نشریه اخبار و تحلیل‌های دوشنبه، ۲۶ خردادماه

▼حرف روز         

آمریکا نقش بازی می‌کند؟!

بیش از سه هفته از تظاهرات مردم آمریکا علیه هیئت حاکمه این کشور می‌گذرد اما نه‌تنها اعتراضات کاهش نیافته است بلکه شاهد گسترده‌تر شدن این تظاهرات‌ها هستیم؛ بزرگ‌ترین اعتراض‌ در روز شنبه در واشنگتن مقابل کاخ سفید برگزار شد جایی که نیروهای امنیتی برای جلوگیری از ورود معترضان به نزدیکی کاخ سفید از موانع بتنی و فنس استفاده کردند. برخی ناظران این نوع مهار معترضان را نمادی از نظامی‌کردن به‌جای ترویج دموکراسی و ایجاد فضای باز از سوی دولت ترامپ تلقی می‌کنند. در دستان آن‌ها شعارنوشته‌های مختلفی در اعتراض به وضع موجود، ازجمله؛ «جان سیاهان مهم است» و «نمی‌توانم نفس بکشم» دیده می‌شد. چنین تظاهرات‌هایی در میان کشورهای هم‌پیمان آمریکا هم دیده می‌شود

نکات تحلیلی: در شرایطی که آمریکا در داخل و خارج با وضعیت بحرانی مواجه است، شاهد برخی تحرکات هستیم که حکایت از آن دارد که آمریکا سعی می‌کند به جهان حالت تعادل خود را به جهانیان نشان دهد. 1- در این راستا آمریکا سعی می‌کند همچنان تحریم و تهدید ایران را در اولویت رسانه‌ای خود قرار دهد و نورافکن رسانه‌ها را از کاخ سفید به سمت تهران بچرخاند و به همین خاطر در سه هفته گذشته اقداماتی مانند؛ تحریم دوباره 125 کشتی و نفت‌کش مرتبط با ایران را توسط وزارت خزانه‌داری منتشر کرد، گزارش دیکته شده خود در مورد حمله یمنی‌ها به آرامکو را به آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل داد تا ایران را مقصر جلوه دهد، معافیت‌های هسته‌ای ایران را لغو کرد و از طرف دیگر با جنجال رسانه‌ای موضوع لغو تحریم تسلیحاتی ایران را برجسته‌سازی می‌کند و... 2- ایالات‌متحده آمریکا از طریق آنچه آن را به‌غلط "قانون سزار" نامیده است درصدد ایجاد هرج‌ومرج منطقه‌ای در کشورهای سوریه، لبنان و عراق است قانون مذکور، تحت عنوان «سزار»، پس از انتشار عکس‌هایی از زندانی‌های سوری که در زندان نظام اسد مورد شکنجه قرار می‌گیرند، تصویب شد. در شرایطی که آمریکا تبدیل به یک شکنجه‌گاه شده است و در مقابل افکار عمومی محکوم است با چنین سرک کشیدن‌هایی به زندان‌ها و استناد به عکس‌های جعلی یک عکاس ضد سوری نوعی تلاش برای حفظ پرستیژ است.

نکته راهبردی: توپ در زمین آمریکا است، آمریکا هم باید به افکار عمومی جهان جواب بدهد و هم باید از مواضع استعماری و استکباری خود عقب‌نشینی کند؛ آمریکا وارد دوره جدیدی خواهد شد و با این بیانیه‌ها نمی‌تواند اوضاع مشتت خود را جمع کند.(نویسنده: فرهاد مهدوی)

▼گزارش روز          

ماجرای مسکن و آواری به نام «اجاره‌بها»

در میان بالا و بالاتر شدن قیمت تمامی اقلام و اجناس، از کالاهای به‌اصطلاح اساسی در سبد خانوارها گرفته تا لوازم‌خانگی، خودرو و ...، رقم افزایش قیمت مسکن و به‌تناسب آن رشد بی‌ُسابقه نرخ اجاره‌بها فشار بر اقشار کم‌درآمد را دوچندان کرده است. این‌که چرا قیمت اجاره‌بها این‌گونه افزایش می‌یابد، در وهله اول به وضعیت عرضه و تقاضا در کشور و سیاست‌های دولت در ساخت مسکن و حمایت از آن مربوط می‌َشود.

گزاره‌های خبری: باوجود بهبود اوضاع ساخت مسکن در انتهای دولت دهم، در ابتدای دولت یازدهم هجمه‌های زیادی علیه سیاست ساخت مسکن مهر انجام گرفت و در عوض هیچ سیاست جدیدی نیز عملیاتی نشد؛ مسکن مهر در بیان رئیس‌جمهور روحانی، عامل رشد تورم 40 درصدی تورم در کشور معرفی شد؛ راه‌حل دولت قبل در حوزه مسکن، خطرناک و مسکن مهر از ریشه خراب توصیف شد و گفته شد که مردم نباید در قوطی کبریت زندگی کنند و وزیر راه وقت نیز عملاً تکمیل مسکن‌های مهر و ساخت مسکن‌های جدید به این شیوه را متوقف کرد. حال، این روزها مردم برای خرید که نه، بلکه برای اجاره همین قوطی کبریت‌ها نیز عاجز مانده‌اند و دولت به‌ناچار درصدد کنترل تورم کمرشکن عارض شده بر بخش مسکن است و دکتر روحانی می‌گوید یکی از برنامه‌های دولتش «ایجاد رونق و عرضه مسکن کوچک و متوسط است که به سهولت قابل‌دسترس برای اقشار کم‌برخوردار باشد!»‌ و این‌که وزارت راه نباید بگذارد واسطه‌گرها نرخ مسکن و اجاره‌بها را افزایش دهند، هزینه ساخت مسکن باید پایین بیاید، دستگاه‌های اجرایی اراضی دولتی حریم شهرها را برای ساخت مسکن واگذار کنند و ... جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور نیز هرچند سیاست مشخصی برای کنترل صعود نجومی اجاره‌بها در کشور نمی‌دهد ولی می‌گوید: «بخش زیادی از جامعه، اجاره‌نشین هستند. دولت قطعاً برای مهار رشد اجاره‌بهای مسکن تصمیمات لازم را اتخاذ خواهد کرد، دولت نمی‌تواند به اقشار ضعیف جامعه بگوید که ناچار هستید خانه‌ای کوچک‌تر انتخاب یا به حاشیه شهر مهاجرت کنید.» وزیر راه نیز در پایان جلسه ستاد اقتصادی دیروز که برای بررسی وضعیت مسکن برگزار شد، اعلام کرد: «به مستأجران تسهیلات حمایتی می‌دهیم... زمین رایگان و تسهیلات ارزان‌قیمت به انبوه‌سازان می‌دهیم...»؛ این‌ها حرف‌هایی است که مشابه آن در سال گذشته نیز گفته شد اما دردی از مشکلات قشر مستأجری که به اذعان وزیر راه، 30 درصد جمعیت کشور و 43 درصد شهروندان پایتخت را تشکیل می‌دهند، درمان نکرد.

گزاره تحلیلی: مسکن یکی از اساسی‌ترین نیازهای مردم است که طبق اصول ۳، ۳۱ و ۴۳ قانون اساسی وظیفه تأمین آن بر عهده دولت است. واقعیت آن است که در سال‌های اخیر این بخش مورد غفلت قرارگرفته است، طوری که امروز مسکن حدود 80 درصد درآمد اقشار مستأجر را تشکیل می‌دهد. تنها راه رسیدن به تعادل و ثبات قیمتی مناسب در بخش مسکن و اجاره‌بها، تداوم ساخت مسکن انبوه و ارزان در کشور است، امری که در خط پایانی دولت کنونی کلید خورده و امید می‌رود در دولت آینده با جدیت دنبال شود تا علاوه بر جبران کاستی سال‌های اخیر، متقاضیان جدید نیز آسان‌تر صاحب سقفی روی سر شوند.‌

(نویسنده: اکبر کریمی)

▼ خبر ویژه‌                                 

جاسوس ۵ هزار دلاری!

اطلاعات جدید منتشر شده از «موسوی‌مجد» نشان می‌دهد که برخلاف گمانه‌زنی برخی رسانه‌ها، وی نظامی یا پاسدار نبوده و همچنین جزو نیروهای بسیجی که به صورت داوطلب عازم سوریه می‌شدند، نیست. موسوی مجد پیش از انقلاب و در سنین کودکی همراه با خانواده از ایران خارج شده و بزرگ‌شده کشور سوریه است. وی در سوریه با برخی مستشاران ایرانی ارتباط می‌گیرد و به‌عنوان راننده مشغول به کار می‌شود و در پوشش راننده، اطلاعاتی که به دست می‌آورد را به سرویس اطلاعاتی رژیم صهیونیستی و آمریکا می‌فروخت. او در قبال این اطلاعات، ماهانه ۵ هزار دلار از این سرویس‌ها می‌گرفت. او 26 ماه پیش توسط نیروهای حزب‌الله لبنان دستگیر و به ایران تحویل داده شد و پرونده‌اش ارتباطی به ترور حاج قاسم ندارد. مجد اکنون منتظر اجرای حکم قطعی اعدام است.

▼ اخبار

اگر با ترامپ مذاکره نکنیم، به ایران حمله می‌کند

«محسن رنانی» فعال سیاسی اصلاح‌طلب در مصاحبه با روزنامه شرق گفت: «به دلیل پیچیدگی تحولات و مناسبات در آمریکا باید این احتمال را بدهیم که امکان پیروزی ترامپ در انتخابات وجود دارد و او بعد از پیروزی در انتخابات رفتار و موضعش نسبت به ایران بسیار خشن خواهد شد و نباید اجازه دهیم که شرایط به‌گونه‌ای رقم بخورد که پس از پیروزی احتمالی او، بحران میان ایران و آمریکا به یک برخورد نظامی سخت منجر شود. این در حالی است که این احتمال هم همواره وجود دارد که اگر ترامپ به این نتیجه برسد که در حل مشکلات داخلی آمریکا ناتوان است، برای فرار از مشکلات داخلی و پیروزی در انتخابات با ایجاد یک بحران نظامی در خارج از آمریکا بتواند از بزنگاه انتخابات ریاست‌جمهوری عبور کند.» اقتدار روزافزون جمهوری اسلامی ایران در کنار افول روزافزون آمریکا، گزینه جنگ را کاملاً منتفی کرده است. علاوه بر این‌ها، تجربه برجام بیش‌ازپیش ثابت کرد که با چوب حراج زدن بر مؤلفه‌های قدرت، اقتصاد کشور شکوفا نمی‌شود. راه گشایش اقتصادی در قوی شدن و اتکا به توانمندی‌های عظیم جوانان ایرانی و ارتباط با دنیا از موضع «عزت، حکمت و مصلحت» است. صحبت‌های رنانی و دیگرانی که این روزها در لفافه، موضوع مذاکره با امریکا را مطرح می‌کنند در ادامه صحبت‌های اخیر ترامپ مطرح می‌شود که با شکست سیاست فشار حداکثری‌اش علیه کشورمان دوباره سخن از مذاکره زده بود، درحالی‌که ملت ایران رذالت چند ماه پیش او در به شهادت رساندن سرباز وطن، شهید سلیمانی عزیز را هرگز از یاد نمی‌برد.

برجام نیمه‌جان محافظ ایران شده؟!

«علی ماجدی» سفیر سابق ایران در آلمان در مصاحبه با روزنامه ایران گفت: «اروپا سعی می‌کند برجام را گرچه خیلی ضعیف شده و عملاً فاقد کارایی موردنظر برای احقاق حق ایران است، حفظ کند. سعی می‌کند چهره و اصل برجام باقی بماند گرچه می‌داند ایران حق دارد اما اروپا قدرت این را ندارد امریکا را به چالش بکشاند، بنابراین می‌کوشد تا انتخابات صبر کند و اگر احیاناً دموکرات‌ها ببرند، روند را طور دیگری پیش ببرد.» ماجدی اضافه می‌کند: «ما نمی‌توانیم بگوییم برجام مرده است، برجام یک نیمه‌جانی است که می‌توان دوباره آن را احیا کرد». «عباس عراقچی» معاون ظریف نیز چندی پیش با اذعان به اینکه تحریم‌ها در پسابرجام افزایش یافته است، تأکید کرد: «یکی از درس‌های برجام این بود که مقاومت بهتر از رویکرد فعلی دولت در سیاست خارجی جواب می‌دهد.» اکنون قریب به ۵ سال از امضای برجام سپری شده است؛ اما این توافق جز خسارت به مردم ایران، هیچ نتیجه دیگری در بر نداشته است.

خروج ایران از ان‌پی‌تی روند بازی را تغییر خواهد داد

مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی واشنگتن در گزارشی به قلم «اریک بروئر» معاون و عضو ارشد پروژه هسته‌ای این اندیشکده آمریکایی نوشت: «مکانیسم ماشه» توافق هسته‌ای منعقده با ایران را منحل خواهد کرد. نویسنده گزارش می‌افزاید: «برایان هوک این مخاطرات یا واکنش احتمالی ایران را به‌طورجدی لحاظ نکرده است. چنین سیاستی کوته‌بینانه است: شاید این اقدام علیه ایران در شورای امنیت «وتو» نشود، اما ایران مطمئناً به چنین اقدامی پاسخ می‌دهد. در این خصوص، ایران تهدید کرده که اگر تحریم‌ها بازگردند، به «گزینه هسته‌ای» خود متوسل خواهد شد؛ این گزینه همانا خروج از پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای (ان‌پی‌تی) است. این امر مسیر پیش روی ایران را (حداقل به لحاظ حقوقی) جهت تولید سلاح هسته‌ای هموار می‌سازد. ایران پس از کره شمالی دومین کشوری خواهد بود که از ان‌پی‌تی خارج می‌شود. حتی اگر شده به خاطر پیامدهای احتمالی این واکنش ایران که موجب تغییر روند بازی می‌شود، چنین سناریویی را باید بیش‌ازپیش موردبررسی قرار داد.» اندیشکده آمریکایی مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی در پایان گزارش خود آورده است: «تصمیم آمریکا مبنی بر رجوع به ماده مرتبط با مکانیسم ماشه یک خطای راهبردی خواهد بود. این اقدام با طیفی از پیامدهای منفی و مزایای کمتر توأم خواهد بود و به بحران جاری میان آمریکا و ایران بیش‌ازپیش دامن خواهد زد.»

▼ اخبار کوتاه

◄ عارف خودش محترمانه استعفا دهد/ «محمدصادق جوادی‌ حصار» عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی در مصاحبه با ایلنا ضمن تأکید بر ویژگی‌های مثبت آقای عارف، گفت: «پیشنهاد من به آقای عارف به‌عنوان یک شخصیت متین، منطقی، علمی و کارآمد سیاسی این است که پیش از آن‌که دیگران به او بگویند شما نباید باشی، خودش از شورای عالی استعفا دهد و اجازه دهد که احزاب فارغ از تعارفات و یا طعنه و کنایه‌های سیاسی، فرصت بازنگری بدون هیچ مانع سیاسی، اخلاقی و فرهنگی را پیدا کنند.» او در این مصاحبه همچنین با انتقاد از رفتار شورای عالی اصلاح‌طلب در تحریم انتخابات مجلس یازدهم تأکید کرد: «به نظر من عمر شورای عالی سیاست‌گذاری تمام شده است، حتی قبل از انتخابات هم عمر آن تمام شده بود.»

◄ دیپلمات روس: ایران، محور جلسه شورای حکام است/ «میخائیل اولیانوف»، نماینده روسیه در سازمان‌های بین‌المللی: با انتشار پیامی توئیتری، نوشت: «نشست مجازی شورای حکام آژانس اتمی برای ساعت ۱۰ صبح روز پانزدهم ژوئن برنامه‌ریزی شده است. ممکن است [این نشست] طولانی باشد، زیرا موارد زیادی در دستور کار آن وجود دارد؛ انتظار می‌رود ایران در مرکز توجه این نشست باشد.»

◄ لیدر دستگیر شد!/ رئیس سازمان اطلاعات سپاه حضرت عباس (ع) استان اردبیل اعلام کرد: «با تلاش شبانه‌روزی سربازان گمنام امام زمان (عج)، لیدر اصلی گروه تجزیه‌طلب چریک‌های فدایی خلق ترک در اردبیل دستگیر شد. این گروه مبادرت به تبلیغ علیه نظام و جذب هوادار جهت اقدام مسلحانه و سازماندهی مخالفین نظام می‌کرد.»

◄ تجمع مشکوک علیه «ناصر» به بهانه «نیما»/ ظهر دیروز تجمعی در مقابل بانک مرکزی برگزار شده و اخبار آن از طریق برخی کانال‌ها و منابع خبری منتشر شد. با توجه به نتایج تجمعاتی که غالباً با همراهی بخشی از بازار در افزایش قیمت ارز همراه بوده، این احتمال مطرح است که این پشت پرده‌ها به دنبال تغییراتی در بانک مرکزی هستند تا بازار برای برخی رفتارهای سودجویانه ارزی از کنترل عبدالناصر همتی، رئیس بانک مرکزی خارج شود. دیروز دلار با افزایش ۱۰۰ تومانی به کانال ۱۸ هزار تومان وارد شد و «ارز نیمایی» نیز همچنان در حال نزدیک شدن به نرخ بازار آزاد است.

◄ ۶۰ درصد اشتغال کشور در اختیار مشاغل غیررسمی!/ در گزارش جدید مرکز پژوهش‌های مجلس آمده است؛ «۵۲ هزار شغل جدید در زمستان ۹۸ در کشور ایجاد شد. ۶۰ درصد اشتغال کشور را مشاغل غیررسمی تشکیل می‌دهد. به‌طور متوسط ۵۰ درصد اشتغال کشور مربوط به بخش خدمات است و ۵۰ درصد از شاغلان بخش خدمات بیمه نیستند.»

◄ هدیه یک‌میلیونی به کارکنان آرامستان‌ها/ بنیاد مستضعفان براي تقدیر از تلاش‌های شاغلین در آرامستان‌های سراسر کشور که جزو گمنام‌ترین اقشار و زحمتکشان در مبارزه با شیوع کرونا بوده‌اند، هدیه‌ای یک‌میلیون تومانی تخصیص داد.