مادرانی که به ام‌البنین (س) اقتدا کردند

پایگاه رهنما:

پدر و مادرش از خاندان بنی‌کلاب از اجداد بزرگ حضرت محمد (ص) بودند و دارای خوبی‌ها و صفات خانوادگی مشترک. نام او «فاطمه» بود که بعدها پس از ازدواج با امیرمومنان حضرت علی (ع) با کنیه‏ «امُّ البنین» (مادر پسران) مشهور شد. مادر پسرانی آنچنان رشید و باعظمت که بیش از هر چیز نسبت خود با چنین شیرزنی را عیان می‌کردند. پسرانی که نامشان در تاریخ به غیرت و وفا ماندگار شد و بیش از همه آن‌ها، علمداری که امام سجاد(ع) در توصیفشان می‌فرمایند: «عباس نزد خداوند مقامی دارد که همه شهدا در قیامت بدان غبطه می‌خورند».

حالا خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل. قطعا از چنان مادری، چنین پسری زاده می‌شود. مادری که پدران، مادران و خاندانش در شجاعت، کرم، اخلاق، هنر و وجاهت اجتماعی و بزرگواری، سرآمد قبایل گوناگون عرب بوده‌اند. علی بن ابیطالب (علیه السلام) آنگاه که پس از شهادت حضرت زهرا (س) قصد ازدواج می‌کند، به برادر خویش عقیل که در علم «انساب» معروف بوده می‌فرماید: «زنی را برای من اختیار کن که از نسل دلیرمردان عرب باشد، تا با او ازدواج کنم و او برایم پسری شجاع به دنیا آورد.» 

عقیل، بانو ام‌البنین از خاندان بنی‌کلاب را که در شجاعت بى‏‌مانند بود، براى حضرت انتخاب کرد و در پاسخ برادر گفت: «با فاطمه کلابیه ازدواج کن، زیرا در عرب شجاع تر از پدران و خاندان وی نیست». بعدها این شجاعت و بصیرت نیز در رشادت‌های پسرانش، به خصوص علمدار کربلا حضرت قمر بنی‌هاشم (ع) آنچنان هویدا می‌شود که امام صادق (ع) درباره ایشان می‌فرمایند؛ «عموى ما عباس، داراى بينشى ژرف و ايمانى راسخ بود؛ همراه با امام حسين جهاد كرد و نيك آزمايش داد و به شهادت رسيد».

در زمان انقلاب و دفاع مقدس نیز چه بسیار مادرانی که به تأسی از این بانوی مجاهد فرزندان خود را نثار انقلاب و اسلام کردند. گاهی نه یک فرزند، بلکه چندین فرزندشان را تقدیم امنیت و عزت این مرز و بوم کردند. به همین دلیل است که روز وفات این بانوی بزرگ اسلام در 13 جمادی‌الثانی را روز «تکریم مادران شهدا» نامیده‌اند. مادرانی که در 8 سال دفاع مقدس خوش درخشیدند و پس از آن هم با صبر و بردباری راه ایمان را با ثبات قدم طی کردند.

به همین مناسبت، گروه فرهنگی «تبیین» به گفتگو با کارگردان یک فیلم کوتاه نشسته‌ است که به موضوع تکریم مادران شهدا و جایگاه والای آن‌ها در جامعه ما می‌پردازد.

• فیلم «جای خالی»؛ ادای دینی به ام‌البنین‌های روزگار ما

این فیلم سال گذشته وارد بخش مسابقه جشنواره عمار شد و به مناسبت وفات حضرت ام‌البنین (س) نیز از شبکه‌های مختلف سیما پخش شد. موضوع این فیلم در مورد پسر نوجوانی است که برای تهیه کادوی روز مادر، تمام پول توجیبی‌اش را خرج می‌کند اما در بین راه با پیرزنی برخورد می‌کند که در پایان متوجه می‌شود، مادر شهیدی است که کوچه‌شان هم مزین به نام فرزند اوست. حس این نوجوان به این مادر شهید آنچنان پررنگ می‌شود که با قلب کوچکش، تصمیمی بزرگ می‌گیرد.

نسیم اسدپور، نویسنده و کارگردان فیلم کوتاه «جای خالی» در رابطه با موضوع این فیلم می‌گوید: مخاطبان این فیلم نوجوانان هستند. نوجوانانی که شاید هیچ ذهنیت خاصی از دفاع مقدس و جبهه و شهیدان و خانواده ها و مادرانشان ندارند. به همین دلیل تلاش کردیم تا به نوعی به مخاطبان این رده سنی‌مان این حس را القا کنیم که شهدا هم مثل بقیه امید خانواده‌هایشان بودند که پدران و مادرانشان هزاران امید و آرزو برایشان داشتند.

وی ادامه می‌دهد: «جای خالی» یک ادای دین به خانواده شهدا به ویژه مادران شهداست؛ ادای دینی بسیار کوچک. اما آن چیزی که بر روی شانه تک تک ما، به خصوص قشر فرهنگی و متولیان فرهنگی کشور سنگینی می‌کند این است که قدر یکایک این عزیزان را بدانیم و تا زمانی که سایه‌شان بالای سر این مملکت است از حضورشان استفاده کنیم.

کارگردان فیلم «جای خالی» خاطرنشان می‌کند: به نظر من مستندسازی و حتی تهیه آرشیوهایی از زندگی و احساسات این مادران شهدا، بزرگترین وظیفه‌ای است که بر گردن قشر فرهنگی وجود دارد. زیرا سال به سال متأسفانه بسیاری از این عزیزان را از دست می‌دهیم و از دست دادن آن ها به معنای ورق خوردن برگی از تاریخ است که نباید به این راحتی از کنار آن گذشت و برای ثبت آن باید تلاش کرد.

لازم به ذکر است، فیلم کوتاه «جای خالی» به کارگردانی نسیم اسدپور و تولید انجمن سینمای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس (روایت فتح) در فضای مجازی و تلوبیون قابل دسترسی است.