بولتون و چانه زنی نافرجام برای کردها

بولتون و چانه زنی نافرجام برای کرد‌ها
جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا در حالی وارد آنکارا شد که امیدوار بود بتواند پیرامون مسائل و مشکلات کرد‌ها با رجب طیب اردوغان مذاکره و به نتیجه قانع کننده‌ای برسد، ولی با بی توجهی اردوغان مواجه شد و رئیس جمهور ترکیه حتی او را به حضور نپذیرفت که دلایل این تحقیر را می‌توان در موارد ذیل جستجو کرد.
۱- بعد از اینکه دونالد ترامپ اعلام کرد نیرو‌های نظامی آمریکا خاک سوریه را ترک خواهند کرد، سؤال اصلی همه این بود، تکلیف کرد‌های شمال سوریه چه خواهد شد؟ آیا آمریکا آن‌ها را رها خواهد کرد؟ جان بولتون در واقع این سفر را تدارک دیده بود که پاسخ کسانی را بدهد که معتقد بودند، آمریکا دست ترکیه را برای حمله به کرد‌ها باز گذاشته است و بولتون سعی داشت وانمود کند که هنوز سرنوشت کرد‌های شمال سوریه برای ایالات متحده آمریکا مهم است. آمریکا از ترکیه خواسته بود که به این کشور اطمینان دهد که کرد‌های شمال سوریه در خطر نیستند. بولتون شرط خروج آمریکا از سوریه را حمایت ترکیه از کرد‌های سوریه اعلام کرده بود. وی در صحبت‌هایی که در سرزمین‌های اشغالی داشت گفته بود: «ما فکر نمی‌کنیم که ترکیه دست کم بدون هماهنگی و توافق آمریکا به اقدام نظامی‌ای دست بزند که جان نیرو‌های ما به خطر بیفتد. آن‌ها همچنین درخواست رئیس جمهور ترامپ را برای به خطر نینداختن جان نیرو‌های مخالف دولت سوریه که همراه ما جنگیده اند در نظر می‌گیرند.»، اما شرط دوم آمریکا برای آنکارا، درخواست نابودی داعش توسط ترکیه بود که جان بولتون برای ب. کرسی نشاندن حرفش وارد آنکارا شد تا با شخص رئیس جمهور گفتگو کند.
۲- به نظر می‌رسد شرایط واشنگتن برای آنکارا همه ماجرا نبوده و خبر‌ها حاکی است آمریکایی‌ها بر سر قرارداد خرید سیستم راکتی روسیه که بین مسکو و آنکارا منعقد شده به مشکل خورده اند. زیرا ترکیه قرار است سامانه s-۴۰۰ را از روسیه خریداری کند، اما آمریکایی‌ها مخالف این معامله هستند و به ترکیه پیشنهاد داده اند که بجای خرید s-۴۰۰ سیستم‌های دفاع هوایی «پاتریوت» را جایگزین s-۴۰۰ کند و خواستار لغو قرارداد با مسکو شده اند. اما مشکل اینجاست که آمریکایی‌ها برای فروش این سامانه هیچگونه تخفیفی به ترک‌ها نخواهند داد و شرط اصلی آن‌ها برای واگذاری این سامانه، لغو قرارداد s-۴۰۰ با مسکو است. مقامات ترکیه نیز به صراحت اعلام کرده اند: قصد ندارند معامله خرید سیستم راکتی از روسیه را به بزنند.
۳- زمانی که ترامپ اعلام کرد نیرو‌های نظامی آمریکایی خاک سوریه را ترک خواهند کرد و ترکیه می‌تواند همان نقش آمریکا را در منطقه بازی کند این حرکت به مذاق خیلی‌ها در درون کنگره آمریکا خوش نیامد. حالا تحلیل گران معتقدند که جان بولتون در صدد است تا این تصمیم ناگهانی آقای رئیس جمهور را سروسامان دهد و بابت این ماجرا شروط جدیدی را برای آنکارا طراحی کرده است. به نظر می‌رسد مأموریت بولتون در این سفر تلطیف اوضاع ترامپ در کنگره آمریکا بود.
۴- آنکارا نیز از خواسته واشنگتن خواسته‌هایی دارد. در همین راستا ابراهیم کالین سخنگوی دولت اردوغان در نشست خبری اعلام کرد: «بازپس گیری سلاح‌هایی که از سوی آمریکا بین گروه‌های مسلح PKK و YPK توزیع شده، انتظار اصلی ترکیه از دولت آمریکا است و باید پس از خروج آمریکا از شرق فرات هرگونه فضای استقراری از PKK و YPK در شمال سوریه گرفته شود.» خواسته‌هایی که شاید مقداری عجیب به نظر برسد و برآورده کردن آن توسط کاخ سفید میسر نباشد.
۵- رجب طیب اردوغان اعلام کرده، خروج نیرو‌های آمریکایی از خاک سوریه تصمیم درستی بود که دونالد ترامپ گرفته، اما واشنگتن می‌بایست به دقت برنامه ریزی می‌کرده تا با همکاری شرکای خود بصورت مناسب این طرح را اجرا کند. اردوغان اعلام کرده «یگان‌های مدافع خلق (YPK نمی‌تواند نماینده کرد‌ها باشد. ترکیه این شرط آمریکا را که باید درباره امنیت تروریست‌های ((YPK تضمین بدهد را نمی‌پذیرد. برابر دانستن کرد‌ها با YPK منطقی نیست ترکیه قومیت‌ها را هدف قرار نمی‌دهد و هدف آن‌ها تروریست‌ها هستند. دولت ترکیه تروریست‌ها و مردم بی گناه را یکسان نمی‌داند؛ کسانی که سلاح به دست می‌گیرند و کسانی که هدف قرار می‌گیرند و خونی می‌ریزند با مردم عادی متفاوتند.»
به نظر می‌رسد با شرایط به وجود آمده و نپذیرفتن جان بولتون توسط اردوغان، تنش واشنگتن – آنکارا مجدداً وارد مرحله جدیدی شده است. حال باید منتظر ماند و دید که در روز‌های آتی چه اتفاقاتی در روابط میان دو کشور رخ خواهد داد. این در شرایطی است که مقامات ترکیه در اظهار نظری قابل تأمل از آمریکا خواسته اند که پایگاه‌های نظامی خود را به سربازان ترکیه واگذار کنند. آمریکا هم اکنون ۸ پایگاه نظامی در سوریه دارد. با این اوصاف و درخواست ترکیه، اوضاع بدتر از این نیز خواهد شد و این خواسته آنکارا می‌تواند گفتگو‌های بعدی، درباره خروج نیرو‌های آمریکایی از سوریه را از این هم پیچیده‌تر کند.
سید فرشید کاظمی پیرسرا