بن‌بست در مذاکرات دمشق و تل‌آویو

تبیین:

رسانه‌های عبری به نقل از یک مقام آمریکایی گزارش دادند که مذاکرات میان سوریه و رژیم صهیونیستی، اگرچه به‌طور رسمی ادامه دارد، اما عملاً به بن‌بست رسیده و تاکنون دستاورد ملموسی نداشته است.

روزنامه «معاریو» در این باره نوشت که این گفت‌وگوها به‌صورت غیرمستقیم و به دور از رسانه‌ها جریان دارد و در مراحل پیشین شامل دیدارهایی رسمی در پاریس نیز بوده، اما اختلافات بنیادین همچنان پابرجا است.

بر اساس این گزارش، مهم‌ترین نقاط اختلاف به حضور نظامی و سیاسی ترکیه در سوریه و نیز مطالبه دمشق برای عقب‌نشینی رژیم صهیونیستی از مناطقی بازمی‌گردد که پس از تحولات اخیر در داخل سوریه، به اشغال درآمده است.

منابع آمریکایی تأکید کرده‌اند که واشنگتن آمادگی دارد از دولت سوریه حمایت کند و در همین چارچوب، اقداماتی متقابل میان «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا و «احمد الشرع» رئیس‌جمهور موقت سوریه و معروف به «ابو محمد الجولانی»، طی سال جاری میلادی صورت گرفته است.

در همین راستا، گزارش‌ها حاکی است که ترامپ بنا به درخواست «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی در ریاض با احمد الشرع دیدار کرده و الجولانی در این دیدار بر تعهد دمشق به همکاری با واشنگتن، به‌ویژه در زمینه مبارزه با داعش و دیگر گروه‌های تروریستی، تأکید کرده است.

با این حال، منابع آمریکایی از وجود شکاف جدی میان دیدگاه‌های طرفین خبر می‌دهند.

طبق گفته این منابع، سوریه با حمایت ترکیه بر تشکیل دولتی متمرکز پافشاری می‌کند و هرگونه فدرالیسم یا ایجاد ساختارهای قومی و مذهبی را رد می‌کند. هرچند «توماس باراک» فرستاده آمریکا در امور سوریه از این رویکرد استقبال کرده است، اما برخی محافل در داخل دولت آمریکا الگوی دولت غیرمتمرکز و تضمین حقوق اقلیت‌ها از طریق ساختارهای فدرالی را مناسب‌تر می‌دانند.

این اختلافات هم‌زمان با مطالبات رژیم صهیونیستی مطرح شده است؛ تل‌آویو بارها به واشنگتن اعلام کرده است که دروزی‌های ساکن سرزمین‌های اشغالی از نفوذ سیاسی برخوردارند و خواستار تضمین امنیت دروزی‌های جنوب سوریه هستند. در مقابل، دمشق تأکید کرده است که حاضر است نگرانی‌های امنیتی همسایگان را در نظر بگیرد، اما دو شرط اساسی دارد؛ نخست، خروج کامل نیروهای رژیم صهیونیستی از اراضی اشغالی سوریه و توقف هرگونه مداخله مستقیم در امور داخلی و دوم، حل‌وفصل مسئله شمال‌شرق سوریه از طریق توافق با نیروهای «قسد» با تداوم حمایت ترکیه از دولت مرکزی.

در همین راستا، روزنامه العربی الجدید گزارش داد که رژیم صهیونیستی با هرگونه نفوذ ترکیه در سوریه مخالف است و به واشنگتن اعلام کرده است مناطقی را که اکنون در کنترل دارد، اشغالی تلقی نمی‌کند و تنها در صورت دریافت تضمین‌های امنیتی و سیاسی، حاضر به بازنگری در وضعیت این مناطق خواهد بود.

طبق گزارش این روزنامه، در همین حال، دولت آمریکا تلاش می‌کند ضمن جلوگیری از بروز درگیری مستقیم میان دمشق و تل‌آویو، همکاری امنیتی با سوریه را در چارچوب مبارزه با داعش و القاعده گسترش دهد. یک مقام آمریکایی با اشاره به «تجربه موفق» واشنگتن در عراق، اعلام کرده است که واشنگتن به دنبال تکرار این الگو در سوریه و واگذاری کنترل میدانی به نیروهای محلی است.

با وجود برخی نشانه‌ها از ادامه تماس‌ها، منابع آمریکایی تأکید کرده‌اند که موضوع صلح رسمی میان سوریه و رژیم صهیونیستی فعلاً در اولویت نیست و بررسی آن به مرحله‌ای بعدی و به تصمیم مستقیم رئیس‌جمهور آمریکا موکول خواهد شد.