کار ناتمام خانم نخست وزیر

بعد از نخست وزیری مارگارت تاچر، جان میجر و دیوید کامرون، ترزا می‌چهارمین نخست وزیر محافظه کار بریتانیاست که بخاطر ارتباط با اتحادیه اروپا زمام امور را از دست می‌دهد. عصر جمعه ترزا می‌استعفای خود را اعلام کرد و تا تاریخ هفتم ژوئن (۱۷ خرداد) رسماً از سمت خود کناره گیری کرد. این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که خانم نخست وزیر، سه بار برای تصویب توافق «برگزیت» در مجلس عوام بریتانیا تلاش کرده است.

دلایل استعفا؟
ترزا می‌ژوئیه ۲۰۱۶ پس از استعفای دیوید کامرون به نخست وزیری رسید. در واقع مهمترین وظیفه دولت می، مذاکره با اتحادیه اروپا برای خروج بریتانیا بود که از ژانویه، سه بار تلاش کرد تا آن را به تصویب برساند و با شکست مواجه شد. وی قصد داشت برای بار چهارم با اصلاحاتی که در لایحه ایجاد کرده بود مجدداً با اتحادیه اروپا مذاکره کند، اما از داخل با فشار حزب محافظه کار مواجه و مجبور به استعفا شد. پیش از این نیز احزاب رقیب مانند حزب کارگر بار‌ها خواستار استعفا و برکناری ترزا می‌شده بودند، زیرا معتقد بودند تلاش‌های پی در پی نخست وزیر دیگر دردی را دوا نمی‌کند و وی کارنامه تاریکی از خود برجای گذاشته است.

بانوی ناتوان!
با شروع کار ترزا می‌به عنوان نخست وزیر انگلستان، مطبوعات و رسانه‌ها به وی لقب بانوی آهنین داده بودند. کسی که با شخصیت‌هایی مانند مارگارت تاچر یا آنگلا مرکل که به دلیل سیاست‌های قاطعانه شان معروف بودند مقایسه می‌شد. اما هر چقدر که زمان گذشت همگان پی بردند که وی فاصله زیادی با این شخصیت‌ها دارد و نه تنها از لحاظ کاریزما، بلکه در سیاست هایش نیز بسیار ناتوان است حتی کار به جایی رسید که در چند وقت اخیر، هم حزبی هایش نیز پشت او را خالی کردند و خواستار استعفای وی شدند؛ و دیگر کسی از او به عنوان بانوی سرسخت و غیر قابل انعطاف یاد نمی‌کرد.

سخنرانی استعفا:
گزیده‌ای از سخنرانی استعفای می: «در یک دموکراسی، اگر به مردم گزینه‌ای برای انتخاب بدهید، وظیفه دارید تصمیمی که می‌گیرند را اجرا کنید. هر چه در توان داشتم برای قانع کردن نمایندگان پارلمان جهت حمایت توافق انجام دادم، اما متأسفانه موفق نشدم. سه بار تلاش کردم. اکنون برای من روشن شده که به نفع کشور است تا یک نخست وزیر جدید، تلاش‌ها برای برگزیت را هدایت کند. پس امروز اعلام می‌کنم که به عنوان رهبر حزب محافظه کار در روز جمعه ۷ ژوئن استعفا می‌دهم تا نفر بعدی انتخاب شود. من با ریاست حزب به توافق رسیده ام که روند انتخاب رهبر جدید از هفته آینده آغاز شود. همواره از اینکه نتوانستم توافق برگزیت راتصویب کنم، افسوس خواهم خورد. نفر بعدی باید راهی پیدا کند که به نتیجه همه پرسی (خروج از اتحادیه اروپا) احترام بگذارد. او برای موفق شدن باید در پارلمان اجماع نظر پیدا کند. کاری که من نتوانستم. چنین اجماعی فقط زمانی بدست می‌آید که طرفین مباحثات حاضر به سازش باشند. آن همه پرسی نه تنها فقط یک درخواست برای خروج از اتحادیه اروپا نبود بلکه درخواست برای تغییر بزرگ در کشورمان بود...، اما مطمئنم که می‌توانیم توافق برگزیت را اجرا کنیم. این شغل افتخار زندگی من بود.»

انتخاب نفر بعدی؟
روال انتخاب نخست وزیر بعدی همان روال سابق خواهد بود یعنی زمانی که دیوید کامرون استعفا داد و به جای وی، ترزا می‌بر مسند امور نشست. در این روند همه نمایندگان پارلمانی حزب محافظه کار می‌توانند نامزد رهبری حزب شوند، به این شرط که دست کم دو نماینده دیگر از نامزدیشان حمایت کنند اگر نامزد‌ها بیش از سه نفر باشند، هر چند بار که لازم باشد از نمایندگان محافظه کار مجلس عوام رأی می‌گیرند تا فقط دو نامزد باقی بمانند. زمانی که دو نامزد باقی ماندند، انتخاب به اعضای حزب در سراسر انگلیس واگذار می‌شود. این فرآیند معمولاً بین چهار تا شش هفته طول خواهد کشید.

سید فرشید کاظمی پیرسرا