آثار و نتایج غیبت امام زمان(عج)

پایگاه رهنما:

در دوره غیبت حضرت حجت(عج) مشکلات و گرفتاری های فکری و اعتقادی بسیار خطرناکی وجود خواهد داشت که امروزه حداقل بخشی از آن ها را به عینه مشاهده می کنیم. حضرات معصومین(ع) سال ها پیش از تولد امام عصر(ع) به این پیش آمدها و اثرات منفی آن ها اشاره کرده اند و ارائه هشدارها این واقعیت را تأیید می کند که مردم اگر برنامه ریزی و عملکرد مناسبی را در پیش بگیرند از همه این گرفتاری ها می توانند در امان باشند و الّا دلیلی ندارد که در ده ها روایت، از وقایع و فجایع آخرالزّمان سخن به میان آید. این مسائل مطرح شده است تا مردم پیشاپیش آمادگی های لازم را در خود ایجاد کنند و گرفتار تبعات منفی آن امور نشوند.

در لابه لای مجموعه رهنمودهای حضرت علی(ع)، به برخی از گرفتاری ها و معضلات مهم دوره غیبت اشاره شده است که در این جا چند مورد از آن ها به عنوان نمونه ذکر می شود:

1 - سرگردان شدن مردم: امام علی بن ابی طالب(ع) در چندین روایت به این گرفتاری اشاره کرده اند. در یک مورد می فرمایند: برای قائم ما دوره غیبتی است که مدت زمان بسیاری طول خواهد کشید. گویی شیعیان را هم اکنون با چشم خود می بینم که در آن دوره همانند گله ای بی سرپرست در دشت و صحرا پراکنده شده اند و دنبال سرپناه و محل امن و راحتی می گردند، اما آن را پیدا نمی کنند. ای مردم! آگاه باشید در چنان شرایطی اگر کسی در دین خود ثابت قدم باشد و در نتیجه طولانی شدن دوره غیبت قساوت قلب پیدا نکند در روز قیامت با من خواهد بود.(28)

2 - مشکل شدن دین داری: پای بندی به احکام و مقرّرات دینی، فضا و بستر مناسبی لازم دارد. به دلالت روایت های فراوان، یکی از گرفتاری های دوران غیبت آن است که پای بندی به ارزش های دینی بسیار کم خواهد شد و این مسئله ناشی از عواملی است که کم و بیش به آن ها هم در لابه لای سخنان معصومین(ع) اشاره شده است.

امام علی(ع) در روایتی می فرمایند: سوگند به خدایی که حضرت محمد(ص) را به حق برای پیامبر برگزیده و او را به همه مخلوقات فضیلت و برتری داده است، مسئله ظهور امام عصر(عج) واقع نخواهد شد مگر پس از یک دوره سخت حیرانی و سرگردانی که در آن شرایط کسی جز افراد خالص و پاکیزه که یقین را با تمام وجود خود لمس کرده باشند، در پای بندی به دین استوار و پابرجا نخواهند ماند. پروردگار عالم از چنین کسانی که با وجود آن همه نابسامانی ها در دین ثابت قدم می مانند برای ولایت ما پیمان گرفته و در دل های آن ها ایمان را تثبیت کرده و با عنایات خاصی که به آن ها دارد مورد تأییدشان قرار داده است.(29)

3 - تردید در وجود امام زمان(عج): یکی از وقایع بسیار تلخ در عصر غیبت آن است که در نتیجه نابسامانی ها و شیوع فساد و بی عدالتی، مردم آن چنان دچار یأس و ناامیدی خواهند شد که در وجود امام معصوم شک خواهند کرد و با خود خواهند گفت: اگر در روی زمین حجتی از حجت های الهی وجود داشت در مقابل این همه ظلم و ستم ایستادگی می کرد و نسبت به برطرف ساختن آن اقدام لازم می نمود.

حضرت علی(ع) به این مسئله این گونه اشاره می نمایند: صاحب الامر از فرزندان من است. مردم در دوره غیبت او خواهند گفت: وی (صاحب الامر و امام عصر) از دنیا رفته است و اگر زنده است پس کجاست؟!(30)

28) شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ص 203.

29) همان، ص 304.

30) بحارالانوار، ج 51، ص 114.