خبر، آگاهی، پیشرفت

خداوند در قرآن کریم که کتاب آسمانی و برنامه زندگی انسان‌هاست، به «قلم» و آنچه می‌نگارد سوگند یادکرده و این، بالاترین سند و نشانه بر اهمیت قلم و عنصر نوشتن است. ارزش کار نویسندگان و صاحبان قلم هم از همین سوگند مشخص می‌شود، مخصوصاً آنجا که در اسلام، شأن و منزلت قلم علما از خون شهدا نیز بالاتر ذکرشده است؛ «مداد العلماء افضل من دماء الشهدا». همه این‌ها مقدمه‌ای است برای یادآوری این نکته که خبرنگاران هم به‌عنوان قشری که با قلم و اندیشه خود برای مردم کار می‌کنند، صاحب ارج و منزلت هستند. هرسال ۱۷ مرداد بهانه‌ای است برای یادآوری مشقت‌ها و تلاش‌های لحظه‌به‌لحظه خبرنگاران و اصحاب رسانه در مسیر پرفرازونشیب اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخشی؛ مسیری که با اتفاقات پیش‌بینی‌نشده، انتظارات بجا و نابجا و تطمیع‌ها و تهدید‌ها از یک‌طرف و تزلزل‌های شغلی و سازمانی از طرف دیگر، دائماً با استرس و بیم و امید طی می‌شود، اما وقتی یک خبر یا گزارش به نتیجه می‌رسد و گره‌ای از مشکلات مردم باز می‌شود، گویی همه این رنج‌ها و مشقت‌ها رنگ می‌بازد و شیرینی آن، خستگی را از تن و روح خبرنگار بیرون می‌کند. خلاصه اینکه، ۱۷ مرداد که سالروز شهادت محمود صارمی خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی در افغانستان است، با تصویب شورای فرهنگ عمومی به‌عنوان «روز خبرنگار» نام‌گذاری شده تا بهانه‌ای باشد برای تکریم خبرنگاران و یادآوری اهمیت کارشان. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که خون‌بهای هزاران شهید و میثاق مشترک میان مردم و مسئولان است، در اصل بیست و چهارم، رسانه‌ها را در نشر مطالب و اخبار آزاد اعلام کرده، مگر آنکه مخل مبانی اسلام و حقوق عمومی جامعه باشند. در عمل هم تجربه ثابت کرده که هر جا خبرگزاری‌های و روزنامه‌ها بدون تأثیرپذیری از کانون‌های قدرت و ثروت و باند‌های نفوذ، به پیگیری اهداف انقلاب اسلامی و منویات امام (ره) و رهبر انقلاب پرداخته‌اند و درعین‌حال، به شرع و قانون هم پایبند بوده‌اند، شیرینی آن به کام مردم نشسته و یک تهدید به فرصت تبدیل‌شده است.
رسالت امیدبخشی در عین هشدار دهی
خبرنگاران و صاحبان قلم، وظایف مختلفی بر عهده دارند که می‌توان آن‌ها را در چند محور خلاصه کرد؛ ۱- اطلاع‌رسانی: نخستین و اصلی‌ترین وظیفه رسانه‌ها که شاه‌بیت فعالیت‌های آن‌هاست، مسئله اطلاع‌رسانی به مردم است. خبرنگار و رسانه محل خدمت او، پلی است میان مردم و مسئولان تا ازیک‌طرف، مطالبات و مسائل مردم را در حوزه‌های مختلف بشنود و به گوش مسئولان برساند و از سوی دیگر، پاسخ مسئولان را نیز بی کم‌وکاست به اطلاع مردم برساند. ۲ – آگاهی‌بخشی: خبرنگار و رسانه مسئول، موظف است تا ضمن اطلاع‌رسانی به مردم، آن‌ها را نسبت به آنچه در بخش‌های مختلف در جریان است آگاه کند و سطح درک و تحلیل مردم را ارتقاء دهد. این وظیفه، باید با نگاه به اهداف متعالی انقلاب اسلامی برای رشد فکری جامعه و با نیت اصلاح امور و پیشرفت جامعه انجام شود و نه با نگاه باندی و سیاسی و به نیت تخریب رقبا. ۳ – هشدار دهی و امیدبخشی: خبرنگار حق ندارد به بهانه نقد مسئولان و گوشزد کردن کاستی‌ها، امید مردم را از بین ببرد و به‌قول‌معروف، توی دل آن‌ها را خالی کند و از طرف دیگر، اجازه ندارد به بهانه حفظ همدلی و امید، از رسالت خود برای نقد و انتقاد از کاستی‌ها و ناراستی‌ها چشم‌پوشی کند و به تریبون آدم‌هایی تبدیل شود که رسانه را به چشم ابزار مدح و ثنای خود می‌نگرند. مرز بین این دو حالت، ظریف و حساس است و با التزام به اخلاق و قانون و نیز بالابردن مهارت‌های حرفه‌ای، بهتر رعایت می‌شود. شاید این سخن رهبر انقلاب در توصیه به رسانه‌ها که فرمودند: «اخبار خوب، مفید و امیدبخش مخابره کنید»، دنیایی از پیام را در دل خود داشته باشد که می‌تواند الهام‌بخش حرکت خبرنگاران در راه انجام وظیفه حرفه‌ای آن‌ها باشد.
رسانه در خدمت پلیس؛ پلیس، امید رسانه
نیروی انتظامی به‌عنوان دستگاهی انتظام‌بخش و اجتماع‌ساز، بیشتر از هر دستگاه دیگری می‌تواند از برکات حضور رسانه‌ها بهره‌مند شود و متقابلاً، رسانه‌ها هم می‌توانند بر روی پلیس، به‌عنوان مشاوری امین و دلسوز برای خود حساب باز کنند. همفکری و تعامل هوشمندانه و دائمی رسانه‌ها و ناجا، فرصتی طلایی برای تبیین مأموریت‌ها و ظرافت‌های کار پلیس در حوزه‌های مختلف است تا هم زمینه برای خدمت‌گزاری حافظان نظم و امنیت بیشتر فراهم شود و هم از تبلیغات سوء و هجمه به این نهاد مردمی جلوگیری شود. رسانه‌ها با تقویت نقش خود به‌عنوان پل ارتباطی میان مردم و پلیس، می‌توانند سهمی برجسته در ارتقاء امنیت و نظم در جامعه و رشد اجتماعی مردم و تقویت پلیس ایفا کنند و این تجربه، بار‌ها تکرار شده است.