن تحریم ها، ایران به برجام پایبند بماند»! به عبارت دیگر، ترامپ پس از آنکه از تضمین واگذار شده توسط روحانی مطمئن شد، جرات کرد برجام را به‌طور کامل زیر پا بگذارد و حقوق ایران را پایمال کند. این هم جزو خسارت‌های بزرگی است که روحانی به کشور زده است.

دنیای اقتصاد: خوش‌بینی و امید به بازار بورس برگشته است
روزنامه اقتصادی اصلاح‌طلب در گزارشی تأکید کرد خوش‌بینی و امید به بورس برگشته است.
«دنیای اقتصاد» در گزارشی با عنوان خوش‌بینی و امید در بورس نوشت: با توجه به اصلاح‌ها و ریزش‌هایی که بازار سرمایه در دو سال گذشته تجربه کرده، بسیاری از سهم‌ها در قیمت‌های مناسبی قرار دارند و بررسی شاخص کل و مخصوصاً شاخص هم‌وزن که مختص سهم‌های کوچک و متوسط است، نشان می‌دهد که ما در یک روند نسبتاً صعودی آهسته و پیوسته قرار داریم و نه تنها برای هفته آتی بلکه برای هفته‌های آینده می‌توان بازار متعادل نسبتاً رو به مثبتی را پیش‌بینی کرد که می‌تواند فرصت مناسبی برای سرمایه‌گذاری از سوی افراد باشد. با توجه به شرایطی که بر بازار حاکم است به نظر می‌رسد شاخص کل بورس بتواند کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد را نیز رد کند و بعید به نظر می‌رسد بازار تا محدوده یک میلیون و ۶۰۰ هزار واحد اصلاح قابل توجه و عمیقی داشته باشد.
با توجه به روندی که بازار سهام در هفته‌های آتی در پیش گرفته، وضعیت اقتصادی کشور و همچنین وضعیت بازار‌های بین‌المللی، پیش‌بینی می‌شود شاخص کل بورس تهران این هفته نیز روند صعودی در پیش داشته باشد و شاهد بازار مثبتی باشیم. از ابتدای امسال شاهد رشد بازار سرمایه هستیم. البته به مرور که گزارش دوازده ماهه شرکت‌ها ارائه شود، وضعیت شفاف‌تر و بهتر خواهد شد. از سوی دیگر فصل مجامع نیز در پیش است و با توجه به رفع کرونا مجامع حضوری برگزار خواهد شد و همین مسئله یعنی حضور در مجمع و اطلاعاتی که سهامداران کسب می‌کنند، ممکن است شور و شوق سرمایه‌گذاری در بورس را بالا ببرد، بنابراین به نظر می‌رسد از اول خرداد ماه به بعد بازار مثبت بهتری داشته باشیم و شاهد افزایش حجم معاملات هم باشیم، چون فعلاً حجم معاملات کم است و نمی‌توان به رشد بازار با این حجم خوش‌بین بود.

رأی‌الیوم: تمام شرایط منطقه و جهان به نفع ایران است
سردبیر روزنامه رای‌الیوم نوشت: وضعیت بحران جهانی کنونی ناشی از حماقت آمریکا، مناسب‌ترین وضعیت را برای ایران فراهم آورده است تا اهداف هسته‌ای خود را تحقق ببخشد.
عبدالباری عطوان می‌نویسد: از همان روز اول از سرگیری مذاکرات هسته‌ای در وین، اعلام کردیم که ایران خواهان صرف‌نظر کردن از برنامه هسته‌ای خود نیست. رهبری ایران به آمریکا اعتماد ندارد و این کشور را دشمن راهبردی ایران می‌داند که می‌خواهد به نفع اسرائیل، ایران را از داشتن برنامه هسته‌ای که به واقعیت تبدیل شده، محروم کند تا تل‌آویو بتواند سلطه خود را بر تمام خاورمیانه تحکیم ببخشد. اما در همین حال، قدرت آمریکا به نفع دو هم‌پیمان ایران یعنی روسیه و چین با سرعت فزاینده‌ای رو به زوال است و محاصره آمریکا کارآیی خود را از دست داده و ایران توانسته این محاصره را دور بزند و هم‌اکنون تهران در حال صدور تجربه خود به کشور‌های جهان به‌ویژه روسیه است. اگر ایران تصمیمی برای تولید داخلی مواد شکافت‌پذیر مورد نیاز برای ساخت تسلیحات هسته‌ای داشته باشد، فقط چند هفته زمان برای این کار نیاز دارد.
ایران اقدام به خارج شدن از مذاکرات هسته‌ای نخواهد کرد و شرایط خود را مطرح خواهد کرد تا آمریکا را وادار به خارج شدن از مذاکرات کند تا پیامد‌های حاصل از این امر متوجه واشنگتن شود. هر کسی جز این را بگوید، معلوم است که با سیاست بردباری طولانی‌مدت ایران و هوش و ذکاوت ایرانیان آشنا نیست.
تمام شرایط کنونی منطقه‌ای و بین‌المللی به نفع ایران است که برجسته‌ترین آن، جنگ اوکراین است که تاکنون قیمت نفت را به بیش از ۱۱۵ دلار در هر بشکه و میزان تولید نفت ایران را به مرز دو میلیون بشکه در روز رسانده و بخش عمده آن به چین صادر می‌شود؛ بدون آنکه آمریکا و اسرائیل جرأت کنند سد راه یک نفتکش ایرانی در آب‌های آزاد شوند.
ایران توانسته که به تمامی اهداف خود در گمراه کردن دولت آمریکا که هم‌اکنون به‌شدت سرگرم جنگ اوکراین است، برسد.
به‌طور خلاصه باید گفت که مذاکرات توافق هسته‌ای در وین به تاریخ پیوسته و از جایگاه بسیار پایینی در فهرست اولویت‌های ایران از یک‌سو و آمریکا و کشور‌های بزرگ از سوی دیگر برخوردار است و منطقی نیست ایران که از سوی آمریکا و اسرائیل هدف قرار گرفته، از برنامه هسته‌ای خود صرف نظر کند؛ آن هم در حالی که در موضع قوی‌تری قرار گرفته است، زیرا جهان به نفت و گاز این کشور نیازمند شده و جهان در آستانه جنگ جهانی قرار گرفته است. وضعیت بحرانی و آشوب کنونی جهانی ناشی از حماقت آمریکا، مناسب‌ترین وضعیت را برای ایران فراهم آورده است تا اهداف هسته‌ای خود را تحقق ببخشد.

***************

 روزنامه آرمان ملی**

تسليت رهبري درپي درگذشت والده قاضي‌عسکر

رهبرمعظم انقلاب در پيامي درگذشت والده‌ مکرم حجت‌الاسلام آقاي قاضي‌عسکر را تسليت گفتند. متن پيام حضرت آيت‌ا... خامنه‌اي به اين شرح است: بسم ا... الرّحمن الرّحيم جناب حجت‌الاسلام آقاي قاضي‌عسکر دام بقائه، درگذشت والده‌ مکرّمه را تسليت عرض مي‌کنم و رحمت و مغفرت الهي را براي ايشان مسألت مي‌نمايم.

روايت شمخاني از دغدغه‌ دولت سيزدهم در خصوص امنيت غذايي

دبير شوراي عالي امنيت ملي گفت: ايجاد امنيت در دو بعد سلامت و غذا يکي از اصلي‌ترين دغدغه‌هاي دولت سيزدهم براي تامين آرامش پايدار در جامعه است. علي شمخاني در توييتر نوشت: ايجاد امنيت در دو بعد سلامت و غذا يکي از اصلي‌ترين دغدغه‌هاي دولت سيزدهم براي تامين آرامش پايدار در جامعه است. تک رقمي شدن آمار فوت مبتلايان به کرونا دستاورد مديريتي بسيار بزرگي است که با همدلي و مشارکت مي‌توان آن را در عرصه‌هاي ديگر تکرار کرد.

صليب سرخ جهاني به کمک مردم مظلوم يمن بشتابد

معاون اول رئيس‌جمهور در ديدار رئيس فدراسيون بين‌المللي صليب سرخ و هلال احمر از تحريم‌هاي غيرانساني نظام سلطه و رفتارهاي دوگانه کشورهاي غربي در مواجهه با آسيب ديدگان از جنگ‌ها و منازعات انتقاد کرد. محمد مخبر در ديدار «فرانچسکو روکا» رئيس فدراسيون بين‌المللي جمعيت‌هاي صليب سرخ و هلال احمر با بيان اينکه متأسفانه برخي تشکل‌هاي بين‌المللي تحت فشار نظام سلطه نمي‌توانند برخي وظايف خود را انجام دهند، گفت: خوشبختانه فدراسيون بين‌المللي جمعيت‌هاي صليب سرخ و هلال احمر کمتر از ساير نهادهاي بين‌المللي در اين حوزه از وظايف خود کوتاهي کرده است. معاون اول رئيس‌جمهور بيان کرد: کشورهاي غربي و برخي سازمان‌هاي بين‌المللي استاندارد و رفتار دوگانه در جهان اعمال مي‌کنند و اين در حالي است که جان همه انسان‌ها با هم برابر است و نبايد هيچ تفاوتي بين آسيب ديدگان از حوادث در اقصي نقاط جهان وجود داشته باشد. بنابراين از صليب سرخ جهاني انتظار داريم تا با رسيدگي به وضعيت مردم آسيب ديده از جنگ در منطقه خاورميانه به ويژه در سوريه و يمن و همچنين آوارگان افغاني به بهبود وضعيت آنان کمک‌هاي بيشتري نمايد.

امضاي موافقت‌نامه همکاري بين ايران و لهستان

وزير امور خارجه کشورمان، با اشاره به سفر يک روزه بشار اسد به تهران در روز يکشنبه 18 ارديبهشت ماه گفت: اکنون که مقاومت سوريه به ثمر نشسته، مصمم هستيم تا روابط را به سطح شايسته دو ملت ارتقاء دهيم. حسين امير عبداللهيان در صفحه توييتر خود در اين ارتباط نوشت: «‏سفر امروز رئيس‌جمهور سوريه و ملاقات‌هاي عالي با رهبر معظم انقلاب و رئيس‌جمهور فصل جديدي از روابط راهبردي ميان دو کشور را گشود. در جريان سفر وزير خارجه لهستان به ايران موافقت‌نامه همکاري‌هاي فرهنگي، ورزشي، علمي، جوانان و رسانه‌هاي گروهي بين تهران و ورشو به امضا رسيد. اين موافقت‌نامه در حاشيه ديدار وزيران امور خارجه ايران و لهستان در محل وزارت امور خارجه به امضاي وزيران امور خارجه دو کشور رسيد. در جريان امضاي اين موافقت‌نامه، مقامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي نيز حضور داشتند. متولي اجراي اين موافقت‌نامه از سوي ايران، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي است.

لغو ممنوعيت تردد لنج‌هاي سنتي ايران به بنادر قطر

سفير ايران در قطر از لغو ممنوعيت تردد لنج‌هاي سنتي ايران به بنادر قطرخبر داد. حميدرضا دهقاني در مطلبي در صفحه اينستاگرامش نوشت: به حول و قوه الهي و با کاهش شيوع کرونا در ايران و قطر و پيرو سفر رياست محترم جمهوري به دوحه و پيگيري‌هاي به عمل آمده و به ويژه مساعدت جناب آقاي سليطي وزير محترم حمل و نقل و همچنين وزير بهداشت قطر ممنوعيت تردد لنج‌هاي سنتي ايران به بنادر قطر لغو شد. هم اينک ترتيبات لازم جهت شروع مجدد تردد لنج‌ها در جريان است. رعايت همه مقررات و به ويژه دستورالعمل‌هاي بهداشتي مرتبط با کرونا استمرار آن را تضمين مي‌کند. از صبر و حوصله لنج‌داران در طول دو سال گذشته سپاسگزارم.

آزادي 193 زنداني استان تهران با گذشت شاکيان در ماه رمضان

رئيس شوراهاي حل اختلاف استان تهـــران از آزادي 193 نفر از زندانيان استان توسط شعب مستقر در زندان‌ها در ماه مبارک رمضــان و در راستاي پويش سراسري «به حرمت علي(ع) مي‌بخشم» خبر داد. غلامرضا مهدوي با تشريح اقدامات انجام شده در راستاي پويش سراسري «به حرمت علي(ع) مي‌بخشم»، اظهار کرد: در راستاي اين پويش تعداد 193 نفر از زندانيان با تلاش شعب مستقر در زندان‌ها در ماه مبارک رمضان آزاد شدند و به آغوش گرم خانواده‌هاي خود بازگشتند.

وي با اشاره به ميزان تحقق سازش در پرونده‌هاي قصاص، خاطرنشان کرد: با تلاش شعبه 14 مجتمع شهيد مرتضي ابراهيمي شهرستان شهريار و با گذشت اولياي دم از دريافت ديه، پرونده با سازش مختومه شد. مهدوي ميزان تحقق سازش در پرونده مطالبه وجه سفته در راستاي پويش فوق‌الذکر را نيز مورد اشاره قرار داد و اظهار کرد: در اين خصوص پرونده‌اي به ميزان 12ميليارد ريال در مجتمع شهيد حبيب‌پور شهرستان اسلامشهر با گذشت شاکيان به سازش ختم شد.

وزارت خارجه تضييع حقوق مردم ايران را در نهادهاي بين‌المللي پيگيري کند

سخنگوي کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس با اشاره به حضور دبير ستاد حقوق بشر در جلسه اين کميسيون گفت: قرار شد وزارت خارجه به همراه ستاد حقوق بشر مواردي که حقوق ملت ايران توسط بلوک غرب، گروه‌هاي تروريستي، منافق و معاند يا به موجب تحريم‌هاي حقوق بشر تضعيف شده را از موضع فعال در نهادهاي بين‌المللي پيگيري کنند. محمود عباس‌زاده مشکيني در توضيح جلسه ديروز کميسيون امنيت ملي و سياست خارجي مجلس گفت: اين جلسه با حضور کاظم غريب‌آبادي دبير ستاد حقوق بشر براي ارائه گزارشي از عملکرد تشکيل شد. وي توضيح داد: در اين جلسه تحليلي از وضعيت کشور، تهديدها و فرصت‌ها در زمينه حقوق بشر، سوءاستفاده برخي کشورهاي غربي با تمسک به حقوق بشر عليه مردم ايران و استفاده ابزاري از حقوق بشر براي فشار به ملت‌ها ارائه شد. نمايندگان نيز به بيان نظراتشان پرداختند که از جمله آن لزوم سرمايه‌گذاري ستاد حقوق بشر بر روي تدوين استراتژي کامل و کارآمد به موضوع نگاه دوگانه و ابزاري غربي‌ها به مسئله حقوق بشر بود.

**************

روزنامه خراسان**

 شرط دریافت وام با وثیقه سهام

**************

 روزنامه ایران**

مراسم سالروز ارتحال امام خمینی(ره) با حضور و سخنرانی رهبر انقلاب

مراسم سالروز ارتحال امام خمینی(ره) روز ۱۴ خرداد با حضور و سخنرانی مقام معظم رهبری برگزار خواهد شد. در جلسه ستاد مرکزی بزرگداشت حضرت امام خمینی اعلام شد: آیت‌الله رئیسی رئیس جمهور نیز شب ۱۴ خرداد در حرم امام راحل سخنرانی خواهد کرد. استاندار تهران با اشاره به برگزاری مراسم ارتحال امام(ره) نیز گفته است: با توجه به اینکه خیل عزاداران از سراسر کشور مشتاق حضور در این مراسم هستند مقرر شد به جهت حفظ سلامت مردم، عزاداران فقط از استان‌های همجوار از جمله البرز و قم و شهرهای اطراف تهران در این مراسم شرکت کنند. به گفته محسن منصوری هنوز ویروس کرونا در کشور وجود دارد و مردم همچنان باید توصیه‌های بهداشتی را جدی بگیرند.

پیام تسلیت به حجت‌الاسلام قاضی‌عسکر
روز گذشته رهبر انقلاب اسلامی در پیامی درگذشت والده حجت‌الاسلام قاضی‌عسکر را تسلیت گفتند و رحمت و مغفرت الهی را برای آن مرحومه مسألت نمودند. همچنین رئیس جمهور در پیامی جداگانه درگذشت والده تولیت آستان مطهر حضرت عبدالعظیم حسنی(ع) را تسلیت گفت و از درگاه خداوند برای آن بانوی مؤمنه غفران و رحمت الهی و برای بازماندگان صبر و سلامتی مسألت کرد.

توضیحات معاون اجرایی رئیس جمهوردرباره اصلاح نظام یارانه‌ای

گروه سیاسی/ معاون اجرایی رئیس جمهور اصلاح نظام یارانه‌ای و حذف ارز ترجیحی 4200 تومانی را تکلیف قانونی دولت در سال‌های 1400 و 1401 دانست و در عین حال تأکید کرد که هدف از اجرای این تصمیم کمک به اقشار نیازمند جامعه، جلوگیری از ویژه‌خواری‌ها، ایجاد اقتصاد ملی و رقابت‌پذیر است. سید صولت مرتضوی، روز گذشته در حاشیه دومین نشست هم‌اندیشی با نمایندگان وزارتخانه‌ها در سفرهای استانی و مدیران کل حوزه وزارتی و بازرسی دستگاه‌های اجرایی، در پاسخ به این پرسش «ایران» که برای هماهنگی‌ها و اجرای کم هزینه اصلاح نظام یارانه‌ای چه تدابیری اندیشیده شده است، اظهار کرد: پیش از اشاره به مزایای اصلاح نظام اقتصادی (و یارانه‌ای) ابتدا باید اشاره کرد که این امر، تکلیف قانونگذار به دولت، هم سال 1400 و هم سال 1401 بوده است، بنابراین، آنچه در حال روی دادن است، تصمیم دولت در اجرای قانون است. وی با بیان اینکه دومین نکته در این زمینه، این است که این امر، تصمیمی برای کمک به اقشار نیازمند و اقشار کم درآمد جامعه است، اظهار کرد: سومین ویژگی این است که این تصمیم سبب می شود از ویژه‌خواری‌ها و رانتخواری‌ها جلوگیری شود و در آخر اینکه پس از آن، اقتصاد کشور، ملی و رقابت‌پذیر می‌‌شود، یعنی اقتصاد برای همه مردم خواهد بود. مرتضوی افزود: بارها عرض کردم که مهم‌ترین دغدغه آیت‌الله رئیسی این است که اقشار ضعیف جامعه تحت هیچ شرایطی نباید آسیب ببینند. وی با بیان اینکه دولت پشت مردم است، ادامه داد: اینکه دولت پشت مردم است، به این معنی است که حتی اگر بنا باشد به بسیاری از پروژه‌ها اعتبار کمتری تعلق بگیرد، حتی در این صورت هم دولت قطعاً اجازه نخواهد داد اقشار نیازمند جامعه و دهک‌های پایین آسیب ببینند.

**************

روزنامه شرق**

وال‌استریت‌ژورنال از سرمایه‌گذاری 3 میلیارد دلاری عربستان در اسرائیل خبر داد

قدم‌های پنهان بن‌سلمان به سوی اسرائیل

‌سال 2020 و زمانی که دولت دونالد ترامپ رئیس‌جمهور سابق ایالات متحده با ابتکار «پیمان ابراهیم» قصد عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل را داشت، در گام اول امارات متحده عربی و بحرین با این طرح همراه شدند و پس از آن هم مراکش و سودان به عادی‌سازی رابطه با اسرائیل پرداختند. در این میان، فشارهای آمریکا برای متقاعدکردن عربستان به‌عنوان مهم‌ترین کشور جهان عرب برای عادی‌سازی رابطه با تل‌آویو ظاهرا نتیجه‌بخش نبود و ریاض اعلام کرد تنها در صورتی حاضر به به‌رسمیت‌شناختن اسرائیل است که تل‌آویو تشکیل کشور مستقل فلسطین را مورد تأیید قرار دهد. با وجود اینکه این شرط ریاض در برنامه اسرائیل قرار ندارد، اما توسعه سریع مناسبات امارات و بحرین با اسرائیل، عربستان را هم به فکر سرمایه‌گذاری غیرمستقیم در این سرزمین انداخته است.

روزنامه وال‌استریت ژورنال در گزارشی نوشته است عربستان سعودی قصد دارد میلیون‌ها دلار در شرکت‌های فناوری اسرائیلی سرمایه‌گذاری کند. این سرمایه‌گذاری غیرمستقیم و از طریق مشارکت در یک صندوق خصوصی سهام انجام می‌شود.

به نوشته وال‌استریت ژورنال، طرح سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در اسرائیل از طریق بنیاد تازه‌تأسیس «افینیتی پارتنرز» (Affinity Partners) صورت می‌گیرد. مدیریت بنیاد «افینیتی پارتنرز» با جرد کوشنر، مشاور ارشد و داماد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری پیشین ایالات متحده است.

بر اساس گزارش وال‌استریت ژورنال، ریاض دو شرکت اسرائیلی را برای سرمایه‌گذاری انتخاب کرده‌، اما نام این شرکت‌ها و نیز حوزه مشخص فعالیت آنها هنوز فاش نشده است. علاوه بر شاهزاده محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، شرکای کوشنر در صندوق سرمایه‌گذاری «افینیتی پارتنرز»، سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در اسرائیل را تأیید کرده‌اند و این نخستین مورد آشکار سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در اسرائیل است که پول نقد سعودی‌ها به‌طور مستقیم وارد اسرائیل می‌شود. پول سعودی مستقیما از صندوق توسعه ملی عربستان به بنیاد آقای کوشنر منتقل خواهد شد.‌این گزارش تصمیم به سرمایه‌گذاری عربستان سعودی در اسرائیل را نشانه‌ای از تمایل روبه‌رشد ریاض برای داشتن روابط تجاری با تل‌آویو می‌داند؛ «هرچند هیچ روابط دیپلماتیکی میان دو طرف هنوز برقرار نشده است». روزنامه نیویورک‌تایمز نیز دسامبر سال گذشته در گزارشی نوشته بود: «در حالی که مشاوران عربستان سعودی در ابتدا برای کمک به صندوق «افینیتی پارتنرز» مردد بودند، شاهزاده محمد بن‌سلمان طرح سرمایه‌گذاری عربستان را تأیید و آن را پیش برد». این روزنامه ماه گذشته هم در گزارشی اعلام کرد با وجود مخالفت‌های یک هیئت نظارتی، بن‌سلمان دو میلیارد دلار به داماد رئیس‌جمهور پیشین آمریکا اعطا کرده است. این سرمایه‌ در حالی به کوشنر واگذار شده که مشاوران صندوق مذکور هشدار داده بودند ورود به چنین معامله‌ای به صلاح نیست. اسنادی که این روزنامه به آنها دست یافت، نشان می‌داد هیئت مسئول نظارت بر سرمایه‌گذاری‌های صندوق ثروت ملی عربستان، نگرانی‌هایی را درباره معامله با این شرکت تازه‌تأسیس کوشنر مطرح کرده بودند.

شروط عربستان

محمد بن‌سلمان پیش از این گفته بود اگر مناقشه فلسطین حل شود، ممکن است اسرائیل به یک متحد بالقوه عربستان سعودی تبدیل شود. بن‌سلمان در گفت‌وگو با نشریه آتلانتیک گفته بود: «ما به اسرائیل به‌عنوان یک متحد بالقوه می‌نگریم، اما پیش از آن، اسرائیل باید مشکلات خود با فلسطینیان را حل کند. امیدواریم کشمکش میان اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها حل شود. ما به اسرائیل به مثابه یک دشمن نمی‌نگریم، با توجه به منافع بسیاری که می‌توانیم به‌صورت مشترک دنبال کنیم، به آنها همچون یک متحد بالقوه نگاه می‌کنیم. اما باید برخی مسائل را حل کنیم پیش از اینکه به آنجا برسیم».

دولت عربستان و مقامات ارشد دولت آمریکا نسبت به گزارش وال‌استریت ژورنال سکوت کرده و آن را رد نکردند؛ بااین‌حال کوشنر گفته است حضور او در کاخ سفید در دوران ریاست‌جمهوری ترامپ «به تغییر تاریخی در خاورمیانه منجر شده که باید آن را ادامه و گسترش داد تا به بالاترین ظرفیت برسد». روزنامه اسرائیلی معاریو هم گزارش داده که این گام اقتصادی سعودی، «نشان دیگری از آمادگی عربستان برای برقراری آشکار روابط با اسرائیل، در نبود مناسبات رسمی دپیلماتیک است». ارزیابی‌ها بر این است که محمد بن‌سلمان حامی عمده امارات متحده عربی و بحرین در گام مهم یک سال و نیم پیش آنها در عادی‌سازی روابط و برقراری مناسبات کامل دپیلماتیک با اسرائیل بود؛ با‌این‌حال، عربستان که پادشاه آن عنوان مذهبی «خادم حرمین شریفین» را دارد، خود به پیمان‌های صلح ابراهیم نپیوست.

در ماه‌های گذشته، «بدالله المعلمی»، نماینده دائم عربستان سعودی در سازمان ملل، در مصاحبه با عرب‌نیوز اظهار کرد ریاض آماده عادی‌سازی روابط با تل‌آویو است، مشروط بر اینکه طرح صلح عربی پیشنهاد‌شده در سال 2002 را اجرائی کند.

المعلمی گفت: «بر اساس طرح صلح عربی اسرائیل باید به اشغال تمامی سرزمین‌های عربی توسط اسرائیل در سال 1967 پایان داده و یک فلسطین مستقل به پایتختی قدس شرقی ایجاد شود. در صورت چنین اتفاقی، کل جهان اسلام و 57 عضو سازمان همکاری اسلامی از آنها برای به‌رسمیت‌شناختن و برقراری روابط با اسرائیل پیروی خواهند کرد. اقدامات اسرائیل در کرانه باختری و نوار غزه، محاصره و همچنین سلب حیثیت و حقوق فلسطینیان اشتباه بوده و این موضع ریاض تغییر نخواهد کرد».

در نوامبر 2021 رسانه اسرائیلی «KAN» خبر داد هیئتی متشکل از 20 نفر از رهبران جامعه یهودی آمریکا به منظور عادی‌سازی روابط به عربستان سعودی سفر و با برخی مقامات عالی‌رتبه این کشور دیدار کردند. «طرح صلح عربی» در سال 2002 توسط عربستان سعودی برای حل مناقشه فلسطین و اسرائیل مطرح شد. ایجاد یک کشور فلسطینی در مرزهای 1967، اعطای حق بازگشت به سرزمین‌های خود به آوارگان فلسطینی و عادی‌سازی روابط بین کشورهای عربی و اسرائیل در ازای خروج اسرائیل از بلندی‌های جولان، از اهم این طرح است.

سران اسرائیل و مقامات دولت پیشین آمریکا اتفاق نظر داشتند که نگرانی مشترک اسرائیل و امیرنشین‌های خلیج فارس از برنامه هسته‌ای و موشکی ایران، این کشورهای عربی را به اسرائیل نزدیک کرده است. مقامات اسرائیلی در سلسله گزارش‌هایی از دیدار‌ و مذاکرات متعدد با مقامات بلندپایه سعودی سخن گفته بودند. برخی گزارش‌های رسانه‌های بین‌المللی حاکی از آن بود که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر پیشین اسرائیل، شخصا از عربستان دیدار کرده و میهمان ولیعهد سعودی بوده است.

در اوایل سال ۲۰۲۲، رسانه‌های آمریکا گزارش دادند کوشنر قصد دارد با هدف توسعه روابط تجاری اسرائیل با هند، کشورهای حاشیه خلیج فارس و شمال آفریقا دفتری را در اسرائیل افتتاح کند. با روی کار آمدن دولت جو بایدن، کاخ سفید اعلام کرد از توافق صلح ابراهیم حمایت می‌کند، اما بر‌خلاف رویه دولت پیشین، نماینده‌ ویژه‌ای برای پیشبرد عادی‌سازی روابط سایر کشورهای عربی با اسرائیل تعیین نکرد. اخیرا هم اسحاق هرتزوگ، رئیس‌جمهور اسرائیل، گفته آماده است برای فراهم‌کردن زمینه برقراری رسمی مناسبات با عربستان، شخصا دیداری علنی از عربستان انجام دهد، اما دولت سعودی به این پیشنهاد واکنش مشخصی نشان نداد.

‌نقش آمریکا

از طرف دیگر، سردی روابط ایالات متحده و عربستان هم در روند نزدیکی عربستان و اسرائیل تأثیرگذار است. مایکل هرتزوگ، سفیر اسرائیل در آمریکا، اخیرا خواستار آن شده که واشنگتن روابط تنش‌آلود خود با عربستان سعودی را اصلاح کند. مناسبات آمریکا و عربستان سعودی در دولت جو بایدن رو به سردی گراییده و موضعی خصمانه در قبال حکومت عربستان و محمد بن‌سلمان که در عمل حاکم این کشور است، مشاهده می‌شود؛ زیرا این ولیعهد سعودی در گذشته روابط بسیار حسنه‌ای با همکاران دولت ترامپ داشته است. برخی قانون‌گذاران حزب دموکرات آمریکا به‌تازگی از دولت بایدن خواسته‌اند در زمینه رعایت موازین حقوق بشر با ریاض وارد گفت‌وگو شود.

در همین حال، هرتزوگ به المانیتور گفته است‌: «من تردید و نگرانی ایالات متحده را درک می‌کنم، اما فکر می‌کنم عربستان سعودی نقش بسیار مهمی در منطقه خاورمیانه و در کل جهان اسلام ایفا می‌کند. بنابراین فکر می‌کنم مهم است روابط میان آمریکا و عربستان تا جایی که ممکن است بهبود یابد».

سفیر اسرائیل در رابطه با عادی‌سازی روابط میان کشورهای عربی و اسرائیل تصریح کرد تل‌آویو مایل به عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی است. هرتزوگ اما افزود این روند به دلیل «نگرش سنت‌گرایان سعودی درباره چگونگی رویکرد به صلح اعراب و اسرائیل» و «روابط آمریکا و عربستان» با دشواری‌هایی روبه‌رو است.

وال‌استریت ژورنال به‌تازگی گزارش داد روابط آمریکا و عربستان به پایین‌ترین سطح در بیش از ۷۰ سال گذشته رسیده است؛ گزارشی که ریاض را وادار به واکنش و تکذیب کرد. گزارش روزنامه وال‌استریت ژورنال باعث شد سفارت سعودی در واشنگتن واکنش نشان دهد و موضوع تیرگی روابط میان دو کشور را تکذیب کند.

اخیرا کاخ سفید اعلام کرده جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا، قصد دارد «مایکل آلن رتنی» را به عنوان سفیر جدید این کشور در عربستان سعودی معرفی کند. مایکل رتنی، دیپلمات ۶۱‌ساله آمریکایی، در حال حاضر سرپرست معاونت مؤسسه خدمات خارجی وزارت امور خارجه آمریکاست. او اخیرا کاردار سفارت آمریکا در اسرائیل بود. رتنی همچنین قبلا به عنوان معاون سفارت آمریکا در قطر و معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور اسرائیل و فلسطین خدمت کرده است. او فرستاده ویژه آمریکا در امور سوریه بود و در مکزیکو‌سیتی، بغداد، بیروت، کازابلانکا و بریج‌تاون (باربادوس) خدمت کرده است. این دیپلمات آمریکایی که باید از سوی سنای آمریکا تأیید شود، می‌تواند به دو زبان عربی و فرانسوی صحبت کند.