ایران عزیز را اینگونه بسازیم

پایگاه رهنما:

سال ۱۴۰۲ از راه رسید و فصل جدیدی از زندگی پر از امید و آرزوی جامعه ایرانی آغاز شد. سالی که حُسن تقارن شروع آن با بهار قرآن کریم و ماه رمضان را باید به فال نیک گرفت و آن را نویدبخش روز‌هایی بهتر از گذشته تلقی کرد. سال ۱۴۰۱ با همه فراز و نشیب‌ها و خاطرات تلخ و شیرینش گذشت و حالا با شروع سال جدید، فصل جدیدی از حیات با همه زیبایی‌هایش آغاز شده و در این مسیر، بهره‌گیری از همه تجارب تلخ و شیرین گذشته و درس‌ها و عبرت‌های سال قبل و سال‌های قبل‌تر، کوله‌بار تجربه‌مان را برای پیمودن راه پیش رو، غنی‌تر می‌کند.

حالا و با شروع سال جدید، نگاهی به الزامات و گلوگاه‌های مسیر زندگی اجتماعی مردم عزیز ایران، ضروری‌تر از هر زمانی است و مرور چند نکته مهم، می‌تواند مسیر پیشرفت مادی و معنوی را برای این ملت بی‌نظیر، هموارتر و دست‌یافتنی‌تر کند.

برخی از این الزامات و تذکرات مهم فرهنگی و اجتماعی، در سخنرانی نوروزی رهبر حکیم انقلاب در روز اول فروردین امسال و در حرم مطهر رضوی، بازگو شد و حالا مرور و بازخوانی آنها، برای دغدغه‌مندان مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه ایرانی، مغتنم و راهگشاست.

• اسراف؛ بلای جان فرهنگ و اقتصاد

یکی از نگات فرهنگی و اجتماعی مهمی که حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(مدظله العالی) در سخنان ابتدای سال گوشزد کردند، مسئله اصلاح فرهنگ مصرفی جامعه و جلوگیری از آسیب‌هایی است که از کنار مصرف‌گرایی و اسراف، دامن‌گیر کشور می‌شود.

ایشان در این باره گفتند: «بعضی عیوب هم در خود ما مردم هست که اینها را هم باید برطرف کنیم. در بین ما مردم بعضی از عیوب وجود دارد که اتّفاقاً مرتبط با مسائل اقتصادی است؛ یکی‌اش اسراف است. ما اسراف می کنیم؛ آب را اسراف می کنیم، نان را اسراف می کنیم، برق را اسراف می کنیم، گاز را اسراف می کنیم؛ مسرفانه عمل می کنیم. بعضی از کشورهایی که چند برابر ما جمعیّت دارند، مصرف گازشان از ما کمتر است، مصرف بنزینشان از ما کمتر است. مصرف بنزین ما بالا است، مصرف گاز ما بالا است؛ مسرفانه عمل می کنیم. آب را هدر می دهیم، نان را دور می ریزیم؛ این عیب بزرگی است؛ این را باید برطرف کنیم. من چند سال قبل از این، روی این به طور خاص تکیه کردم».

* مسابقه «تجمل‌گرایی» را واگذار کنیم!

یکی دیگر از گوشزدهای فرهنگی اجتماعی رهبر معظم انقلاب، مسئله تجمل‌گرایی و رقابت مخرب در این زمینه بوده که اصلاح این فرهنگ غلط هم می‌تواند بسیاری از مسکلات کنونی جامعه ما را حل کند.

ایشان در این باره یادآور شدند؛ «یکی از مشکلات دیگر بین ما مردم تجمّل‌گرایی افراطی است؛ تجمّل‌‌‌گرایی. همین است که ازدواج ها مشکل شده؛ جوان در سنّ ازدواج ــ چه دختر، چه پسر ــ قادر به ازدواج نیست؛ چرا؟ چون پدر و مادرش دچار رودربایستی قوم‌وخویش‌ها هستند؛ مهریّه‌ی فلان‌جور، جهیزیّه‌ی فلان‌جور، تجمّلات فلان‌جور، مهمانی فلان‌جور! هزینه‌های ازدواج بالا رفته. از این مسابقه‌ی تجمّل‌گرایی باید بیرون بیایید؛ یک عدّه‌ای در تجمّل‌گرایی مسابقه راه انداخته‌اند؛ باید خودتان را از این مسابقه خارج کنید. این یکی از عیوب کار ماست».

* تعصب بجا و ارزشمند

اهتمام به مصرف کالای با کیفیت ایرانی و پرهیز از افتادن به دام فرهنگ غلط «ترویج کالای فرنگی»، تذکر فرهنگی و اجتماعی دیگری بود که در بیانات رهبر معظم انقلاب مطرح شد.

حضرت آیت‌الله خامنه ای(مدظله العالی) در این موضوع تاکیدکردند: «یکی دیگر از عیوب مهمّ ما این است که ما درباره‌ی تولیدات داخلی تعصّب نداریم؛ تعصّب در خیلی جاها چیز بدی است امّا اینجا چیز خوبی است. ما باید برای تولید داخلی تعصّب داشته باشیم. یک جنسی هست که در داخل تولید شده، مشابه خارجی‌اش هم هست ــ البتّه آن واردکننده نباید وارد می کرد، حالا وارد کرده ــ گاهی کیفیّت این جنس داخلی از آن جنس خارجی کمتر نیست، گاهی هم بیشتر است، [امّا] ما می رویم سراغ جنس خارجی؛ چرا؟ چرا به این کارگر ایرانی کمک نمی کنید؟ این جنس داخلی را کارگر ایرانی ساخته؛ وقتی شما نخریدید، آن کارگر بیکار می شود. جنس خارجی میخرید، آن را ترجیح می دهید به جنس داخلی؛ این اشکال بزرگی است و بر ما وارد است؛ اینها عیوب خود ما است. همه‌ی عیوب، مربوط به تشکیلات نظام و دستگاه‌های اداره‌کننده‌ی کشور نیست؛ یک چیزهایی هم مربوط به خود ما است».

* همدلی، از هم‌زبانی بهتر است ...

نکته مهم دیگر در بیانات رهبرمعظم انقلاب، رواج فرهنگ تحمل و گفتگو و احترام به یکدیگر در کف جامعه ایرانی بوده است؛ «یک جاهایی اغماض و گذشت لازم است، [امّا] گذشت نمی کنیم. سر یک اختلاف نظر کوچک، یقه‌ی همدیگر را می گیریم؛ چرا؟ ممکن است دو نفر در یک مسئله‌ای ــ مثلاً در یک مسئله‌ی سیاسی ــ اختلاف نظر داشته باشند؛ خب داشته باشند؛ چرا باید با هم دعوا کنند؟ چرا باید یقه‌ی همدیگر را بگیرند؟ چرا باید دوقطبی در جامعه ایجاد بشود؟ باید اغماض کرد. یک جاهایی بایستی چشم‌پوشی کرد، باید اغماض کرد. این هم یکی از مشکلات ما است».

* امیدآفرین باشیم

و در نهایت، توجه به مسئله مهم امید و امیدآفرینی در عین نقد کاستی‌ها و مشکلات، تذکر پدرانه دیگری بوده که رهبرمعظم انقلاب آن را پیش چشم همکان قرار دادند؛ «یک توصیه‌ی مهمّ من به همه‌ی کسانی که توانایی سخن گفتن با مردم را دارند و رسانه در اختیارشان است ــ چه در فضای مجازی، چه در مطبوعات، چه در صدا و سیما ــ امیدآفرینی است. دشمن سعی می کند جوان های ما را ناامید کند؛ ما باید متقابلاً امیدآفرینی کنیم. مسائل امید زا در کشور کم نیست؛ همین هایی که من گفتم و ده برابر اینها مطلب هست که همه موجب امید است و انسان را امیدوار میکند. همه موظّفند امیدآفرینی کنند؛ این را جدّی بگیرید».