اوکراین؛ ۴۰ روز جنگ، ۱۰ میلیون آواره

جنگ اوکراین در حالی به چهلمین روز خود رسید که آتش بس و صلح فعلا در دسترس نیست.۴۰ روز جنگ در اوکراین، ۱۰ میلیون شهروند این کشور را از خانه‌هایشان فراری داده و ۴ میلیون نفر از آن‌ها مجبور شده‌اند به کشور‌های همسایه پناهنده شوند. هیچ‌کدام از آن‌ها نمی‌توانند به بازگشت به خانه خود امیدوار باشند؛ چون به‌نظر نمی‌رسد که پایان جنگ، فعلا ممکن باشد.
مسکو که امیدوار بود خیلی سریع به اهداف خود در اوکراین برسد، با تغییر تاکتیک در نبرد، بر جبهه شرق تمرکز کرده و از حضور نیروهایش در شمال کاسته است. در سوی دیگر، این کشور در عرصه انرژی هم موضعی تهاجمی علیه غرب گرفته و احتمال دارد به‌زودی تنش‌هایش با غرب، حتی از این هم بیشتر اوج بگیرد. همه این اتفاق‌ها در شرایطی می‌افتد که هیچ‌کس، دست‌کم تا حالا، به نتیجه مذاکرات صلح امیدوار نیست. ارتباط بین دوطرف جبهه‌ها چنان تیره است که حتی کار انتقال غیرنظامیان از مناطق جنگی هم به سختی پیش می‌رود و چند تلاش برای خروج آنها، ناکام مانده است.

• ۱۰ میلیون آواره
از تعداد ۱۰ میلیون آواره اوکراینی حدود ۳۰ درصد از کی‌یف پایتخت اوکراین، ۳۶ درصد از آن‌ها از شرق و ۲۰ درصد از آن‌ها هم از شمال کشور فرار کرده‌اند و بسیاری از این افراد، خود را به غرب کشور رسانده‌اند. گفته می‌شود که بیش از نیمی از افرادی که از خانه‌هایشان فرار کرده‌اند، زنان هستند. اولین مقصد پناهندگان اوکراینی، لهستان در مرز غربی است؛ کشوری که تا حالا میزبان بیش از ۲ میلیون و ۳۳۷ هزار نفر بوده است. رومانی (۶۱۰ هزار)، مولداوی (۳۸۸ هزار)، مجارستان (۳۶۵ هزار)، روسیه (۳۵۰ هزار)، اسلواکی (۲۸۲ هزار) و روسیه سفید (۱۱ هزار)، دیگر کشور‌های میزبان پناهندگان اوکراینی هستند. این افراد معمولا خود را با قطار به مرز‌های اوکراین می‌رسانند و آنجا بعد از انتظار در صف‌های طولانی، مجوز ورود به کشور‌های همسایه را دریافت می‌کنند.

• تمرکز روسیه بر شرق اوکراین
روسیه تمرکز خود را بر مناطق شرقی اوکراین بیشتر کرده است، چون مسکو اعلام کرده بود که به نشانه حسن نیت، تهاجم خود را در اطراف کی‌یف و شمال کاهش می‌دهد تا روی «آزادسازی» منطقه دونباس در جنوب شرقی تمرکز کند.
با این حال روایت اوکراین و متحدان غربی این کشور این است که روسیه بعد از تحمل شکست‌های چشمگیر در پاتک‌های اوکراینی در اطراف کی‌یف و مناطق شمالی، می‌خواهد دوباره خود را سازماندهی کند. زلینسکی درباره وضعیت در شرق گفته است: «وضعیت در جنوب و در منطقه دونباس به‌شدت سخت است.»
روسیه می‌خواهد با در هم کوبیدن ارتش اوکراین در شرق، دست بالا را در مذاکرات آینده داشته باشد و شرایط خود را به کی‌یف تحمیل کند.
ارتش اوکراین به خاطر درگیری‌ها با جدایی‌طلبان مورد حمایت روسیه در شرق این کشور در ۸ سال اخیر، بیشتر توان خود را در این سو متمرکز کرده است. اگر روسیه بتواند این بخش عظیم از ارتش اوکراین را در دونباس که قلب صنعتی این کشور به شمار می‌رود، شکست بدهد، می‌تواند شرایط خود را به کی‌یف تحمیل کند. برخی معتقدند که در این صورت، مسکو می‌تواند حتی به هدف تقسیم اوکراین به ۲ کشور هم نزدیک شود.
از نظر برخی کارشناسان، این تغییر تاکتیک می‌تواند نشانه این موضوع باشد که ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه از پیروزی برق‌آسا در اوکراین ناامید شده و ناکامی این هدف را قبول کرده و مجبور شده است تا اهداف خود در اوکراین را تقلیل دهد و امیدوار است زودتر به پایان این بحران برسد.