انتخابات پارلمانی تاجیکستان؛ انتخابات بی رقابت

به گزارش الوقت، تاجیکستان قرار است به زودی صحنه برگزاری انتخابات پارلمانی باشد. در همین ارتباط، کمیسیون مرکزی انتخابات تاجیکستان طی بیانیه‌ای اعلام کرد: انتخابات مجلس نمایندگان ومجلس ملی تاجیکستان همزمان با انتخابات شوراهای ولایتی، شهری و محلی این کشور اول ماه مارس سال 2020 برگزار خواهد شد.

انتخابات عمومی تاجیکستان برای انتخاب 63 عضو مجلس نمایندگان این کشور برگزار می‌شود. پارلمان این کشور از دو مجلس نمایندگان و مجلس ملی تشکیل شده است.

تاجیکستان دارای نزدیک به پنج میلیون شهروند واجد شرایط رای دادن است و در 3 هزار و 200 صندوق در 41 حوزه انتخاباتی رای خواهند داد. تمام شهروندان ۲۵ سال به بالا می توانند در انتخابات شرکت کنند و رای دهند.

گفته شده از ۲۴۰ داوطلب نمایندگی پارلمان تاجیکستان، ۴۸ نفرشان زن هستند. بیشتر زنان را حزب حاکم خلق دموکرات به انتخابات پارلمانی نامزد کرده. در سالهای اخیر برای افزایش حضور زنان تاجیک، دولت برنامه‌های زیادی در پیش گرفته. با وجود این، نابرابری جنسیتی در جامعه سنتی این کشور همچنان محسوس است.

داغ شدن رقابت‌های انتخاباتی تاجیکستان

 صلاحیت فهرست نامزدهای حزب خلق دموکرات، حزب اگرری، حزب اصلاحات اقتصادی، حزب کمونیست، حزب دمکراتیک، حزب سوسیالیست و حزب سوسیال دمکرات برای شرکت در انتخابات مجلس نمایندگان به تایید کمیسیون مرکزی انتخابات تاجیکستان رسیده است.

مسئولان کمیسیون مرکزی انتخابات و همه پرسی تاجیکستان گفتند، هفت حزب سیاسی نامزدی ۷۰ نفر را پیشنهاد کردند، که بیش از ۳۲ درصد آنها زنان هستند.

ثبت نام برای شرکت در انتخابات مجلس نمایندگان تاجیکستان تا ۹ فوریه(۲۰ بهمن) ادامه داشت و این انتخابات در تاریخ ۱ مارس(۱۱ اسفند) برگزار خواهد شد. به گزارش رسانه های محلی فضای انتخابات گرم و رقابتی شده است.

گزارش های منابع خبری حاکی است بیشترین نامزدها از سوی حزب حاکم خلق دموکراتیک پیشنهاد شده است.

سازوکار انتخابات تاجیکستان

بر اساس قانون انتخابات در تاجیکستان  هر نامزد برای ثبت نام باید مبلغ ۵۸۰۰ سامانی (معادل ۶۰۰ دلار) وثیقه بگذارد و مقامات می‌گویند، حزب و نامزدهای پیروز در انتخابات  پول گرو داده‌شدشان را پس می‌گیرند و آنهایی، که انتخابات را باختند، پولهایشان را هم از دست می‌دهند.

 رقابت های تبلیغاتی نامزدها  نهم  فوریه آغاز شده است و تا  امروز ۲۸  فوریه ادامه‌ خواهد داشت. روز ۲۹ فوریه در کشور، به اصطلاح، “روز خاموشی”است. به هر حزب برای تبلیغ برنامه‌ها توسط شبکه‌های تلویزیونی و رادیوهای دولتی و محلی تا ۴۰ دقیقه و به هر نامزد ۲۰ دقیقه وقت مجانی داده می شود.

 انتظار می‌رود، روند انتخابات پارلمانی تاجیکستان را حدود ۵۰۰ ناظر خارجی نظارت کنند.

 نمایندگان کمیسوین انتخابات تاجیکستان می‌گویند، برای شفاف برگزار شدن تمان تلاش خود را بکار خواهند بست.

قوه مقننه تاجیکستان چگونه کار می‌کند؟

مجلس نمایندگان تاجیکستان مسئول تاسیس کمیسیون مرکزی انتخابات و انتخاب رییس، معاون و اعضای آن با پیشنهاد رئیس‌ جمهوری، پیشنهاد دادن لوایح و طرح‌ ها به دولت، تصویب برنامه‌ های اقتصادی و اجتماعی، اجازه دادن و گرفتن قرض دولتی، تصدیق و لغو پیمان‌ نامه‌های بین‌ المللی، تعیین همه‌پرسی، احداث سدها، تصدیق فرمان‌ های رئیس‌ جمهوری درباره تعیین و برکناری رئیس بانک ملی تاجیکستان و معاونان او، تعیین رتبه‌ های حزبی، دیپلماتی و عنوان‌های ویژه است

تاجیکستان علاوه بر مجلس نمایندگان، یک مجلس عالی دارد که مسوول قانونگذاری، صدور حکم و بازرسی است و نمایندگان آن به مدت ۵ سال انتخاب می شوند.

مجلس عالی از دو مجلس نمایندگان و مجلس سنا تشکیل شده است. مجلس نمایندگان دارای ۶۳ کرسی است که اعضای آن با رای مردم و برای مدت ۵ سال انتخاب می شوند.

مجلس سنا یا مجلس ملی دارای ۳۳ کرسی است که اعضای آن به طور مستقیم( ۲۵ عضو توسط نمایندگان محلی و ۸ عضو توسط رئیس جمهوری و برای مدت ۵ سال) انتخاب می شوند.

انتخابات بدون رقابت

در انتخابات پارلمانی تاجیکستان که به تاریخ اول مارس یا یازده اسفند برگزار می‌شود، همه هفت حزب سیاسی این کشور برای به دست آوردن ۶۳ کرسی مجلس نمایندگان رقابت خواهند کرد.

در مقایسه با انتخابات پارلمانی پنج سال پیش، حزب نهضت اسلامی تاجیکستان، از احزاب عمده مخالف دولت، این بار در رقابت‌های انتخاباتی شرکت نمی‌کند.

دادگاه عالی تاجیکستان سال ۲۰۱۵ این حزب را "افراطگرا و تروریستی" شناخته و فعالیتش را ممنوع کرده بود.

از سوی دیگر، حزب خلق دموکرات تاجیکستان، بزرگترین حزب سیاسی کشور است و مسئولانش می گویند پنج صد هزار عضو دارد. در چهار انتخابات گذشته، اکثریت کرسی های پارلمان را به دست آورده. این بار ۱۰۱ عضو خود را نامزد به نمایندگی پارلمان کرده است. امام علی رحمان، رئیس جمهور تاجیکستان، رهبر این حزب است.

به گفته عبدالرحمان خان‌زاده، رئیس دفتر حزب خلق دموکرات تاجیکستان موفقیت این حزب در انتخاباتها پیش از همه به نام رهبرش بستگی دارد.

حزب کشاورزی تاجیکستان

حزب کشاورزی تاجیکستان بیش از ۵۰ هزار عضو دارد. اعضای این حزب عمدتا در مناطق روستایی زندگی می‌کنند و کشاورزند.

در انتخابات گذشته، این حزب ۵ کرسی را به دست آورده بود. این بار ۴۳ نفر را برای انتخابات پارلمانی نامزد کرده است. بسیاری، حزب کشاورزی را ساخته و پرورده خود مقامات می‌دانند.

اما رستم لطیف‌زاده، رئیس حزب کشاورزی تاجیکستان این ادعا را بی پایه می داند.

وی گفت: "حزب کشاورزی تاجیکستان به هیچ نهاد حکومتی، به هیچ شخص اطاعت نمی‌کند. ما انجمن داریم، هر چه که انجمن معین می‌کند، هر چه که انجمن قرار می‌کند، یا کمیته مرکزی که اجراکننده قرارهای انجمن می‌باشد، ما بر اساس آن کار می‌کنیم."

حزب سوسیال- دموکرات تاجیکستان تنها حزب مخالف دولت

حزب سوسیال- دموکرات تاجیکستان که خود را مخالف دولت می‌داند، ۸ هزار عضو دارد. این حزب در دو انتخابات قبلی رأی کافی به دست نیاورد و نتوانست به پارلمان راه یابد. این بار، از دو گزینه تحریم یا شرکت در انتخابات، گزینه دوم را انتخاب و ۵ نفر را برای انتخابات پارلمانی نامزد کرده است.

رحمتالله زایروف، ریس حزب سوسیال دموکرات تاجیکستان به پیروزی حزب خود باور دارد. وی گفت: "اگر انتخابات نسبتاً آزاد، شفاف و دموکراتیک برگزار شود، ما صاحب ۵ کرسی می‌شویم."

جای حزب مخالف واقعی در انتخابات خالیست؟

در صحنه سیاسی تاجیکستان چهار حزب دیگر هم هست؛ اصلاحات اقتصادی، کمونیست، دموکرات و سوسیالیست. بسیاری فعالیت این احزاب را رقابتی نمی دانند. این احزاب در پارلمان فعلی از ۱ تا ۳ نماینده دارند و امید بسته‌اند که در پارلمان بعدی کرسی های بیشتری را صاحب خواهند شد.

برخی کارشناسان، نبود احزاب مخالف واقعی در کشور را، سبب کمرنگی انتخابات پارلمانی تاجیکستان در چشم جهانیان می‌دانند.

عبدالملک قادرف، کارشناس مسائل سیاسی در این باره چنین گفت: "در انتخابات پنج سال قبل حزب واقعاً هم مخالف سیاسی، حزب نهضت اسلامی این جا حضور داشت و رقابت هم رقابت واقعی بود. آن چه که امروز ما می‌بینیم، رقابتپزیری که هر یک انتخابات را رنگارنگ می‌کند، امسال وجود ندارد."

با این همه، مسئولان کمیسیون مرکزی انتخابات و همه پرسی تاجیکستان، حضور هفت حزب سیاسی در انتخابات را بیانگر پایبندی این کشور به ارزشهای دموکراتیک می‌دانند. اما منتقدان دولت می‌گویند، این حزبها در میان مردم چندان شناخته نیستند و در انتخاباتها بیشتر حضور زینتی دارند.