کندی مذاکرات بر لبه خط قرمز‌ها

تبیین:

دور پنجم مذاکرات ایران و امریکا در رم ایتالیا در میانه اختلافات دو طرف برسر غنی‌سازی، کندتر از دور‌های قبلی ادامه یافت. مذاکرات غیرمستقیم ایران و امریکا، ظاهراً برای دور ششم نیز ادامه خواهد یافت ولی به نظر می‌رسد خوش‌بینی سابق بر آن حاکم نیست. استیو ویتکاف، نماینده ترامپ، زودتر از دیگران از اتاق مذاکره بیرون رفت و وزیر امور خارجه ایران گفته که مذاکرات به‌مراتب پیچیده‌تر از آن است که بتوان در دو یا سه جلسه به نتیجه نهایی رسید، هرچند که عراقچی این را هم رد نکرده که در یکی دو جلسه آینده بتوان به راهکار‌هایی دست یافت که زمینه‌ساز پیشرفت مذاکرات باشد. 

به گزارش «جوان»، مذاکرات هسته‌ای ایران و امریکا برخلاف دفعات قبل، روی دور کند افتاده و دیگر مثل چهار دور قبلی، نمی‌توان درباره خوش‌بینی به نتیجه‌بخشی آن صحبت کرد. عصر دیروز استیو ویتکاف، سرپرست تیم امریکایی مذاکره‌کننده در رم، زودتر از دیگران محل مذاکره را ترک کرد و همین باعث شد که حدس و گمان‌ها درباره به دست‌انداز افتادن مذاکرات تقویت شود. رویترز گزارش کرد که ویتکاف به دلیل موضع سرسختانه ایران درباره غنی‌سازی میز مذاکرات را ترک کرده و حتی برخی منابع هم گفتند که مذاکرات بین امریکا و ایران در آستانه شکست است و ویتکاف با عصبانیت از مذاکرات در رم خارج شده است. تا زمان تنظیم این گزارش، مقام‌های امریکایی موضع رسمی خودشان را درباره دور پنجم اعلام نکرده‌اند، ولی از موضع‌گیری طرف ایرانی می‌توان به مختصاتی از وضعیت مذاکرات دست پیدا کرد. بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان اولین نفری بود که درباره فضای دور پنجم مذاکرات صحبت کرد و ترجیح داد از عبارت «مقداری پیشرفت، اما بدون نتیجه‌گیری نهایی» برای آن استفاده کند. او گفته است: «امیدواریم در روز‌های آینده مسائل باقی‌مانده را روشن کنیم تا بتوانیم به سوی هدف مشترک دستیابی به توافقی پایدار و محترمانه پیش برویم.» 

عباس عراقچی، وزیر خارجه گفته که «مذاکرات به‌مراتب پیچیده‌تر از آن است که بتوان در دو یا سه جلسه به نتیجه نهایی رسید» ولی گفت که «همین که اکنون گفت‌و‌گو‌ها در مسیر معقولی قرار گرفته‌اند، خود نشانه‌ای از پیشرفت است.» وزیر خارجه ایران گفته که حالا امریکایی‌ها «برداشت روشن‌تری» از «مواضع جمهوری اسلامی ایران» دارند؛ موضعی که نشان می‌دهد او احتمالاً موضع ایران درباره غنی‌سازی را با زبان صریح‌تری به طرف امریکایی منتقل کرده است: «این دور یکی از حرفه‌ای‌ترین ادوار مذاکراتی بود که تاکنون داشته‌ایم. ما بار دیگر مواضع و اصول جمهوری اسلامی ایران را در خصوص مذاکرات بیان کردیم. مواضع ما کاملاً روشن است و بر آن ایستادگی داریم.» در حالی که از گفته‌های وزیر خارجه ایران می‌توان حدس زد که دو طرف به اختلاف خورده‌اند، ولی به گفته عراقچی طرف عمانی «پیشنهاد‌هایی برای رفع موانع» در مذاکرات ارائه کرده که «احتمال دستیابی به پیشرفت را تقویت کرده است.» وزیر خارجه ایران گفت: «امیدواریم در یکی دو جلسه آینده بتوان به راهکار‌هایی دست یافت که زمینه‌ساز پیشرفت مذاکرات باشد.» عراقچی ادامه داد: «روی ایده‌های مختلفی بحث شد. ایشان پیشنهاداتی داشتند که قرار شد بررسی‌های کارشناسی بیشتری از سوی دو طرف روی آنها انجام و به پایتخت‌ها منتقل شود، بدون اینکه فعلاً هیچ تعهدی برای هیچ‌یک از طرفین ایجاد شود.» بقایی نیز با تأیید پیشنهاد‌هایی که طرف عمانی مطرح کرده، گفت: «وزیر خارجه عمان برای عبور از موانع، راهکار‌ها و ایده‌هایی پیشنهاد کرده بود که رئوس و محور‌های آنها در این دور مورد بررسی قرار گرفت. قرار شد به موازات بررسی بیشتر در پایتخت‌ها، وزیر خارجه عمان کار روی جزئیات ایده‌های پیشنهادی را ادامه داده و برای بررسی‌های تکمیلی در اختیار دو طرف قرار دهد. زمان و مکان دور بعدی مذاکرات متعاقباً تعیین و اعلام خواهد شد.» به گفته بقایی «مذاکرات در فضایی آرام و حرفه‌ای» برگزار شده است. رویترز گزارش کرده که مذاکرات ایران و امریکا ادامه پیدا می‌کند و عمان زمان و مکان دور بعدی را اعلام خواهد کرد. پایگاه خبری آکسیوس نوشت: «مذاکره‌کننده ارشد امریکا پیش از مذاکره با ایران با وزیر امور راهبردی اسرائیل و رئیس موساد دیدار کرده است.» آکسیوس از قول بدر البوسعیدی، وزیر امور خارجه عمان نوشته که مذاکرات روز جمعه با «پیشرفت‌های جزئی، اما نه قطعی» به پایان رسید.