مناقشات در شورای امنیت بر سر نیروهای یونیفل در لبنان؛ علل و اهداف

درحالی که در تاریخ 31 اوت سال جاری، (10 شهریور) ماموریت نیروهای یونیفل در لبنان به پایان خواهد رسید؛ شاهد افزایش تحرکات کشورهای غربی در شورای امنیت در خصوص ایجاد تغییراتی در نوع ماموریت و مدت زمان تمدید حضور آنان در مرزهای جنوبی لبنان هستیم. با این حال شورای امنیت تاکنون درباره عملکرد حافظان صلح در لبنان به اجماع نرسیده است و در این بین مواضع فرانسه و امریکا حاکی از وجود اختلافات گسترده ما بین اعضای دائمی شورای امنیت در این خصوص می باشد.

نیروهای یونیفل و مواضع متفاوت فرانسه و امریکا

نیروهای یونیفل در سال 1978 به موجب قطعنامه 425 شورای امنیت سازمان ملل متحد و به منظور نظارت بر خروج نیروهای اشغالگر صهیونیست وارد لبنان شدند. این نیروها از نیروهای نظامی چندین کشور از جمله چین، هند، نپال، اندونزی، فرانسه، ایتالیا، ایرلند و لهستان تشکیل شده‌اند و هدف این نیروها نظارت بر مرزهای لبنان با سرزمین‌های اشغالی و حفظ صلح در این مرزها و ارسال گزارش به شورای امنیت می باشد. این نیروها پس از جنگ سال 2006،میان رژیم صهیونیستی و حزب‌الله گسترش یافتند تا بتوانند در امتداد مرز لبنان با سرزمین‌های اشغالی مستقر شده و به نیروهای لبنانی برای گسترش حوزه اختیارات خود تا جنوب کشورشان کمک کنند.

درحالی که ماموریت این نیروها در 31 اوت سال جاری میلادی به پایان می رسد و همزمان دبیرکل سازمان ملل متحد،ضمن تاکید بر لزوم حفظ قدرت بالای این نیروها، به صورت کتبی از شورای امنیت خواسته است تا حکم ماموریت آنها در لبنان را برای 12 ماه دیگر تمدید کند،شاهد اتخاذ مواضع متفاوتی در خصوص ماموریت نیروهای حافظ صلح مستقر در لبنان از سوی امریکا و فرانسه در این شورا هستیم.

در همین چارچوب ایالات متحده به دنبال ایجاد تغییراتی در وظایف نیروهای یونیفل در لبنان می باشد؛این تغییرات شامل کاهش بودجه یونیفل، کم کردن تعداد این نیروها و تجدید نظر در وظایف محوله به آنان می باشد که این امر اجازه ورود این نیروها به ملک های خصوصی در جنوب لبنان را می دهد. در همین خصوص به نظر می رسد هدف امریکا از ایجاد تغییراتی در وظایف نیروهای یونیفل و ایجاد اختیاراتی برای آنان در ورود به ملک های خصوصی در جنوب لبنان،آن است که فعالیت های حزب الله در این منطقه را تحت نظر بگیرد. در همین حال روزنامه صهیونیستی یدیعوت آحارانوت اعلام کرده است که رژیم صهیونیستی همچنان در تلاش برای قانع کردن جامعه بین المللی جهت تغییر وظایف نیروهای یونیفل با هدف مقابله با تحرکات حزب‌الله می باشد؛لذا به نظر می آید این امر در هماهنگی کامل با امریکا و با هدف صدور مجوزهایی برای نیروهای یونیفل می باشد تا از این طریق امکان تحت نظر گرفتن فعالیت های حزب الله در جنوب لبنان میسر شود.

این درحالیست که فرانسه،درخواست امریکا در خصوص اعمال تغییرات زیاد در وظایف نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در لبنان را قاطعانه رد کرده؛ اختلافات فرانسه و امریکا در این خصوص بسیار زیاد بوده و پاریس پیشنهاد کاستن از مدن زمان ماموریت یونیفل در لبنان به 6 ماه از سوی واشنگتن را نیز رد کرده است.

فرانسه در صدد است تا با ارائه پیشنهادی به شورای امنیت،ضمن تمدید ماموریت نیروهای یونیفل در لبنان،تغییراتی را نیز در نوع وظایف آنها به وجود آورد. تغییرات مدنظر فرانسه مربوط به ایجاد تغییراتی در اختیارات نیروهای حافظ صلح می باشد تا امکان اجرای موثرتر بندهای قطعنامه شماره 1701 به ویژه بند مربوط به ممنوعیت وجود اسلحه و نیروهای مسلح در منطقه عملیاتی آنها، واقع در حد فاصل خط آبی تعیین شده از سوی سازمان ملل میان لبنان و اراضی اشغالی را برای آنها فراهم کند.

با این حال گفته می شود مواضع فرانسه در این خصوص از مقبولیت بیشتری در بین اعضای دائم و غیر دائمی شورای امنیت برخوردار است و مواضع ایالات متحده صرفا در پاره ای از موارد از سوی انگلیس حمایت شده است.

ارزیابی کارآمدی یونیفل در انجام وظایف محوله اش

با وجود اینکه ماموریت اصلی نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در لبنان،محافظت از صلح و جلوگیری از بروز جنگ می باشد،از زمان استقرار این نیروها در لبنان علاوه بر آنکه رژیم صهیونیستی 2 جنگ را در سالهای 1982 و 2006 بر لبنان تحمیل کرده است،بارها حریم هوایی لبنان را نیز نقض کرده و اقداماتی خصمانه و تحریک آمیز را علیه منافع لبنان و گروه های لبنان انجام داده است.

در واقع نیروهای یونیفل در لبنان نه تنها نتوانسته اند مانع از تجاوزات رژیم صهیونیستی به لبنان شوند،بلکه همواره برخی نگرانی ها مبنی بر امکان وجود افسران امنیتی کشورهای متخاصم حزب الله در بین این نیروها و جاسوسی از فعالیت های حزب الله در جنوب لبنان وجود داشته است که این امر با هدف ارائه این اطلاعات به سازمان های نظامی و امنیتی کشورهای غربی و رژیم صهیونیستی صورت می گیرد.

از سویی دیگر آنچه توانسته است هدف اصلی ماموریت این نیروها در لبنان را محقق سازد؛صرفا مقاومت و افزایش توانمندی حزب الله بوده است و این جنبش بوده است که توانسته با مقاومت در برابر رژیم صهیونیستی و افزایش توانمندی نظامی خود سایه جنگ را از سر لبنان دور کند و با درس هایی که در سال 2006 به صهیونیست ها داد،این رژیم را در محاسباتش در خصوص هر نوع اقدام خصمانه ای علیه لبنان به شدت محتاط کرده و آنان را متوجه عواقب این امر کرده است.

درمجموع می توان گفت نیروهای یونیفل نتوانسته اند وظیفه اصلی خود که حفظ صلح و جلوگیری از بروز جنگ بوده است را به خوبی در جنوب لبنان انجام دهند و این توان نظامی و مقاومت حزب الله لبنان بوده است که مانند سدی در برابر تجاوزات رژیم صهیونیستی عمل کرده است.به همین دلیل تحرکات اخیر امریکا و رژیم صهیونیستی در خصوص ایجاد تغییراتی در وظایف نیروهای یونیفل،با هدف استفاده از این نیروها در کاستن از توانمندی نظامی و اطلاعاتی حزب الله در جنوب لبنان صورت می گیرد.