شبی که باران رحمت می‌بارد ...

فرقی نمی‌کند که آیا نوزدهم رمضان شب قدر است یا بیست و یکم و یا بنا به روایات و احتمال‌های قوی‌تر، شب بیست و سوم؛ مهم این است که این سه شب نورانی و سرنوشت‌ساز، فرصت نابی است در میان روز‌ها و شب‌های ناب‌ترین ماه سال. فرصتی برای خلوت با خود و بازگشت به آغوش معبود بی‌همتا و مهربان؛ فرصتی طلایی برای حساب و کتاب با دل خود و درد و دل صمیمانه و بی‌پرده با خدایی که وسعت رحمت و مهربانی‌اش هر چیزی را در این عالم احاطه کرده و در بر گرفته است.
شب قدر، شب نزول قرآن بر قلب نازنین پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد (ص) و شب رقم خوردن تقدیر یک ساله انسان‌هاست؛ شبی که به فرموده حضرت امام صادق (ع) «قلب رمضان» به شمار می‌آید. شبی که ملائک به امر خدا بر زمین و اهل زمین نازل می‌شوند و تا طلوع سحرگاه، سلام و امنیت و آرامش بر اهل زمین نازل می‌کنند.
• شب ثبت تقدیر و آمرزش گناهان
در توصیف عظمت و فضیلت‌های بی‌شمار «شب قدر»، روایات فراوانی از ناحیه ائمه هدی علیهم‌السلام وارد شده است؛ از جمله این روایت نورانی امام رئوف و مهربان حضرت امام رضا (ع) که فرمودند: «خداوند در شب قدر آنچه را که از این سال تا سال بعد پیش خواهد آمد، مقدر می‌فرماید؛ از زندگی یا مرگ، از خوب یا بد یا روزی. پس آنچه خداوند در این شب مقرر می‌کند، به حتم واقع خواهد شد.»؛ حقیقتی که شاید برای عده‌ای این سوال را ایجاد کند که اگر اینچنین است، تکلیف اراده و اختیار انسان‌ها چه می‌شود؟!
بر اساس روح تعالیم اسلامی در آیات قرآن کریم و احادیث معصومین (ع)، انسان در زندگی‌اش صاحب اختیار و اراده است و می‌تواند با عقل خویش دست به انتخاب اعمال خوب یا بد بزند و همین‌ها سرنوشت او را رقم می‌زند؛ هرچند او موظف است نتیجه کارش را به خدا واگذار و بر او توکل کند تا بهترین حالات و سرنوشت‌ها برایش رقم بخورد.
از دیگر جلوه‌های فضایل و زیبایی‌های شب‌های قدر، نزول فرشتگان رحمت بر اهل زمین است؛ در کتاب شریف تفسیر راهنما (ج ۲۰ – صفحه ۶۳۰) آمده است که در شب قدر فرشتگان بسیاری به زمین می‌آیند؛ به طوری که زمین بر آن‌ها تنگ می‌شود؛ لذا آن را «شب قدر» نامیده‌اند؛ زیرا یکی از معانی «قدر» به معنای ضیق و تنگی است و نیز در این شب، قرآن با تمام قدر و منزلتش به وسیله فرشته صاحب قدر بر پیامبر (ص) نازل شده است.
در روایت دیگری از پیامبر رحمت و مهربانی حضرت محمد مصطفی (ص) در خصوص «آمرزش گناهان» در این شب‌ها، آمده است: «هر کس شب قدر را احیا بدارد و مؤمن باشد و به روز جزا اعتقاد داشته باشد، تمامی گناهانش آمرزیده می‌شود».
• شبی بهتر و برتر از هزار ماه
در فرهنگ غنی اسلامی، همه چیز را با معیار‌های الهی می‌سنجند و بر همین اساس، قرآن کریم در مورد شب قدر می‌فرماید: «شب قدر بهتر از هزار ماه است». در دعای ۴۴ صحیفه سجادیه نیز از زبان مبارک امام سجاد (ع) می‌خوانیم: «عبادت و بندگی در شبی از شب‌های آن، آن را برابر با عبادت در شب‌های هزار ماه قرار داد (چون خیرات و برکات و سود‌های دینی و دنیوی در آن است) و آن را شب قدر نامید». امام محمد باقر (ع) نیز در همین رابطه فرمودند: «عمل صالح در شب قدر از قبیل: نماز، زکات و کار‌های نیک دیگر، بهتر است از عمل در هزار ماهی که در آن شب قدر نباشد.». (ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص. ۱۳۳).
از دیگر نکاتی که فضیلت این شب‌ها را دوچندان می‌کند، مضمون روایاتی است که بر اساس آنها، در شب قدر اعمال ما به محضر حجت خدا عرضه می‌شود و شاید منظور از این عرضه شدن، امضای این اعمال باشد؛ پس چه بهتر که با بهترین اعمال در این شب ها، لبخند، ولی خدا را برای خودمان بخریم؛ از تلاوت قرآن و تدبر در آن گرفته تا انفاق و دستگیری از نیازمندان، از دعای خیر برای دیگران گرفته تا قرآن بر سر گرفتن و قسم دادن خداوند به ۱۴ نور پاک عالم یعنی محمد و آل محمد (ص)، همه و همه می‌توانند دلمان را در زلال باران شب‌های قدر شستشو داده و مهر تایید حجت خدا را جلب کنند.
• کرونا و باید‌ها و نباید‌های «قدر»
یک سال و چندماه است که بیماری ناشناخته و مرموز کرونا، دامن‌گیر همه کشور‌های جهان از جمله سرزمین ما شده و علاوه بر همه مصائب و دردسرهایش، فرصت‌های ناب بهره‌گیری دسته جمعی از اعیاد و مناسبت‌های مذهبی را هم از ما گرفته است.
امسال هم مانند سال قبل، به دلیل تشدید بیماری و محدودیت‌های اجتماعی ناشی از آن، از فیض حضور گسترده در اجتماعات شب‌های قدر محرومیم و باید به جمع‌های چند نفره خانوادگی برای احیا گرفتن اکتفا کنیم، اما اگر فرصتی هم برای برگزاری «مراسم محدود» فراهم می‌شود، بار دیگر مانند رمضان و محرم ۹۹ ثابت کنیم که وقتی صحبت از رعایت قانون و احترام به سلامتی جامعه می‌شود، متدینین بیشتر از آن‌هایی که تقیدات شرعی و دینی ندارند، به قانون و ضوابط اجتماعی احترام می‌گذارند (مانند آنچه معاون کل وزیر بهداشت در سال قبل گفت) و بهانه به دست افراد بیماردل نمی‌دهند.
در این شب‌ها، از هم دوریم، اما دل‌هایمان برای همدیگر می‌تپد و دعا می‌کنیم تا خدای مهربان به لطف و رحمتش، هرچه زودتر این بلای عالم‌گیر را از سر مردم دفع کند.