گزیده تحلیل های رسانه ها

خنی با کشور‌های همسایه
جمهوری اسلامی: طرح جدید آمریکا برای تلاش در جهت به صفر رساندن صادرات نفت ایران از امروز رسماً کلید خورد. ولی بعید به نظر می‌رسد تلاش ناکام و شکست خورده ترامپ برای اعمال فشار حداکثری به نتایج دلخواهش برسد. آنچه در این میان اهمیت مضاعفی پیدا کرده، اوج‌گیری دشمنی آمریکا علیه مردم ایران دقیقاً در مقطع زمانی خاصی است که مردم ایران در برابر یک بلای طبیعی قرار گرفته‌اند و ۲۶ استان کشور در معرض سیل قرار دارند و اصرار کینه‌توزانه دار و دسته ترامپ برای دشمنی با یک ملت در چنین شرایطی بسیار ضدانسانی به نظر می‌آید.
ملت‌ها و دولت‌های منطقه فراموش نکنند آن کشوری که در جنگ‌های اول و دوم آمریکا و متحدانش علیه عراق به کمک مردم این کشور شتافت ایران بود. کشوری که آوارگان کویتی را در آغوش گرفت و به آن‌ها پناه داد، ایران بود. کشوری که در اوج تقابل وحشیانه عربستان و متحدانش علیه قطر به کمک قطر شتافت، ایران بود. کشوری که در طول چهاردهه با آغوش باز از مهاجرین افغانی استقبال کرد و میلیون‌ها نفر را پناه داد، ایران بود. آن دستی که در اوج سال‌های پس از فروپاشی اتحاد شوروی به کمک همسایگان شمالی دراز شد، از ایران بود. ایران هیچگاه نه‌تنها بدخواه همسایگانش نبود، بلکه به آنهائی که دیروز مرتکب ظلم نیز شده بودند، یاری رساند و دلسوز آن‌ها بود. کشوری که پرونده تروریسم وحشی مورد حمایت آمریکا و مزدورانش در عراق و سوریه و لبنان را بست و تروریست‌ها را تار و مار کرد، ایران بود. این ایران بود که نگذاشت طرح وقیحانه آمریکا برای مسلط کردن تروریست‌ها در سوریه و عراق به فرجام دلخواه آمریکا و اسرائیل منجر شود. ملت‌ها و کشور‌های منطقه نباید این حقایق عینی و ملموس را فراموش کنند و با طناب پوسیده آمریکا به چاه حوادث بروند. شالوده محاسبات و مناسبات فردای منطقه در همین روز‌ها شکل می‌گیرد و مشخص می‌شود که دوست و دشمن کیست.

سرگیجه در بازار نفت
دنیای اقتصاد: وضعیت بازار نفت در فاصله اندکی که تا لغو کامل معافیت‌های نفتی ایران باقی مانده، حالتی گنگ به خود گرفته است. این حالت بازار روز گذشته با جدی‌تر شدن ناپایداری سیاسی در ونزوئلا، شدت بیشتری به خود گرفت. به این ترتیب معاملات روز گذشته بازار جهانی نفت در حالی با رشد همراه شد که در روز‌های پیش از آن وارد سیر نزولی شده بود. رفت و آمد بازار نفت میان افت و خیز قیمت‌ها در پی وضعیت نامشخصی است که تصمیم اخیر آمریکا برای قطع کامل صادرات نفت ایران ایجاد کرده. در این میان موضع نامشخص عربستان سعودی نیز سرگیجه بازار نفت را بیشتر کرده است. سعودی‌ها به‌عنوان بزرگ‌ترین دارنده ظرفیت مازاد تولید در اوپک از یکسو به دولت ترامپ قول افزایش تولید برای پوشش جای خالی نفت ایران را داده‌اند و از سوی دیگر تداوم توافق کاهش تولید از سوی کشور‌های عضو و غیرعضو اوپک را ممکن می‌دانند. در این میان ظاهر شدن خوآن‌گوایدو، رئیس‌جمهوری خودخوانده ونزوئلا در میان سربازان ارتش این کشور، احتمال شکل گرفتن یک کودتای نظامی علیه دولت نیکلاس مادورو را تقویت کرد و باعث رشد بیشتر قیمت‌ها شد. ونزوئلا در حال حاضر تحت فشار مشکلات داخلی و همچنین تحریم‌های نفتی آمریکا، با افت تولید چشمگیری مواجه شده است. طبق آخرین آمار اوپک تولید روزانه این کشور به حدود ۷۰۰ هزار بشکه در روز رسیده و می‌تواند تحت تهدید‌های فعلی با کاهش بیشتری نیز مواجه شود. کاهش تولید ونزوئلا در کنار ریسک تولید در لیبی و همچنین فشار تحریم‌های آمریکا بر صادرات نفت ایران، مهم‌ترین تهدید‌های سمت عرضه بازار به شمار می‌روند.

در عین حال اعلام وضعیت فوق‌العاده برای صادرات نفت خام در نیجریه به علت ناآرامی در منطقه نفت‌خیز دلتا نیز به نگرانی از اختلال عرضه دامن زد. به گزارش «دنیای‌اقتصاد» قیمت هر بشکه نفت خام برنت روز گذشته و تا لحظه تنظیم این گزارش (ساعت ۱۶:۳۰)، با رشد بیش از یک دلاری به ۰۵/ ۷۳ دلار بر بشکه رسید. این نفت شاخص روز دوشنبه به زیر ۷۲ دلار بر بشکه نزول کرده بود. هر بشکه نفت خام آمریکا نیز رشدی ۹۴ سنتی داشت و به ۴۴/ ۶۴ دلار بر بشکه رسید. یکی از مهم‌ترین دلایل رشد قیمت نفت در روز گذشته، اظهارات خالد الفالح، وزیر نفت عربستان سعودی در رابطه احتمال تداوم توافق کاهش تولید در نیمه دوم سال ۲۰۱۹ بود. این اظهارنظر در شرایطی مطرح شد که طبق بیانیه کاخ سفید مبنی بر همکاری عربستان و امارات با آمریکا برای افزایش تولید و جبران خروج نفت ایران از بازار، معامله‌گران بر افزایش عرضه از سمت سعودی‌ها و همراهانش تکیه کرده بودند.

طبق تازه‌ترین گزارش صندوق بین‌المللی پول، پادشاهی سعودی برای تضمین شرایط اقتصادی خود به نفت ۸۵ دلاری نیاز دارد که بسیار بالاتر از سطوح فعلی قیمت نفت است. در کنار تمام این موارد باید به این نکته توجه داشت که پس از تاریخ دوم مه به‌عنوان موعد لغو معافیت‌های نفتی ایران، کمبود عرضه از سمت ایران تهدیدی جدی در کنار اختلال عرضه‌های دیگر برای بازار نفت و مصرف‌کنندگان آن است. با در نظر گرفتن تمام این موارد، سرگیجه بازار کاملا طبیعی به نظر می‌رسد.

پشت پرده ظاهر شدن البغدادی
خراسان: البغدادی که از زمان اعلام خلافت در مسجدجامع نوری شهر موصل در تیر ۱۳۹۳، دیگر در انظار عمومی حاضر نشده بود، پس ازحدود ۵ سال اختفا، ویدئویی ۱۸ دقیقه‌ای از خود منتشرکرده که موجی از بحث‌های مختلف را در میان تحلیل گران دامن زده است، به ویژه آن که ژست ضد صلیبی او با توجه به حوادث تروریستی اخیر درسریلانکا مشکوک و قابل تامل است، اما به راستی پشت پرده ظاهر شدن دوباره ابوبکر البغدادی چیست؟

۱- مؤسسه تراث علمی از موسسات داعشی منتقد البغدادی ۳ روز قبل جزوه‌ای با نام الخلافة الوهمیه را به قلم ابی عیسی المصری از مفتی‌های منتقد البغدادی منتشر کرد. در این جزوه المصری با ارائه دلایلی خلافت البغدادی را زیر سوال برد و آن را مشروع نمی‌داند. یکی از ادله اصلی المصری حضورنداشتن رسانه‌ای البغدادی است. مصری مدعی می‌شود چگونه خلیفه‌ای که هیچ نشانه‌ای از او نیست می‌تواند خلافتش مشروع باشد؟

۲- داعش پس از شکست‌های متوالی، ناگزیر از رویای جاه طلبانه تشکیل خلافت کوتاه آمده و اکنون تلاش می‌کند حیات خود در اذهان عمومی را از طریق انجام عملیات‌های تروریستی اغراق شده در نقاط متنوع جهان تداوم بخشد.
در نهایت به نظر می‌رسد به رغم آن که البغدادی با انتشار این ویدئوی ۱۸ دقیقه‌ای تلاش دارد تا چهره‌ای منسجم و فعال از داعش به نمایش بگذارد، اما عملا این نمایش را علاوه بر آن که جلوه‌ای واضح از انفعال و ضعف داعش و تلاش برای منسجم کردن طرفدارانی است که هر ساعت در حال پراکنده شدن از گرد البغدادی هستند، می‌توان اعلامیه‌ای برای ورود به دوره‌ای جدید از فعالیت این گروه تروریستی دانست که قبلا القاعده آن را پیموده و مدت‌ها قبل به دوران حضیض خود رسیده است. آیا سرنوشت بن لادن و القاعده در انتظار ابوبکر البغدادی است؟

آزاد کردن جاسوسان دوتابعیتی بازی برد- برد است!
کیهان: جریان مدعی اصلاحات همواره حامی جاسوس‌های دوتابعیتی بوده است، از جاسوس‌های هسته‌ای تا جاسوس‌های محیط زیست و جاسوس‌های فعال در پوشش خبرنگار. روزنامه زنجیره‌ای مدعی شده است که آزادی جاسوس‌های دوتابعیتی، اعتبار ایران را در دنیا افزایش داده و یک اقدام برد-برد است. مدعیان اصلاحات پیش از این نیز برجام را برد-برد و فتح‌الفتوح و عامل سرازیرشدن سرمایه خارجی به ایران و عامل به تاریخ پیوستن تحریم‌ها و نشانه تسلیم شدن قدرت‌های بزرگ مقابل ایران نامیده بودند. ادعا‌هایی که هیچگاه رنگ واقعیت به خود نگرفت.

وزارتی که باید ارشاد شود
رسالت: ۶ سال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و عملکرد آقایان جنتی، صالحی امیری و سید عباس صالحی، کارنامه بسیار ضعیفی از فرهنگ دولتی که مدعی تدبیر بود بر جای گذاشته است که در سه حوزه و به اختصار، مورد اشاره قرار می‌گیرد.

یک. فیلم رحمان ۱۴۰۰ پس از چند هفته اکران در سینما‌های تهران و سراسر کشور، با ۲۲ میلیارد تومان فروش و ده‌ها هزار بیننده توقیف شده است، اما دلیل توقیف باورکردنی نیست.

دو. وضعیت بخش‌های دیگر وزارت ارشاد، تفاوت چندانی با سازمان سینمایی ندارد. یک سال جشنواره مطبوعات، آن قدر بد و ناعادلانه برگزار می‌شود که بسیاری از رسانه‌ها از حضور در آن انصراف می‌دهند، یک سال دیر برگزار می‌شود و یک سال اصلا برگزار نمی‌شود. جشنواره مطبوعات و جشنواره فیلم فجر، در ۶ سالی که از عمر این دولت می‌گذرد، بالنده‌تر که نشده اند هیچ، عقب گرد شدید هم داشته اند.

سه. از سیاست گذاری و عملکرد عمومی دولت در بخش کتاب بگذریم. همین وضعیت برگزاری نمایشگاه کتاب را مشاهده کنید. آیا این وضعیت، سزاوار سی و دومین دوره نمایشگاه بین المللی کتاب تهران است؟ نمایشگاه به شهر آفتاب منتقل می‌شود و پس از دو سال دوباره به مصلی بر می‌گردد، تا یک هفته قبل از شروع نمایشگاه، اغلب امور اجرایی و تقسیم بندی‌ها انجام نشده است و ناشران بلاتکلیفند، یکی دو روز ابتدای نمایشگاه که تازه عوامل در حال آماده سازی هستند و بسیاری از امور تدارک نشده و ساده‌ترین امور مانند حمل و نقل و تهویه و امکانات رفاهی و ایمنی همچنان با مشکل مواجهند و بهبود قابل توجهی نسبت به حتی یک دهه قبل ندارند. آن قدر سطح نقد‌ها متناسب با فضای فعلی نمایشگاه کتاب، پایین است که اصلا دیگر مجال نقد جدی نمایشگاه در آسیب‌زدن به شبکه توزیع، در نابود کردن کتاب فروشی‌های خرد، در ترویج کتابسازی، در نداشتن اصالت و ویژگی اساسی یک نمایشگاه که باید محل تضارب آرای نویسندگان و شعرا و پژوهشگران ادبیات و فرهنگ باشد و نیست، وجود ندارد.

سفره‌های خالی افطار در انتظار بسته‌های حمایتی دولت
صبح نو: با نزدیک‌شدن به ماه مبارک رمضان و افزایش تورم، بسیاری از خانواده‌های کم‌درآمد ایرانی نگران سفره‌های غذایی خود هستند؛ چراکه روز‌به‌روز بر قیمت کالا‌های اساسی و موادغذایی افزوده می‌شود و نرخ تورم افزایش می‌یابد؛ اما تغییر محسوسی در درآمد شهروندان دیده نمی‌شود. یکی از راهکار‌هایی که می‌تواند در ماه مبارک رمضان بخشی از کمبود‌های سفره غذایی قشر آسیب‌پذیر را تأمین کند، ارائه بسته‌های غذایی یا حمایتی به اقشار متوسط و کم‌بضاعت جامعه است. بااین‌حال، آیا در این یک هفته باقی‌مانده تا ماه مبارک رمضان، دولت و مجلس فکری به حال سفره خالی این قشر از جامعه کرده‌اند؟

برنامه حمایتی دولت در ماه رمضان چیست؟ تا این لحظه، هنوز دولت برنامه‌ای برای حمایت از اقشار کم‌درآمد در ماه رمضان ارائه نداده است. این درحالی است که ماه گذشته و در جلسه ۱۸ فروردین ۱۳۹۸ هیأت‌وزیران مصوب شد بسته حمایت غذایی به گروه‌های کم‌درآمد جامعه برای خرید کالا‌های اساسی پرداخت شود. البته، کارکنان رسمی و پیمانی کشوری و لشکری و کارکنان قراردادی شناسه‌دار دستگاه‌های اجرایی، بازنشستگان و خانوار‌های زیرپوشش کمیته امداد امام خمینی (ره)، سازمان بهزیستی و بنیاد شهید و امور ایثارگران مشمول این طرح شدند.
برهمین‌اساس در پایان فروردین، مبلغی به حساب این گروه‌ها ریخته شد تا اندکی از فشار اقتصادی خانواده‌های آن‌ها بکاهد. همچنین، کمک جبرانی به مبلغ دومیلیون ریال به حقوق‌بگیران رسمی و پیمانی کشوری و لشکری و کارکنان قراردادی شناسه‌دار دستگاه‌های اجرایی که جمع مبلغ مندرج در آخرین حکم کارگزینی‌شان کمتر از ۳۰ میلیون ریال بود، ازطریق حساب‌های بانکی متصل به حقوق و مزایای کارکنان مشمول واریز شد.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی هم مکلف شد با هماهنگی سازمان برنامه‌و‌بودجه کشور برای حمایت غذایی از گروه‌های کم‌درآمد، مانند خانوار‌های زیرپوشش و پشت نوبتی کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور و نیز خانوار‌های زیرپوشش بنیاد شهید و امور ایثارگران اقدام کند. این مبلغ اصلاحی با‌توجه‌به تورم روزافزون ماه‌های گذشته چندان تأثیری بر بهبود وضعیت معاش کارمندان و کارکنان دولتی و لشکری و مستمری‌بگیران دستگاه‌های حمایتی نداشت؛ بااین‌حال، برای خانوار‌های متوسط و ضعیف اقتصادی دلگرمی بود. حال باید دید با نزدیک‌شدن به ماه مبارک رمضان و افزایش تورم، آیا دولت بسته‌های حمایتی خود را در این ماه ارائه خواهد داد؟