بصیرت مردم علیه فتنه

تبیین:

روزها در تقویم، ذاتاً تفاوتی با یکدیگر ندارند. آنچه یک روز را برجسته، ماندگار و معنادار می‌کند، نه عدد و نام آن، بلکه کنش انسان‌ها، اراده‌ها و مجاهدت‌هایی است که در آن روز متجلی می‌شود. تاریخ، سرشار از روزهایی است که اگرچه در ظاهر مشابه دیگر روزها بوده‌اند، اما به‌واسطه حضور انسان‌های آگاه، به نشانه تبدیل شده‌اند؛ نشانه‌ای برای راه، و پرچمی برای جهت. عاشورا، نمونه کلاسیک این معناست. دهم محرم، به‌خودی خود تفاوتی با دیگر روزها ندارد، اما این امام حسین(ع) و یارانش هستند که به آن روز جان می‌بخشند، آن را معنا می‌کنند و تا عرش بالا می‌برند. همین منطق، در تاریخ معاصر ایران نیز تکرار شده است؛ حماسه‌ نهم دی‌ماه.

نهم دی، نه به‌خاطر خودِ روز، بلکه به‌واسطه کنش جمعی مردم به یک نقطه عطف تبدیل شد. همان‌گونه که رهبرمعظم انقلاب فرمودند: «نهم دی با دهم دی فرقی ندارد؛ این مردمند که ناگهان با یک حرکت - که آن حرکت برخاسته از همان عواملی است که نوزدهم دىِ قم را تشکیل داد؛ یعنی برخاسته ی از بصیرت است، از دشمن‌‌‌‌‌شناسی است، از وقت‌‌‌‌‌شناسی است، از حضور در عرصه ی مجاهدانه است - روز نهم دی را هم متمایز می‌کنند.» باید دانست که این تمایز، یک رخداد تصادفی یا احساسی نیست؛ بلکه در نقطه‌ای مقابل، محصول شناخت صحنه و تشخیص لحظه است. از این رو است که نهم دی، در حافظه تاریخی ملت ایران ماندگار شده است.

رهبر معظم انقلاب نیز با نگاهی عمیق به همین ویژگی‌ها، بر عنصر آگاهی جمعی مردم تأکید می‌کنند و می‌فرمایند: «ملت عظیم از قشرهای مختلف در سراسر کشور نگاه می‌کنند به صحنه، می‌شناسند صحنه را؛ خیلی چیز بزرگ و مهمی است… مردم بیدارند؛ همین است که کشور شما را نگه داشته است عزیزان من! همین است که انقلابتان را حفظ کرده است؛ همین است که جرأت سران استکبار را از آنها گرفته است که بخواهند به ملت ایران حمله کنند؛ می‌ترسند.» این «شناخت صحنه»، حلقه وصل عاشورا به نهم دی و نهم دی به امروز است.

·        9 دی؛ تجلی ایستادگی

در تاریخ‌نگاری این روز باید نوشت که نهم دی ۱۳۸۸ را می‌توان یکی از شفاف‌ترین جلوه‌های ایستادگی ولی فقیه در کنار رأی مردم و جمهوریت نظام دانست. در انتخاباتی با مشارکت کم‌نظیر بیش از ۸۰ درصدی، رقابتی واقعی شکل گرفت، نتیجه مشخص شد، اما یک جریان سیاسی از پذیرش رأی مردم سر باز زد. در این نقطه، مسئله صرفاً یک اختلاف سیاسی نبود؛ جمهوریت نظام و حق انتخاب مردم به چالش کشیده شد. ورود رهبر معظم انقلاب به میدان، نه از موضع جناحی، بلکه در دفاع از رأی ملت بود. در همان ایام رهبر معظم انقلاب در مقابل جریان فتنه، با به‌کارگیری مفهوم «فتنه»، چارچوبی دینی و قرآنی برای تحلیل بحران ارائه دادند که نشان می‌داد ریشه شکل‌گیری آشوب«بدعت‌ها، هواهای نفسانی و نظریه‌های انحرافی» از سوی افرادی است که به بدنه دشمنان خارجی متصل شده‌اند تا درداخل با نادیده گرفتن رأی اکثریت، فتنه‌انگیزی کنند.

·        مردم پای کار انقلاب

اهمیت نهم دی زمانی دوچندان می‌شود که آن را در امتداد تحولات امروز، به‌ویژه در سال ۱۴۰۴، تحلیل کنیم. جامعه ایران پس از عبور از «دفاع مقدس ۱۲ روزه»، بار دیگر پیوند عمیق امام و امت را در شرایطی متفاوت تجربه کرد؛ وجه مشترک سال ۸۸ و ۱۴۰۴، نسبت مردم با رهبری است؛ نسبتی که نه هیجانی و مقطعی، بلکه ریشه‌دار و تکرارشونده است چرا که همین تکرار، امکان نظریه‌پردازی را فراهم می‌کند؛ اینکه چگونه این رابطه، در جنگ نرم، جنگ سخت و حتی جنگ‌های ترکیبی و شناختی، نقش تعیین‌کننده ایفا کرده است.

در ادبیات سیاسی معاصر، از جنگ نرم و سخت عبور کرده‌ایم و به جنگ‌های ترکیبی و شناختی رسیده‌ایم. در تحلیل آن سال‌ها می‌توان گفت که آنچه در سال ۸۸ رخ داد، یک نمونه تمام‌عیار از جنگ نرم بود؛ تلاشی برای براندازی بدون سلاح که هر چند در همان روزها وقتی فتنه‌گران راه نفوذ فکری را بسته دیدند و مردم با آن‌ها همراهی نکردند دست به آتش کشیدن و کشتار هموطنان هم زدند اما در نهایت از آن صحنه رو سیاه بیرون آمدند! عبور موفق از آن بحران، بر پایه چند عنصر اساسی شکل گرفت:«رهبری حکیمانه بدون دوقطبی‌سازی، صبر اجتماعی، و حضور حماسی مردم.» اگر دقیق شویم متوجه می‌شویم که همین عناصر، در مواجهه با جنگ ۱۲ روزه نیز وجود داشت و کارآمدی خود را نشان داد.

نکته دیگری که در حماسه ۹ دی  و در دفاع مقدس دوازده روزه وجود داشت بصیرت مردمی بود که نشان داد در بزنگاه‌ها، مردم جلوتر از بسیاری از نخبگان حرکت کردند. بنابراین می‌توان تاکید کرد که این روزها، متعلق به یک جناح یا جریان خاص نیست؛ بخشی از هویت ملی ایرانیان است. تلاش برای تحریف یا کمرنگ‌کردن آن، در واقع تحریف حافظه تاریخی یک ملت است. همان‌گونه که ۲۲ بهمن، کلید فهم انقلاب است، ۹ دی نیز کلید فهم نسبت مردم با نظام و ولایت است.

·        سخن آخر

نباید از این موضوع غفلت داشت که امروز دشمن، پس از ناکامی در فشارهای اقتصادی، تحریم و جنگ نظامی، میدان نبرد را به عرصه شناخت منتقل کرده است. جنگ شناختی، بیش از هر چیز، «بصیرت» و «مقاومت» را هدف قرار می‌دهد؛ دو مؤلفه‌ای که در هفته بصیرت و مقاومت و در سالگرد شهادت سردار حاج قاسم سلیمانی، معنای مضاعف پیدا می‌کنند. [C1] جنگ ۱۲ روزه نشان داد که حتی شهادت فرماندهان و دانشمندان، نه‌تنها انسجام ملی را تضعیف نکرد، بلکه چهره واقعی دشمن را برای افکار عمومی آشکارتر ساخت.

در عین حال، انسجام اجتماعی نباید بهانه‌ای برای غفلت مسئولان از وظایفشان باشد. هر اقدامی که به التهاب داخلی دامن بزند، حتی با نیت خیر، عملاً در راستای پروژه دشمن قرار می‌گیرد. امنیت، آرامش و وحدت ملی، خط قرمزی است که نباید تحت‌الشعاع هیچ موضوعی قرار گیرد.

نهم دی، از جمله روزهایی است که نیازمند تبیین برای نسل جدید است؛ چرا که جوان امروز، در معرض هجمه‌ای به‌مراتب سنگین‌تر از گذشته مقاومت می‌کند؛ این همان مسئله‌ای است که رهبر معظم انقلاب در سخنرانی اخیر خود با دست‌اندرکاران کنگره شهدای استان البرز برآن تاکید کردند و از فعالان فرهنگی خواستند که جدی‌تر به این موضوع ورود کنند؛ از طرفی هم معیار دینداری، صرفاً ظاهر نیست؛ است و جوانان چه در نهم‌دی ماه 1388 و چه در خرداد و تیر 1404 و در جنگ دوازده روزه به وضوح «ایستادگی در برابر موانع» را به تصویر کشیدند.