پارازیت‌های صهیونیستی روی موج روابط ایران و ترکیه

اندکی پس از جنجال سازی رسانه‌ای پیرامون برنامه‌ریزی ایران برای هدف قرار دادن شهروندان اسرائیلی در خاک ترکیه، حسین امیرعبداللهیان امروز (دوشنبه) در سفری منطقه ای راهی آنکارا شده تا با مقامات این کشور پیرامون روابط فی مابین و موضوعات منطقه ای رایزنی کند. 

ترکیه و ایران به عنوان دو همسایه با روابط دیرینه تاریخی و ارتباطات گسترده اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، از مهمترین بازیگران منطقه‌ای و دارای وزن تأثیرگذاری بر معادلات منطقه محسوب می‌شوند که در دو دهه اخیر فراز و نشیب‌های مختلفی را در مناسبات دو طرفه تجربه کرده‌اند. رقابت سیاسی و ژئوپلتیکی برای گسترش حوزه نفوذ منطقه‌ای در گیرودار روند پرشتاب تحولات منطقه طی یک دهه گذشته و یا منافع ناهمسو و بعضاً متعارض در بحران‌های مختلف منطقه‌ای در این مدت زمانی، خواه ناخواه بر روند همکاری‌های دو کشور تأثیرگذار بوده است.

در این میان با گرایش ترکیه به چرخش در برخی از سیاست‌‎های منطقه‌ای و در پیش گرفتن مسیر تنش‌زدایی با همسایگان دور و نزدیک در حدود دو سال اخیر، به واسطه تغییرات در محیط بین‌المللی و منطقه‌ای بویژه روی کار آمدن دولت بایدن در آمریکا و نزدیکی روابط برخی از کشورهای عربی به رژیم صهیونیستی، انتظار می‌رفت که فضای مناسبات تهران- آنکارا نیز دستخوش برخی تغییر و تحولات شود اما با این حال چنین انتظاری تاکنون به وقوع نپیوسته و حتی روند معکوسی را طی ماه‌های گذشته می‌پیماید.

مع الوصف با توجه به آنچه در موضوع ادعای مطرح شده از سوی دستگاه‌ امنیتی ترکیه مبنی بر دستگیری چند ایرانی به ظن انجام اقدامات خربکارانه روی داده است و فضای روابط سیاسی دو کشور را به سمت تنش جدید پیش برده است، در نوشتار حاضر به بررسی تأثیرات تنش‌زدایی در روابط رژیم صهیونیستی و ترکیه بر روند تنش زدایی آنکارا با تهران می‌پردازیم.

امتیازدهی اردوغان برای احیای روابط با اسرائیل

هنوز چند ماهی از تنش‌زدایی در روابط ترکیه و اسرائیل نگذشته است اما صهیونیستها چنان در دل مقامات آنکارا جا باز کرده‌اند که گویا این صهیونیست‌ها هستند که سکان هدایت ترکیه را در دست دارند. نرمش زیاد و تلاش برای جلب رضایت‌مندی صهیونیست‌ها را می‌توان در رفتار دولتمردان ترکیه در برابر ایران به خوبی مشاهده کرد. ترکیه در ماههای اخیر مسیر دیپلماتیک سیاست تنش زدایی با کشورهای منطقه را در پیش گرفته است و مقامات ترکیه در سفرهای خود به شیخ نشینهای عربی حاشیه خلیج فارس و سرزمینهای اشغالی، سعی کرده‌اند تا با رفع کدورتها روابط خود با این کشورها را دوباره احیا کنند. هر چند از اظهارات مقامات ترکیه اینگونه استیفاد می‌شد که روابط ترکیه با ایران هم مسیر مشابهی را طی کند اما در این میان صهیونیستها با همه توان وارد عمل شدند تا از افزایش همکاری بین آنکارا و تهران جلوگیری کنند.

مقامات صهیونیستی در ماه‌های اخیر تلاش کرده‌اند تا با بزرگنمایی دستاوردهای عادی‌سازی روابط با برخی کشورهای عربی و تداوم دار بودن این مسیر در آینده به سمت شکلگیری ائتلاف‌ گسترده منطقه‌ای، خود را از انزوا و شرایط بحرانی امنیتی خارج کنند و در مقابل در مسیر تنش‌زدایی میان ایران و کشورهای منطقه همانند ترکیه و عربستان سعودی سنگ‌اندازی کنند. در اینجا نکته مهم آن است که وضعیت بین ایران و اسرایئل یک بازی حاصل جمع صفر است بنابراین افزایش قدرت هر کدام به معنای کاهش قدرت طرف مقابل می‌باشد. هرآنچه به خروج اسرائیل از انزوا منطقه ای کمک کند با منافع امنیتی جمهوری اسلامی متعارض خواهد بود. لذا برای رسیدن به این هدف، صهیونیست‌ها که در جنگ قره‌باغ میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان در کنار ترکیه به حمایت از باکو پرداختند، سیاست نزدیکی به آنکارا را در پیش گرفته‌اند. سفرهای مکرر مقامات اسرائیلی به ترکیه و دیدار با مقامات ارشد این کشور حکایت از توسعه مناسبات دو طرف دارد. از آنجا که نوک همه سیاستهای منطقه‌ای اسرائیل علیه ایران است، در ترکیه هم این برنامه در حال اجرایی شدن است و اسرائیلی‌ها تلاش کرده‌اند تا از گسترش مناسبات آنکارا و تهران جلوگیری کنند و موضع گیری‌های اخیر دولت ترکیه در مقابل ایران نیز نشان می‌دهد که مقامات آنکارا تا حدی به سمت سیاست‌های اسرائیل در منطقه متمایل شده اند. از آنجا که آنکارا، رژیم صهیونیستی را مولفه ای مهم در روابط با غرب و ناتو، عضویت در اتحادیه اروپا، توسعه تجارت خارجی و مسئله کردها در عراق و سوریه می‌بیند، التماس ترکیه به افزایش روابط خود با اسرائیل در چند ماه گذشته به وضوح دیده می‌شود و آنکارا به هر دری می‌زند تا بتواند نظر صهیونیستها را به خود جلب کند.

ترکیه هر چند به دنبال برقراری روابط خوب با اسرائیل است اما این اقدامات به دلیل دشمنی صهیونیست‌ها با ایران، در روابط همسایگی تاثیر منفی گذاشته است. همکاری ترکیه با صهیونیستها در قره باغ و اقلیم کردستان عراق بخشی از تهدیدات امنیتی این همکاری منطقه‌ای برای تهران محسوب می‌شوند زیرا حضور صهیونیست‌ها در نزدیکی مرزهای ایران، عبور از خط قرمزهای ایران است و همکاری ترکیه با اسرائیل در این طرح‌ها، دور از سیاست «تنش صفر با همسایگان» است. از سوی دیگر، ترکیه و اسرائیل در سوریه نیز اهداف مشترکی را دنبال می‌کنند تا دولت بشار اسد را سرنگون کرده و دولتی همسو با خود روی کار بیاورند. همچنین، تعطیلی دفتر حماس در استانبول و سکوت معنادار در مقابل تشدید جنایات صهیونیستها در مسجدالاقصی در ماههای اخیر، همگی حکایت از این دارد که ترکیه دلباخته صهیوینستها شده است و روابط دو طرف از عادی سازی گذشته و به مرحله همکاری رسیده است.   

ترکیه تحت تأثیر تهدیدسازی از ایران

جدای از دیدارهای پی در پی مقامات ترکیه و اسرائیل طی ماههای گذشته، اما صهیونیستها از در دیگری نیز برای برهم زدن روابط تهران و‌آنکارا وارد عمل شده‌اند. پس از آنکه مقامات ایرانی هشدار دادند انتقام شهید حسن صیاد خدایی را از اسرائیلی‌ها خواهند گرفت، موجی از هجمه رسانه‌ای علیه ایران شروع شد و اسرائیلی‌ها مدعی شدند که ایران طرح‌هایی برای هدف قرار دادن شهروندان اسرائیلی در ترکیه در دست اجرا دارد. مقامات تل‌آویو با این تبلیغات و فضاسازی با یک تیر دو نشان زده‌اند. از یک طرف، سعی کردند با این فضا سازی‌ها ایران را تهدیدی جدی برای امنیت منطقه جلوه دهند تا به خیال خود از انتقام ایران جلوگیری کنند و از دیگر سو، با این لفاظی‌ها و جنگ روانی سعی کردند به ترکیه اینگونه القا کنند که ایران قصد دارد در این کشور ناامنی و بلوا به پا کند. دستگیری چند ایرانی در ترکیه به اتهام تلاش برای ایجاد ناامنی و اقدامات تروریستی نشان داد که لابی صهیونیستی زودتر از آنچه پیش بینی می‌شد در بین مقامات آنکارا نفوذ کرده که توانسته در عرض دو ماه ترکیه را به مسیر دوری از ایران سوق دهد. شاید دلیل اصلی لغو سفر حسین امیرعبداللهیان به ترکیه هم که قرار بود دو هفته پیش انجام شود، در واکنش به رفتارهای اخیر دولت ترکیه باشد.