- ماهواره‌بر «قائم-۱۰۵» و ماهواره «نور-۴» تا سال آینده پرتاب می‌شود +فیلم
- صالح قاسمی: سازمان برنامه و بودجه پاشنه آشیل موفقیت قانون جوانی جمعیت است
- سپاه ۷۳ مجتمع آبرسانی برای ۳۵۰۰ روستا میسازد
- رشد خزنده دلار نیما/ پروژه تکنرخسازی ارز کلید خورد؟
- سلطان مصرف برق تهران کشف شد؛ مصرف برق یک محله در یک خانه شمال شهر!
- رشد ۸ درصدی؛ دشوارِ ممکن!
- شیعیان شبه قاره روی گسل ناامنی و تروریسم
- ترور شهید هنیه باشلیک پرتابه کوتاهبرد انجام شده است
- به مناسبت روز بزرگداشت شهدای مدافع حرم؛
- جنگ آبی؛ مجازات بیرحمانه علیه ساکنان کرانه باختری
- سومین پیروزی مادورو؛ اتمسفر پایدار ضدآمریکایی در منطقه لاتینتبار
- قول سدید رئیس‌جمهور در آیین پیروی از ملت
- دولت چهاردهم و مسئله «آسیبهای اجتماعی»
- بازی دو سر باخت؛ رهآورد فرش قرمز برای یک جانی تحت تعقیب
- نفوذ داعش به خلیج فارس؛ اثبات ناکارآمدی سازوکارهای امنیتی شورای همکاری
دوشنبه ؛ 26 شهريور 1403 رمزگشایی از برنامه بنزینی دولت سیزدهم/ اجرای راهکار‌های «غیرقیمتی» برای مهار قاچاق بنزین
دولت سیزدهم هیچ برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین ندارد و توانسته است با راهکار‌های غیرقیمتی مانع از قاچاق ۱۵۰ میلیون لیتر بنزین در ماه شده و بدین ترتیب از منفی شدن تراز بنزین جلوگیری کند.
۸ شهریورماه سال جاری شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی به طور ناگهانی اعلام کرد که از مردادماه سقف مصرف بنزین آزاد هر کارت سوخت خودروی شخصی ۱۰۰ لیتر در ماه کاهش یافته است.
به طور کلی کارت سوخت خودرو‌های شخصی دارای دو سقف برای مصرف بنزین «سهمیه‌ای» و «آزاد» است. سقف مصرف بنزین سهمیه‌ای معادل ۶۰ لیتر در ماه بوده که ثابت باقی مانده است، ولی سقف مصرف بنزین آزاد در گذشته معادل ۲۵۰ لیتر در ماه بوده است که از مرداد ماه سال جاری این عدد به ۱۵۰ لیتر کاهش یافته است.
پیش از اعلام رسمی «کاهش سهمیه بنزین آزاد در کارت سوخت‌ها»، اخباری نیز به صورت غیررسمی و غیرمعتبر مبنی بر «کاهش تعداد کارت سوخت جایگاه‌داران در شهر‌های مرزی» و «سقف ۳۰ لیتری در هر بار سوخت‌گیری» در فضای مجازی منتشر شده بود، اقداماتی که در صورت صحت اخبار، درست و کارشناسی به نظر می‌رسد، ولی متاسفانه بدون اطلاع‌رسانی دقیق و توجیه افکار عمومی، فضا را برای شایعه‌پراکنی درباره افزایش قیمت بنزین فراهم می‌کند.
حال با این مقدمه به سراغ رمزگشایی از تصمیمات و اقدامات وزارت نفت دولت سیزدهم درباره بنزین می‌پردازیم.
*اختلاف شدید قیمت داخلی و جهانی بنزین باعث افزایش قاچاق شده است
ماجرا از این قرار است که اقدامات دولت سیزدهم در یک سال اخیر برای مهار کرونا و واکسیناسیون گسترده عمومی موجب شد در سال ۱۴۰۱ و به خصوص در تابستان جاری با کاهش محدودیت‌های کرونایی، جریان مسافرت‌های مردم برقرار شود.
به طور طبیعی با افزایش سفرها، مصرف بنزین نیز به یکباره با جهش مواجه شده و رکورد مصرف بنزین در این سال چند بار به میزان قابل توجهی جابه‌جا شده و به بیش از ۱۳۰ میلیون لیتر در روز رسیده است (ظرفیت تولید بنزین ایران روزانه ۱۰۲ لیتر است).
از سوی دیگر با توجه به اینکه در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری مناسبی در طرح‌های پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی انجام نشده بود، تولید بنزین نیز در سال جاری و سال‌های آتی ثابت باقی خواهند ماند که این موضوع موجب شده است مصرف بنزین به تولید نزدیک شود و حتی در برخی زمان‌ها مصرف از تولید پیشی بگیرد.
همچنین اختلاف شدید قیمت داخلی فرآورده‌های نفتی ایران مانند بنزین و گازوئیل با کشور‌های همسایه نیز به بازار قاچاق سوخت رونق داده است. افزایش جهانی قیمت انرژی در ماه‌های اخیر انگیزه‌ها برای قاچاق سوخت را افزایش داده و موجب شده است در کنار افزایش مصرف داخلی، قاچاق بنزین ایران نیز چالش تامین بنزین را دو چندان کند.
*دولت به دنبال مهار قاچاق بنزین با ابزار‌های «غیرقیمتی» است
همانطور که گفته شد، در حال حاضر دولت سیزدهم با چالش تامین بنزین مواجه است و با توجه به ثابت ماندن تولید بنزین، باید به فکر راهکار‌هایی برای «کنترل مصرف» و «قاچاق بنزین» باشد.
درباره کنترل مصرف سوخت همواره دو راهکار قیمتی و غیرقیمتی مطرح می‌شود، اما تمرکز دولت و وزارت نفت در بررسی‌های کارشناسی خود، استفاده از ابزار‌ها و راهکار‌های «غیرقیمتی» بوده است تا بدون افزایش هزینه برای مردم، جهش مصرف و قاچاق سوخت کنترل شود.
*انتقال کارت سوخت خودرو‌های شخصی به شهر‌های مرزی برای قاچاق
یکی از راهکار‌های غیرقیمتی، کاهش اعتبار آزاد کارت‌های سوخت از ۲۵۰ به ۱۵۰ لیتر در ماه بود که در گذشته نیز سابقه داشته و البته موثر نیز واقع شده است.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گزارشی عنوان کرده است: در حال حاضر حدود ۱۹ میلیون خودرو و کارت سوخت در کشور وجود دارد که بخش اعظم سهمیه آزاد آن‌ها هرگز استفاده نمی‌شود، ولی متاسفانه شاهد آن هستیم که کارت‌های سوخت به تعداد بالا به سمت استان‌های مرزی منتقل می‌شود و ظرف چند روز اول ماه سهمیه آن‌ها خالی می‌شود که مشخصا صرف قاچاق می‌شود.
در ادامه گزارش آورده شده است: با سهمیه ۶۰ لیتر بنزین ۱۰۰۰ تومانی و ۱۵۰ لیتر بنزین آزاد امکان پیمایش ۲۱۰۰ کیلومتر برای هر خودرو وجود دارد و عملا تقریبا همه شهروندان نیازی به اعداد بیش از این میزان پیدا نمی‌کنند.
*با اعتبار فعلی کارت سوخت، هر خودرو می‌تواند ماهانه ۲۱۰۰ کیلومتر پیمایش کند
جلیل سالاری مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به اقدام دولت به کاهش ۱۰۰ لیتری سهمیه بنزین آزاد در کارت سوخت خودرو‌ها گفت: سهمیه بنزین ۱۵۰۰ تومانی به میزان ۶۰ لیتر در ماه برای خودرو‌های شخصی باقی مانده است و ۱۵۰ لیتر نیز به صورت سهمیه آزاد از ماه جاری در نظر گرفته می‌شود.
وی اظهار داشت: بدین ترتیب هر خودروی شخصی ماهانه ۲۱۰ لیتر بنزین خواهد داشت، یعنی می‌تواند ۲۱۰۰ کیلومتر در ماه مسافت طی کند. طی کردن مسافت ۲۱۰۰ کیلومتری برای خودرو‌های شخصی بسیار بیشتر از نیاز هر خودرو هست و در واقع تنها اتفاقی که با این تغییر رخ می‌دهد کاهش قاچاق بنزین از شهر‌های مرزی است.
*کاهش سقف بنزین آزاد باعث جلوگیری از ۱۵۰ لیتر قاچاق بنزین می‌شود
شایان ذکر است که بنابر اظهارات متعدد دولتمردان، دولت سیزدهم برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین و استفاده از ابزار‌های قیمتی در دستور کار ندارد و تنها با ابزار‌های غیرقیمتی تلاش می‌کند مصرف را مدیریت کرده و از قاچاق سوخت جلوگیری کند.
براساس آمار‌های استخراج شده از سامانه هوشمند سوخت، در مدت اجرای طرح کاهش ۱۰۰ لیتری سهمیه بنزین آزاد کارت سوخت در مرداد ماه، ۵۵ میلیون لیتر بنزین از چرخه قاچاق خارج شد و پیش‌بینی می‌شود در شهریورماه بیش از ۱۵۰ میلیون لیتر بنزین از چرخه قاچاق خارج شده و صرفه‌جویی اتفاق بیفتد.
بدین ترتیب اجرای راهکار‌های غیرقیمتی مانند کاهش اعتبار بنزین آزاد در کارت سوخت، نه تنها هزینه مردم را افزایش نمی‌دهد، بلکه با تامین بنزین موردنیاز برای پیمایش ۲۱۰۰ کیلومتر در ماه، از قاچاق ماهانه ۱۵۰ میلیون لیتر بنزین جلوگیری می‌کند و مانع از منفی شدن تراز بنزین در کشور می‌شود.
به طور کلی کارت سوخت خودرو‌های شخصی دارای دو سقف برای مصرف بنزین «سهمیه‌ای» و «آزاد» است. سقف مصرف بنزین سهمیه‌ای معادل ۶۰ لیتر در ماه بوده که ثابت باقی مانده است، ولی سقف مصرف بنزین آزاد در گذشته معادل ۲۵۰ لیتر در ماه بوده است که از مرداد ماه سال جاری این عدد به ۱۵۰ لیتر کاهش یافته است.
پیش از اعلام رسمی «کاهش سهمیه بنزین آزاد در کارت سوخت‌ها»، اخباری نیز به صورت غیررسمی و غیرمعتبر مبنی بر «کاهش تعداد کارت سوخت جایگاه‌داران در شهر‌های مرزی» و «سقف ۳۰ لیتری در هر بار سوخت‌گیری» در فضای مجازی منتشر شده بود، اقداماتی که در صورت صحت اخبار، درست و کارشناسی به نظر می‌رسد، ولی متاسفانه بدون اطلاع‌رسانی دقیق و توجیه افکار عمومی، فضا را برای شایعه‌پراکنی درباره افزایش قیمت بنزین فراهم می‌کند.
حال با این مقدمه به سراغ رمزگشایی از تصمیمات و اقدامات وزارت نفت دولت سیزدهم درباره بنزین می‌پردازیم.
*اختلاف شدید قیمت داخلی و جهانی بنزین باعث افزایش قاچاق شده است
ماجرا از این قرار است که اقدامات دولت سیزدهم در یک سال اخیر برای مهار کرونا و واکسیناسیون گسترده عمومی موجب شد در سال ۱۴۰۱ و به خصوص در تابستان جاری با کاهش محدودیت‌های کرونایی، جریان مسافرت‌های مردم برقرار شود.
به طور طبیعی با افزایش سفرها، مصرف بنزین نیز به یکباره با جهش مواجه شده و رکورد مصرف بنزین در این سال چند بار به میزان قابل توجهی جابه‌جا شده و به بیش از ۱۳۰ میلیون لیتر در روز رسیده است (ظرفیت تولید بنزین ایران روزانه ۱۰۲ لیتر است).
از سوی دیگر با توجه به اینکه در سال‌های اخیر سرمایه‌گذاری مناسبی در طرح‌های پالایشگاهی و پتروپالایشگاهی انجام نشده بود، تولید بنزین نیز در سال جاری و سال‌های آتی ثابت باقی خواهند ماند که این موضوع موجب شده است مصرف بنزین به تولید نزدیک شود و حتی در برخی زمان‌ها مصرف از تولید پیشی بگیرد.
همچنین اختلاف شدید قیمت داخلی فرآورده‌های نفتی ایران مانند بنزین و گازوئیل با کشور‌های همسایه نیز به بازار قاچاق سوخت رونق داده است. افزایش جهانی قیمت انرژی در ماه‌های اخیر انگیزه‌ها برای قاچاق سوخت را افزایش داده و موجب شده است در کنار افزایش مصرف داخلی، قاچاق بنزین ایران نیز چالش تامین بنزین را دو چندان کند.
*دولت به دنبال مهار قاچاق بنزین با ابزار‌های «غیرقیمتی» است
همانطور که گفته شد، در حال حاضر دولت سیزدهم با چالش تامین بنزین مواجه است و با توجه به ثابت ماندن تولید بنزین، باید به فکر راهکار‌هایی برای «کنترل مصرف» و «قاچاق بنزین» باشد.
درباره کنترل مصرف سوخت همواره دو راهکار قیمتی و غیرقیمتی مطرح می‌شود، اما تمرکز دولت و وزارت نفت در بررسی‌های کارشناسی خود، استفاده از ابزار‌ها و راهکار‌های «غیرقیمتی» بوده است تا بدون افزایش هزینه برای مردم، جهش مصرف و قاچاق سوخت کنترل شود.
*انتقال کارت سوخت خودرو‌های شخصی به شهر‌های مرزی برای قاچاق
یکی از راهکار‌های غیرقیمتی، کاهش اعتبار آزاد کارت‌های سوخت از ۲۵۰ به ۱۵۰ لیتر در ماه بود که در گذشته نیز سابقه داشته و البته موثر نیز واقع شده است.
شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گزارشی عنوان کرده است: در حال حاضر حدود ۱۹ میلیون خودرو و کارت سوخت در کشور وجود دارد که بخش اعظم سهمیه آزاد آن‌ها هرگز استفاده نمی‌شود، ولی متاسفانه شاهد آن هستیم که کارت‌های سوخت به تعداد بالا به سمت استان‌های مرزی منتقل می‌شود و ظرف چند روز اول ماه سهمیه آن‌ها خالی می‌شود که مشخصا صرف قاچاق می‌شود.
در ادامه گزارش آورده شده است: با سهمیه ۶۰ لیتر بنزین ۱۰۰۰ تومانی و ۱۵۰ لیتر بنزین آزاد امکان پیمایش ۲۱۰۰ کیلومتر برای هر خودرو وجود دارد و عملا تقریبا همه شهروندان نیازی به اعداد بیش از این میزان پیدا نمی‌کنند.
*با اعتبار فعلی کارت سوخت، هر خودرو می‌تواند ماهانه ۲۱۰۰ کیلومتر پیمایش کند
جلیل سالاری مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در گفتگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به اقدام دولت به کاهش ۱۰۰ لیتری سهمیه بنزین آزاد در کارت سوخت خودرو‌ها گفت: سهمیه بنزین ۱۵۰۰ تومانی به میزان ۶۰ لیتر در ماه برای خودرو‌های شخصی باقی مانده است و ۱۵۰ لیتر نیز به صورت سهمیه آزاد از ماه جاری در نظر گرفته می‌شود.
وی اظهار داشت: بدین ترتیب هر خودروی شخصی ماهانه ۲۱۰ لیتر بنزین خواهد داشت، یعنی می‌تواند ۲۱۰۰ کیلومتر در ماه مسافت طی کند. طی کردن مسافت ۲۱۰۰ کیلومتری برای خودرو‌های شخصی بسیار بیشتر از نیاز هر خودرو هست و در واقع تنها اتفاقی که با این تغییر رخ می‌دهد کاهش قاچاق بنزین از شهر‌های مرزی است.
*کاهش سقف بنزین آزاد باعث جلوگیری از ۱۵۰ لیتر قاچاق بنزین می‌شود
شایان ذکر است که بنابر اظهارات متعدد دولتمردان، دولت سیزدهم برنامه‌ای برای افزایش قیمت بنزین و استفاده از ابزار‌های قیمتی در دستور کار ندارد و تنها با ابزار‌های غیرقیمتی تلاش می‌کند مصرف را مدیریت کرده و از قاچاق سوخت جلوگیری کند.
براساس آمار‌های استخراج شده از سامانه هوشمند سوخت، در مدت اجرای طرح کاهش ۱۰۰ لیتری سهمیه بنزین آزاد کارت سوخت در مرداد ماه، ۵۵ میلیون لیتر بنزین از چرخه قاچاق خارج شد و پیش‌بینی می‌شود در شهریورماه بیش از ۱۵۰ میلیون لیتر بنزین از چرخه قاچاق خارج شده و صرفه‌جویی اتفاق بیفتد.
بدین ترتیب اجرای راهکار‌های غیرقیمتی مانند کاهش اعتبار بنزین آزاد در کارت سوخت، نه تنها هزینه مردم را افزایش نمی‌دهد، بلکه با تامین بنزین موردنیاز برای پیمایش ۲۱۰۰ کیلومتر در ماه، از قاچاق ماهانه ۱۵۰ میلیون لیتر بنزین جلوگیری می‌کند و مانع از منفی شدن تراز بنزین در کشور می‌شود.
منبع: فارس
اشتراک گذاری:
ارسال نظرات