دوشنبه ؛ 26 شهريور 1403
18 شهريور 1402 - 15:54
رفتارشناسی جریان اصلاحات

استقبال با تردید

رفتارشناسی جریان اصلاحات در انتخابات اخیر حائز اهمیت راهبردی است از آن جهت که برخلاف جریان اصولگرا و حامیان دولت دوازدهم، رفتار این جریان نامشخص و نامحسوس است.
کد خبر : 15039

پایگاه رهنما:

جریان اصلاحات به عنوان یکی از جریان های سیاسی کشور همواره از سوی ناظران و فعالان سیاسی رصد و پایش می شده است. رفتارشناسی جریان اصلاحات در انتخابات اخیر حائز اهمیت راهبردی است از آن جهت که برخلاف جریان اصولگرا و حامیان دولت دوازدهم، رفتار این جریان نامشخص و نامحسوس است. در این گزارش به وضعیت شناسی جبهه اصلاحات می پردازیم.

تقابل قدیمی­ها برای ریاست

درگیری میان آذر منصوری و بهزاد نبوی به بالاترین سطح خودش رسیده است. دعوای جدی برای ریاست از سوی نیروهای قدیمی جریان اصلاحات. حسین مرعشی دبیرکل حزب کارگزاران، اواخر اسفند پارسال راوی درگیری جدی در راس جریان اصلاحات است و در همین راستا گفته بود: «بعضی از دوستان اساساً معتقدند که ادامه ریاست آقای نبوی مناسب با فضای سیاسی پسامهسا نیست؛ در واقع فضا رادیکال‌تر شده. آقای نبوی همیشـه در شرایط اجمـاع آرا رئیس‌ می‌شد. اگر اجماع نباشد، ایشان از پذیرش مجدد مسئولیت پرهیز می‌کند. جبهه اصلاحات چند عضو حقوقی دارد که به رغم این‌که اقلیت خیلی کوچکی هستند اما صدای خیلی بلندی دارند. آنها گاهی اوقات مطالبی را می‌گویند که شنیدن این نـوع پرخاش‌ها خیلی شایسته نبوده است. از این جهت برای ایشان دلخوری به وجود آمده است». سرانجام بهزاد نبوی لب به شکوه گشود. بهزاد نبوی، مسن‌ترین چهره شاخص اصلاح‌طلبان که اخیراً در گفتگو با «آگاهی‌نو» با زدن اتهام «مرض‌بچگانه داشتن» و «لوچ‌بودن» به «برخی مجموعه‌های اصلاح‌طلب»، نارضایتی خودش را از وضع جبهه اصلاحات نشان داده بود. نبوی در مصاحبه با مجله قوچانی گفته بود «تصور می‌کنم برخی افراد در بدنه اصلاح‌طلبان طی یک سال گذشته، به این نتیجه رسیده‌اند که کار دارد تمام می‌شود، پس بگذارید ما برای حرکت‌های بعدی خودمان را آماده کنیم و جا باز کنیم در حرکت بعدی. استنباط من این بود. حالا نمی‌دانم چقدر درست است و چقدر غلط. ولی احساس می‌کنم که نگران بودند که سرشان بی‌کلاه بماند.... من تفکر چپ‌روانه را قبول ندارم. خیلی از کار‌هایی که انجام می‌شود چپ‌روی است، چون وقتی کاری بکنیم که عاقبت آن را ندانیم چه می‌شود، همین‌طور دیمی حرکت کنیم، اسمش می‌شود چپ‌روی... خدا بیامرزد مرحوم شعاعیان را که با هم مبارزه مسلحانه می‌کردیم، در نقد چپ‌روی در آن زمان می‌گفت "‌این‌ها چپ نیستند، لوچ‌اند یعنی چشم‌هایشان تا‌به‌تا می‌بیند و نمی‌شود اسم این‌ها را چپ گذاشت"! واقعاً ما الان هم دچار مرض بچگانه چپ‌روی هستیم. یعنی کسانی که لوچ‌اند.... در مجموعه خودمان هم می‌بینیم، نه اینکه فکر کنید منظورم نیرو‌های بیرون از مجموعه است، به آن‌هایی که کف خیابان بودند کاری ندارم. در مجموعه‌های خودمان هم لوچ داریم.... در جبهه اصلاحات یک زن که فعالیت سیاسی گسترده‌ای هم از گذشته داشته، رئیس‌شده است که مبارک است، ولی بعضی از دوستان تصورشان این است که با شعار جوانگرایی یا استفاده از خانم‌ها، جوان‌های کف خیابان به سمت ما خواهند آمد که من چنین تصوری ندارم.»

اتحاد ملت؛ تحریم

حزب اتحاد ملت مهمترین حامی آذر منصوری است. محسن میردامادی یکی از اعضای حزب اتحاد ملت پیرامون چگونگی حضور اصلاح طلبان در انتخابات آتی گزینه تحریم را پیشنهاد داد و در این راستا اظهار داشت: «عدم شرکت در انتخابات گزینه مطلوبی برای یک حزب سیاسی نیست، اما در مواقعی تنها گزینه روی میز است و عملا گزینه دیگری وجود ندارد.»

اعتماد ملی پیشرو برای حضور

چهارمین کنگره فوق‌العاده و عادی حزب اعتماد ملی با حضور بیش از هزار نفر برگزار شد، ضمن اینکه انتخابات اصلاح موادی چند از اساسنامه حزب اعتماد ملی نیز به تصویب اعضای کنگره حزب رسید. منطبق بر گفتار اعضای شورای حزب اعتماد ملی؛ این حزب برنامه‌هایش را در وسعت فراگیر ایران با حضور جوانان، زنان، دانشجویان و فعالان صنفی و مدنی مختلف پیگیری می‌کند تا به سهم خود در ترسیم الگوی توسعه پایدار ایران در دورنمای آینده نقش‌آفرینی کند.مهدی کروبی نیز با پیامی به این کنگره علی‌رغم تکرار برخی ادعاها می‌گوید: «ایران امروز که به‌سرعت در حال فاصله‌گرفتن از کاروان توسعه است، نباید بیش از این درجا بزند. شرط توسعه احیای اعتماد است. اعتماد ملت به دولت و اعتماد ملت به اصلاحات و اعتماد ملت به امید... راه اعتماد؛ اما از تغییر می‌گذرد. تغییری از درون ایران، به دست ملت و بدون هر گونه خشونت.» پیامی که می‌تواند نشان‌دهنده بازی مجدد اصلاح‌طلبان و در نهایت حضور در صحنه انتخابات باشد.

ثبت‌نام 800 نفر از اصلاح‌طلبان

یک روزنامه اصلاح‌طلب، اسامی شماری افراد وابسته به این طیف را که برای انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند، منتشر کرد. روزنامه دنیای اقتصاد با بیان این که حداقل ۴۵۷نماینده ادوار مجلس در مرحله پیش‌ثبت‌نام انتخابات ثبت‌نام کرده‌اند، نوشت: با نزدیک شدن به زمان دوازدهمین دوره انتخابات مجلس، هر روز خبرهای جدیدی از ثبت‌نام چهره‌های سیاسی به گوش می‌رسد. نتایج بررسی «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد در میان اسامی ثبت‌نام‌کنندگان اسامی دوتن از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام، دو سفیر اسبق، دو وزیر اسبق، دو استاندار اسبق، دو معاون سابق رئیس‌جمهور، یک معاون پارلمانی، ۹رئیس‌کمیسیون ادوار مجلس، دو دبیرکل حزب و سه معاون وزیر به چشم می‌خورد. جمشید انصاری چهره اصلاح‌طلب است که سابقه معاونت رئیس‌جمهور و ریاست سازمان اداری و استخدامی را در زمان روحانی به عهده داشت. محمدباقر نوبخت، دبیرکل حزب اعتدال و توسعه که سابقه سخنگویی دولت روحانی و ریاست سازمان برنامه‌وبودجه و نمایندگی دوره‌های سوم تا ششم را دارد. غلامرضا تاجگردون، که در ادوار نهم و دهم، در مجلس حضور داشت، در دوره‌ یازدهم اعتبارنامه‌‌اش رد شد و از راه‌یابی به مجلس باز ماند. او هم ثبت‌نام کرده. داود محمدی، نماینده دوره‌های نهم و دهم مجلس از حوزه انتخابیه‌ قزوین، آبیک و البرز در استان قزوین بود. همچنین حشمت‌الله فلاحت‌پیشه، نماینده دوره‌های هفتم، هشتم و دهم و احمد مازنی از چهره‌های اصلاح‌طلب در میان ثبت‌نام‌کنندگان دیده می‌شوند. از سوی دیگر اسامی دیگر نظیر رمضانعلی سبحانی‌فر که مرداد ۱۳۹۹ از سوی وزیر ارتباطات به عنوان معاون وزیر و رئیس‌ هیئت‌مدیره شرکت پست منصوب شد و سخنگوی حزب اعتدال و توسعه است،‌ هادی قوامی نماینده‌ سابق اسفراین و معاون حقوقی وزارت اقتصاد، علی‌اصغر یوسف‌نژاد با سابقه معاونت پارلمانی وزیر اقتصاد در دوره روحانی، غلامعلی جعفرزاده ایمن‌آبادی مجلس نهم و دهم‌، بهرام پارسایی سخنگوی فراکسیون امید در مجلس دهم، عبدالکریم حسین‌زاده، فریده اولادقباد نماینده مجلس دهم،، زهرا ساعی، نماینده دوره دهم و اصلاح‌طلب، ‌فاطمه سعیدی نماینده مجلس دهم و اصلاح‌طلب، رمضان شجاعی کیاسری، اسماعیل گرامی‌مقدم عضو اعتماد ملی، علیرضا محجوب، علی مطهری، فرید موسوی، جلال میرزایی، محمدعلی وکیلی، سعدالله نصیری قیداری، غلام‌حیدر ابراهیم‌بای سلامی در این لیست مشاهده می شود.

چشم انداز تحلیلی

در بدنه اصلاحات شاهد یک شکاف اساسی هستیم. شکاف بر سر گزینه «حضور» یا «تحریم». با شرایط پیش رو احزاب اتحاد ملت و حزب توسعه ملی ایران اسلامی خواهان تحریم هستند ولی اکثریت اصلاحات نظیر حزب اعتماد ملی، ندای ایرانیان و حزب کارگزاران سازندگی قرار است با یک انسجام سیاسی و عزم جمعی پا به صحنه انتخابات اسفند امسال بگذارند و همچون یک جریان واقعی در صحنه انتخابات حضور یابند.

مسعود پورسیدی

ارسال نظرات