دوگانه سازی کاذب انتخاباتی

پایگاه رهنما:

روحانی در سخنان خود بعد از اینکه گفت «نامزدها برنامه‌های خود را برای مسائل موجود کشور درخصوص خشکسالی، تحریم‌ها و مذاکرات و مسئله کرونا اعلام کنند، تصریح کرد: «مهم‌تر اینکه کاندیداها استراتژی‌شان را بیان کنند، مردم باید بفهمند که این فرد تعاملی است یا تقابلی و باید بدانند دنبال تعامل با جهان است و یا به ‌دنبال دعوا با جهان است، این استراتژی مهم است.»

این سخنان و مباحث مطرح‌شده توسط رئیس جمهور را می‌توان به‌نوعی ورود به عرصه انتخابات و تعیین مسئله برای این عرصه دانست. این‌که روحانی در روزهای پایانی فعالیت دولتش، به انتخابات و تعیین مصداق‌ها برای نامزدها پرداخته است شاید یک دلیل مهم داشته باشد: ایجاد فضای دوقطبی مذاکره یا تحریم در انتخابات و پیش انداختن کاندیدای موردنظرش در این عرصه.

روحانی در حالی به مسائل انتخاباتی پرداخته است که کشور و مردم با مشکلات عدیده معیشتی و اقتصادی روبه‌رو هستند و نه‌تنها از شدّت و حدّت این مشکلات کاسته نشده است بلکه با بی‌توجهی دولت به بازار و عدم نظارت کافی روی قیمت‌ها، نارضایتی مردم از عملکرد دولت‌مردان بیش از پیش شده است.

عجیب است آقای روحانی از «هشت سال مذاکره» ابراز رضایت و ادعای موفقیت می کند، بی آنکه بگوید مذاکرات اگر موفق بود، چرا به موازات چند برابر شدن تحریم ها، هشت سال ادامه پیدا کرده و دولت آمریکا حاضر نیست تمام تحریم های پسا برجامی و ضد برجامی را لغو کند؟!

این سوال را نمی توان با اصرار بر دوقطبی سازی های تاریخ مصرف گذشته، مانند «تعامل یا تقابل» و «مذاکره یا تحریم» پاسخ داد. با وجود تداوم مذاکرات و اجرای یکطرفه برجام، روند چند برابر شدن تحریم ها از همان دولت اوباما کلید خورد.

از سوی دیگر، حدود یک ماه پیش روحانی از برنامه‌ریزی 100روزه پایانی دولت برای حل‌وفصل برخی امور خبر داده بود اما به‌نظر می‌رسد این وعده 100روزه پایانی دولت نیز سرنوشت مشابه 100روزه ابتدایی دولت را پیدا کرده است.

رئیس‌جمهور هم‌چنین در این سخنرانی به مسئله «فیلترینگ» که از جمله مسائلی است که بارها به آن پرداخته و در زمان‌ها و شرایط مختلف از آن مصادره به مطلوب کرده است، اشاره کرد و گفت: هر کار مهمی باید با نظر مردم باشد و نه‌اینکه امروز که انتخابات است، فضای مجازی خوب است و فردا که انتخابات تمام شد، دنبال فیلترِ با دست و پا بگردیم.

این‌جا و در این بخش از سخنان روحانی نیز دوگانه‌سازی و دوقطبی‌سازیِ «فیلترینگ و عدم فیلترینگ» فضای مجازی دیده می‌شود. نکته قابل توجه این است که ردپای مسئولان دولتی در محدودسازی بخشی از فضای مجازی در دولت‌های یازدهم و دوازدهم دیده می‌شود و علی‌رغم این مسائل، رئیس‌جمهورِ وقت در آستانه انتخابات به این‌گونه مسائل می‌پردازد.

این دوگانه‌سازی‌ها پیش از این هم مسبوق به سابقه است. حسن روحانی در مواقع دیگری از جمله انتخابات 1392، در زمان مذاکرات هسته‌ای برجام، انتخابات 1396 نیز اقدام به ساخت و پردازش دوگانه «جنگ و صلح» کرده است.

سخنرانی روحانی بیش از هر زمان دیگری رنگ‌وبوی انتخاباتی داشته است و به‌نظر می‌رسد رئیس‌جمهور و مشاوران وی برای رهایی از انتقادهای کارشناسان اقتصادی تصمیم گرفته‌اند در فضای انتخاباتی کشور، با ایجاد فضای دوقطبی در کشور و فراموشی مشکلات اقتصادی، بیش از هر جریانی از وضعیت موجود سود ببرند.