شتاب حرکت علمی کشور کُند یا متوقف نشود/ به توصیه‌های غربی‌ها اعتماد نکنید

حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح روز (چهارشنبه) در دیدار مسئولان و محققان ستاد توسعه علوم و فناوری‌های شناختی، وزیر علوم، رؤسا و اساتید دانشگاه‌های مرتبط، با اشاره به تأثیرگذاری علوم شناختی در عرصه‌های علمی، پزشکی، اجتماعی و اقتصادی، بر لزوم تلاش همه‌جانبه و شبانه‌روزی برای پیشرفت بیش از پیش در این علوم تأکید کردند و گفتند: شتاب حرکت علمی کشور نباید کاهش یابد و یا متوقف شود، بلکه این شتاب باید برای سال‌های طولانی و تا رسیدن به نقطه اوج علمی حفظ و تقویت شود.

رهبر انقلاب اسلامی با قدردانی از زحمات و دستاورد‌های علمی مسئولان و دانشمندان ستاد توسعه علوم شناختی افزودند: پیشرفت‌های علمی بشر و گشوده شدن دریچه‌های جدید برای شناخت بیشتر از نظم عجیب و پیچیدگی‌های حیرت آور عالم خلقت، مستلزم شکرگزاری است، زیرا انسان را به معرفت الهی نزدیک‌تر می‌کند.

حضرت آیت الله خامنه‌ای خاطرنشان کردند: هریک از این دریچه‌های علم و دانش که از جانب خداوند به روی بشر باز می‌شود، زمینه‌ساز تحولات شگرف و جدید در زندگی انسان‌ها است، بنابراین هر ملتی که از دانش‌های جدید و فناوری‌های مرتبط با آن عقب بماند، سرنوشتی جز عقب ماندگی، ذلیل شدن و استعمار از جانب قدرت‌ها نخواهد داشت.

ایشان افزودند: علت تأکید‌های مکرر بر موضوع علم و پیشرفت علمی همین موضوع است، بنابراین دانشمندان و محققان و مراکز علمی و پژوهشی برای ادامه پر شتاب حرکت علمی کشور بخصوص در زمینه علوم جدید، باید با توکل به خدا و با نیت الهی، از جان مایه بگذارند و شب و روز نشناسند و مسئولان کشور به‌ویژه دولت نیز باید به این موضوع توجه جدی داشته باشند.

رهبر انقلاب اسلامی حرکت علمی کشور در ۲۰ سال اخیر را خوب توصیف کردند و گفتند: شتاب این حرکت علمی نباید کاهش یابد بلکه این شتاب باید برای بیست تا سی سال آینده حفظ و تقویت شود تا به نقطه اوج برسیم.

حضرت آیت الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه نباید به حد کنونیِ پیشرفت‌های علمی قانع بود، افزودند: اگر اندکی از کاروان حرکت علمی دنیا عقب بمانیم، دیگر به این کاروان و قله‌های علمی نخواهیم رسید، بنابراین هیچ‌گونه توقفی در زمینه حرکت علمی نباید ایجاد شود.

ایشان با اشاره به مسائل مربوط به بودجه مراکز فرهنگی و علمی کشور و اظهارات مسئولان اجرایی مبنی بر مشکلات اقتصادی، گفتند: من در جریان مشکلات هستم، اما معتقدم کشوری که همت کند، حتی می‌تواند در بحبوحه مشکلات سیاسی و اقتصادی نیز کار‌های بزرگی انجام دهد.

رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به نمونه‌های تاریخی در برخی کشور‌ها که در شرایط بسیار سخت، سنگ بنا‌های علمی بزرگی را پایه گذاری کردند، افزودند: شرایط امروز ما به سختیِ تلاطم‌های آن کشور‌ها نیست، بنابراین می‌توانیم پایه‌های مستحکم علمی را بنا بگذاریم.

حضرت آیت الله خامنه‌ای در ادامه دو توصیه هم بیان کردند. توصیه اول اینکه، برای پیشرفت علمی از همه توانایی‌های غربی‌ها استفاده کنید و از شاگردی کردن و یادگرفتن هرگز پرهیز نکنید، زیرا ما از شاگردی کردن ننگمان نمی‌آید بلکه از «همیشه شاگرد ماندن» ننگمان می‌آید.

رهبر انقلاب اسلامی در توصیه دوم خود گفتند: هیچگاه به برنامه‌ها و توصیه‌های غربی‌ها اعتماد نکنید.

ایشان با تأکید بر اینکه همواره باید به توصیه غربی‌ها با سوءظن نگریسته شود، افزودند: کشور‌های غربی که امروز بیشترین پیشرفت‌ها را در زمینه علوم جدید دارند، بیشترین جنایات را نیز در طول تاریخ بر ضد ملت‌ها مرتکب شده اند.

رهبر انقلاب اسلامی، مسئولان ستاد توسعه علوم شناختی را به تعیین اولویت‌ها و هدف‌های لازم نیز توصیه کردند و گفتند: در همه عرصه‌های علوم شناختی، ابتدا باید هدف گذاری‌ها مشخص و سپس طرح و پروژه، تعریف شود و در اختیار پژوهشگر و محقق قرار گیرد.

حضرت آیت الله خامنه ای، لزوم تعریف یک راهبرد بومی برای پیشبرد علوم شناختی را مورد تأکید قرار دادند و در پایان خاطرنشان کردند: در مسیر شناخت این علوم که با استدلال و منطق سر و کار دارد، بگونه‌ای حرکت کنید که زمینه معرفت بیشتر خداوند حاصل شود.

پیش از سخنان رهبر انقلاب اسلامی، دکتر کمال خرازی از پروژه‌های ستاد توسعه علوم شناختی و اهداف، آثار و کارکرد‌های این پروژه‌ها در بخش سلامت، اقتصاد و ابعاد مختلف پیشرفت علمی کشور گزارش داد و گفت: در ایران، ظرفیت‌سازی انسانی و فناوریِ بسیار خوبی در این شاخه از علوم انجام شده و ایران در ردیف برترین‌های منطقه و کشور‌های پیشرو دنیا است.

آقای خرازی به برنامه‌های ستاد توسعه علوم شناختی برای «معرفی و ترویج علوم شناختی»، «کشف استعداد‌های برتر دانش‌آموزی و دانشجویی و سوق دادن آن‌ها به سمت علوم شناختی»، «حمایت از کتاب‌های منتشر شده در حوزه علوم شناختی» و «تبادلات علمی در سطح جهانی»، اشاره کرد و از توسعه زیرساخت علوم و فناوری‌های شناختی در سراسر کشور و راه‌اندازی آزمایشگاه‌های لازم به‌ویژه آزمایشگاه ملی نقشه‌برداری مغز به عنوان یک دستاورد بزرگ یاد کرد و درباره چند پروژه بزرگ و ملی در حوزه علوم شناختی توضیح داد.

آقای دکتر ستاری معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور نیز در گزارشی به رشد شرکت‌های دانش‌بنیان، بهبود تجاری‌سازی دانش، افزایش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در پارک‌های علم و فناوری، و رتبه علمی بالای ایران در شاخه‌های نانوفناوری، بیوتکنولوژی و علوم شناختی اشاره کرد.

همچنین آقای دکتر نیلی دبیر ستاد توسعه علوم شناختی نکاتی درباره اصلاح سازوکار جذب استعداد‌های برتر در این شاخه از علوم، لزوم دستیابی به مدل‌های جدید در آموزش و پژوهش با نگرشِ میان‌رشته‌ای، و سرمایه‌گذاری و تأمین بودجه‌های لازم در علوم شناختی بیان کرد.