پلیس؛ امین امنیت

یکى از پایه‌های امنیت ملى جمهورى اسلامى ایران، تأمین امنیت انتظامى است که بر عهده نیروى انتظامى نهاده شده و تحکیم و استوارى امنیت ملى، به تقویت نیروى انتظامى وابسته است و هرگونه تضعیف این نیرو بر امنیت ملى تأثیر سوء می‌گذارد. نیروى انتظامى جمهوری اسلامی ایران داراى وظایف و مأموریت‏هاى خطیرى در فرایند تأمین امنیت پایدار است و به‌طور مشخص حفظ امنیت جان، مال، ناموس مردم و باور‌ها و ارزش‌های جامعه اسلامی را بر عهده دارد. گستردگی وظایف و وسعت خدمات پلیس، این مجموعه را به‌عنوان نمادی از حاکمیت تبدیل نموده که قضاوت در مورد آن، ارتباط نزدیکی با داوری نسبت به‌کل حکومت و دستگاه‌های کشور دارد. امروزه وظایف پلیس در عرصه‌های مختلف به حدی پیچیده و گسترده شده است که تقریباً همه‌ی آحاد جامعه به نحوی با برخی از مأموران پلیس سروکار دارند. مردم در عرصه‌های متعدد در شهر‌ها و روستا‌ها و جاده‌ها، در اماکن عمومی و محل کار، سفر و در منزل به نحوی از انحاء از خدمات پلیس برخوردارند و به‌نوعی نیازمند به پلیس هستند. نیروی انتظامی برای انجام وظایف ذاتی خود و ارائه بهترین خدمات به مردم، نیازمند دو مقوله‌ی «هوشمندی» و «اعتماد مردمی» است. هوشمندی موجب توانایی اقدام بهنگام و مناسب در برابر ناامنی‌ها و ناهنجاری‌هاست و امین دانسته شدن توسط مردم، زمینه‌ساز موفقیت پلیس در انجام وظایف و اقدامات خواهد بود. نیروی انتظامی اساساً برای موفقیت در انجام وظایف خطیر خود به همکاری و حمایت شهروندان متکی است. پلیس بدون حمایت عموم مردم، توانایی حل‌وفصل جرائم، حفظ نظم و امنیت و جلوگیری از جرم را ندارد. ازاین‌رو اعتماد و اطمینان مردم به پلیس سنگ بنا و محور موفقیت است.
پلیسی که هوشمند نباشد توان انجام وظایف خود را پیدا نمی‌کند و پلیسی که مردم به آن اعتماد و اطمینان نداشته باشند در انجام‌وظیفه‌ی خود دچار ضعف و شکست می‌شود. پلیس برای آنکه بتواند به هوشمندی لازم دست یابد بایستی با به‌کارگیری مهارت‌های فکری و عملی مناسب و رفع نقاط ضعف در عرصه‌های مغز افزاری، نرم‌افزاری و سخت‌افزاری، از زمینه‌ها و عواملی برخوردار شود که برخی از آن‌ها عبارت‌اند از: انگیزه مجاهدت و آمادگی برای فداکاری، اعتمادبه‌نفس و باور به توانایی‌های خود، سازمان‌دهی و مدیریت مناسب، قانون‌گرایی و پایبندی به اصول در عین انعطاف، همکاری و هماهنگی با سایر نهادها، آشنایی با رسانه‌ها و بهره‌گیری مناسب از آن‌ها، استفاده صحیح از ابزار و فناوری نوین و برخورداری از تجهیزات و امکانات لازم در مأموریت‌ها. پلیسی که این ویژگی‌ها را در خود گردآوری کند، مورد اعتماد و اطمینان مردم نیز قرار می‌گیرد. درعین‌حال عوامل زیر را می‌توان در جلب اعتماد مردم بسیار مؤثر دانست: برخورد حکیمانه با مردم، رفتار مهربانانه و حمایت نسبت به عموم مردم به‌ویژه آسیب دیدگان از مجرمان، اقتدار و قاطعیت در برابر متخلفان، کارآمدی و توانمندی در انجام وظایف و ایجاد امنیت واقعی و تقویت احساس امنیت عمومی. درمجموع، نقش‌آفرینی فعال در حفاظت از امنیت مردم، نیازمند پیشگیری از جرائم و تهدید‌ها و برخورد مقتدرانه با عاملان ناامنی جامعه و محیط زندگی، از طریق امنیت «مردم پایه» و هوشمند سازی کارکنان و سازمان پلیس امکان‌پذیر است که نیروی انتظامی جمهوری اسلامی طی سال‌های اخیر در این جهت گام‌های مهمی برداشته و پرشتاب پیش می‌رود تا با پشتوانه مردم، امانت‌دار امنیت جامعه باشد و شعار «پلیس هوشمند، امین مردم» را تحقق بخشد.