روایتی از فراز و فرود نرخ بیت کوین

از سال ۲۰۱۵ قیمت بیت‌کوین –این رمزارز مجازی- نوسانات زیادی داشته است. از وقتی این ارز مجازی مطرح شد، صاحب‌نظران یکی از معضلات آن را نوسانات قیمت بالای آن می‌دانستند؛ ازاین‌رو، سرمایه‌گذاری روی آن را به افراد ریسک‌گریز پیشنهاد نمی‌کردند. این پیش‌بینی‌ناپذیری بیت‌کوین نیز ریشه در دو عامل عمده داشت: یکی نوپدید بودنِ آن و دیگری این‌که پشتوانه خاصی ندارد. البته برخی پژوهشگران دیگر معتقد بودند، بدون پشتوانه بودن بیت‌کوین جای نگرانی ندارد، چون سایر ارز‌های دنیا نیز بدون پشتوانه هستند و در ارزشمندیِ یک ارز، همین مهم است که آن پول توسط مردم مورد استقبال و استفاده قرار گیرد و رمزارز‌ها به خاطر ویژگی‌های محرمانگی که دارند، همواره مطلوب افراد زیادی هستند و می‌توان به آینده‌ی قیمتی آن‌ها امیدوار بود؛ اما در عمل چه رخ داد؟!

روند کلی تغییر نرخ بیت‌کوین
در سال ۲۰۱۵ و ماه‌های ابتدایی ۲۰۱۶ که هر بیت‌کوین معادل ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار امریکا بود، کسی گمان نمی‌کرد در ابتدای سال ۲۰۱۷ قیمت این ارز مجازی از ۱۰۰۰ دلار نیز عبور کند و در اواخر سال (دسامبر ۲۰۱۷) حتی به بیش از ۱۹۵۰۰ دلار برسد. البته بخشی از این نرخ، ناشی از تبِ ورودِ تازه‌وارد‌ها به بازار بیت‌کوین بود و بدیهی بود که در ادامه حباب قیمت بترکد. همچنین با افزایش استخراج، طبیعی بود که در این بازه از زمان، قیمت کاهش پیدا کند. سال ۲۰۱۸ را می‌توان سال ترکیدن حباب بیت‌کوین نامید. نرخ هر واحد از این ارز مجازی در انتهای این سال به ۳۷۰۰ دلار هم رسید.

البته باید گفت: همان‌قدر که در سال ۲۰۱۷ نرخ بیت‌کوین به‌صورت غیرواقعی بالا رفت، در سال ۲۰۱۸ نیز به‌طور غیرواقعی پایین آمد. هم ۱۹ هزار دلار، با توجه به بازار و عرضه و تقاضای واقعی –و نه سوداگرانه- بیت‌کوین بالا بود و هم ۳۷۰۰ دلار. سال جاری (۲۰۱۹) را، اما می‌توان سال واقعی شدنِ قیمت بیت‌کوین دانست. در این سال مجدداً با کاهش استخراج بیت‌کوین و همچنین افزایش تقاضای ناشی از نیاز واقعی، منجر به افزایش نرخ بیت‌کوین شد. هر واحد بیت‌کوین که در ابتدای سال جاری ۳۷۰۰ دلار امریکا مبادله می‌شد، به‌طور متوسط امسال ۶ تا ۷ هزار دلار معامله شد.

دلیل افت‌و‌خیز اخیر
اخیراً، اما نرخ بیت‌کوین تنزل قابل‌ملاحظه‌ای داشت و بیش از ۱۱ هزار دلار در ماه جولای، به ۷۵۰۰ دلار رسید. گمانه‌زنی‌ها حاکی از استمرار روند کاهشی این رمزارز مجازی داشت تا اینکه رئیس‌جمهور شی جین‌پینگ در کمیته پلیتبورو- کمیته مرکزی حزب کمونیست چین- بر اهمیت بلاک چین در تقویت اقتصاد چین تأکید کرد و اظهار داشت که طرح‌هایی برای پیشگام شدن در توسعه فناوری بلاک چین دارد. در ساعات ابتدایی انتشار این خبر، قیمت بیت کوین ناگهان افزایش‌یافته و از ۷۵۰۰ دلار به ۷۶۵۲ دلار رسید. این روند افزایشی همچنان ادامه داشت تا جایی که در هفته‌ی گذشته، هر بیت‌کوین بیش از ۹۰۰۰ دلار معامله شد. به نظر می‎‌رسد این اقدام چین، عمدی و در راستای حفظ ارزش رمزارز‌ها -ازجمله بیت‌کوین- بود.
علاوه بر چینی‌ها، روس‌ها نیز در حفظ ارزش بیت‌کوین نقش بسزایی دارند. به گزارش تبیین به نقل از یاهو فاینانس، کارخانه‌های متروکه دوره شوروی سابق در روسیه با تأسیسات استخراج ارز مجازی جانی دوباره گرفته‌اند. کارخانه‌های بزرگ برق‌آبی سیبری که میراثی دیگر از شوروی سابق هستند، ماینر‌های بیت کوین را با برق ارزان تشویق می‌کنند. قیمت مناسب و هوای سرد این منطقه، سیبری را به یک قطب بین‌المللی استخراج بیت کوین تبدیل کرده است. ماینر‌هایی از اروپا، آسیا و آمریکا در این مزارع مشغول شده‌اند. مجموعه‌ی اقدامات چین و روسیه در کنار تحولات بازاری بیت‌کوین باعث شده است تا علیرغم افت‌وخیز‌های مقطعی، ارزش این ارز مجازی نسبتاً حفظ شود.

آینده‌ای نسبتاً روشن
همان‌طور که در مقدمه ذکر شد، ویژگی‌های رمزارز‌های مجازی -از جمله بیت‌کوین- باعث شده تا کشور‌های استفاده‌کننده از این ارز مجازی، تحریم‌ناپذیر شوند و بتوان به کمک آن، سلطه‌ی دلار را از بین برد. به همین خاطر استفاده از این ارز مجازی برای کشور‌هایی که به دنبال حذف سلطه‌ی دلار از تبادلات تجاری هستند، بسیار جذاب و مطلوب است و نمی‌توان در بلندمدت انتظار داشت تا ارزش خود را از دست بدهد. همچنین با توجه به اینکه طراحی بیت‌کوین به‌گونه‌ای است که تا آینده‌ای نزدیک، تولید و استخراج آن متوقف‌شده و مقدار آن در بازار به ثبات خواهد رسید، اگر توجه داشته باشیم که حجم دلار در حال افزایش است و امریکا نیز به خاطر بدهی روزافزون خود به سایر کشورها، نمی‌تواند چاپ دلار را متوقف کند، بنابراین انتظار می‌رود با افزایش تقاضا از سوی چین و روسیه و کشور‌ها و مشتریان مشابه و البته با ثبات عرضه‌ی این ارز مجازی، نرخ آن در میان‌مدت به‌طور میانگین کاهش چشمگیری نداشته باشد و در بلندمدت نیز بیت‌کوین حتماً با آینده‌ای روشن مواجه است.