دوران افول آمریکا چگونه رقم خورده است؟
رهبر معظم انقلاب در دیدار با شرکتکنندگان مسابقات بینالمللی قرآنی در دوشنبه گذشته با اشاره به دشمنیها با جمهوری اسلامی ایران، تأکید کردند: اگرچه دشمنیها و حجم و شدت آن بیشتر از گذشته به نظر میرسد
رهبر معظم انقلاب در دیدار با شرکتکنندگان مسابقات بینالمللی قرآنی در دوشنبه گذشته با اشاره به دشمنیها با جمهوری اسلامی ایران، تأکید کردند: اگرچه دشمنیها و حجم و شدت آن بیشتر از گذشته به نظر میرسد، اما این اقدامات و توطئهها، نفسهای آخر دشمنیِ دشمنان با جمهوری اسلامی است. سؤال اینجاست که رهبری معظم انقلاب با نگاه به چه آماری افول آمریکا را پیشبینی کرده و باوجود افزایش توطئهها و دشمنیهای آنها، معتقدند که آمریکا نفسهای آخر دشمنی خود را میکشد. رهبر معظم انقلاب بارها بر این موضوع و شروع دوران افول آمریکا اشارهکردهاند؛ اما دوران افول آمریکا چگونه رقم خورده است؟ در این گزارش، تلاش شده است با آمارهای ارائهشده از سوی مقامات آمریکایی و نهادهای این کشور این مسئله تبیین شود.
۱. افول اقتصادی
آمریکا خود را بزرگترین اقتصاد جهان میداند. درواقع ابرقدرتی ادعایی آمریکا بیشتر بر پایه اقتصاد این کشور است. اما آمارهای موجود در این زمینه نشاندهنده افول قدرت اقتصادی آمریکا است. در دهه اخیر، چین بهعنوان جدیترین رقیب آمریکا ظهور کرده است. در سال ۲۰۱۵ رشد اقتصادی آمریکا یک و دو دهم درصد اعلام شد، درحالیکه رشد اقتصادی چین سه تا چهار برابر آن بود. چین در سرمایهگذاری نیز گوی سبقت را از آمریکا ربوده است. آمریکا از نظر ارزش صادرات هم مقامی بعد از چین دارد. ارزش صادرات این کشور در سال ۲۰۱۴ یک و نیم هزار میلیارد دلار بود که از این نظر در رتبه سوم جهان بعد از اتحادیه اروپا و چین قرار گرفته است. اگرچه آمارها، نرخ بیکاری در آمریکا را پنج درصد نشان میدهد، اما به گفته ترامپ این رقم واقعی نیست و با توجه به وجود ۹۴ میلیون و ۳۰۰ هزار آمریکایی بیکار، احتمالاً رقم بیکاری ۲۱ درصد است. بدهی ۲۰ هزار میلیارد دلاری آمریکا از میزان تولید ناخالص داخلی که امیدی برای کاهش آن وجود ندارد، از مشکلات اساسی امروز آمریکاست.
۲. هزینههای نظامی و ضعف امنیت ملی
قطعاً یکی از ریشههای مشکلات اخیر آمریکا، خوی تجاوزگری این کشور است. آمریکا سالانه مبالغ هنگفتی را به بخش نظامی اختصاص میدهد تا بتواند به اهداف مداخله جویانه خود در دیگر کشورهای جهان دست یابد. این کشور سال ۲۰۲۰ (۱۳۹۹) بالغبر ۷۵۰ میلیارد دلار برای هزینه در بخش نظامی در نظر گرفته است که این مقدار از مجموع هزینههای نظامی هفتکشور ژاپن، فرانسه، هند، انگلیس، روسیه، عربستان و چین بیشتر است. بااینحال، شکست سنگین این کشور در افغانستان و عراق موجب شده است تا بسیاری از مردم آمریکا اقدام دولتهای این کشور را در صرف هفت هزار میلیارد دلار در این درگیریها محکوم نمایند. نشریه نیویورکتایمز در گزارشی نوشت نتایج بررسیهای کمیسیونی دوحزبی در کنگره آمریکا نشان میدهد برتری نظامی جهانی این کشور ازدسترفته است. لورن تامپسون، در مقالهای با عنوان افول نظامی آمریکا در سال ۲۰۱۷ نوشت: «واقعیت این است که ارتش آمریکا در حال از دست دادن تدریجی برتری خود در آموزش و تکنولوژی بر سایر کشورهاست.»
۳. زوال زیرساختها
ویلیام جونز، سردبیر مجله آمریکایی «اطلاعات اجرایی» در مقالهای در سال ۲۰۱۸ با عنوان «زوال زیرساخت، منبع افول آمریکا» نوشت: «افول زیرساختی آمریکا، واضحتر از آن است که کسی قادر به دیدن آن نباشد؛ جادههای ما پر از چالهوچوله، جادههای ریلی ما کند و آزاردهنده و اغلب خطرناک و پلهای ما در حال فروپاشی است.» گزارش جامعه مهندسان شهری آمریکا در سال ۲۰۱۷ نیز از وضعیت زیرساختهای این کشور (هوانوردی، پلها، سدها، آب آشامیدنی، انرژی، راههای آبی، پارکها، جادهها، مدارس و حملونقل عمومی) نشان میدهد که وضعیت کلی زیرساختهای آمریکا، «ضعیف و در معرض خطر» است. این گزارش همچنین نشان میدهد که آمریکا تا سال ۲۰۲۵ با کمبود بودجه ۲ تریلیون دلاری در زمینه زیرساختها مواجه خواهد بود.
۴. بحران سرمایه انسانی
یکی دیگر از نشانههای افول آمریکا بحران در بخش منابع انسانی است. مهمترین سرمایه هر کشوری نیروی انسانی ماهر و باتجربه است؛ اما این مسئله در آمریکا تبدیل به یک معضل شده است چراکه به دلیل ناامیدی بخش زیادی از نخبگان به دلایل مختلف، پدیده خودکشی در میان نخبگان این کشور بهشدت رایج شده است. اخیراً اعلام شد که «آلن کروگر»، رئیس شورای مشاوران اقتصادی دولت سابق آمریکا و از اقتصاددانان برجسته جهان خودکشی کرده و درگذشته است. در سالهای گذشته چندین شخصیت مطرح آمریکایی از جمله «اسکات استرنی» فرمانده نظامیان آمریکایی مستقر در بحرین، «رابین ویلیامز» از بازیگران مشهور هالیوود، «آنتونی بوردین» از برجستهترین مجریان شبکه «سیانان» و ... دست به خودکشی زدهاند. پایگاه نشریه «ایندیپندنت» اخیراً گزارش داد که خودکشی در آمریکا به بالاترین سطح طی ۵۰ سال اخیر رسیده و این امر، امید به زندگی را در میان مردم این کشور کاهش داده است. روزانه بهطور میانگین ۲۰ کهنه سرباز و نظامی آمریکایی خودکشی میکنند؛ یعنی سالانه بیش از ۶ هزار نظامی جان خود از دست میدهند؛ باورکردنی نیست. این آمارِ سرسامآور یک تراژدی بزرگ برای آمریکا است.
۵. افول قدرت نرم
جوزف نای از مبتکران و بنیانگذاران نظریه نئولیبرالیسم در روابط بینالملل محسوب میشود و وی را در شمار نظریهپردازان مفهوم قدرت با طرح نظریه «قدرت نرم» بهحساب میآورند. نای چندی پیش در مقالهای که در پایگاه پراجکت سیندیکت منتشر شد، اذعان به فرسایش قدرت نرم آمریکا نموده و مینویسد: «شواهد مشخص است. ریاست جمهوری دونالد ترامپ، باعث فرسایش قدرت نرم آمریکا شده است. وی در ادامه میگوید؛ آمریکا از رتبه اول در سال ۲۰۱۶ به رتبه سوم تنزل پیدا کرده است.» اعتراف به این حقیقت توسط جوزف نای در حالی صورت میپذیرد که او بدون در نظر گرفتن قدرت رقیب خصوصاً اسلام و انقلاب اسلامی چنین نظری را داده است. بر اساس بررسیهای انجامشده، آمریکا به لحاظ فراوانی تجاوز جنسی در میان کشورهای جهان در رده سوم قرار دارد. از هر سه زن آمریکایی، یک زن در طول زندگی خود مورد آزار جنسی واقعشده است.
۶. کاهش نفوذ آمریکا بر کشورهای دیگر
از سوی دیگر آمریکا از نفوذ سابق بر رفتار سایرین برخوردار نیست. از این زاویه، متحدان آمریکا مانند دوران جنگ سرد تابع آمریکا نیستند. بازیابی جایگاه سایر کشورها در نظام اقتصاد جهانی باعث شده تا آنها از آمریکا تبعیت نکنند. این کشورها که اغلب قدرتهای منطقهای و یا در حال تبدیلشدن به قدرتهای منطقهای هستند، نمیخواهند از دید ملتها و سایر همسایگانشان به دولتهایی پیرو آمریکا شناخته شوند. وارد شدن مردم در سیاستگذاریهای دولتی، نهتنها پیروی از آمریکا را دشوار ساخته، بلکه از قدرت قانعکنندگی آمریکا نسبت به ایجاد ائتلافهای بینالمللی نیز کاسته است. در مسئله انتقال سفارت آمریکا از تلآویو به قدس و همچنین الحاق رسمی جولان اشغالی سوریه به خاک اسرائیل توسط ترامپ نیز حتی متحدان نزدیک آمریکا مانند فرانسه و انگلیس نیز به مخالفت با این تصمیم رئیسجمهور آمریکا پرداختند. درواقع عدم تبعیت محض کشورهای مختلف حتی متحدان نزدیک آمریکا یکی از مهمترین نشانههای تضعیف جایگاه آمریکا و آغاز روند افول این کشور است.
۷. فروپاشی زندگی طبقه متوسط در آمریکا
طبقه متوسط آمریکا امروز جایگاه خود را ازدستداده و بهصورت ملایم بهسوی جامعهای ضعیف و فقیر در حال حرکت است. برخی مستندات بیانگر فروپاشی زندگی طبقه متوسط آمریکا به شرح زیر است:
- یکپنجم آمریکاییها بیکار یا جویای کارند یا بهتازگی از کار برکنار شدهاند.
- یک خانواده از هر ۹ خانواده توان پرداخت بدهی حداقلی کارت اعتباری خود را ندارند.
- یکهشتم آمریکاییها محتاج کوپن غذا هستند.
- بیش از ۱۲۰ هزار خانواده بهصورت ماهانه اعلام ورشکستگی میکنند.
- از زمان سقوط امپراتوری رم، یکی از نشانههای ملتهای در معرض انحطاط، افزایش هزینههای نظامی در مقابل سایر هزینههای اولویتدار است. بودجه پیشنهادی آمریکا برای سال ۲۰۲۰ در زمینه نظامی، بیش از ۷۵۰ میلیارد دلار است.
۸. نگاه اندیشمندان غربی به روند افول آمریکا
- جان ایکنبری، نظریهپرداز روابط بینالملل و استاد دانشگاه پرینستون آمریکا در سال ۲۰۱۴: تغییر قدرت جهانی و افول قدرت آمریکا و تغییر نظام تکقطبی در جریان است. عصر آمریکا در حال پایان است و نظم جهانی شرقی جایگزین نظم جهانی غربی شده است. قدرت آمریکا در حال فرسایش است.
- نوام چامسکی، اندیشمند آمریکایی: آمریکا امپراتور در حال سقوط است. آمریکا هم در داخل و هم در خارج در حال سقوط است.
- اندیشکده بروکینگز: «سقوط برگشتناپذیر» در آمریکا شروع شده و جهان در حال ورود به عصر پسا آمریکا است.
ارسال نظرات