چند جمله با نامزد‌های ۲۸ خرداد

انتخابات یک پدیده سیاسی و ملی است، اما ره‌آورد‌های فرهنگی و اجتماعی آن اگر از خود این رقابت سیاسی مهمتر و برجسته‌تر نباشد، قطعا کم‌اهمیت‌تر نخواهد بود. چندان فرقی هم نمی‌کند که انتخابات ریاست جمهوری باشد، یا مجلس شورای اسلامی یا شورا‌های شهر و روستا؛ هرچند این نکته، در انتخابات ریاست جمهوری به دلیل حساسیت و اثرگذاری خاص آن، برجسته‌تر می‌شود.
در واقع، صرف نظر از اینکه رئیس جمهور و دولت منتخب، در قبال «فرهنگ» جامعه و مدیریت و سیاستگذاری فرهنگی کشور چه مسئولیتی برعهده دارد، فعلا صحبت بر سر روز‌های قبل از انتخابات و اثرات این رقابت بر مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه است. به بیان ساده‌تر و صریح‌تر، در اینجا صحبت بر سر این است که نامزد‌های بالقوه و بالفعل انتخابات که سودای نشستن بر صندلی ریاست جمهوری را در سر دارند، در قبال اعتلای فرهنگی و آرامش روحی روانی جامعه چه مسئولیتی دارند و چقدر نسبت به این مسئولیت واقف هستند؟
انتخابات، یکی از دستاورد‌های بزرگ و ارزشمند انقلاب اسلامی است؛ انقلابی که خودش خون‌بهای هزاران شهید گلگون‌کفن است، به مردم این فرصت را بخشیده تا در طول ۴۲ سال، بیش از ۴۰ بار برای انتخاب رئیس جمهور، نمایندگان مجلس، اعضای خبرگان و شورا‌های شهر و روستا پای صندوق رأی بروند و آزادانه وکلای خود را برای اداره کشور انتخاب کنند، اما گاهی پیش آمده و برخی مواقع پر رنگ هم پیش آمده که میدان رقابت‌های انتخاباتی به میدان رجزخوانی‌های خارج از عرف و ادب یا وعده‌های سر خرمن تبدیل شده و وقتی هم که منتخبان کار را به دست می‌گیرند و با واقعیت‌های میدانی آشنا می‌شوند، تازه معلوم می‌شود که در ایام رقابت‌ها چه رفتاری با هم کرده‌اند و چه وعده‌هایی به مردم داده‌اند و در نتیجه، اثرات فکری، فرهنگی و روانی این رفتار‌های مقطعی و هیجانی، کار دست جامعه می‌دهد!
اگر قرار باشد مصداقی‌تر و واضح‌تر حرف بزنیم، باید چند نکته را از همین حالا که حدود یک ماه و نیم به انتخابات ۲۸ خرداد باقی مانده، به چهره‌های سیاسی مشتاق حضور در عرصه نامزدی و مخصوصا آن‌هایی که از فیلتر شورای نگهبان عبور می‌کنند و رسما به رقابت خواهند پرداخت، یادآوری کنیم تا بین خودشان و خداوند، مراقب این نکات باشند؛ اول اینکه، وعده‌هایی که نامزد‌های بالقوه و بالفعل انتخابات به مردم می‌دهند، گاهی با اعتماد و سرمایه اجتماعی جامعه بازی می‌کند؛ مخصوصا وقتی که کار را به دست می‌گیرند و معلوم می‌شود چنین وعده‌هایی حداقل در کوتاه مدت و میان‌مدت قابل تحقق نیست.
دوم، تحلیل‌ها و قضاوت‌هایی که نامزد‌های انتخاباتی از وضعیت کشور و گذشته و حال ارائه می‌دهند هم، در ذهنیت مردم اثرگذار خواهد بود؛ اینکه این تحلیل‌ها و قضاوت‌ها بر مبنای واقعیت‌ها و به صورت منصفانه باشد، یا اینکه صرفا بر پایه هیجان‌های مقطعی و برای جلب آرای بخش‌های خاکستری جامعه، در امید و ناامیدی مردم و سیاه یا سفید دیدن شرایط و در نتیجه آرامش روحی جامعه تاثیر جدی خواهد داشت.
سوم، نوع نگاه و قضاوت نامزد‌های انتخاباتی درباره مسائل مهم و بنیادین مردم در حوزه‌های دینی و اجتماعی هم اهمیت کمی ندارد؛ اینکه برای چند میلیون رأی بیشتر، زیراب مسائل مهم فرهنگی و اجتماعی جامعه از قبیل: حجاب و عفاف، فضای مجازی، بنیان خانواده و .. را بزنیم یا حداقل آن‌ها را دستمایه تحلیل‌های سطحی و سوت و کف زدن‌های میتینگی کنیم، دیر یا زود اثرات ناگوار این آشفتگی فرهنگی و اجتماعی، دامن همه جامعه و از جمله، خانواده خود نامزد‌ها را هم خواهد گرفت!
و چهارم، نوع رفتار نامزد‌ها با یکدیگر است که بدون تعارف بر روی دین مردم هم اثر خواهد گذاشت! اینکه نامزد‌های انتخاباتی در مناظره‌های رو در رو یا در سخنرانی‌ها و میتینگ‌های تبلیغاتی، چه چیز‌هایی درباره همدیگر به عنوان «رقیب» بگویند و هواداران خود را به سمت چه رفتار‌ها و شعار‌هایی سوق بدهند، در شکل‌گیری فرهنگ عمومی جامعه و نوع تعامل مردم با همدیگر اثر کمی نخواهد داشت. حتما بار‌ها و بعد از برگزاری برخی مناظره‌ها، این جمله را از برخی اطرافیان و دوستانمان شنیده‌ایم که «دارند پته همدیگر را روی آب می‌ریزند» و احتمالا خبری هست! این بدگمانی و تزلزل در اعتقاد و اعتماد جامعه، نتیجه همان رفتار‌های خارج از اخلاق و ادب در رقابت‌هاست که بجای بیان برنامه‌ها و نقاط قوت خود، سعی در زدن رقیب و سیاه کردن آن می‌کنند و طبیعی است که وقتی مردم هم این رفتار‌ها را می‌بینند، حداقل نسل جوان و نوجوانشان آن را یاد می‌گیرند!
باور کنیم که اگر نامزد انتخابات شده‌ایم، قبل از آنکه نیازمند رأی مردم باشیم، نیازمند آرامش و اعتماد عمومی آن‌ها و امیدشان به آینده هستیم؛ پس مراقب فرهنگ جامعه و سرمایه‌های اجتماعی آن باشیم.