مدیریت زمان در فضای مجازی

حتما بار‌ها برای شما هم پیش آمده که گاهی برای برقراری تماس، ارسال پیامک و واریز قبض به سراغ گوشی موبایل خود می‌روید و بعد از ساعت‌ها متوجه می‌شوید که هنوز کار اصلی خود را انجام نداده‌اید، یا اینکه به کلی آن کار را فراموش کرده‌اید. عامل این حواس پرتی و خارج کردن کنترل زمان از دست ما کیست؟ به نظر می‌رسد متهم اصلی فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی هستند. برخلاف آنچه تصور می‌شود نوع رفتار ما در فضای مجازی به طور دقیق مورد رصد و ارزیابی قرار می‌گیرد و این رصدگران مخفی تلاش زیادی در از کنترل خارج کردن رفتار ما و هدایتگری آن در دنیای مجازی دارند. الگوریتم‌هایی که در برخی از شبکه‌های اجتماعی است تمام فعالیت‌های ما از قبیل: کسانی که دنبال می‌کنیم، فالورها، لایک‌ها و بازدیدهایمان را بررسی می‌کنند و بر آن اساس یک شخصیت مجازی با دسته‌ای از علاقه‌مندی‌ها و دوستان برایمان می‌سازند؛ و اینگونه می‌شود که هر زمان که برای چک کردن مطالب قبلی به فیس‌بوک، توئیتر و یا اینستاگرام خود سر میزنیم با دسته‌ای جدید از صفحات و حساب‌های کاربری مواجه می‌شویم که بر اساس شناختی که از شخصیت مجازی هر کدام از ما حاصل شده است به ما پیشنهاد می‌شود. این پیشنهادات، طنابی است که فضای مجازی به گردن ما می‌اندازد و دقایق، ساعت‌ها و روز‌ها از عمر ما را بدون آنکه متوجه آن باشیم می‌گیرد. شبکه‌های اجتماعی دیگری که از این مدل الگوریتم استفاده نمی‌کنند نیز روش‌های خاص خودشان را برای تصاحب زمان ما دارند. برای مثال به غیر از گروه‌های تلگرامی ایده ساخت کانال باعث شده است که افراد بدون مشارکت نوشتاری خواننده و یا مصرف‌کننده صرف اطلاعات باشند و به انبوهی از کانال‌ها که هر کدام در تلاش‌اند هر روز مطالب جذاب‌تری را به مخاطب عرضه کنند بپیوندند. در کنار این فروشگا‌های مجازی با تبلیغات وسوسه انگیزشان نیز حضور دارند و هر کدامشان با ارائه فهرستی از کالا‌هایی که احتمال می‌رود مورد پسند شما واقع شوند در گوشه و کنار دنیای مجازی به شما چشمک می‌زنند. آن‌ها حتی علایق سایر خریداران کالای مورد نظر شما را نیز بررسی می‌کنند و برای خرید به شما پیشنهاد می‌دهند. با چنین روندی ناگهان متوجه می‌شوید در حالیکه برای فرار از ترافیک شهری و اتلاف وقت خرید مجازی را به حضوری ترجیح داده‌اید؛ این مدل خرید وقت بیشتری را از شما گرفته است! در کنار همه این‌ها، بازی‌های مجازی آنلاین و صفحات مستهجنی که در تلاشند نوجوانان و جوانان را به سمت خود بکشانند نیز حضور دارند. با این توضیحات لازم است هر چه زودتر به فکر مدیریت زمان خود در دنیای مجازی باشیم. نکته اول آن است که قبل از برداشتن گوشی و تبلت و ورود به دنیای وسوسه‌انگیز مجازی تصمیم بگیرید در ابتدا کاری که از قبل در ذهن داشتید و برای انجام آن به سراغ تلفن همراه خود رفتید را انجام دهید. اطمینان داشته باشید که هیچ تبلیغ، پیام و صفحه مجازی پیشنهادی مهم‌تر از هدف و کاری که شما از قبل در ذهن داشتید نیست. زمان‌هایی که بدون هدف و یا از سر کنجکاوی در دنیای مجازی پرسه می‌زنیم بیشترین اتلاف وقت را خواهیم داشت، بنابراین سعی کنید هدفتان را از قبل مشخص کنید و از کنجکاوی‌های بی‌مورد که جز اتلاف وقت هیچ آگاهی باارزشی برای شما ایجاد نمی‌کنند بپرهیزید. اگر در موقعیتی هستید که هیچ سرگرمی دیگری جز گوشی همراهتان ندارید سعی کنید به سایر قابلیت‌های آن هم توجه کنید. می‌توانید عکس‌ها، پیامک‌ها و فایل‌های اضافی گوشی را خالی کنید و سرعت آن را بهبود ببخشید. می‌توانید سری به سایر نرم‌افزا‌های کاربردی که بر روی گوشی خود نصب کرده‌اید بزنید، کتاب‌های الکترونیکی بخوانید و یا با دوربین گوشی خود عکاسی خلاقانه را تجربه کنید. سعی کنید قبل از ورود به دنیای مجازی با در نظر گرفتن سایر کار‌هایی که باید در طول روز انجام دهید یک بازه زمانی را برای گشت و گذار در دنیای مجازی مشخص کنید. از بحث و جدل‌های بیهوده در گروه‌های مجازی بپرهیزید؛ در دنیای مجازی هرکس به دنبال اثبات عقاید ذهنی خود است و این بحث‌ها عموما، نه تنها تغییری در عقاید افراد نخواهد داشت بلکه گا‌ها باعث کدورت و اتلاف وقت خودتان و سایرین نیز خواهد شد. کار‌های مربوط به فضای مجازی را برای خودتان اولویت‌بندی کنید و طبق آن حرکت کنید. سعی کنید در هفته برخی روز‌ها و ساعت‌ها را کاملا از فضای مجازی فاصله بگیرید و حتی به سراغ تلفن همراه خود نروید. از این بابت نگران نباشید اگر شما مدتی را در فضای مجازی نباشید نه تنها هیچ اتفاق ناگواری نخواهد افتاد بلکه در این مدت می‌توانید کار‌های عقب افتاده خود را انجام دهید، به خانواده و اطرافیان خود توجه بیشتری کنید، برای یک تفریح واقعی سری به طبیعت بزنید، کتاب مورد علاقه‌تان را بخوانید و یا اینکه اتاق به هم ریخته‌تان را مرتب کنید! در هر صورت زمان عمر ما در حال تمام شدن است و چاره کار این نیست که همه شبکه‌های اجتماعی نصب شده روی گوشی خود را پاک کنیم و یا از فضای مجازی خداحافظی کنیم. فقط کافیست از این به بعد به صورت هوشمندانه به سراغ گوشی‌های هوشمند خود برویم و کنترل فرمان دنیای مجازی را، خودمان به دست بگیریم.