انگلیس با انتقال سفارت به قدس، ننگ «بالفور» را تکمیل می‌کند

لیز تراس، نخست وزیر جدید انگلیس که هنوز یک ماهی از عمر دولتش نمی‌گذرد از همین ابتدا سر ناسازگاری با جهان اسلام را شروع کرده است. تراس در اولین تصمیم مهم خود در سیاست خارجی، در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل در دیداری که با یائیر لاپید، نخست وزیر رژیم صهیونیستی داشت اعلام کرد که سفارت لندن را به قدس اشغالی انتقال خواهد داد. نخست وزیر رژیم صهیونیستی هم از این تصمیم جنجالی استقبال کرده و آنرا برای تعمیق همکاری بین تل‌آویو و لندن مهم خواند. این تصمیم تراس درحالی گرفته شده است که بسیاری از مقامات لندن با اینگونه برنامه مخالف هستند و حتی اعضای اتحادیه اروپا هم به انگلیس گفته‌اند از دید آن‌ها چنین اقدامی غیرعاقلانه است. پیشتر دولت آمریکا در اقدامی تنش‌آمیز و به رغم مخالفتهای جهانی سفارت خود را از تل‌آویو به قدس اشغالی انتقال داد تا نشان دهد که همه‌جانبه پشت سر اشغالگران صهیونیستی ایستاده است و اکنون این سناریو توسط لندن در حال اجرا است. تصمیم دولت انگلیس درحالی است که خود لاپید در سخنرانی خود در سازمان ملل برای اولین بار از راهکار «تشکیل دو دولتی» در فلسطین اشغالی حمایت کرد، راهکاری که بر اساس آن از منظر فلسطینی‌ها و جهان اسلام، قدس به عنوان پایتخت فلسطین خواهد بود.

هشدار تجاری اعراب به تراس

 تصمیم اخیر لیز تراس، در جهان عرب واکنشهایی را به همراه داشته است. به همین منظور، گروهی از سفرای کشورهای عربی در لندن، با ارسال نامه‌ای رسمی به نخست وزیر انگلیس از او خواستند در خصوص انتقال سفارت از تل‌آویو به قدس اقدامی نکند. در این نامه که روزنامه گاردین، جزئیات آنرا منتشر کرده، دیپلماتهای عربی گفته‌اند این طرح می‌تواند مذاکرات درباره توافقنامه تجارت آزاد بین انگلیس و شورای همکاری خلیج فارس را که قرار است در سال جاری میلادی تکمیل شود، به خطر اندازد. بر این اساس، پیام ارسال شده توسط دیپلمات‌های عرب، مورد حمایت همه کشورهای عربی از جمله امارات و بحرین که روابط خود با رژیم صهیونیستی را عادی کرده‌اند نیز قرار گرفته است.

کشورهای عربی اگرچه در پشت پرده روابط خوبی با رژیم صهیونیستی دارند و برخی از آنها در سالهای اخیر با این رژیم سازش کرده‌اند، اما انتقال سفارتهای غربی به قدس را اقدامی تنش زا می‌دانند که ممکن است آتش جنگ بین فلسطینی‌ها و اسرائیل را شعله‌ور کند. اعضای شورای همکاری، از زمان پایان جنگ جهانی دوم روابط اقتصادی تنگاتنگی با انگلیس داشته‌اند و این مناسبات در سالهای اخیر با امضای قراردادهای نظامی برای خرید تسلیحات از لندن، توسعه یافته است، اما باتوجه به موضع گیری اعراب در قبال تصمیم جنجالی لندن، بنابراین در صورت اصرار تراس برای اجرایی کردن طرح خود، این مسئله می‌تواند در روابط بین انگلیس و شورای همکاری خلل ایجاد کند.

بر اساس آمارهای رسمی اعلام شده در سال ۲۰۲۱، مجموع تجارت میان بریتانیا و شورای همکاری خلیج فارس ۳۳.۱ میلیارد پوند برآورد شد که ۱۱ میلیارد از آن، تجارت با عربستان سعودی را شامل می‌شد. از آنجا که انگلیس پس از خروج از اتحادیه اروپا تعاملات تجاری خود با قاره سبز را کاهش داده و ضررهای زیادی را متحمل شده است، بنابراین سعی دارد با توسعه مناسبات تجاری با دیگر کشورها از این وضعیت بحران زا رهایی یابد و کشورهای عربی خلیج فارس می‌توانند در این زمینه به داد انگلیسی‌ها برسند. انگلیس به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به عنوان یکی از سودمندترین شرکای تجاری برای اقتصاد خود نگاه می‌کند زیرا این کشورها به لطف درآمدهای نفتی سرمایه‌گذاری‌های زیادی را در انگلیس انجام داده‌اند و با امضای پیمان تجارت آزاد، بدون تردید حجم سرمایه‌گذاری در انگلیس نیز افزایش خواهد یافت. به همین منظور، موضع گیری اعراب، لیز تراس را در دو راهی سرنوشت ساز انتقال سفارت به قدس و یا امضای تجارت آزاد با اعراب قرار خواهد داد و باید سبک و سنگین بکند که کدام راه را برگزیند که به نفع اقتصاد فلک زده کشورش تمام شود.

خوش رقصی تراس برای جلب نظر صهیونیستها

خوش خدمتی انگلیس به صهیونیستها مربوط به زمان حال نیست و انگلیسی‌ها روابط دیرینه‌ای با رژیم صهیونیستی دارند و عملا بنیانگذار این رژیم جعلی در جهان هستند. دولت وقت انگلیس در سال 1917 در بحبوحه جنگ جهانی اول، طی اعلامیه‌ای که توسط آرتور جیمز بالفور، وزیر خارجه وقت این کشور اعلام شد، از تاسیس دولت یهود در جهان با مرکزیت فلسطین اشغالی موافقت کرد و در طی سی سال بسیاری از یهودیان را از سراسر جهان به سمت سرزمینهای فلسطینی اعزام کرد تا زمینه برای تاسیس رژیم جعلی که طولانی‌ترین مناقشه را در تاریخ جهان به نام خود ثبت کرد، فراهم شود. اکنون هم خون حمایت از صهیونیستها در رگهای مقامات انگلیسی جاری و ساری است و هر آنچه در توان داشته باشند به نفع صهیونیستها انجام می‌دهند. سناریوی انتقال سفارت انگلیس از تل‌آویو به قدس اشغالی هم در این راستا قابل ارزیابی است.

اینکه چرا لیز تراس در برهه زمانی کنونی چنین تصمیمی را اتخاذ کرده، جای بحث و بررسی دارد. باتوجه به اینکه همه دولتهای غربی روابط خوبی با رژیم صهیونیستی دارند و همیشه سعی می‌کنند تا حمایت لابی قدرتمند صهیونیستی را در عرصه سیاسی و اقتصادی پشت سر خود داشته باشند، نخست وزیر انگلیس هم از این قاعده مستثنی نیست و درصدد است با انتقال احتمالی سفارت به قدس، بتواند از لابی صهیونیستی کمکهایی را دریافت کند. از آنجا که دولت انگلیس پس از خروج از اتحادیه اروپا به دولتی فلک زده تبدیل شده است و در گذران امور اقتصادی و معیشتی کشور دچار بحران است، به همین منظور نیاز به کمکهای مالی لابی صهیونیستی بیش از پیش احساس می شود. وضعیت بحران زده اقتصاد انگلیس علاوه بر برگزیت، به تاثیرات ناشی از جنگ اوکراین نیز مربوط می‌شود که به دلیل بحران انرژی که این روزها کل اروپا را فراگرفته است، برای لندن‌نشین‌ها نیز چالش جدیدی را ایجاد کرده است. بنابراین، تراس برای عبور دادن اقتصاد به گل نشسته دولتش که به گفته تحلیلگران دامنه آن تا سالها گریبانگیر انگلیسی‌ها خواهد بود، دست به دامن صهیونیستها شده است تا با خوش خدمتی به آنها، مبالغی را دریافت کند.

نکته دیگری که در اقدام جدید نخست‌وزیر انگلیس می‌توان به آن اشاره کرد این است که لندن در دهه‌های اخیر در موضوع مناقشه فلسطین و اسرائیل، در سایه واشنگتن بوده و اقدام موثری انجام نداده است، به همین منظور تراس سعی دارد تا نقش مهمی را در موضوع فلسطین بازی کند و خود را از زیر سایه آمریکا خارج کند. تراس می‌خواهد نقشی را که «مارگارت تاچر» نخست وزیر سابق انگلیس در دوران جنگ سرد برعهده گرفته بود را در شرایط پرآشوب کنونی دوباره احیا کند و به عبارتی در عرصه بین‌الملل به عنوان زنی که می‌تواند انگلیس را از گرداب حوادث نجات دهد در چشم جهانیان دیده شود تا تصویر رهبری قدرتمند از او در اذهان همگان نقش ببندد. تراس دو ماه پیش هم در واکنش به تهدیدات روسیه به استفاده احتمالی از سلاح اتمی در جنگ اوکراین، در مصاحبه‌ای گفته بود که آماده است در صورت لزوم دکمه پرتاب سلاح هسته‌ای را فشار دهد. چنین موضع گیریهایی از سوی تراس نشان می‌دهد که او قصد دارد تا در قامت نخست وزیر، نقش مهمی در تحولات بین‌المللی و به خصوص در خاورمیانه و مناقشه فلسطین ایفا کند. زیرا رهبران لندن در مناقشه فلسطین، برای خود حق آب و گل در نظر می‌گیرند که توانسته‌اند رژیمی را تاسیس کنند که غرب آسیا را با چالش همیشگی مواجه کرده است.

از سوی دیگر، انگلیس که به دلیل بحران انرژی در اروپا، به منابع انرژی در آینده نیاز دارد درصدد است تا با افزایش همکاری با رژیم صهیونیستی بخشی از نیازهای گازی خود را از سرزمینهای اشغالی تآمین کند و به همین منظور قصد دارد با چنین تصمیماتی به صهیونیستها نزدیکتر شده و نظر مساعد آنها را در عرصه انرژی نیز جلب کند.

تصمیم جنجالی نخست وزیر برای انتقال سفارت از تل‌آویو به قدس، در شرایط کنونی راه به جایی نخواهد برد و علاوه بر جهان اسلام که به شدت با این اقدام مخالفت است، به دلیل رویارویی غرب و روسیه و تنشهای مسکو با رژیم صهیونیستی، روسها نیز به بازیگری موثر در مناقشه فلسطین تبدیل شده‌اند و بعد از این اجازه نخواهند تا غربیها برنامه‌های جاه‌طلبانه خود را در عرصه بین‌المللی به نفع خود به پیش ببرند و این مسئله در دکترین جدید روسیه هم به صراحت تاکید شده است.