سود بی‌نظیر «کاسبان کرونا» در آمریکا با شکسته شدن رکورد خرید سلاح/ ناکارآمدی دولت و ترس مردم، کسب و کار NRA را سکه کرد +عکس

با شیوع ویروس کرونا در نقاط مختلف جهان، اکثر مردم به دنبال خرید و ذخیره کردن اقلام ضروری برای دوران قرنطینه رفته اند و کار به جایی رسیده که مردمان کشورهایی که همواره فرهنگ و ادبشان توسط رسانه های فارسی زبان و شبکه های اجتماعی، بر سر مردم ایران موفته می شد، بابت اقلامی چون دستمال توالت به نزاع با هم می پردازند و آن ظاهر فریبنده، حالا دستمایه بسیاری از اخبار، تحلیل ها و البته طنزها در شبکه های اجتماعی و رسانه ها شده است. اما در آمریکا در کنار کمبود دستمال توالت، هیجان و عطش خرید اسلحه و مهمات نیز بفزونی پیدا کرده و رکوردهای عجیبی را از خود به جا گذاشته است.

بازار اسلحه آمریکا را بدون شک نمی توان با هیچ کشور دیگری که به نوعی خرید و فروش و حمل سلاح گرم در آن آزاد است، مقایسه کرد. بحث حق داشتن سلاح گرم از همان ابتدا این سرزمین را به بهشتی برای اسلحه سازها و مافیای این حوزه بدل کرد. با گسترش فناوری ها و البته گسترش روابط تجاری بین کشورهای مختلف، پای اسلحه سازهای خارجی نیز به بازار غیر نظامی آمریکا باز شده و تقریبا کلیه شرکت های معتبر اسلحه سازی دنیا دارای خط تولید و مشتریان خاص خود در آمریکا هستند.

هر زمان که بخواهیم درباره مسئله سلاح در آمریکا بحث کنیم مسلما با واژه NRA مواجه خواهیم شد. National Rifle Association یا همان انجمن ملی اسلحه در آمریکا حدود ۱۴۴ سال قبل تشکیل شده؛ البته در ابتدا، این گروه چیزی نبود به غیر از عده ای از افرادی که کار با اسلحه را به خوبی بلد بوده و به شهروندانی که تازه سلاح خریده بودند یا کودکان، آموزش های اولیه درباره تیراندازی و نکات امنیتی را آموزش می دادند. از همان ابتدا این انجمن اعلام کرد که وارد سیاست نخواهد شد و تا مدتی نیز به این صورت بود.

آرم گروه NRA

اما همه چیز از اواخر دهه ۱۹۶۰ میلادی به بعد تغییر کرد. با تصویب قانون کنترل مربوط به سلاح در سال ۱۹۶۸ میلادی، کم کم اعضای این گروه توجه خود را به بحث سیاست و لابی گری در فضای سیاسی آمریکا جلب کردند. اما یکی بزرگترین حرکت های سیاسی در تاریخ آمریکا مربوط به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۰۰ بود. در آن زمان رقابت بین دو نامزد جمهوری خواه و دموکرات یعنی بوش پسر و ال گور به شدت در جریان بود اما NRA تمام توان خود را جذب کرد که ال گور را از دور خارج کرده و بوش را به کاخ سفید برساند. اما علت این همه مشکل بین این گروه و ال گور چه بود؟

در ۱۳ سپتامبر ۱۹۹۴ میلادی قانون ممنوعیت برای سلاح های تهاجمی در آمریکا در مجلس آمریکا تصویب شده و توسط رییس جمهور وقت یعنی بیل کیلینتون نیز به امضاء رسید. بر اساس این قانون تولید سلاح های هجومی مثل گونه های نیمه اتوماتیک سلاح های هجومی یا اکثر سلاح های با ظرفیت خشاب بالا، به مدت ۱۰ سال ممنوع شد. در سال ۱۹۹۹ فاجعه کشتار در مدرسه کلمباین رخ داد و در این حادثه ۱۵ نفر کشته و ۲۴ تن نیز مجروح شدند. مهاجمین در این حادثه توانسته بودند با استفاده از یک شخص ثالث سلاح های مورد استفاده در این کشتار را از یک نمایشگاه فروش سلاح تهیه کنند. یکی دیگر از مشکلاتی که تا امروز در آمریکا محل بحث قرار دارد این نکته است که در نمایشگاه های اسلحه به که به صورت دوره ای در تمام این کشور برگزار می شود هیچ نوع مدرک عدم سوء پیشینه از خریدار خواسته نمی شود!

بعد از این حادثه دولت کلینتون به دنبال کنترل بیشتر بر روی سلاح های گرم رفت و ال گور به عنوان نامزد بعدی دموکرات ها و معاون بیل کلینتون اعلام کرد که این سیاست ها را در صورت انتخاب ادامه خواهد داد. اینجا بود که شاید NRA برای اولین بار قدرت واقعی خود را در فضای سیاسی این کشور نشان داده و حدود ۲۰ میلیون دلار در این انتخابات بر ضد ال گور و به نفع بوش پسر هزینه کرد. حرکتی که به اعتقاد کارشناسان یکی از عوامل مهم برای پیروزی بوش بود. در سال ۲۰۰۴ میلادی و با انقضاء قانون ممنوعیت سلاح های هجومی نیز اقدامی برای تمدید آن نشده و تا به امروز نیز تلاش ها برای تجدید آن به دلیل لابی بسیار نیرومند این گروه در کنگره آمریکا به شکست انجامیده است. یکی از آخرین موارد از این تلاش ها بعد از فاجعه دردناک تیراندازی در مدرسه ابتدایی سندی هوک به سال ۲۰۱۲ که به مرگ ۲۸ نفر که عمده آنها کودک بودند، انجام شد که باز هم به لطف لابی NRA راه به جایی نبرد.

تب خرید بعد از هر کشتار بیشتر می شود

تقریبا از بعد از حادثه ۱۱ سپتامبر تا به امروز بعد از بروز هر نوع حادثه بزرگ، خصوصا تیراندازی های با تلفات بالا، نرخ فروش سلاح در آمریکا دچار افزایش می شود. کارشناسان ترس مردم از احتمال بروز نا امنی یا امکان ایجاد ممنوعیت برای خرید سلاح را از دلایل این امر می دانند. برای نمونه بعد از پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۰۸ شاهد یک شروع یک افزایش در خرید سلاح گرم در آمریکا هستیم. این افزایش در سال ۲۰۱۲ و بعد از ماجرای مدرسه سندی هوک و تلاش های دولت برای ممنوع کردن خرید و فروش سلاح های تهاجمی نیمه اتوماتیک در مدتی به حدود ۲ میلیون قبضه در ماه رسید. در آن دوره البته توجه بیشتر خریداران به سلاح های تهاجمی نیمه اتوماتیک یا به قول اکثر آمریکایی ها خانواده سری AR-۱۵ و دیگر مدل های معروف نیمه اتوماتیک بود.

برآوردی از فروش سلاح در آمریکا - حوادث با رنگ قرمز کشتارها و سه مورد سیاه نیز ۱۱ سپتامبر، انتخاب اوباما و کرونا - ستون عمودی فروش بر اساس میلیون قبضه

با روی کار آمدن ترامپ در سال ۲۰۱۶ شاهد هستیم که به دلیل سیاست های موافق او با انجمن NRA و آزادی حمل سلاح در آمریکا، کمی از عطش خریداران کم شده و حتی با وجود بروز حادثه تیراندازی به یک کنسرت موسیقی در لاس وگاس در سال ۲۰۱۷ همچنان خبری از افزایش آنچنانی به مانند نمونه سال ۲۰۱۲ نیست. اما این ها همه آرامش قبل از طوفان است!

آغاز کرونا و آغاز هجوم به اسلحه فروشی ها

با شیوع ویروس کرونا در جهان در روزهای اول که رییس جمهور این کشور صرفا آن را چیزی در حد سرما خوردگی یا آنفولانزا برآورد کرده بود، ولی کم کم حقیقت بر مردم و البته شخص ترامپ آشکار شد. مثل اکثر مردم دنیا آمریکایی ها هم در مقابل فروشگاه ها برای تامین مایحتاج ضروری خود صف بستند که ماجرای کمبود و گران شدن دستمال توالت آن هنوز هم جزو اخبار پر بحث در این کشور است. اما به سرعت تصاویر زیادی از صف های دیگری نیز در آمریکا منتشر شد و این صف های طولانی این بار در مقابل فروشگاه های سلاح و مهمات بود.

تصاویری از صف های خرید سلاح و مهمات در آمریکا

یک اسلحه فروشی که در لاس وگاس که تقریبا کل موجودی خود را فروخته است

در ۲۹ فوریه اولین مورد رسمی مرگ به دلیل کرونا در آمریکا اعلام شد. با این اعلام و رسیدن ماه مارس، آمریکایی ها با جا به جا کردن رکورد خرید چیزی بیش از ۲ میلیون قبضه اسلحه گرم را در طول یک ماه خریداری کردند. این بار و بر اساس تصاویر، دیگر همه نوع سلاحی خریداری می شود. از کمری ها تا نیمه اتوماتیک ها، از شات گان ها تا شکاری های گلوله زنی! از طرف دیگر بازار فروش مهمات و البته تجهیزات حفاظتی و لوازم جانبی برای سلاح ها مثل جلیقه های ضد گلوله و دوربین ها و چراغ قوه ها و هدف گیرهای لیزری نیز برای سلاح ها بسیار داغ است.

فروشندگان سلاح در گفتگو با رسانه های آمریکایی می گویند وضعیت فعلی مشابه هیچ دوره ای در تاریخ چند دهه آمریکا نیست و تقاضاها شدیدا افزایش پیدا کرده است. البته بسیاری اعتقاد دارند اعداد بدست آمده مربوط به موارد ثبت شده بر اساس چک کردن سابقه افراد از طریق سامانه سراسری FBI در خصوص سوء پیشینه افراد است. در بخش هایی از آمریکا این عمل لازم نیست یا در برخی از نمایشگاه های فصلی نیز این پروسه انجام نمی شود پس به احتمال فرآوان رقم سلاح فروخته شده بسیار بیش از حدود ۲ میلیون قبضه باشد.

زن آمریکایی در آتلانتا جعبه حاوی یک قبضه شات گان را در سبد خرید قرار می دهد

وقتی به سراغ اعداد اعلامی توسط FBI در خصوص تعداد افرادی که وضعیت آنها در سامانه کنترل سوابق این سازمان در یک ماه اخیر چک شده به نتایج جالبی می رسیم. چیزی در حدود ۳ میلیون ۷۰۰ هزار مورد عدم سوء پیشینه در این سامانه در ماه مارس انجام شده است که از زمان تاسیس این سیستم در سال ۱۹۹۸ بالاترین میزان بوده است. تنها در روز ۲۱ مارس ۲۱ هزار مورد کنترل سوء پیشینه در این سیستم رخ داده که بیشترین تعداد در یک روز در تاریخ این سامانه به حساب می آید. حالا کارشناسان بازار سلاح های سبک این ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار مورد مراجعه به بخش عدم سوء پیشینه اف بی آی را به چیزی در حدود خرید ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار قبضه اسلحه ترجمه می کنند.

کدام ایالت ها عطش بیشتری دارند؟

آمارهای رسمی نشان می دهد در اکثر ایالت های آمریکا در ماه مارس فروش سلاح نسبت به ماه قبل دو برابر، در ایالت یوتا سه برابر و در ایالت میشیگان که یکی از نقاط بسیار آسیب دیده از کرونا است فروش سلاح به بیش از سه برابر رسیده است. فقط در روز ۲۱ مارس (اوایل سال جدید شمسی) بیش از ۲۱۰ هزار مورد ثبت خرید و فروش سلاح انجام شده که بیشترین میزان برای یک روز در تاریخ آمریکا محسوب می‌شود. آمارهای پلیس فدرال نشان می‌دهد که طی یک ماه بیش از دو میلیون سلاح فروخته شده و ساکنان ایالت ایلینویز بیشترین سلاح را خریده و پس از آن تگزاس، کنتاکی، فلوریدا و کالیفرنیا قرار دارند که بیشترین سلاح را خریده‌اند.  

به گفته یک متخصص اسلحه در دانشگاه ایالتی جورجیا، اغلب خریداران جدید سلاح با انگیزه‌هایی به خرید اسلحه روی آورده‌اند که به شیوع کرونا مرتبط است. مهمترین نگرانی این است که نظم عمومی به دلیل خستگی و گرفتاری پلیس، آتشنشانی و دیگر سازمانهای حمایتی و خدماتی شدیدا تضعیف شود. در این شرایط داشتن اسلحه می‌تواند به عنوان یک ابزار برای کمک به بقا تلقی شود لذا حتی افرادی که هرگز پیش از این سلاح نداشته‌اند نیز به صف‌های خرید سلاح پیوسته‌اند.

حالا به نظر می رسد این بار NRA یا همان انجمن ملی اسلحه در آمریکا، با افزودن نقشی جدید به علاقمندی های خود، می خواهد ماهی بزرگی از بحران سلامتی در این کشور بگیرد و آنرا به علاقمندی های خود در نقش آفرینی های سیاسی و اجتماعی گذشته، اضافه کند.

برآوردهای انجام شده حاکی از این است که سلاح های کمری مشتری های بیشتری نسبت به سایر موارد در این دوره داغ شدن بازار سلاح در آمریکا داشته و  در همین حال در بعضی از ایالت های آمریکا به اسلحه فروشی ها دستور تعطیلی داده شده و در برخی از ایالت ها نیز فروشگاه های سلاح جزو مشاغل ضروری مثل فروشگاه های مواد غذایی و داروخانه ها رده بندی شده و همچنان به فعالیت ادامه می دهند. در عین حال با افزایش هر روزه تعداد مبتلایان و قربانیان ویروس کرونا در آمریکا و البته ناتوانی دولت مرکزی باید گفت که همچنان شاهد افزایش خرید سلاح در آمریکا خواهیم بود. طبیعتا در این میان، نقش برخی رسانه ها و شبکه های اجتماعی در ترساندن مردم آمریکا و طبیعتا اقبال بیشتر آنها به خریدن اسلحه در این ایام را نباید از نظر دور داشت؛ همان چیزی که در هر بزنگاهی، افکار عمومی را به سمت نتیجه دلخواه خود و سودجویی برخی مجموعه های خاص سوق می دهد.