گام­های مستحکم دولت مردمی

پایگاه رهنما:

یک سال از حضور آیت الله رئیسی در پاستور گذشت. یک سال پرتلاطم در عرصه داخلی و خارجی که با حضور یک سیاستمدار برجسته فرجامی مطلوب داشت. در این یادداشت درصدد بررسی موجز و کوتاه موفقیت ­های دولت سیزدهم و چشم ­انداز آینده هستیم.

1. کابینه جوان؛ یکی از ضعف­های اساسی در دولت­های پیشین فقدان فضای مناسب برای مدیران نسل جدید بود. این عدم اعتماد به جوانان و استمرار روحیه محافظه­ کاری مدیران ناکارآمد پیر موجب ضربه جدی به منافع ملی کشور شد. در دولت سیزدهم با گزینش مدیران جوان در همه سطوح رویکرد نهایی دولت مبنی بر حمایت از نسل جدید مدیران کشور مشخص شد و شاهد رویش بارقه ­های امید در قوه اجرایی کشور بودیم.
2. شکست سخت کرونا؛ دولت سیزدهم همزمان با اوج پیک پنجم کرونا در کشور و درگیری با ویروس جهش یافته دلتا،کار خود را آغاز کرد. در روزهایی که تعداد بیماران شناسایی شده و قربانیان این ویروس منحوس، به بالاترین حد خود از زمان ورود به کشور رسیده بود به گونه‌ای که در روز ۲۶ مرداد ۱۴۰۰، تعداد مبتلایان جدید روزانه در کشور به رقم بی سابقه ۵۰.۲۲۸ نفر و در روز ۲ شهریور ۱۴۰۰، تعداد موارد مرگ و میر روزانه به رکورد خود یعنی ۷۰۹ نفر رسید. در چنین شرایطی، تسریع واکسیناسیون به عنوان بهترین، مهم‌ترین، کارآمدترین و مؤثرترین راه مقابله با کرونا، استراتژی اصلی دولت سیزدهم شد. تا قبل از روی کار آمدن دولت سیزدهم در مجموع، ۱۹ میلیون و ۹۰۴ هزار دوز انواع واکسن کرونا وارد کشور شده بود. این پیروزی دولت سیزدهم در امر مبارزه با پاندمی کرونا مورد توجه رسانه­های خارجی قرار گرفت. نتایج نظرسنجی مرکز افکارسنجی گالوپ هم تاییدی بر این موفقیت است و بیش از ۷۰ درصد ایرانی‌ها از عملکرد آیت‌الله رئیسی اعلام رضایت کردند که طبق گزارش این مرکز، واکسیناسیون گسترده کرونا یکی از دلایل افزایش رضایت ایرانی‌ها از عملکرد رئیس‌جمهور جدید ایران عنوان شده است.
3. سفرهای استانی؛ هرچند پاندمی کرونا در چندسال اخیر موجب فاصله­ گیری غیرارادی مسئولین از جامعه شده بود ولی دولت سیزدهم در اوج موج سویه جدید کرونا تصمیم گرفت که سفرهای استانی خود را آغاز کند. صبح جمعه (۵ شهریور ماه) رئیس‌جمهور در یک سفر از پیش اعلام نشده، وارد اهواز شد. این اولین سفر استانی آقای رئیسی بود و در حالی رقم خورد که هیچ یک از افراد و فعالان سیاسی انتظار این سفر قریب الوقوع را نداشتند. رئیسی در بدو ورود به استان خوزستان، تصریح کرد: «قصد داشتم زودتر به استان سفر کنم، اما به‌دلیل کثرت کارهای مربوط به استقرار دولت، این توفیق حاصل نشد.» پس از این سفر، رییس جمهور بازدیدهای زیادی به استان­های دیگر داشتند. این اقدام دولت سیزدهم از چند منظر اهمیت دارد؛ در گام اول نمایانگر قرابت مسئولین اجرایی و مردم است و هرگونه فاصله­ گزینی را حرام می­دانند. در گام دوم نمایان­گر امکان انتقال درخواست­ها، انتقادها و پیشنهادات از سمت جامعه به دولت است و در مرحله سوم تسریع مسئولین در اجرای دستورات است.
4. سیاست خارجی چندجانبه­ گرا و متوازن؛ دولت سیزدهم از بدو آغاز به فعالیت نشان داد که متکی به گفتارهای مستحکمی در سیاست خارجی است. اولین گام جدی دولت با عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای آغاز شد.اولین سفر آیت‌الله رئیسی به عنوان رئیس‌جمهور ایران به خارج از کشور به تاجیکستان و شهر دوشنبه انجام شد و در جریان آن سفر و نشست بین‌المللی و منطقه‌ای شانگهای، سند شروع عضویت دائم ایران در این سازمان مورد تصویب قرار گرفت که یکی از موفقیت‌هایی بود که در دولت جدید به ثمر رسید. به ثمر نشستن این تلاش چند ساله در دولت سیزدهم مورد استقبال بسیاری از مقام‌ها و رسانه‌های خارجی قرار گرفت و بسیاری مهمترین دستاورد آن را علاوه بر دستاوردهای سیاسی، دیپلماتیک، اقتصادی و امنیتی خاصی برای ایران، تقویت موقعیت تهران در مقابل غرب به ویژه در ارتباط با مذاکرات وین خواندند. دستاوردی که معماران اصلی سیاست «فشار حداکثری» علیه ایران یعنی اعضای لابی موسوم به «بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها» معروف به «اف‌دی‌دی» آن را نگران‌کننده توصیف کردند وخواستار همکاری آمریکا، رژیم صهیونیستی، عربستان و امارات برای مقابله با آثار پیوستن ایران به این سازمان شدند. گام دوم نقش‌آفرینی فعال منطقه‌ای در مدیریت بحران افغانستان و گام سوم مذاکرات عزتمندانه در پرونده هسته­ ای بدون هراس از طرف غربی است.
5. گام­های جراحی اقتصادی؛ بهترین راوی وضعیتی که دولت سیزدهم از پیشینیان را سخنگوی دولت اظهار داشت؛ علی بهادری‌جهرمی گفت: «تورم اوایل سال ۱۴۰۰ در هفتاد سال اخیر بی سابقه بوده آن هم تورمی که طی چهار سال بیش از ۳۵ تا ۴۰ درصد بوده است.همزمان با این مسئله، دهه‌ای را گذرانیم که اسمش را می‌شود گذاشت دهه از دست رفته، چون میانگین رشد اقتصادی چیزی حدود صفر بوده است.در اصلاحات اقتصادی اخیر، انتظار تورم کوتاه مدت را داشت ولی در بلندمدت انتظار داریم ریشه‌های تورم کاهش یابد.تورم زیر ۱۵ درصدی پیش‌بینی شده توسط دولت به خاطر این طرح، به تورم قبلی افزوده شده است.» با این اوصاف دولت سیزدهم خواهان تغییر در ساختار بودجه و جراحی اقتصادی به سود دهک­های پایین جامعه است. رئیس جمهور با تأکید بر اینکه سمت و سوی حرکت دولت سیزدهم اجرای عدالت است، گفت: «در روزهای نخست آغاز بکار وقتی می‌خواستیم حقوق مردادماه را پرداخت کنیم، اعتباری در دسترس نبود و هم اکنون ماهانه به طور متوسط ۱۰ هزار میلیارد تومان سررسید هزینه‌های دولت قبل را می‌پردازیم. ساختار بودجه با رویکرد اجرای عدالت در حال اصلاح است و برای مثال افزایش حقوق‌ها به شکل پلکانی اعمال خواهد شد و دولت هیچ وعده‌ای نخواهد داد که قابل تحقق نباشد.» ایشان با تاکید بر اثرگذاری جراحی اقتصادی در کشور برای پیشبرد اهداف بهبودخواهانه دولت سیزدهم اظهار داشتند: «اگر نجات اقتصاد کشور از وضع کنونی نیاز به چند جراحی بزرگ داشته باشد، شخص بنده و دولت سیزدهم از هزینه کردن توان و آبروی خود در این مسیر دریغ نخواهیم کرد. مشکلات بزرگی پیش روی ماست، اما ظرفیت‌های بزرگی نیز برای حل مشکلات داریم که بالفعل کردن این ظرفیت‌ها نیازمند همکاری‌های نزدیک و صمیمانه دولت و مجلس است.»

• چشم­انداز آینده

وضعیت یک سال اخیر دولت سیزدهم نمایانگر گام­های مستحکم برای پیشبرد اهداف ترسیمی است. دولت نشان داده است که مانع درونی برای خدمت به مردم ندارد و از سوی دیگر تمام تمرکز ذهنی خود را بر مذاکرات هسته­ای قرار نداده است بلکه این مسیر دیپلماتیک را یکی از راه­ها انتفاع اقتصادی تلقی می­کند. به نظر می­رسد که دولت در سال دوم ،تمرکز خودش را ترمیم چند وزارتخانه و تمرکز جدی بر ارتقای وضعیت اقتصادی دهک­های پایین جامعه و در سطح بین­المللی ایجاد پیوندهای منطقه­ای مستحکم در برابر زیاده خواهی غرب در پرونده هسته­ای کشورمان باشد. مسلما سال دوم آثار اقدامات کوتاه مدت دولت ملموس­تر خواهد شد.