اسرائیل گرفتار در برزخ انتخابات؛ سناریو‌های پیش‌رو

پایگاه رهنما :

چهارمین انتخابات پیاپی پارلمانی در سرزمین‌های اشغالی در کمتر از دو سال که در واقع رفراندومی برای مشروعیت بنیامین نتانیاهو بود، نیز نتوانست بحران و انسداد سیاسی در این رژیم را پایان دهد و در سایه ناکامی رقبا برای به دست آوردن کرسی‌های لازم برای تشکیل کابینه و ناامیدی ساکنان اراضی اشغالی از شکل‌گیری ثبات، انتخابات پنجم قبل از پایان سال 2021 کمین کرده است.

در این دور از انتخابات نتایناهو سعی کرد با برجسته کردن اقداماتی چون واکسیناسیون عمومی کرونا و عادی سازی روابط با برخی از کشورهای عربی دوره طولانی مدت دوران نخست وزیری خود را تمدید کند و زندگی سیاسی خود را نجات دهد اما با این حال منتقدان پرتعدادش عملکرد او را در زمینه ضعف در جلوگیری از شیوع اولیه همه‌گیری و همچنین و خودداری از کناره گیری پس از تفهیم اتهام فساد مورد انتقاد قرار دادند.

کمیسیون انتخابات رژیم صهیونیستی اعلام کرد که با شمارش 100٪ آرا، احزاب راست گرا شامل لیکود و متحدان طبیعی وی 52 کرسی از 120 کرسی کنست، و مجموعه‌ای از احزاب متعهد به برکناری نتایناهو که از نظر عقیدتی دامنه‌ای متنوع را شامل می‌شود 57 کرسی به دست آوردند. رهبران احزاب در حال حاضر مذاکراتی را آغاز کرده اند که انتظار می رود هفته ها ادامه داشته باشد. اگر ائتلافی نتواند اکثریت حداقل 61 کرسی را جمع کند ، در این صورت اسرائیل به سراغ انتخابات پنجم می‌رود. در این میان چند سناریو مطرح وجود دارد که به شرح زیر است.

بحران در لیکود؛ اجماع بر سر جانشین نتانیاهو

یکیاز سناریوهای محتمل در مورد حفظ قدرت در دست لیکود و در مجموع راستگرایان است. لیکود همچنان با 30 کرسی بزگرترین حزب پارلمان است و در ائتلاف با دیگر احزاب حامی ائتلاف با نتانیاهو می‌تواند تا 57 کرسیرا در اختیار بگیرد. در این میان امکان اینکه سران حزب لیکود برای تجمیع آرا دیگر احزاب راستگرای مخالف نتایناهو، به فکر جانشینی برای او باشند بسیار جدی است. در همین ارتباط شبکه ۱۲ تلویزیون رژیم صهیونیستی اعلام کرد که اعضای ارشد حزب لیکود پیش از این توافق کرده بودند که سکوت کرده و هرچه نتانیاهو گفت، اجرا کنند تا وی بتواند حزب را به قدرت برساند، اما برای بار چهارم (طی دو سال گذشته) بود که چنین اتفاقی نیفتاد و رژیم اسرائیل به سوی انتخاباتی دیگر و کابینه انتقالی دیگری پیش رفت.

گیدئون سار ، یکی از اعضای حزب لیکود که پس از جدا شدن از این حزب در انتخابات توانسته است شش کرسی را در دست داشته باشد ، گفت: "روشن است که نتانیاهو اکثریت را برای تشکیل دولت تحت رهبری خود ندارد. اکنون باید برای تحقق امکان تشکیل دولت برای تغییر اقدام کرد. "

همچنین چند تن از مخالفان نتانیاهو بحث در مورد تصویب لایحه رد صلاحیت سیاستمدار تحت کیفرخواست از مأموریت تشکیل دولت را آغاز کرده اند ، اقدامی که با هدف منع تداوم نخست وزیری طولانی مدت نتانیاهو خواهد بود. پیش از این لایحه مشابهی در مارس 2020 مطرح شد ، اما تصویب نشد.

ترازوی ائتلاف‌ها و وزن تعیین کننده نمایندگان عرب؛ ائتلاف تاریخی ضدنتانیاهو

یکی از مولفه‌های مهم و تعیین کننده در انتخابات اخیر، موقعیت تعیین کننده نمایندگان عرب است که اگرچه با کاهش چشمگیر آراء نسبت به انتخابات گذشته مواجه شده اند اما پیوستن آنها به هر کدام از ائتلاف‌ها می‌تواند شانس تشکیل دولت در هر طرف را به شدت تقویت کند. اختلافات داخلی و کاهش میزان مشارکت رای دهندگان در بین اعراب اسرائیلی‌ منجر به سقوط تعداد کرسی های احزاب عربی لیست مشترک به رهبری منصور عباس شد. در نتیجه، لیست مشترک از 15 کرسی به 6 کرسی کاهش یافت.

احزاب عربی هرگز به هیچ ائتلاف حکومتی نپیوسته اند. حزب لیکود اکنون گران از ائتلاف اعراب و مخالفان نتانیاهو اعلام کرده است که چنین بلوکی "ضد دموکراتیک" خواهد بود.

این بلوک شامل دومین حزب بزرگ کنست ، یش آتید  به رهبری لاپید با 17 کرسی است. احزاب بیشماری دیگر در جناح راست ، چپ و میانه در این بلوک وجود دارند که هر کدام به ترتیب دارای شش تا هشت کرسی هستند که مجموعاً 57 کرسی را در دست دارند.

حزب نمایندگان عرب اکنون به طور بالقوه می تواند ماهیت دولت بعدی اسرائیل را تعیین كند. یکی از عواملی که شانس شکلگیری چنین ائتلاف بی‌سابقه ای را افزایش داده است ترس اعراب از تداوم حکمرانی نتانیاهو که وعده تصرف شهرک های کرانه باختری را داده است و همچنین تمرکز بیشتر احزاب صهیونیست بر موضوعات داخلی چون جنایت ، خشونت و بحران اقتصادی می‌باشد.

تداوم بلاتکلیفی و انتخابات پنجم

پس از چندین دور انتخابات بی‌حاصل اکنون این موضوع کاملاً آشكار است كه سيستم انتخاباتی رژیم صهیونیستی دارای ضعف‌های ذاتی برای حل و فصل انسداد سیاسی پیش آمده است که با این ضعف‌ها بنیادین و ساختاری با "عامل نتانیاهو" تشدید نیز شده است. در مجموع 13 حزب رأی کافی برای ورود به کنست را کسب کردند - که بیشترین تعداد احزاب از زمان انتخابات 2003 است - و شامل احزاب فوق ارتدوکس ، عرب ، سکولار ، ملی و لیبرال هستند که ائتلاف سازی را برای تشکیل دولت واجب کرده است.

در این میان اما هیچ یک از رهبران احزاب دیگر به عنوان یک رقیب سرشناس و مورد توافق همه برای شکست نتانیاهو  در نظر گرفته نمی‌شود و احزاب مخالف لیکود دچار شکاف‌های عمیقی در ایدئولوژی و سیاست‌های داخلی هستند.

به طور مثال نفتالی بنت ، رهبر حزب ملی مذهبی یامینا با وجود مخالفت با تداوم نخست وزیری نتانیاهو حاضر به ائتلاف یایر لاپید به عنوان سیاستمداری میانه رو ، که بلوک ضد بی بی را رهبری می کند ، نشده است. بر این اساس تداوم بحران در صورت اصرار نتانیاهو به حفظ قدرت و عدم کناره‌گیری محتمل‌ترین سناریوی صحنه سیاسی اسرائیل در آینده می‌باشد.