نقش کلیدی نهاد‌های اقتصادی- انقلابی در تحقق رونق تولید

هر نظامی، نهاد‌های خاص خود را تولید می‌کند تا تحقق اهدافش را ممکن سازد؛ به همین منظور، با انقلاب اسلامی که در حوزه‌ی اقتصاد، رشد و عدالت اقتصادی را دنبال می‌کرد و خواهان رفع فقر بود نیز نهاد‌هایی انقلابی ایجاد شدند که برای تحقق رشد اقتصادی و همچنین کاهش فقر مطلق و کمتر کردن نابرابری، طراحی‌شده بودند. کمیته‌ی امداد امام خمینی (ره)، بنیاد مستضعفان و ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) ازاین‌دست نهاد‌ها هستند و تجربه نشان داده این نهادها، در تحقق اهداف اقتصادی انقلاب اسلامی، بسیار موفق بودند.
جهاد اقتصادی، هم‌زمان با جنگ تحمیلی
در سال ۱۳۵۸ باآنکه کشور وارد جنگ شد، اما حضور پررنگ نهاد‌های انقلابی مانند کمیته‌ی امداد و جهاد سازندگی، میزان کمک به مستضعفان و نیازمندان را در نقاط مختلف کشور افزایش داد. افزایش تعداد مدارس در نقاط محروم که موجب افزایش سطح سواد مردم این مناطق شد و زمینه را برای ورود افراد قشر ضعیف جامعه در سطوح بالاتر تحصیلی فراهم کرد؛ ایجاد راه‌ها، خطوط برق و تلفن در نقاط کمتر برخوردار و روستایی و بهبود زیرساخت‌ها و هم‌چنین بهبود وضعیت بهداشت‌ودرمان از جمله مواردی بودند که خود عاملی برای کاهش نابرابری درکشور شدند. اقدامات فوق در کاهش نابرابری و بهبود وضعیت معیشتی مناطق محروم و علی‌الخصوص روستایی بسیار مؤثر بود؛ چراکه موجب کاهش شاخص‌های نابرابری ازجمله ضریب جینی در کشور و مناطق محروم شد.
برکات اقتصادی کمیته‌ی امداد
در سال‌های اخیر، کمیته‌ی امداد امام خمینی (ره) با اقدام‌های خود گام‌های خوبی را در رفع فقر و کاهش نابرابری برداشته است. طبق آمار منتشرشده فعالیت‌هایی ازجمله: حمایت از ۱ میلیون و ۶۲۰ هزار خانوار (۳ میلیون و ۲۴۰ هزار نفر)، ۳۳۰ هزار دانش‌آموز، ۷۰ هزار دانشجو و ۱۹۰ هزار یتیم، تحت پوشش قرار گرفتن یک‌ونیم میلیون سالمند در روستا‌های کشور به‌موجب طرح شهید رجایی و یک‌میلیون و ۸۰ هزار زن سرپرست خانوار، ایجاد اشتغال برای بیش از ۱۰۰ هزار خانوار تحت حمایت، خودکفایی حدود ۵۰۰ هزار نفر از مددجویان از طریق ایجاد اشتغال و خروج از جمعیت نیازمند کشور، معرفی ۳۳۰ هزار مددجو به کارخانه‌ها و مؤسسات برای کار پس از گذراندن آموزش‌های لازم، اجرای بیش از ۹۸ هزار طرح صنعتی توسط کمیته‌ی امداد بخشی از فعالیت‌های این کمیته بوده است. این آمار نشان از عملکرد خوب این نهاد انقلابی در کاهش نابرابری بوده است.
ستاد و بنیاد؛ نهاد‌هایی برای مستضعفان
بنیاد مستضعفان نیز در سال‌های اخیر با واگذاری املاک بنیاد مستضعفان به اقشار محروم، توزیع سبد‌های حمایتی، ساخت‌وتوسعه‌ی مساجد، تأمین مسکن برای خانوار‌های دارای چند معلول، ارائه‌ی تسهیلات یارانه‌ای برای اشتغال روستایی مناطق محروم، به رشد اقتصادی و کاهش فقر و نابرابری، کمک شایانی کرده است. علاوه بر این، رئیس جدید این نهاد انقلابی- مهندس فتاح- که پیش‌تر ریاست کمیته‌ی امداد را بر عهده داشت، به افراد و نهاد‌هایی که املاک بنیاد مستضعفان را تصاحب کرده‌اند، هشدار داده است که این املاک را از آن‌ها باز پس گرفته و به صاحبان اصلی‌اش-یعنی مستضعفان- بازخواهد گرداند. جدیت فتاح که در کمیته‌ی امداد امتحان خود را خوب پس داده، نویدبخش توفیقات بسیار بیشتر در بنیاد مستضعفان است. هم‌چنین در ستاد اجرایی فرمان حضرت امام (ره) نیز اقداماتی ازجمله احداث مسکن برای خانوار‌های کم‌درآمد، ایجاد طرح‌های اشتغال‌زایی در استان‌های کمتر برخوردار و محروم توسط بنیاد برکت (زیرمجموعه ستاد اجرایی فرمان امام) انجام‌شده است.
نهاد‌های انقلابی اقتصادی و رونق تولید
مجموعه‌ی فعالیت‌های این نهاد‌های اقتصادی انقلابی، مورد تائید صاحب‌نظران و اقتصاددانان مطرح بوده است. ازجمله‌ی این اقتصاددانان، دکتر هادی صالحی اصفهانی –استاد اقتصاد دانشگاه ایلی‌نویز امریکا- است. ایشان در مصاحبه با ماهنامه‌ی تخصصی علوم انسانی اندیشه‌نامه (شماره‌ی ششم)، نقش جهاد سازندگی و کمیته‌ی امداد را در رشد اقتصادی و بسط عدالت اجتماعی، قابل توجّه دانستند و در این راستا، مثال‌هایی از گسترش زیرساخت‌ها (آب، برق، گاز، تلفن، جاده و این اواخر حتّی اینترنت پرسرعت) در شهر‌ها و روستا‌ها که پس از انقلاب به همت نهاد‌های اقتصادی انقلابی ایجاد شدند را ذکر کردند. بدیهی است که وجود زیرساخت‌های اقتصادی، لازمه‌ی رشد اقتصادی است؛ بنابراین ازاین‌جهت، وجود این نهادهاست که رونق تولید را ممکن کرده است. همچنین، کاهش فقر و نابرابری نیز برای رونق تولید، مهم‌اند؛ چراکه همین اقشار مستضعف هستند که اگر دارا باشند، با رجوع به بازار، کالا‌های تولید داخل را تهیه می‌کنند. اگر در اقتصاد نابرابری و فقر بیداد کند، مصرف این افراد نیز کاهش پیداکرده و این، خود منجر به رکود در تولید می‌شود؛ بنابراین نهاد‌های اقتصادی انقلابی، هم به‌طور مستقیم در رونق تولید دخیل‌اند و هم با کاهش فقر و نابرابری، به‌طور غیرمستقیم، جلوی رکود را گرفته و رونق تولید را محقق می‌کنند.