بازگشت اعراب شکست خورده به سوریه

جنگ سوریه یا بحران سوریه از ۲۶ ژانویه ۲۰۱۱ (۶ بهمن ۱۳۸۹) شروع شد و به دلیل مشارکت گسترده مزدوران خارجی از لیبی و تونس گرفته تامزدوران اروپایی، نمی‌توان اصطلاح جنگ داخلی برای سوریه را به کار برد. چرا که اساسا این جنگ یک توطئه طراحی شده بود. بنابر اعتراف مقامات غربی، از سال ۲۰۰۳ نهاد‌های اطلاعاتی آمریکا به دنبال ایجاد بحران در سوریه با هدف تضعیف این کشور در راستای تامین امنیت رژیم صهیونیستی بودند. در سال ۲۰۰۳ طبق طبقه‌بندی پنتاگون، سوریه، دولتی سرکش و پشتیبان تروریسم معرفی‌شد و جنگ با سوریه به‌عنوان بخشی از جنگ گسترده با ایران ارزیابی‌شد و ایران، عراق و سوریه در اولویت تغییر رژیم برای قرن جدید آمریکایی قرارگرفتند. بنابراین، تمام امکانات با هدف ساقط کردن نام سوریه به کار گرفته شد. اکنون تمام اقدامات و توطئه‌های متجاوزان به سوریه با شکست مواجه شده است. ارتش سوریه پس از بازسازی خود به کمک نیرو‌های مقاومت به سرعت مناطق اشغالی را از تروریست‌ها پس گرفته است. علاوه بر این، شروع مذاکرات آستانه و پیوستن ترکیه به این مذاکرات و در ادامه آغاز عملیات علیه تروریست‌ها توسط جبهه ایران، روسیه، ترکیه، سوریه و حزب الله لبنان معادلات نبرد را کاملا تغییر داد و در نهایت پایان تسلط سرزمینی داعش در آذرماه ۹۶ آغاز شد. آزادی مناطق جنوبی سوریه نیز به عنوان پایان توطئه اسرائیل نیز به شمار می‌رود. در شرایط کنونی تنها مرکز مهمی که در اختیار تروریست‌ها قرار دارد شهر ادلب است که مقدمات حمله به این شهر نیز فراهم شده است. سوریه در عرصه سیاسی نیز شاهد پیروزی‌های بزرگی شده است. در واقع، موج عادی سازی روابط با سوریه در جهان عرب آغاز شده و این مسئله به معنای نزدیک شدن سوریه به شرایط عادی و دوره پسا جنگ است.
سفری برای آغاز عادی سازی روابط با سوریه
در شرایط کنونی سفر عمر البشیر به سوریه، عقب‌نشینی ترکیه از پروژه کنار رفتن بشار اسد، تمایل اتحادیه عرب برای بازگشت سوریه به این اتحادیه، عقب‌نشینی‌های عربستان، امارات و اردن را می‌توان به عنوان بزرگترین تحولات سیاسی سوریه دانست.
۱- سفر عمر البشیر به سوریه: عمر البشیر رئیس جمهور سودان در سفیر غیرمنتظره و از پیش اعلام نشده ۲۴ آذرماه به دمشق رفت و مورد استقبال بشار اسد رئیس جمهور سوریه قرار گرفت. سفر عمرالبشیر به دمشق در این شرایط از اهمیت به سزایی برخوردار است. این سفر اولین دیدار رسمی یک مقام عربی از مارس ۲۰۱۱ (از زمانی که جرقه بحران سوریه زده شد) به دمشق به شمار می‌رود. کشور‌های عربی بعد از گذشت ۸ ماه از بحران داخلی سوریه عضویت سوریه را در اتحادیه عرب تعلیق کردند و تحریم‌های سیاسی و اقتصادی را علیه دمشق وضع کردند و از ارتش این کشور خواستند تا به زعم خود از خشونت علیه آن چه آن‌ها مخالفان دولت سوریه می‌خواندند، بپرهیزد. در واقع این سفر به نوعی می‌تواند جرقه نخستین دیدار سایر مقامات عربی از دمشق باشد که این خود به معنای پیروزی سیاسی نظام سوریه و نزدیک شدن دمشق به شرایط عادی است. در واقع سفر عمر البشیر به سوریه در حالی است که وی از جمله متحدان نزدیک عربستان بوده و بیش از ۱۰ هزار مزدور را برای کمک به عربستان به یمن اعزام کرده است این مسئله خود نشان دهنده ناکامی تمامی طرح‌های عربستان علیه محور مقاومت در منطقه است.
۲- اظهارات وزیر خارجه ترکیه: ترکیه نیز از جمله کشور‌هایی بود که در چند سال اول جنگ سوریه خواستار برکناری بشار اسد از قدرت بود، اما این کشور نیز از این موضع خود عقب‌نشینی کرد. مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه اخیرا اعلام کرد که چنانچه بشار اسد رئیس جمهور سوریه برنده انتخاباتی دموکراتیک در این کشور باشد؛ آنکارا نیز همکاری با وی را مد نظر قرار می‌دهد.
۳- عقب نشینی اتحادیه عرب: اتحادیه عرب از سال ۲۰۱۱ در پی آغاز بحران در سوریه عضویت این کشور در این اتحادیه را تعلیق کرد. اما اخیرا اتحادیه عرب در بیانیه‌ای اعلام کرد که این اتحادیه می‌تواند دست به اقدامی برای بازگرداندن سوریه به موسسات این اتحادیه بزند در حالی‌که هفت سال از تعلیق عضویت آن در اتحادیه عرب می‌گذرد. در بیانیه اتحادیه عرب، از اتحادیه کشور‌های عرب و تمامی سازمان‌های عربی خواسته شد که شرایط بازگشت سوریه را به جهان عرب فراهم سازند. این بیانه به معنای اعتراف رسمی کشور‌های عربی به شکست خود در فشار بر نظام سوریه به شمار می‌رود.
۴- عقب نشینی عربستان: شاید بتوان عربستان را مهمترین حامی تروریست‌ها در سوریه دانست. عربستان در ۷ سال گذشته با حمایت‌های مالی و تسلیحاتی، نقش مهمی در طولانی شدن بحران سوریه داشته است. عربستان از نخستین کشور‌هایی بود که سفارتخانه خود را در دمشق تعطیل کرد و نقش اصلی را در قطع روابط کویت و بحرین با سوریه نیز ایفا کرد. در سال ۲۰۱۲ ملک عبدالله بیش از ۵ میلیون دلار به مخالفان نظام سوریه کمک کرد. احمد بن عبدالعزیز وزیر کشور وقت عربستان نیز از اعطای ۷۲ میلیون دلار کمک به مخالفان در سوریه خبر داد. این در حالی است که پایگاه خبری شبکه ماهواره‌ای الجسر وابسته به مخالفان سوریه فاش کرد، عادل الجبیر وزیر خارجه عربستان در نامه‌ای به هیأت عالی مذاکره‌کننده مخالفان سوریه (مقیم ریاض) گفته که واقعیت سوریه نشان می‌دهد؛ کناره‌گیری بشار اسد از قدرت در زمان فعلی، غیرممکن است و باید درباره مدت حضورش بحث شود. ائتلاف غربی- عربی- عبری از سال ۲۰۱۱ تمام تلاش خود را برای پیروزی در سوریه به کار گرفتند. اما محور مقاومت در سوریه در نهایت به پیروزی رسید و دوران پسا جنگ در سوریه آغاز شده است. در این جنگ؛ عربستان، آمریکا و اسرائیل بزرگترین بازندگان بودند. در شرایط کنونی حتی کشور‌های مخالف سوریه نیز به شکست خود اعتراف کرده و به تدریج دوران عادی‌سازی روابط با سوریه شروع شده است. حتی جیمز جفری نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه روز ۲۷ آذرماه ۹۷ اعلام کرد که آمریکا به دنبال سرنگونی بشار اسد رئیس جمهور سوریه نیست. این مسئله پیروزی دیگری برای گفتمان مقاومت به شمار می‌رود. به نظر می‌رسد باید شاهد بازگشت بیشتر کشور‌های عربی به سمت سوریه بود. کارشناسان معتقدند دومین حاکم عربی که به سوریه سفر خواهد کرد احتمالا امیر کویت یا رئیس جمهور مصر خواهد بود.