در روزها و حتی ماه‌های اخیر، بار دیگر مقوله اخذ غرامت از عراق به دلیل شروع جنگ هشت‌ساله علیه ایران به موضوع داغ رسانه‌ای تبدیل شده است. حتی در محافل آکادمیک هم بحث تطبیق‌سازی رویدادهای جنگ با مفاهیم حقوق بین‌الملل مطرح و مورد استقبال واقع شده است. کما‌اینکه همین مقوله غرامت به موضوع برخی از مقالات علمی در پژوهش‌های دانشگاهی تبدیل شده است. در همین زمینه، مطلبی در روزنامه «شرق» و به قلم دکتر علی مندنی‌پور منتشر و بر لزوم اخذ غرامت از حکومت جدید عراق تحت عنوان اصل جانشینی دولت‌ها تأکید شد. بدون شک این خواسته بسیاری از مردم و به‌ویژه مناطق جنگ‌دیده ایران است تا آنچه را حق بلامنازعشان است از کشور متجاوز طلب کنند؛ اما در این میان واکاوی دلایل عدم توسل ایران به ابزارها و نهادهای بین‌المللی برای احقاق حق خود می‌تواند تا حدودی راهگشا باشد که چرا عملا ایران در این مورد ناتوان از اقدام مؤثر است.

برای اخذ غرامت از کشور متجاوز، دو راه اصلی وجود دارد. راه اول از طریق تشکیل کمیسیون غرامت در سازمان ملل است، مانند آنچه در مورد کویت رخ داد و عراق موظف به پرداخت خسارت چند‌ده‌میلیاردی شد. ایران برای این امر نیازمند قطع‌نامه‌ای در شورای امنیت و البته اعمال فشار قدرت‌های جهانی برای ضمانت اجرای آن است که عملا نه امروز بلکه در طول بیش از چهار دهه، هیچ‌وقت این همراهی در شورای امنیت وجود نداشته است. در بند ششم قطع‌نامه ۵۹۸ نیز فقط به ذکر تعیین مسئولیت منازعه به هیئت بی‌طرف اشاره شده بود. البته این هیئت بعدتر و در گزارشی، عراق را مسئول شروع جنگ قلمداد کرد، ولی شورای امنیت اقدام خاصی را تحت قالب قطع‌نامه برای تشکیل کمیته و صندوق غرامت انجام نداد. آنچه مشخص است این است که این مسیر ماهیتی سیاسی دارد که ملزومات خود را می‌طلبد.

اما راه دوم‌ ماهیت حقوقی دارد و آن توسل به دیوان بین‌المللی دادگستری است. مسئله اول در این باب، مبنای صلاحیت دیوان است. در این زمینه شک و شبهه بسیاری وجود دارد، اما برخی مبنای صلاحیتی را منبعث از معاهده حل‌‌و‌فصل مسالمت‌آمیز اختلافات بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق مصوب ۱۹۳۷ میلادی می‌دانند. بااین‌حال، فارغ از این اشکال ابتدایی که می‌تواند مؤثر هم واقع شود، مسئله ضمانت اجرائی رأی دیوان هم بسیار درخور تأمل است؛ به این صورت که حتی اگر دیوان رأی خود را در باب حقانیت ایران برای اخذ غرامت صادر کند، معلوم نیست دولت عراق میلی به پرداخت چند‌صد میلیارد دلار داشته باشد. آن‌وقت تکلیف ایران در مقابل تمرد عراق در جهت اجرای رأی دیوان، توسل به شورای امنیت است که نتیجه حاصل از آن همان می‌شود که در بند پیشین ذکر شد. 

درواقع این راه‌حل حقوقی نیز درنهایت به ضمانت اجرائی سیاسی لازم دارد. البته ذکر این نکته ضروری است که اهمیت رأی دیوان در آشکارسازی حقانیت و توان بالقوه آن در باب پیشبرد منویات دولت محق در جامعه بین‌المللی انکارناپذیر است.

پس به‌طور کلی عدم توانمندی ایران در اخذ و حتی درخواست غرامت را باید در گستره مسائل سیاسی و راوبط حاکم بر عرصه بین‌المللی جست. ایران همواره در سال‌های پس از جنگ، با قدرت‌های مسلط در شورای امنیت در جدال بوده است. این جدال در سال‌های آغازین قرن بیست‌و‌یکم با پرونده اتمی ایران بسیار پیچیده‌تر و سخت‌تر شد و ماحصل آن هزاران تحریم بین‌المللی و یک‌جانبه بود. با وجود برجام، تحریم‌های بین‌المللی برداشته شد، ولی تحریم‌های یک‌جانبه اما ثانویه غربی‌ها همچنان پابرجاست. در این شرایط و با این مختصات، عملا راه دریافت غرامت از طریق مجاری بین‌المللی بسیار دشوار است. کما‌اینکه در موارد پیش‌پا‌افتاده‌تری مانند قضیه طلب شش میلیارد دلاری ایران از کره، این امر چندین سال به درازا کشیده شد تا هم‌اکنون که به سرانجام رسیده است. بر همین اساس، قاعدتا اخذ غرامت چند‌صد میلیاردی و وصول آن، امری محال به نظر می‌رسد؛ چرا‌که هدف تحریم‌های کنونی، به‌طور مشخص تحدید منابع مالی ایران است.

از سوی دیگر، روابط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایران نیز مانند مانعی دیگر عمل می‌کند. در موقعیتی که ایران در چنبره تحریم‌ها قرار دارد، عراق به‌عنوان یکی از معدود گریزگاه‌های تحریمی است که بسته‌شدن آن ضربه بزرگی به اقتصاد ایران وارد می‌آورد. علاوه بر این، عراق بازار بزرگی برای کالاهای ایرانی است. از بعد سیاسی نیز به‌ویژه بعد از اعتراضات مردمی در عراق، حساسیت‌هایی برای نفوذ ایران شکل گرفت که البته تا حدود زیادی کم‌رنگ شده است، اما ظهور مجدد مسئله غرامت می‌تواند به آن دامن بزند و نفوذ ایران را در عرصه سیاسی عراق به چالش بکشد. 

بدون شک برخی دول منطقه‌ای رقیب ایران در حوزه عراق نیز بر آتش آن می‌دمند. در کنار دلایل اقتصادی و سیاسی، ارتباط گسترده فرهنگی-مذهبی میان دو ملت نیز در کم‌رنگ‌شدن مسئله غرامت بی‌تأثیر نیست.

در مجموع به نظر می‌رسد ایران در موقعیت کنونی، از یک سو با توجه به نوع ارتباط چالشی که با قدرت‌های مسلط جهانی دارد و از سوی دیگر با توجه به نوع ارتباط خاص و پیچیده‌ای که با دولت عراق دارد، نه‌تنها در مورد طی روند و اخذ غرامت بلکه حتی برای درخواست آن نیز با معذوریت‌هایی مواجه است که همین امر سبب شده تا اقدام روشن، هدفمند و مؤثری از سوی ایران صورت نگیرد.

 سعدالله زارعی

با کنار هم قرار دادن پاره‌ای خبرها، درمی‌یابیم که مثلث آمریکا، رژیم اسرائیل و دولت سعودی دست‌اندرکار فعال‌‌سازی دوباره ماشین عادی‌‌سازی عربی - اسرائیلی است و به نظر می‌آید مقدمات آن 

تا حد زیادی طی شده است. حرف‌های ضد و نقیض مقامات سعودی هم ضمن آنکه نگرانی آنان را از واکنش مسلمانان نشان می‌دهد، این احتمال را قوت می‌بخشد که برای ورود به این چرخه متقاعد شده‌اند. این در حالی است که هیچ‌کدام از آنچه که از سوی عربستان به‌عنوان شرط یا پیش‌شرط عادی‌‌سازی با رژیم جنایتکار مطرح شده بود، تحقق پیدا نکرده است. ظاهراً از سوی سعودی سه شرط مطرح شده بود؛ یکی روابط راهبردی نظامی میان عربستان و آمریکا، دیگری موافقت و همراهی آمریکا و رژیم‌ صهیونیستی با هسته‌ای شدن عربستان و سوم پذیرش طرح دو دولتی از سوی رژیم اسرائیل درخصوص این موضوع نکته‌هایی وجود دارد: 

1- عادی‌‌سازی با رژیم جنایتکار و غاصب اسرائیل از سوی کشورهای عربی یا غیربومی مسلمان قطعاً خیانتی بزرگ به جهان اسلام است؛ چرا که موقعیت آنان را در برابر دشمنان‌شان به خطر می‌اندازد. از این‌رو باید گفت عادی‌‌سازی با دشمن اسلام یک امر قابل تجزیه نیست به‌گونه‌ای که هر جزء جهان اسلام بگوید براساس نگرش‌ها و مصالح خود در این خصوص تصمیم می‌گیرد. هرکس با دشمن ارتباط می‌گیرد و به‌خصوص با او عادی‌‌سازی می‌کند به همه مسلمانان ضربه زده است و از این‌روی باید در انتظار واکنش شدید مسلمانان در هر نقطه‌ای باشد. دولت سعودی اگر با رژیم غاصب عادی‌‌سازی کرد، روابط عادی خود با مسلمانان را به خطر ‌انداخته است و نباید گمان کند دست زدن به چنین اقدامی کم‌هزینه خواهد بود. به دلیل جایگاه خاص دو شهر ویژه مکه و مدینه و وجود کعبه، عربستان وضع متفاوتی از کشورهایی مثل بحرین، امارات و مراکش دارد و عقوبتی که در انتظار آن است با بقیه متفاوت می‌باشد. 

2- فلسطین قابل تقسیم و تجزیه هم نیست. فلسطین یک سرزمین است با حدود 28 هزار کیلومتر مربع مساحت و قابل تفکیک به دو بخش یهودی و فلسطینی نیست. از این‌رو جهان اسلام زیربار طرح دو دولتی و سپردن سرزمین‌های 1948 به رژیم صهیونیستی نمی‌رود. تجربه هم نشان داده که هر تنزلی، تنزل‌های پی‌در‌پی را به دنبال می‌آورد، کما اینکه هر تنزل‌کننده‌ای به تنزل‌های بیشتر 

تن می‌دهد. در این حوزه ما شاهدیم که وقتی اولین تنزل توسط مصر روی داد، تنزل اردن را در پی داشت و تنزل اردن شروع روابط پنهان دولت‌های عربی به ظاهر مخالف کمپ دیوید و وادی عربه با رژیم اسرائیل را  سبب شد و روابط پنهانی دهه 1360 به بعد به خیانت جمعی اسلو و مادرید به آرمان فلسطین و دوشقه شدن این سرزمین انجامید و خیانت دهه 1370 اسلو به سرکوب بیشتر فلسطینیان تبدیل شد و در نهایت این قطار خیانت به طرح ابراهیم رسید و چند دولت عربی رسماً پای ورقه خیانت کامل به فلسطین و در واقع خیانت به جهان اسلام را امضا کردند. اما با همه این بحث‌ها، عادی‌‌سازی احتمالی دولت عربستان سعودی با رژیم صهیونیستی یک «خیانت ویژه» به حساب می‌آید؛ چرا که این خیانت دیوارهای دفاعی جهان اسلام را دچار آسیب می‌کند و از این رو آمریکا و رژیم اسرائیل فشار متمرکزی را متوجه عربستان کرده‌اند. 

3- روابط میان کشورهایی نظیر عربستان و امارات با اسرائیل از اول پیدایی این رژیم پلید وجود داشته است. کمااینکه پیش از تشکیل عربستان سعودی در سال 1931 و پیش از تشکیل رژیم صهیونیستی در سال 1948، بنیانگذار دولت سعودی - ملک عبدالعزیز - با آژانس یهود ارتباط داشته و بعد از صدور اعلامیه خیانت‌بار بالفور، تأسیس دولتی یهودی در فلسطین را حق یهودیان اعلام می‌کند. از آن زمان این ارتباط وجود داشته و هر زمان مبارزه فلسطینی‌ها علیه رژیم غاصب به نتیجه نزدیک می‌شده، پادشاهی سعودی وارد شده و با وعده‌های دروغین، فلسطینی‌ها را آرام کرده و برای ادامه حیات اسرائیل زمان گرفته است. 

در زمان سقوط دولت عبدربه منصور‌هادی و تسخیر پایتخت یمن توسط کمیته‌های مردمی، علی‌رغم آنکه دست‌اندرکاران سفارت عربستان و امارات در یمن، اسناد سری و محرمانه داخل ساختمان‌های دیپلماتیک این دو کشور را از بین بردند، سندی از سفارت امارات به دست نیروهای کمیته‌های مردمی افتاد که در آن یک معاون وزیر اسرائیلی به علی عبدالله صالح رئیس‌جمهور وقت یمن می‌گوید من از سال 1980/ 1360 در ابوظبی - پایتخت امارات - مستقر بوده‌ام. این تاریخ نزدیک به زمان کنفرانس سازش کمپ دیوید است و نشان می‌دهد در آن سال به غیر از مصر جمعی از دولت‌های عربی به سمت روابط با رژیم غاصب رفته و در عین حال ژست مخالفت با برقراری رابطه گرفته بوده‌اند. این به آن معناست که عادی‌‌سازی خود به خود موضوع جدیدی نیست، آنچه جدید است رسمیت دادن به این رابطه کهنه است که به‌شدت مورد نیاز رژیم غاصب به دلیل شرایط شکننده‌ای که با آن مواجه است، می‌باشد. یعنی اگر برقراری رابطه دولت‌هایی نظیر امارات با رژیم غاصب در دهه 1360 سبب گسترش نفوذ صهیونیست‌ها گردید، عادی‌‌سازی امروز این رابطه، اقدامی برنامه‌ریزی شده است که با هدف احیاء رژیم فرسوده و رو به اضمحلال صورت می‌گیرد. این اقدام در واقع سرمایه ارزشمند جهان اسلام که از رهگذر مقاومت در برابر دشمنان به دست آمده را در معرض آسیب قرار می‌دهد. بنابراین این عادی‌‌سازی یک اقدام دیپلماتیک تحت اختیار این دولت و آن دولت نیست، دشمنی با مسلمانان و هجوم به سرمایه‌ای است که مسلمانان با بذل‌جان و علی‌رغم وجود دولت‌های خیانتکار در برخی از کشورهای عربی به دست آورده‌اند. 

4- عادی‌‌سازی با رژیم صهیونیستی حتماً با واکنش شدید مواجه می‌شود همین دو روز پیش یک منبع غربی از یک نظرسنجی خبر داد که مخاطب آن شهروندان سعودی بودند. براساس داده‌های این نظرسنجی 86 درصد مردم عربستان با هرگونه همکاری میان دولت‌های عربی و رژیم اسرائیل مخالفت کرده بودند. جالب این است در سال 1399 که میان ابوظبی و تل‌آویو عادی‌‌سازی صورت گرفت، مخالفت شهروندان سعودی 77 درصد بود. حالا 77 درصد مخالف عربستانی به 86 درصد رسیده است. این یعنی روند مخالفت با عادی‌‌سازی در فاصله زمان آغاز این حرکت تا امروز رو به شدت بوده است. کما‌اینکه صحنه‌های مخالفت شدید تماشاچیان بازی‌های جام جهانی فوتبال قطر با خبرنگاران عبری هم عمومیت و استثنا ناپذیری مخالفت مسلمانان با رژیم غاصب را نشان می‌دهد. تأثیر این مخالفت روی دولت سعودی چیست؟ ممکن است تصور شود دولت‌های امارات، عربستان و... که مردم‌سالار نیستند و متکی به آراء نمی‌باشند، آسیبی از این مخالفت‌ها نمی‌بینند و این آسیب‌ها در جایی است که پای صندو‌ق رأی در میان باشد. ولی واقعاً این‌طور نیست. اتقافاً اگر دامنه مخالفت به کم و زیاد شدن رأی در پای صندوق محدود باشد، تحمل آن برای یک دولت چندان دشوار نیست. واکنش مردمی می‌تواند هر روز حادثه‌ای را در ریاض، ابوظبی و... پدید آورد. علاوه‌بر آن وجود سازمان‌های انقلابی در سطح منطقه و امکان سریع شکل‌گیری گروه‌های مقاومت مردمی نظیر گروه جوان «عرین الاسود» در کرانه باختری، می‌تواند یک دردسر دامنه‌دار را برای دولت‌هایی که به اسلام و مسلمین خیانت کرده‌اند، به وجود آورد. به این هم باید اضافه کرد که در کشورهای منطقه مثلاً در عراق، گروه‌های شناخته‌ای هستند که می‌توانند گروه‌های مقاومت را در کشور دیگری میزبانی و پشتیبانی نمایند و پدیدآورنده‌ وضعیتی باشند. کما اینکه امروز حملات سایبری که منشأ و مبدأ آن در اکثر مواقع قابل شناسایی نیست، یک تهدید اساسی برای عادی‌‌سازی عربی - اسرائیلی به حساب می‌آید. بنابراین اگر دولت سعودی و دولت‌های مشابه درصدد دستیابی به امنیت پایدار هستند، این امنیت از طریق برادری میان آنها و ملت‌های مسلمان و جریانات مقاومت به‌دست می‌آید نه از طریق اتصال و ارتباط با دشمنان اسلام و مسلمین که ناتوانی و رو به زوال بودن آنان به اثبات رسیده است و به قول رهبر معظم انقلاب در دیدار دیروز کارگزاران نظام با ایشان«دولت‌هایی که قمار عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی را سرمشق کار خود قرار دهند، ضرر خواهند کرد. آنها در حال شرط‌بندی روی اسب بازنده هستند».

 

اروپا حق شرط گذاری ندارد

حنیف غفاری

سران سه کشور اروپایی آلمان، انگلیس و فرانسه این روزها سیگنال‌های خاصی در قبال احیای برجام مخابره می‌کنند. آن‌ها  (تروئیکای اروپایی)در جریان برگزاری نشست مجمع عمومی شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز چندین بار در مواضع ظاهری خود از اهمیت و جایگاه برجام و لزوم احیای آن سخن به میان آوردند. انریکه مورا، نماینده ویژه اتحادیه اروپا در مذاکرات هسته‌ای نیز مدعی شد که جایگزینی برای توافق هسته‌ای با ایران وجود ندارد. با همه این اوصاف، موضع‌گیری سلبی اخیر تروئیکای اروپایی در شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و استمرار بازی دوگانه آن‌ها در تعامل با واشنگتن و تل‌آویو  ، نشان می‌دهد اروپائیان هنوز از نگاه معامله گرایانه و دلالانه خود در قبال مذاکرات احیای برجام فاصله نگرفته‌اند. در چنین شرایطی دلیلی در خصوص وارد ساختن جدی‌تر اروپائیان به معادلات احیای برجام یا حتی انعقاد تفاهم‌های جایگزین از سوی دستگاه دیپلماسی و سیاست خارجی کشورمان وجود ندارد. 

پارادوکس‌های رفتاری اروپائیان در قبال احیای برجام ، ریشه در دو سال اخیر ندارد و مدت‌هاست تروئیکای اروپایی بازی در میان تناقضات هدفمند را به چارچوب اصلی بازی خود تبدیل کرده‌اند. اکنون ، اروپا از یک‌سو به سال ۲۰۲۰ میلادی بازگشته است ، جایی که جوزف بورل ،مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مدعی شده بود : « اتحادیه اروپا در مناقشه میان ایران و آمریکا بین دو طرف مردد مانده، نوشته اروپا باید بتواند از منافع خودش در برابر اقدامات تحمیلی از بیرون، دفاع کند. ما باید همه تلاش‌ها را به‌منظور جلوگیری از بروز یک درگیری خطرناک به‌کارگیریم و بستر مذاکرات جدیدی را فراهم کنیم که برجام را احیا می‌کند.»
اما بازیگران اروپایی در سال گذشته( ۱۴۰۱)، باهدف حمایت از اغتشاشات عملا اصل مذاکرات را زیر سؤال برده و حتی احیای برجام را اقدامی عبث و بیهوده قلمداد کردند. فرصت سوزی
صورت گرفته از سوی تروئیکای اروپایی و متعاقبا بازگشت آن‌ها به نقطه اولیه بازی، قطعا نباید به معضلی در دستیابی به منابع ملی ما تلقی گردد. 

مسئولیت این تناقضات و البته تبعات  و هزینه‌های آن متوجه اروپائیان است و رویکرد  کشورمان در این معادله قطعا تابعی از اخم و لبخند ماکرون و اولاف شولتس و حتی جوزف بورل نبوده و نخواهد بود. 
اروپائیان جهت احیای توافق هسته‌ای، مسیر زیادی در پیش دارند که مهم‌ترین آن‌ها، پذیرش رسمی عدول بروکسل از بیانیه ۱۱ ماده‌ای اروپا ( پس از خروج ترامپ از برجام)، خروج از نقش واسطه گرایانه و دلال محور ، پذیرش تضمین‌ها و 
راستی آزمایی های ضروری در پروسه احیای توافق هسته‌ای  و عدم ادغام دغدغه‌های فرا متنی غرب در متن مذاکرات می‌باشد. اگر اروپائیان به این بایسته‌ها و پیش‌شرط‌ها تن ندهند،نمی‌توانند انتظار پذیرش بازی تاکتیکی و چندمنظوره خود از سوی جمهوری اسلامی ایران را داشته باشند.یکی دیگر از موضوعاتی که باید در تشریح بازی خاص اروپائیان در پروسه احیای توافق هسته‌ای مورد تحلیل قرار گیرد، تعارض دیپلماسی آشکار وپنهان در اروپاست. اگرچه به‌طور طبیعی میان دیپلماسی آشکار و پنهان هر یک از بازیگران حوزه روابط بین‌الملل تفاوت و فاصله‌ای وجود دارد، اما این فاصله در اروپا بسیار پررنگ است! 

مقامات اروپایی ازجمله جوزف بورل و انریکه مورا، بارها در مواضع غیررسمی خود، ایران را بابت خروج یک‌جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و عدم تعهدپذیری اروپائیان در تأمین منافع اقتصادی کشورمان محق دانسته و ناظر بر همین مسئله، مطالباتی دال بر لزوم ارائه تضمین‌های فنی و اعتباری از سوی واشنگتن در روند احیای برجام  پذیرفته‌اند اما زمانی که پای دیپلماسی رسمی و اعلام مواضع نهایی(و تعیین‌کننده) به میان می‌آید، شاهد شکل‌گیری معادله جدید و دیگری بوده‌ایم. کشورمان طی دو سال اخیر به‌وضوح نشان داده است که احیای صوری برجام و عدم رفع عملیاتی تحریم‌ها را برنمی‌تابد و متعاقبا تعارضات رفتاری و گفتاری واشنگتن و تروئیکای اروپایی را نیز نخواهد پذیرفت. این قاعده در برهه کنونی نیز بدون هیچ‌گونه کم و کاستی نسبت به گذشته جاری است.

 

فرجام معامله با صهیون

نویـد مؤمـن

حضــرت آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای رهبر حکیم انقلاب اسلامی در خجسته زادروز باسعادت پیامبر اعظم صلی‌الله علیه‌وآله و حضرت امام جعفر صادق علیه‌السلام، با تأکید بر اینکه راه مقابله با دخالت آمریکا و قدرت‌های زورگو، اتحاد کشورهای اسلامی و اتخاذ خط‌مشی واحد در مسائل اساسی است، فرمودند: «قمار عادی‌سازی روابط با رژیم حقیر صهیونیستی مانند شرط‌بندی روی اسب بازنده، محکوم به باخت است، چراکه نهضت فلسطین امروز سرزنده‌تر و آماده‌تر از همیشه است و رژیم غاصب، رفتنی و در حال مرگ است». 

یک- واقعیت امر این است که پروسه عادی‌سازی روابط برخی کشورهای منطقه با رژیم اشغالگر صهیونیستی از ۲ جنبه گفتمانی و راهبردی قابل فحص و بررسی است. در جنبه گفتمانی، شاهد تعارض مطلق ۲ گفتمان مقاومت و سازش با یکدیگر هستیم؛ مقاومتی که خاستگاه آن آموزه‌های فطری، انسانی، دینی و اخلاقی بوده و تسلیم‌پذیری در برابر یک دشمن اشغالگر را مترادف با شکست ذاتی و ذلت‌بار قلمداد می‌کند. در مقابل، گفتمان سازش اساسا خاستگاهی غیرارزشی و غیرفطری دارد که عامدانه از سوی غرب و طرفداران این گفتمان، در قالب یک رویکرد رئالیستی و واقع‌گرایانه معرفی و ترویج می‌شود. از زمان تاسیس رژیم جعلی صهیونیستی تاکنون، واشنگتن، تل‌آویو و بازیگران اروپایی هزینه‌های هنگفتی را در راستای ترویج و تثبیت گفتمان سازش در نظام بین‌الملل، بویژه جهان اسلام صرف کرده‌اند؛ از مترادف‌سازی صهیونیسم‌ستیزی با یهودستیزی تا خلق بحران‌های مزمن امنیتی در منطقه از طریق تاسیس القاعده و داعش.  

دو- پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، گفتمان مقاومت تبدیل به یک منظومه بسیط با متعلقاتی گسترده شد و حتی دامنه تاثیرگذاری آن از جهان اسلام نیز فراتر رفت. تن ندادن به ظلم آشکار یک اشغالگر و تسلیم نشدن در برابر قرائت‌های انحرافی رئالیست‌ها و نئورئالیست‌ها در جهان سیاست، خروجی همین گفتمان پویاست. رشد تصاعدی گروه‌های حامی مقاومت در منطقه و جهان و در مقابل، تشدید منازعات درون‌گفتمانی صهیونیست‌ها و طرفداران سازش با اسرائیل، بیانگر حقیقتی است که رسانه‌های غربی و صهیونیستی قدرت انکار آن را ندارند.  

در نگاه راهبردی نسبت به مساله عادی‌سازی روابط کشورهای مسلمان و رژیم اشغالگر قدس نیز شاخصه‌هایی وجود دارد که چینش آنها در کنار یکدیگر، پیام سقوط و اضمحلال صهیونیسم را به گونه‌ای بارز به افکار عمومی دنیا مخابره می‌کند. کابینه قبلی رژیم اشغالگر قدس (کابینه بنت - لاپید) عملا زیر قول خود به اعراب زودباور درباره پایبندی به  طرح ۲ دولتی و عقب‌نشینی از کرانه باختری زد و موضوع  احقاق حقوق اولیه آوارگان فلسطینی را نیز کاملا نادیده انگاشت و کابینه فعلی رژیم تروریست صهیونیستی (کابینه ائتلافی نتانیاهو) حتی چند گام نیز فراتر رفته و شهرک‌سازی درکرانه باختری، اخراج اعراب از اراضی اشغالی، یهودی‌سازی قدس، رد طرح ۲ دولتی و فراتر از آن، ابراز تمایل درباره اشغال بخش‌هایی از کشور اردن را چاشنی طغیان و اشغالگری خود ساخت. در چنین شرایطی مذاکره با صهیونیست‌ها بر سر عادی‌سازی روابط، مصداق توأمان جهالت و خیانت است. 

سه - شاید برخی بازیگران عرب مانند بن‌سلمان تصور کنند عادی‌سازی روابط با رژیم اشغالگر قدس، منجر به ایجاد حاشیه‌ای امن برای آنها در برابر صهیونیست‌ها و در نهایت، دور ماندن آنها از توطئه‌های این رژیم خواهد شد! در این میان برخی موارد و متغیرهای دیگر نیز خودنمایی می‌کند؛ مانند وعده‌های نسیه‌ای که سعودی‌ها از تل‌آویو و واشنگتن درباره موافقت کلی این ۲ با تبدیل عربستان به کشوری هسته‌ای گرفته‌اند. به نظر می‌رسد زرق و برق برخی پروژه‌های پیش‌ساخته در شهر مدرن نئوم، بیش از اندازه ذهنیت و محاسبات ولیعهد خوش‌خیال سعودی‌ها را هدف قرار داده است! تمام امتیازاتی که بن‌سلمان تصور می‌کند در ازای چشم‌پوشی از حقوق و مطالبات فلسطینیان و خیانت به آرمان آزادی قدس می‌تواند از تل‌آویو دریافت کند، سرابی بیش نیست. حد و مرزی که دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان آمریکا یا لیبرال‌ها و محافظه‌کاران صهیونیست برای بازی و قدرت مانور منطقه‌ای و بین‌المللی عربستان قائل هستند، هرگز چیزی نیست که در ذهن کودک مقامات سعودی نقش بسته است. در آمریکا و اراضی اشغالی  یک استراتژی کلان تحت عنوان «مهار مهره‌ها» یا «مهار متغیرهای وابسته» خودنمایی می‌کند که وفق آن، بازیگرانی که تن به بازی در زمین واشنگتن و تل‌آویو می‌دهند، دارای «محدودیت بازی» و حتی «تاریخ مصرف نهایی» خواهند شد. بن‌سلمان شاید زمانی متوجه بازی شود که سازمان‌های سیا و موساد حتی از فاز محدودسازی بازی وی نیز خارج شده و پشت پرده، مشغول تعیین تاریخ دقیق حذف وی از معادلات قدرت باشند. نتیجه بازی در زمین بازیگر اشغالگر و بی‌تعهدی که نابودی آن قطعی است، چیزی جز شکست و حذف نیست.