برکات بی‌شمارِ این خونِ مقدّس

در پی اقدام تروریستی آمریکا در فرودگاه بغداد عراق و به شهادت رساندن سردار سپهبد قاسم سلیمانی و ابو مهدی المهندس بازار‌های اقتصادی دنیا به‌سرعت تحت تاثیر قرار گرفتند. البته این همه‌ی ماجرا نیست، هنوز آثار اقتصادی «انتقام سخت» ایران بر اقتصاد دنیا باقی است؛ این رخداد یا سلسله رخداد‌ها نیز می‌تواند در کوتاه‌مدت اقتصاد کشور‌های منطقه و البته دنیا را تحت تاثیر خود قرار دهد؛ اما آیا خونِ شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، تنها همین آثار اقتصادی گذرا را خواهد داشت؟! به نظر می‌رسد چنین نباشد. سید حسن نصرالله -دبیرکل حزب‌الله لبنان- قصاص شهید را، خروج نیرو‌های آمریکایی در منطقه دانسته است؛ با تحقق چنین قصاصی، حتماً اقتصاد منطقه در بلندمدت نیز از برکات خون شهید سپهبد منتفع خواهد شد. در این گزارش، به بررسی تبعات اقتصادی شهادت سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی پرداخته‌ایم.

وضعیت قرمز بورس‌های آسیایی و امریکا
به گزارش تبیین به نقل از رویترز، بورس‌های آ‌سیایی درحالی‌که پیش از انتشار خبر شهادت سردار سلیمانی روند مثبتی را در پیش‌گرفته بودند، پس‌ازآن منفی شدند. درحالی‌که شاخص بورس LMSCI که بزرگ‌ترین شاخص آسیا و اقیانوسیه خارج از ژاپن در معاملات اولیه به بالاترین میزان طی حدود ۲ سال گذشته رسیده بود، اما پس از انتشار خبر حمله، این شاخص پایین آمد. شاخص بورس یورو استاکس ۵۰، ۰.۶۶ درصد ریخت و بورس آلمان ۰.۶ درصد منفی شد. شاخص FTSE نیز ۰.۴۶ درصد پایین آمد بورس چین نیز که یکی از بهترین عملکرد‌ها را طی سال گذشته داشت علی‌رغم تلاش‌ها برای مثبت ماندن، اما ۰.۲ درصد منفی شد. بی‌بی‌سی عربی نیز نوشته که در عربستان، به خاطر ترس از انتقام ایران شرکت آرامکوی نفت سعودی (بزرگ‌ترین و پرسودترین شرکت جهان) ۲۰۰ میلیارد دلار از ارزش سهام خود را از دست داد.

در امریکا نیز در بر همین پاشنه می‌چرخد. نگرانی سهامداران آمریکایی از انتقام ایران، بورس آمریکا را منفی کرده و باعث شده است که شاخص داو جونز بدترین روز خود در ۴ هفته گذشته را تجربه کند. به گواه پایگاه اینترنتی مارکت واچ، بورس آمریکا هفته اول سال نوی میلادی را قرمز پوش به پایان رساندند. این پایگاه، دلیل اصلی این مسئله را نیز عملیات ارتش این کشور در به شهادت رساندن سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و همچنین اعلام انتقام سخت از سوی ایران اعلام کرده است. ترس از انتقام ایران و انتشار اخبار ضعیف از فعالیت صنعتی در آمریکا باعث شد تا تنها شاخص داو جونز ۲۳۴ واحد فرو بریزد. آمار‌های منتشر شده حاکی از آن است که فعالیت صنعتی در آمریکا به کمترین میزان در ۱۰ سال گذشته رسیده است. بر همین اساس در کنار ریزش داو جونز، دیگر بورس‌های آمریکایی نیز نتوانستند خود را از معرکه کنار کشیده و ۳ شاخص اصلی بورس آمریکا قرمز بسته شدند. البته لازم به ذکر است که سهام شرکت‌های اسلحه‌سازی آمریکایی برخلاف سایر شرکت‌ها، روند صعودی داشتند.

اوضاع بازار نفت و طلا
بازار نفت نیز در اثر این اقدام تروریستی امریکا، تحولات جدّی‌ای را شاهد بود؛ رویترز در این مورد نوشت: ازآنجایی‌که تنش‌ها میان آمریکا و ایران پس از ترور سردار قاسم سلیمانی افزایش یافته است، قیمت نفت در معاملات هفته‌ی پیش با بیش از ۲ درصد افزایش یافت و به بیش از ۷۰ دلار در هر بشکه رسید. این اتفاق با توجه به اینکه این ناحیه تقریباً نیمی از تولید نفت جهان را در اختیار دارد و یک‌پنجم محموله‌های نفتی از تنگه هرمز می‌گذرد، قابل پیش‌بینی بود. البته تاپاس استریکلند کارشناس بانک ملی استرالیا می‌گوید: هنوز تاثیر حمله آمریکا و شهادت سردار سلیمانی بر بازار‌های مالی جهان به طور کامل مشخص نیست. این تحلیل تاپاس استریکلند به آن دلیل است که تحولات اصلی بر بازارها، پس از «انتقام سخت» ایران، خود را نشان خواهند داد.
تقویت اقتصاد مقاومتی، خروج از قفس برجام و جلوگیری از افتادن به دامِ کنوانسیون‌هایی مانند CFT و پالرمو، برخی از برکاتِ خون شهید است که به نظر می‌رسد در میان‌مدت و بلندمدت منجر به حضور اقتصادیِ بیشتر ایران در منطقه، مقاوم‌سازی پایه‌های اقتصادی کشور و اصلاح ساختار‌های غلط و نامناسب اقتصادی پیشین باشد
همچنین در ادامه افزایش قیمت طلا در بازار‌های جهانی پس از ترور سردار سلیمانی هفته‌ی گذشته قیمت طلا نیز به بیشترین میزان ۷ ماه گذشته رسید. به نقل از راشاتودی، تشدید شرایط منطقه که پس از حمله تروریستی آمریکا و ترور بزرگ‌ترین مقام نظامی ایران شکل گرفته، قیمت فلز زرد را به بیشترین میزان هفت سال گذشته و قیمت نفت را هم به بیشترین میزان اواسط ۲۰۱۹ رساند. سرمایه‌گذاران در شرایط نامناسب اقتصادی و احساس ریسک در سرمایه‌گذاری به سمت فلز طلا که در فرهنگ اقتصادی به‌عنوان سرمایه امن و کم‌خطر تلقی می‌شود، می‌روند تا سرمایه‌های خود را از خطر نجات دهند. قیمت طلا با شکستن رکورد ۱۵۷۹ دلار در هر اونس به بیشترین قیمت از آوریل ۲۰۱۳ تاکنون رسیده و رکورد جدیدی را ثبت کرده است، این میزان رشد ۱.۳ درصدی نسبت به قیمت جلسه پیشین داشته است.

برکات بلندمدت این خون مقدّس
آنچه پیش‌تر در گزارش مرور شد، آثار اقتصادی کوتاه‌مدت شهادت سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی بود؛ بدیهی است که این آثار اقتصادی منحصر در این حد نمی‌ماند. به گزارش خبرگزاری فارس، ۲۰ اندیشکده و اتاق فکر کشور در نامه‌ای به رئیس‌جمهور و فرمانده ستاد کل نیرو‌های مسلح با تأکید بر ضرورت پاسخ محکم و متناسب نظامی ایران به آمریکا در واکنش به شهادت سردار سلیمانی، اعلام کردند: پاسخ به ترور نماد مقاومت کشور و نابودکننده‌ی داعش، نباید محدود و معطل به اقدام رسمی در حوزه نظامی در غرب آسیا شود لذا ضروری است هر جمع و گروهی متناسب با ظرفیت خود در حوزه‌های مختلف اقتصادی، حقوق بین‌الملل، فرهنگی، سایبری و سیاسی اقدام کنند. در این نامه، اندیشکده‌ها ترور شهید سلیمانی را «آغازگر سطحی جدید و نقطه عطفی از تقابل با محور مقاومت» در منطقه دانسته‌اند.
این اندیشکده‌ها ضمن تأکید بر ضرورت اقدام نظامی و سخت و بهنگام، بر اقدامات تقابلی اقتصادی و ... نیز اشاره‌کرده‌اند و اعلام کردند که سناریو‌های احتمالی لازم در حوزه‌های مختلف را تدوین کرده‌اند؛ بنابراین می‌توان پیش‌بینی کرد که شهادت حاج قاسم سلیمانی، منجر به تضعیف و در ادامه ازاله‌ی نیرو‌های آمریکایی در منطقه باشد؛ همچنین تقویت اقتصاد مقاومتی، خروج از قفس برجام و جلوگیری از افتادن به دامِ کنوانسیون‌هایی مانند CFT و پالرمو، برخی از برکاتِ خون شهید است که به نظر می‌رسد در میان‌مدت و بلندمدت منجر به حضور اقتصادیِ بیشتر ایران در منطقه، مقاوم‌سازی پایه‌های اقتصادی کشور و اصلاح ساختار‌های غلط و نامناسب اقتصادی پیشین باشد. اتفاقاتی که هر یک، به‌تن‌هایی می‌توانند در بهبود معیشت مردم مؤثر باشند اکنون همه با هم تبدیل به گزینه‌های روی میز شده‌اند. این‌ها همه از برکاتِ این خونِ مقدّس است؛ درود بر کسی که پیش از شهادت با ایجاد امنیت و ثبات اقتصادی، از معیشت مردم حراست می‌کرد و با رفتنش به صد‌ها روش دیگر، خونش منشأ برکات معنوی و مادّی فراوان شد.