افزایش نرخ سود بانکی به شورای پول و اعتبار رفت/ افزایش ۵۷درصدی دستمزد قطعاً برای ۱۴۰۲ تکرار نمی‌شود

علی صالح‌آبادی رئیس‌کل بانک مرکزی در نشست خبری امروز درباره آمارهای کلان بانک مرکزی در حوزه کنترل تورم، پایه پولی و نقدینگی اظهار داشت: پایه پولی در پایان آبان نسبت به اسفند سال قبل 20.5 درصد بوده است. روند رشد نقدینگی از ابتدای کار دولت و امسال نزولی بوده است.

صالح‌آبادی: امسال تنخواهی به دولت ندادیم

صالح‌آبادی با بیان اینکه برنامه‌ریزی بانک مرکزی کاهش رشد نقدینگی به زیر 30 درصد در سال جاری است؛ گفت: به‌خلاف روال سالهای گذشته امسال تنخواهی به دولت پرداخت نکردیم؛ می‌توانستیم طبق قانون بودجه 60 هزار میلیارد تومان تنخواه بدهیم.

رئیس‌کل بانک مرکزی به خرید ارزهای دولت توسط این بانک اشاره و تأکید کرد: به‌شدت کنترل می‌کنیم این ارزها در بازار فروخته و ریال آن از بازار جمع‌آوری شود.

مطالبات بانک مرکزی از دولت موضوع مهم دیگری بود که صالح‌آبادی به آن اشاره و تصریح کرد: باید سیاست‌های پولی به‌گونه‌ای وضع شود که بازار با کسری نقدینگی مواجه نشود.

وی گفت: کنترل ترازنامه بانکها حائز اهمیت ویژه‌ای است که بانک مرکزی در دستور کار دارد؛ بانکها رتبه‌بندی شده‌اند و براساس رتبه آنها رشد ترازنامه‌شان را در بانک مرکزی کنترل کردیم. هم‌اکنون این عدد برای هر بانک مشخص و اعلام شده است؛ رتبه هر بانک با بانک دیگر متفاوت است.

صالح‌آبادی افزود: تسهیلات تکلیفی بانکها موضوع مهم دیگری است که در بانک مرکزی به آن پرداختیم؛ عدد کلی را مشخص و‌به دولت پیشنهاد کردیم؛ خواهش ما از مجلس این است که هنگام تصویب بودجه سال آینده تسهیلات تکلیفی را متناسب با پیشنهاد ما تعیین‌کند تا خللی در سایر اقدامات و سیاست‌های بانکی پیش نیاید.

 امسال 555هزار نفر وام فرزندآوری گرفتند

رئیس‌کل بانک مرکزی ‌درباره عدم پرداخت تسهیلات تکلیفی گفت: امسال تا 26 آذر 697 هزار فقره به‌مبلغ 96 هزار میلیارد تومان پرداخت شده است؛ سال قبل کل این رقم 80 هزار میلیارد تومان بوده است.

وی اضافه کرد: تسهیلات فرزندآوری نیز امسال 555 هزار فقره تا تاریخ مورد گزارش پرداخت شده است.

15درصد کل تسهیلات بانکی به خانواده‌ها رسید

صالح‌آبادی گفت: کل تسهیلات شبکه بانکی از اول سال تا پایان آبان 2600 همت بوده است که 44.7 درصد نسبت به سال گذشته رشد داشته است. 84.2 درصد تسهیلات به صاحبان کسب‌وکار پرداخت شده و 15.8 درصد به خانوارها پرداخت شده است.

وی بار دیگر تأکید کرد: انتظار ما در قانون بودجه سال آینده کنترل تسهیلات تکلیفی بانکها برای کنترل ترازنامه بانکهاست. بیش از 50 همت اوراق گام در سال جاری منتشر شد؛ برای جلوگیری از تنزیل در بازار سرمایه تلاش می‌کنیم این اوراق در زنجیره تولید مورد استفاده قرار گیرد.

رئیس کل بانک مرکزی از برنامه اصلاحی این بانک برای هر بانک به‌صورت مشخص خبر داد و گفت: نظارت‌ها دقیق در شبکه بانکی انجام می‌شود؛ قوانین نظارتی بانک در حوزه تسهیلات پرداختی در سامانه سمات تعریف شده است.

وی افزود: فاکتور الکترونیک؛ جزو برنامه‌هایی است که تا پایان سال کامل می‌شود؛ فروش اموال مازاد بانکها به‌صورت ماهانه رصد می‌شود، اخیراً دو صندوق نیز در این خصوص تعریف شد. در حوزه کنترل ترازنامه بانکها و نظارت بر حوزه بانکی برنامه‌های خودمان را اجرا می‌کنیم تا از این ناحیه نیز کنترل نقدینگی را انجام دهیم.

تورم سال آینده کاهشی است/ آثار تورمی اصلاح ارز ترجیحی تخلیه شد

صالح‌آبادی درباره تورم نیز گفت: تورم مصرف‌کننده ابتدای دولت 59.3 درصد بود که به 39.9 درصد کاهش یافت؛ گرچه هنوز بالاست و راضی به این تورم نیستیم و‌حتماً باید کاهش پیدا کند ولی امسال اصلاح ارز ترجیحی، افزایش حقوقها و حقوق گمرکی و... نصف این تورم را به خود اختصاص داد، امیدواریم سال آینده افزایش تورم از این محل نداشته باشیم و همین موضوع می‌تواند به کاهش تورم سال آینده کمک کند.

وی گفت: قرار نیست همیشه افزایش تورم تکرار شود؛ روند تورم به روال طبیعی خود برمی‌گردد البته باید تلاش کنیم انتظارات را تعدیل کنیم. تورم نقطه به نقطه در اسفندماه 29.5 درصد شد و اگر اصلاح ارز ترجیحی نداشتیم می‌توانستیم تورم را به کمتر از 25 درصد هم کاهش دهیم؛ البته آثار این سیاست تخلیه شده است.

چرا مردم کاهش تورم را حس نمی‌کنند؟

رئیس‌کل بانک مرکزی درباره اینکه چرا مردم کاهش تورم را حس نمی‌کنند، گفت: چون هنوز تورم بالاست؛ هرچند تورم از 59.3 درصد به 39.9 درصد رسیده ولی هنوز تورم بالاست و باید کاهش یابد، از تورم راضی نیستیم و باید کاهش یابد.

ریال دیجیتال راه‌اندازی شد

وی‌گفت: ریال دیجیتال راه‌اندازی شد و در دو فروشگاه به‌صورت آزمایشی در حال اجراست؛ ایرادات فنی این موضوع شناسایی و در حال رفع است، در ریال دیجیتال عقب نیستیم و همگام با کشورهای دیگر به جلو می‌رویم.

ساماندهی کارت‌خوان‌ها و درگاه‌های پرداخت‌ نیز کار بزرگ دیگری بود که در دولت سیزدهم اجرایی شد. علی صالح‌آبادی؛ رئیس‌کل بانک مرکزی با اشاره به این موضوع گفت: اتصال 4 خدمت مهم بانکی به پنجره واحد الکترونیک دولت هم اقدام دیگری بود که در راستای شفافیت و تسهیل‌ خدمات به مردم انجام شد.

وی افزود:‌ سندباکس بانک مرکزی هم برای کمک و حمایت از استارت‌آپ‌ها راه‌اندازی شد تا فناوری‌های نوین مالی تقویت شود.

صالح‌آبادی در خصوص بازار ارز گفت: در سامانه نیما واردات رسمی کشور تأمین مالی می‌شود، ارز صادرکنندگان در آن عرضه می‌شود؛ در بازار متشکل ارزی اسکناس ارزی تأمین می‌شود، بازار غیررسمی نیز وجود دارد که شامل معاملات حواله‌ای، فردایی و اسکناس می‌شود.

رشد 64درصدی معامله ارز در سامانه نیما

وی گفت: در سامانه نیما بدون هیچ مشکلی تأمین ارز انجام می‌شود. 32.1 میلیارد دلار معامله ارز در این سامانه انجام شده که بیانگر رشد 64درصدی است. تأمین ارز 46.5 میلیارد دلار از ابتدای سال انجام شده است که رشد 26درصدی را نشان می‌دهد.

رئیس‌کل بانک مرکزی تأکید کرد: نرخ‌های غیررسمی که مورد استناد قرار می‌گیرد برای بازاری است که عمق آن به‌طور دقیق مشخص نیست؛ در معاملات فردایی که اساساً ارزی معامله نمی‌شود و شرط‌بندی روی نرخ ارز انجام می‌دهند، مابه‌التفاوت نرخ ارز به‌صورت ریالی انجام می‌شود.

صالح‌آبادی اضافه کرد: در بازار رسمی ارز کار به‌خوبی انجام می‌شود و نیازهای ارزی تأمین می‌شود.

یکی از محل‌های کلاهبرداری، سوءاستفاده از حساب‌های اجاره‌ای است که بارها به مردم در این خصوص هشدار داده شده است؛ به‌عنوان مثال سوءاستفاده کلانی از حساب اجاره‌ای یک پیرمرد 80ساله بازنشسته شده است بدون آنکه خودش بداند.

وی‌ در‌خصوص افزایش نرخ دلار به‌دلیل کسری بودجه دولت گفت: روند تورمی کاهشی است؛ در بودجه دولت نیز به‌شدت در حال کنترل هستیم تا دولت از بانک‌ مرکزی استقراض نکند؛ به‌شدت کنترل می‌کنیم از کسری بودجه آثاری به بانک مرکزی تحمیل نشود.

اغتشاشات با تحریک خروج سرمایه، در بازار ارز مؤثر بوده است

رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: ناآرامی‌های اخیر با تحریک خروج سرمایه در بازار ارز مؤثر بوده است ولی تنها دلیل افزایش نرخ ارز نیست.

وی در ادامه تأکید کرد: آنچه مهم است ایجاد آرامش عمومی در فضای جامعه است. همه بازارها مثل بورس و ارز متأثر از عوامل مختلفی است و نمی‌توان اثر موضوعات مختلف را نادیده گرفت.

وی در ادامه با بیان اینکه "ممکن است برخی بگویند چرا صالح‌آبادی در موضع‌گیری درباره بازار ارز بازار نیما و متشکل را ملاک قرار می‌دهد؟" گفت: بله درست است؛ حجم معاملات این بازارها بسیار بالاتر از بازار غیررسمی است و تأمین مالی واردات و... در این بازارها انجام می‌شود. بازار غیررسمی بازار محدود و غیرشفاف است و بازار نیما و متشکل است که به‌صورت شفاف ارز کشور را تأمین می‌کند، بنابراین باید هنگام تحلیل بازار مد نظر داشته باشیم که کدام بازار را تحلیل می‌کنیم.

 افزایش نرخ سود بانکی به شورای پول و اعتبار رفت

رئیس‌کل بانک مرکزی درباره نرخ سود بانکی گفت: در بیش از 90 کشور دنیا طی ماه‌های گذشته اصلاح نرخ سود بانکی انجام شد؛ روسیه نرخ بهره را یکشبه دوبرابر کرد و به 20 درصد رساند؛ در آمریکا نرخ بهره به بیش از 4 درصد رسید، در ایران به این مقوله به‌عنوان ابزار سیاست پولی نگاه نمی‌شود و باید اصلاح شود؛ از سال 99 دیگر اصلاحاتی در خصوص نرخ سود انجام نشده است؛ باید حتماً از این ابزار استفاده کنیم که منوط به تأیید شورای پول و اعتبار است که در حال پیگیری و بررسی آن هستیم.

افزایش 57درصدی دستمزد قطعاً برای سال 1402 تکرار نمی‌شود

وی همچنین گفت: افزایش دستمزد 57درصدی امسال رقم عجیب و غریبی بود و به هیچ وجه سال آینده چنین افزایشی نخواهد بود. دولت قطعاً افزایش حقوق را کنترل می‌کند و قطعاً افزایش این عدد نخواهد بود.

صالح‌آبادی درباره چاپ پول در پایان سال گفت: دولت اگر هزینه اجتناب‌ناپذیری ندارد از آنجا کم کند و در جای دیگر استفاده کند از اوراق هم می‌تواند استفاده کند؛ خط قرمزمان با دولت کنترل نقدینگی است.

وی همچنین درباره دستمزد 1402 گفت: اصلاح دستمزد در چارچوب سیاست دولت و مجلس تصویب می‌شود ولی نگاه ما در دولت در راستای کنترل تورم است.

وی تأکید کرد: افزایش دستمزد بخش خصوصی در شورای‌عالی کار تعیین می‌شود؛ توصیه‌مان این است که تصمیمات‌شان متناسب با ملاحظات تورمی باشد.

رئیس‌کل بانک مرکزی گفت: مرجع کاهش یا افزایش حقوق‌ کارگران و کارمندان بانک مرکزی نیست. حقوق کارمندان در اختیار سازمان برنامه و بودجه است و حقوق کارگران در حیطه اختیار شورای‌عالی کار است، البته باید در مسائلی که در این خصوص در دولت مطرح می‌شود آثار تورمی هم درنظر گرفته شود.

وی در توضیح تکمیلی درباره چرایی افزایش قیمت ارز گفت: تقویت دلار در دنیا یکی از دلایل افزایش نرخ ارز است؛ انتظارات، تورم و... در قیمت ارز اثرگذار بوده است.

صالح‌آبادی در واکنش به گرانی عمدی دلار توسط دولت برای جبران کسری بودجه تأکید کرد: ما نرخ ارز غیررسمی را قبول نداریم و باید تعدیل شود؛ دولت هیچ وقت از محل بازار قاچاق نیازهای ارزی را تأمین نمی‌کند؛ تأمین مالی نیازهای ارزی کشور در نیما انجام می‌شود.

وی درباره افزایش قیمت ارز در بازار توافقی گفت: قیمت ارز توافقی در بازار متشکل براساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود نه دستوری؛ بانک مرکزی به‌عنوان بازارساز در بازارهای مختلف حضور دارد.

رئیس‌کل بانک مرکزی در خصوص چرایی عدم انتشار آمار تورم در بانک مرکزی گفت: ما می‌توانیم آمار تورم را منتشر کنیم چون تولید این آمار در بانک مرکزی متوقف نشده است، ولی چون مصوبه‌ای بوده در گذشته که مرکز آمار این آمار را منتشر کند، خودشان آمار تورم را منتشر می‌کنند، اما ما در گزارش‌ها و سخنان‌مان به آمار تولیدی بانک مرکزی استناد می‌کنیم.

وی درباره دلارهای بلوکه‌شده ایران در کره این‌طور توضیح داد: این موضوع در حال انجام است، رفت‌وآمدهای مختلفی با وساطت برخی کشورها انجام دادیم؛ در اصل موضوع توافق وجود دارد؛ ولی در حساب‌های مقصد نکاتی وجود داشت؛ در حال دنبال موضوع هستیم؛ روی این موضوع تأکید داریم که پول از حساب کره به حساب‌هایی انتقال شود که بتوانیم استفاده کنیم، آنها هم این را قبول دارند، ما می‌خواهیم تضامین کافی را دریافت کنیم.

مالیات سوداگری باید بالاتر از تولید باشد

رئیس‌کل بانک مرکزی درباره طرح مالیات بر عایدی سرمایه گفت: سفته‌بازی و سوداگری در دنیا مشمول مالیات است و بسیار بالاتر از تولید است.

وی تأکید کرد: قانون مالیات بر عایدی سرمایه در دنیا باعث شده است سرمایه‌ها به سمت تولید برود لذا انتظار داریم تا تصویب این مالیات در مجلس و اجرای آن منجر به کاهش سوداگری و تقویت تولید شود.