نشریه اخبار و تحلیل‌های چهار‌شنبه، ۱۵ مرداد‌ماه

نشریه اخبار و تحلیل‌ها word

نشریه اخبار و تحلیل‌ها pdf

▼حرف روز             

قرارگاه ساماندهی بازار ارز

فرازوفرودهای بازار ارز طی هفته‌های اخیر باعث شد در جلسه دیروز رئیس مجلس با تیم اقتصادی دولت، به دستور رئیس مجلس، کمیته مشترکی برای ساماندهی بازار ارز تشکیل شود و مقرر شد برای هماهنگی میان قوای سه‌گانه در این خصوص با رئیس قوه قضائیه نیز هماهنگی صورت گیرد. بی‌ثباتی این روزهای نرخ ارز در کشور دلایل متعددی دارد که برخی از آن‌ها به اجمال اشاره می‌شود.

1- یکی از مهم‌ترین و دائمی‌ترین دلایل افزایش قیمت ارز در کشورمان اعمال تحریم‌های ظالمانه است. در شرایط تحریم هرچقدر هم که توانسته باشیم این محدودیت‎‌های ایجاد شده را دور بزنیم، واقعیت این است که ورود ارز به کشور، آن هم دلار و یورو روند نزولی داشته است. امروز هم کشورمان در فشار حداکثری ناشی از اجرای تحریم‌ها قرار دارد. 2- شیوع جهانی ویروس کرونا دلیل بعدی شرایط ایجاد شده می‌تواند باشد. با شیوع ویروس کرونا مراودات تجاری کشورمان با بازارهای جهانی به حداقل رسید که البته کشورمان فقط دچار این وضعیت نشده و این یک آسیب اقتصادی جهانی است. با کاهش روابط تجاری، میزان صادرات هم کاهش یافت و بنابراین ارز کمتری به کشور وارد شد. بنا به آمار گمرک کشور، صادرات ایران در سه‌ماهه ابتدایی سال نزدیک به 43 درصد کاهش یافته است. 3- عامل دیگری که بازار ارز را تحت تأثیر خود قرار داد این است که؛ هنوز مبالغ بسیار بالایی از ارز صادراتی سال گذشته به چرخه اقتصادی کشور بازنگشته است. برگشت ارز صادراتی قدرت عرضه را افزایش می‌دهد و نمی‌گذارد که برای خرید ارز صف تشکیل شود. در این رابطه هم بانک مرکزی و هم قوه قضائیه در حال رسیدگی به این‌گونه پرونده‌ها هستند که جا دارد با سرعت و قاطعیت و بدون اغماض این کار صورت گیرد. 4- عده‌ای هم آگاهانه و ناآگاهانه بر طبل افزایش قیمت ارز می‌کوبند و مدعی ادامه افزایش قیمت آن در بازار آزاد با نرخ‌های خیلی بالاتر از نرخ موجود هستند. در چنین شرایط ملتهبی، برخی از مردم هم با نگاه انتظار تورمی، برای خرید و ذخیره دلار صف می‌بندند. وجود انتظارات تورمی در جامعه تقاضا را در بازار ارز افزایش می‌دهد و بر اساس قاعده بازار، میزان تقاضا با افزایش قیمت در نبود عرضه رابطه مستقیم دارد.

با تشکیل «قرارگاه ساماندهی بازار ارز»، لازم است هر دستگاه وظایف خاص خودش را در این موضوع انجام دهد؛ تداخل کاری، کارهای غیرکارشناسی، ارز پاشی و نگاه‌های سیاسی- جریانی، فلسفه وجودی قرارگاه را مختل می‌کند و درعین‌حال لازم است مقابله با سفته‌بازی در دستور کار قرارگاه قرار گیرد تا بازارسازی قدرتمند شکل گیرد و از هرگونه بی‌ثباتی و تلاطم جلوگیری شود. (نویسنده: علی قاسمی)

▼گزارش روز                       

گامی بلند در مسیر مردمی شدن

گزاره خبری: «شهباز حسن‌پور بیگلری»، نایب‌رئیس کمیسیون آئین‌نامه داخلی مجلس روز گذشته اعلام کرد کلیات طرح شفافیت در نشست کمیسیون آئین‌نامه داخلی مجلس به تصویب رسید؛ طرح مفصلی که بر اساس آنچه در رسانه‌ها منتشر شده است، هیئت‌رئیسه مجلس موظف است در پایان هر جلسه علنی مجلس، آرای هریک از نمایندگان را به‌جز مصادیق بند ۳ ماده ۱۱۸، به تفکیک موافق، مخالف، ممتنع و عدم مشارکت، در سامانه اطلاع‌رسانی مجلس شورای اسلامی به‌طور شفاف اعلام کند، به‌نحوی‌که مشاهده و داده‌پردازی آن برای آحاد ملت امکان‌پذیر باشد. همچنین در بخش دیگری از این طرح آمده است؛ گزارش حضور، غیاب، تأخیر و نیز مأموریت‌های داخلی و خارجی تمام نمایندگان نیز باید هر ماه توسط هیئت‌رئیسه مجلس به‌طور شفاف در سامانه مذکور اطلاع‌رسانی شود.

گزاره تحلیلی: شیشه‌ای شدن فرآیندهای تصمیم‌ساز و مراحل تصمیم‌گیری در کشور مسئله‌ای است که مدت‌هاست کارشناسان و دلسوزان کشور از ضرورت آن سخن می‌گویند. مدت‌هاست شفافیت در رأی و تصمیمات مسئولان کشور به یکی از مطالبات جدی مردم تبدیل شده است؛ مطالبه مردمی که پس از بی‌توجهی و بی‌مهری که در مجلس دهم به آن شد! حالا در مجلس یازدهم در آستانه نهایی شدن قرار گرفته است و به‌زودی در صحن علنی خانه ملت به رأی گذاشته خواهد شد. طرحی که تصویب آن را می‌توان گامی بلند در تحقق شفاف ساختن تصمیم‌گیری‌ها در کشور دانست. گامی که برداشته شدن آن توسط قوه مقننه را می‌توان سرفصلی جدید در مدیریت کشور و سیاست‌گذاری در نظام اسلامی دانست. بی‌تردید آثار و برکات این اقدام که در آستانه نهایی شدن قرار گرفته است، می‌تواند دیگر دستگاه‌ها و نهادهای کشور را نیز وادار به شفاف کردن فرآیند تصمیم‌گیری‌ها کند و این شفافیت قطعاً مصلحت‌سنجی‌های بی‌دلیل و پشت پرده، لابی‌گری‌های خلاف مصالح عمومی، سوءاستفاده‌های شخصی و جریانی و... را به حداقل خواهد رساند. (نویسنده: سید فخرالدین موسوی)

▼ خبر ویژه‌                   

تحریف واقعیات برای توجیه تحریم

روزنامه جمهوری اسلامی در یادداشتی با عنوان «جایگاه خود را بشناسید» نوشت: «مردم می‌دانند که عامل اصلی بحران اقتصادی کنونی کسانی هستند که برای ناکام شدن برجام با ترامپ و آل‌سعود و نتانیاهو همکاری کردند، کسانی هستند که «اف‌ای‌تی‌اف» را با بهانه‌گیری‌های بیهوده رد کردند و کسانی هستند که در دولت‌های نهم و دهم اختلاس، دروغ و فساد اقتصادی را نهادینه کردند تا بتوانند زمینه را به‌گونه‌ای فراهم کنند که هیچ دولتی نتواند از پس بحران اقتصادی به وجود آمده از همین توطئه‌ها برآید و سرانجام بار دیگر خودشان به قدرت برگردند. به این می‌گویند بازگشت به قدرت به قیمت خرد کردن استخوان‌های مردم!» در کنار این نگاه تک‌خطی غیرمستند می‌توان نگاه مستندتری نیز ذکر کرد و آن این‌که؛ بانیان وضع موجود همان کسانی هستند که در سال ۹۶ رقابت ناسالم انتخاباتی راه انداخته و به مردم گفتند که اگر فلان کس رئیس‌جمهور شود، وضعیت بحرانی شده و به‌واسطه این وضعیت بحرانی، دلار ۵ هزارتومان خواهد شد. بانیان وضع موجود همان کسانی هستند که گفتند «هر روز تأخیر در اجرای برجام ۴۰۰ میلیارد تومان ضرر به کشور تحمیل می‌کند»، اما پس از امضا و اجرای برجام مدعی شدند که «هدف از برجام اصلاً اقتصادی نبود»! بانیان وضع موجود کسانی هستند که مدعی بودند که «هم چرخ کارخانه‌ها باید بچرخد و هم چرخ سانتریفیوژها»، اما متأسفانه در هر دو مورد دچار قصور و تقصیرهای فراوان شدند. وقتی از کارنامه دولتِ هفت‌ساله سخن به میان می‌آید، این طیف مدعی است که دولت همچنان مشغول آواربرداری است و فصل چیدن میوه‌ها فرا نرسیده است!

▼ اخبار

عاقبت یک تعهد بین‌المللی دیگر

تبعیت از نهادهای بین‌المللی تحت نفوذ دشمنان بارها برای ایران خسارت‌ساز شده است. در روزهای اخیر نیز مستند رؤیای آجری که به موشکافی بحران مسکن در ایران پرداخت، مورد اعتراض جدی غرب‌گرایان قرار گرفت. در قسمتی از این مستند به این مهم اشاره شده که تعطیلی مسکن مهر خواسته رسمی صندوق بین‌المللی پول از دولت کنونی بوده است؛ بدین‌صورت که بانک مرکزی ایران به صندوق بین‌المللی پول تعهد می‌دهد تا تأمین مالی مسکن مهر متوقف شود. درواقع یکی از مهم‌ترین دلایل اوج گرفتن و چندین برابر شدن قیمت مسکن و چشم‌انتظار نگاه‌داشتن مردم، عمل به نسخه دشمنان در پوشش یک نهاد به‌اصطلاح بین‌المللی بوده است. در سند منتشر شده مارتین سری سولا martin cerisola معاون وقت بخش خاورمیانه و آسیای مرکزی صندوق بین‌المللی پول، در دومین گزارش بررسی سالیانه سلامت اقتصاد ایران که در تاریخ 15 فروردین 93 بر روی سایت صندوق قرار گرفته، آمده است: «بانک مرکزی ایران برای کاهش و تثبیت نرخ تورم در هفت ماه گذشته، پایه پولی را به‌شدت تحت کنترل گرفته است. این تلاش با «توافق برای حذف تأمین مالی طرح مسکن مهر» پروژه بلندپروازانه مسکن ارزان‌قیمت که از سال 2007 کلید خورد از ترازنامه بانک مرکزی، پشتیبانی می‌شود.» آخوندی، وزیر پیشین راه و شهرسازی در 19 آبان 97 استعفای خود را نوشت و اعلام کرد به نساختن مسکن برای مردم افتخار کرد. وی در نامه‌ای به حسن روحانی ضمن تعهد خود به اصول لیبرالیسم اقتصادی نوشت: «در این 62 ماه چه طور وقتی بنده از لحاظ بنیادی با مسکن مهر مخالف بودم، باید به افتتاح این واحدها فکر می‌کردم، پس بنابراین افتخار می‌کنم یک مورد از این واحدها را افتتاح نکردم.»

پشت پرده خبرسازی‌های جدید درباره FATF

به‌تازگی موج جدیدی از خبرسازی رسانه‌ای درباره تأثیر تصمیم زمستان گذشته FATF بر روابط اقتصادی خارجی ایران به راه افتاده است. لازم به ذکر است؛ هیچ نوع رابطه بانکی و غیربانکی از سال ۹۷ به این‌سو بین ایران و کانادا وجود نداشته است. واقعیت آن است که پس از خروج آمریکا از برجام در هیچ‌یک از بانک‌های دنیا با پاسپورت ایرانی نمی‌توان حساب باز کرد و این بانک‌ها برای پرهیز از تحریم‌های آمریکا از باز کردن حساب و نقل‌وانتقال مالی برای ایرانیان احتراز می‌کنند. از طرف دیگر، سال‌هاست که نه هیچ بانک چینی و نه هیچ مسئول این کشور و نه هیچ مرجع دیگری کوچک‌ترین اشاره‌ای به موضوع FATF در سرد شدن روابط اقتصادی دو کشور و ارائه نشدن بعضی خدمات به طرف‌های ایرانی نکرده‌اند. همچنین پس از ورود ایران به لیست سیاه FATF نه‌تنها روابط بانکی ایران و روسیه محدود‌تر نشده است، بلکه حتی گشایش‌های محدودی نیز در این زمینه اتفاق افتاده است.

حرف‌های رادیکال حجاریان نقض شعار اصلاح‌طلبی است

عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی از سعید حجاریان خواست از تندروی و رادیکالیسم پرهیز کند. «محمدصادق جوادی حصار» در گفت‌وگو با خبرگزاری ایلنا تصریح کرد: «بزرگان اصلاحات باید در انتخاب واژگان، شعارهای سیاسی و یا عناوین عمل سیاسی دقت بیشتری به خرج دهند؛ چراکه اگر بعداً بخواهند آن را اصلاح کرده و از عوارض مترتب بر آن پیشگیری کنند، ممکن است دیگر دیر شده باشد.» وی می‌افزاید: «اصلاح‌طلبی یعنی اینکه تلاش کنیم وضع موجود را اصلاح کنیم، اگر از موضع اصلاح بیرون رفتیم و مواضع و رفتار ما رادیکال شد، در این صورت دیگر چنین کنشی اصلاح‌طلبانه نخواهد بود». جوادی حصار اظهار داشت: «رادیکالیسم بی‌پشتوانه و بدون زمینه اجتماعی، همراهی جامعه را در پی نخواهد داشت و به تعارض و تناقض‌گویی منجر خواهد شد، دوستانی مثل آقای حجاریان باید در انتخاب واژگان، شعارهای سیاسی و یا عناوین عمل سیاسی دقت بیشتری به خرج دهند؛ چراکه اگر بعداً بخواهند آن را اصلاح کرده و از عوارض مترتب بر آن پیشگیری کنند، ممکن است دیگر دیر شده باشد.»

▼ اخبار کوتاه

◄ جزئیات جدید از دستگیری تجمع حامیان طالبان در تهران/ فرمانده انتظامی تهران بزرگ اظهار داشت: «همه ساله در روز عید قربان عزیزان افغانستانی که بعضاً به‌صورت غیرقانونی نیز وارد کشور شده‌اند، با حضور در میدان آزادی این روز را به یکدیگر تبریک می‌گویند. در روز عید قربان امسال نیز به علت پوشش انتظامی میدان آزادی، برخی از این افراد در پارک ملت تجمع کردند که پلیس به سرعت در محل حضور پیدا کرد و ۱۹ نفر از این افراد را بازداشت کردیم. ۵ نفر از آن‌ها از عوامل اصلی، تهیه‌کنندگان پرچم، تهیه تصاویر و انتقال تصاویر به شبکه‌های معاند بودند که به زندان رفتند و مابقی آن‌ها نیز در حال طرد از کشور هستند.»

◄ انتقاد قوه قضائیه از معرفی قطره‌چکانی متخلفان ارزی/ معاون قضایی دادستان تهران اظهار داشت: «قوه قضائیه با روش قطره‌چکانی معرفی متخلفان ارزی موافق نیست و همه متخلفان باید معرفی شوند. برای ۲۵۰ متخلف ارزی که بانک مرکزی معرفی کرده است، هزار و ۲۰۰ پرونده تشکیل و برای هزار نفر هم قرار تأمین کیفری صادر شده است. ۴۴۵ نفر هم بازداشت شده‌اند. روز گذشته ۱۴ نفر در این زمینه بازداشت شدند که تخلف ارزی آن‌ها یک میلیارد یورو بوده است.»

◄ ترامپ رسانه‌ها را مقصر عدم توانایی در مقابل ایران می‌داند/ دولت آمریکا به ریاست «دونالد ترامپ»، اخیراً انتقادهای زیادی از رسانه‌های ضدایرانی مستقر در آمریکا به عمل آورده و تلاش‌های متعددی از کسر بودجه گرفته تا تغییر مدیریت آن‌ها را در دستور کار قرار داده است. روزنامه واشنگتن‌تایمز به نقل از مقام‌های دولت آمریکا و همچنین اسناد «سازمان رسانه‌های جهانی آمریکا» که یک نهاد دولت فدرال برای نظارت بر رسانه‌هایی ازجمله صدای آمریکا، رادیو آزاد آسیا و صدای فردا است، گزارش داده، صدور مجوزهای امنیتی برای اتباع کشورهایی مانند چین و ایران جهت کار در شبکه‌های پخش مستقر در آمریکا، امنیت ملی این کشور را به خطر انداخته است.

◄ سردار سلامی: قطعاً انتقام خون سردار سلیمانی را خواهیم گرفت/ فرمانده کل سپاه اعلام کرد: «امروز مشعل مقاومت همچنان در دست سردار سلیمانی قرار دارد. مسیری که او بنا گذاشت امروز با شتابی بیشتر جریان پیدا کرده و حتی انتقام خون او امروز به یک آرمان تبدیل شده است. مطمئناً ما انتقام خون او را خواهیم گرفت و این راه مقدسی را که او بخشی از آن را پیمود تا انتهای کار که ان‌شاءالله آزادی قدس شریف و مرگ دشمنان اسلام و بیرون راندن آن‌ها از بلاد اسلامی است را تا انتها ادامه می‌دهیم و توقفی وجود نخواهد داشت.

◄ احکام سیاسی (سؤال 14): تحلیل و یا انتشار خبری که موجب بهره­برداری سیاسی دشمنان علیه نظام مقدس جمهوری اسلامی شود،‌ شرعاً چه حکمی دارد؟ پاسخ: اگر منجر به تضعیف نظام اسلامی شود، جایز نیست. (سایت لیدر، شماره استفتاء: 856018)