اسفندیاری: روحیه تشکیلاتی شرط موفقیت «خانه سینما» است/ راستین: قصور «وزارت ارشاد» هنرمندان را به سمت وزارت کار برد

پایگاه رهنما :

خانه سینما را می‌توان اصلی‌ترین محفل برای حل مشکلات درون صنفی سینماگران ایران دانست.این نهاد متشکل از ۳۱ صنف سینمایی است که به تازگی با کمتر از نصف صنوف حاضر در انتخابات رأی گیری تازه خود را برای انتخاب اعضای هیأت مدیره برگزار کرده است.

برخی از این رو به انتخابات برگزار شده انتقاد دارند و آن را به رسمیت نشناختند؛ اما این تمام مسأله نیست زیرا فارغ از شیوه برگزاری باید دید که آیا اعضای حاضر می‌توانند مشکلات درون صنفی اعضای خانه سینما را حل کنند یا خیر؟ از سوی دیگر مسأله پوشش هنرمندان تحت وزارت کار امری است که مورد اعتراض بسیاری از سینماگران کشور قرار گرفته است.

به همین جهت با برخی از اعضای پیشین خانه سینما و دیگر سینماگران کشور گفت‌وگو کردیم و نظر آنان را در این باره جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید.

_{عبدالله اسفندیاری}

در هیأت مدیره جدید روحیه تشکیلاتی حاکم نیست

عبدالله اسفندیاری تهیه‌کننده سینمای کشور که فیلم نرگس مست او در اکران آنلاین به تازگی نمایش داشت، گفت: البته من در دو صنف حضور دارم یکی فیلمنامه‌نویسان که به آن بیشتر علاقه دارم چون وجه فرهنگی آن بیشتر است و دیگری هم تهیه کنندگان مستقل که زیر نظر شورای عالی تهیه کنندگان است. به این نکته باید اشاره کنم که در این مدت به دلیل گرفتاری‌های شخصی کمتر فرصت حضور داشتم اما زمانی که فهرست را دیدم احساس کردم که گویی این انتخابات از سر شکم سیری انجام شده است و مسأله خانه سینما چندان جدی گرفته نشده است.
اینطور که فهمیدم در این میان یک نفر خودش به خودش رأی داده است و یک نفر هم دوستش به او رأی داده که جمعاً دو نفر شده‌اند. خوب چه انتظاری می‌توان از این فهرست داشت؟

باید برای انتخابات خانه سینما تفکر تشکیلاتی وجود داشته باشد. مسأله مدیرعامل و هیأت مدیره مسأله اصلی خانه سینما نیست؛ چیزی که مهم است این است که خانه سینما اعضایی داشته باشد که تفکر تشکیلاتی داشته باشند و در مسیر حل مشکلات اعضای صنوف جدی عمل کنند. من در این اعضا کمتر چنین روحیه‌ای می‌بینم خصوصاً که برخی از آنان کمترین تجربه‌ای را دارند .

به نظرم این انتخابات موفقیت آمیز نبوده است، انتخابات باید بر مبنای سلایق همه صنوف، صلاحیت و البته امکان رأی آوردن باشد نه با حب و بغض شخصی. بنابراین اگر این جمع جدید و محترم بتوانند برای خود روحیه کار تشکیلاتی که عموماً در فضای فرهنگی ما جا نیفتاده است را جا بیاندازند کار جلو می‌رود اگر نه نمی‌توان به حل مشکلات صنوف خانه سینما داشت.

خانه سینما خانه ما است باید با آن آشتی داشته باشیم  و همیشه افراد مثبت و فعال در آن حضور داشته باشند.

نظرم درباره دوره قبلی این است که در حد امکانات خودش خوب عمل کرد. البته به نظرم امکان بهتر عمل کردن بود که برای آن نیاز به حمایت‌های بیشتر ارشاد دارد. یکی از کارهای خوبی که سازمان سینمایی می‌توانست با طرح آن به کمک خانه سینما بیاید، بیمه بیکاری بود که به قشر ضعیف‌تر سینما می‌توانست کمک کند.

من از سازمان سینمایی تعجب می‌کنم که در شرایطی که میزان حضور مردم در سینماها انقدر پایین است چرا به شدت نگران تنها چرخه اکران است؟ آیا چرخه تولید مهم نیست؟ ارشاد باید به این حوزه بیشتر توجه کند.

در ادامه  شادمهر راستین از اعضای سابق خانه سینما و از نویسندگان سینمایی کشور مطالبی را درباره جایگاه واقعی خانه سینما و موفقیت آن برای حل مشکلات سینماگران بیان کرد.

_{شادمهر راستین}

قصور وزارت ارشاد هنرمندان را به سمت وزارت کار برد

راستین در ابتدا اشاره کرد که : تنها صنف فعال و مستقلی که در کشور  کار می‌کند و ارتباط کاری کمتری با دولت دارد خانه سینما است و نمونه دیگر در صنوف نداریم. حتی کانون وکلا و نظام پزشکی نیز در این مسیر از خانه سینما به سیاست‌های دولت وابسته‌اند و نمی‌شود آنها را با خانه سینما مقایسه کرد زیرا جدای از بحث استقلال تنوع فعالیت در خانه سینما نیز زیاد است بنابراین بقای آن شرط اصلی هویت سینما است.

وی در ادمه بیان کرد: نکته مهم درباره سینمای ایران این است که باید سینماگران بین یک کارمند دولتی وازرت ارشاد یا داشتن شغل و صنف مستقل که مثل هرجای دیگری کار می‌کند و نسبت به فعالیتش  درآمدی دارد یکی را باید انتخاب کنند. 

این انتخاب از اینجا ناشی می‌شود که ارشاد تنها به حمایت مالی اکتفا می‌کند؛ درصورتی که باید وزارت ارشاد از تمام صنوف سینمایی تعریفی بدهد که منوط به وزارت کار نشود، تعریف کار فرهنگی، وظیف ارشاد است.

اثر هنری محصول تجاری نیست؛ اگر تعریف درست ارائه بشود همه مشتاقند که با وزارت ارشاد همکاری کنند. اما  چون ارشاد قصور می‌کند، پس وزارت کار وارد عمل می شود. در صورتی که در حال حاضر  ارشاد تعریفی از فعالیت شغلی هنرمندان که در مسیر هویت کاری  آنها نیست ارائه داده است؛ تعریفی که در جهت استخدام به صورت قرارداد کوتاه مدت با سازندگان فیلم است.

ارشاد و نهادهای وابسته به آن مانند فارابی مانند صله‌دهنده به سینماگران شده‌اند برای همین اول باید تعریف کار فرهنگی را ارشاد درست کنند و به سمت استقلال سینماگران حرکت کنند تا بشود شکلات سینماگران حل بشود.

در این صورت خانه سینما مهمترین الگو برای حل مشکلات سینمایی کشور می‌شود.

وی همینطور بیان کرد که در حال حاضر سینماگران ما از سر ناچاری می‌روند به سمت وزارت کار در حالی که شأن خود را در زمره فعالان عرصه فرهنگ و هنر می‌دانند. زمانی که وزارت ارشاد تکلیف کاری سینماگران را نداند در وزارت کار تکلیف تمام سطوح کاری معلوم است، کارگر، کارفرما، سرپرست و... اما در وزات فرهنگ و ارشاد هنوز این تکلیف روشن نیست.

ارشاد می‌داند که اگر بخواهد کار فرهنگی سینماگران را به رسمیت بشناسد، ساختار سازمانی آن دچار تحول می‌شود؛ برای همین یکبار با ایجاد سازمان سینمایی خواستند اینکار را بکنند اما نشد. تمام این برنامه‌ریزی‌ها مقطعی است و مشکل اصلی سینماگران را حل نمی‌کند. ارشاد حتی حاضر است که شورای عالی انقلاب فرهنگی نظر بدهد اما خودش این کار را نکند.

راستین در پاسخ به اینکه وزارت ارشاد چه انتخاب‌هایی دارد مطرح کرد: وزارت ارشاد در حال حاضر چند انتخاب بیشتر ندارد یا به بخش خصوصی باید بسپارد و خودش ناظر باشد یا خودش مجری تمام باشد و وقوه قضائیه یا نهاد های دیگری ناظر ارشاد باشد. راه سوم اینکه معیارهای فرهنگی را باید مدون و شفاف کند که چه چیزی و نه چه کسی مورد حمایت قرار می‌گیرد و آن وقت بخش خصوص تحت نظر دولت حمایت شود و فیلمسازی کند، این هم روشی است که اتحادیه اروپا انتخاب کرده است.

خانه سینما تلاش می کند این ضعف ارشاد را جبران کند. 

وی در پایان درباره وضعیت فعلی خانه سینما نیز بیان کرد که درباره این دوره نیز نظرم این است که حضور آقایان پسیانی و اخوان می‌تواند مؤثر باشد. نقطه ضعف این دوره نیز این است که در کل دوره‌های خانه سینما، تنها دوره‌ای است که فیلمنامه نویس نداریم که این به طور مشخص ضعف کانون فیلمنامه نویسان است که نتوانستند نماینده جامع الشرایط خو د را معرفی کنند.