جراحی اقتصادی و «بهداشت روانی» جامعه

پایگاه رهنما:

هنوز اقشار مختلف مردم خاطره تلخ تصمیم بنزینی آبان 1398 را از یاد نبرده‌اند؛ تصمیمی که هرچند ماهیت اقتصادی داشت، اما به دلیل نوع اجرای آن و اصرار دولت وقت بر اصل غافلگیری، تبعات اجتماعی و فرهنگی ناگواری به همراه داشت و در برخی بخش‌ها به سرمایه اجتماعی کشور آسیب زد و در نهایت، رئیس جمهور وقت چند روز بعد از ناآرامی برخی شهرها و سوء استفاده عده‌ای از اعتراض بحق مردم، با لبخند اعلام کرد «خودم هم صبح جمعه از اجرای طرح با خبر شدم»!

آن روزها گذشت و کسی هم از دولت سابق بازخواست نکرد که آن تصمیم و ده ها تصمیم دیگرش در همه آن سال‌ها، چه اثری بر سرمایه اجتماعی نظام و بهداشت روانی جامعه داشته و این آثار تا چه زمانی باقی خواهد بود، اما با روی کار آمدن دولت سیزدهم در سال 1400 و با تاکید نظری و عملی رئیس جمهور جدید بر مشی مردمی و صداقت با مردم – که صاحبان حقیقی انقلاب اسلامی  هستند – این ریل تغییر کرد و فضا عوض شد. به عنوان مثال،‌در همان روزهای نخست مسئولیت آیت‌الله رئیسی و در حالی که هنوز وزرای خود را به مجلس معرفی نکرده بود، در اوج همه‌گیری کرونا سرزده به میان مردم در یک داروخانه شبانه‌روزی در میدان حر رفت و درد دل مردمی را که گرفتار مریض‌داری و نگران حال عزیزانشان بودند،‌ شنید و بی‌آنکه منتظر رفع تحریم‌های ذهنی دولتمردان سابق باشد، دستورات لازم را صادر کرد و در ادامه، با تدابیر دولت جدید، هم واکسیناسیون سرعت یافت و هم داروهای مورد نیاز مردم تامین شد.

هنوز مدت زیادی از روی کار آمدن دولت سیزدهم نگذشته بود که در آبان سال گذشته، حمله سایبری به سامانه‌های توزیع بنزین و از کار افتادن پمپ بنزین‌ها در عرض یکی دو ساعت خبرساز شد. این بار هم رئیس جمهور و وزیر نفت به میدان آمدند و ضمن مدیریت کار، صادقانه با مردم حرف زدند و به آنها اطمینان دادند که هم مشکل به سرعت حل می‌شود و هم سهمیه قانونی بنزین آنها محفوظ خواهد بود و این بار هم آب بر آتش زیر خاکستر ریخته شد.

از آن روزها تا حالا که حدود 9 ماه از روی کار آمدن دولت سیزدهم گذشته، رئیس جمهور و دولتمردانش بارها و بارها با حضورهای میدانی و سرزده در اماکن مختلف و در بین مردم، نشان داده‌اند که نیت و هدفشان خدمت به مردم و حفظ امید و آرامش اجتماع است،‌ حالا نوبت به یک جراحی بزرگ اقتصادی رسیده که سالیان سال همه کارشناسان منتظر آن بوده‌اند و بر اهمیت آن تاکید می‌کرده‌اند؛ یعنی حذف رانت و فساد ناشی از ارز چند نرخی و در نهایت، عادلانه کردن یارانه‌ها به نفع مردم و تولیدکنندگان واقعی.

بدون تعارف، حالا هم مردم نگران و مضطرب هستند که نکند این جراحی با عوارض زیاد اجرا شود و معیشتشان – که در سال‌های حاکمیت دولت سابق، به دلیل معطلی برجام و غیربرجام حسابی آسیب دید – دوباره آسیب جدی‌تری ببیند؛ این بار هم رئیس جمهور و دولتمردان باید آرامش مردم را بیش از آن چیزی که حفظ کرده‌اند، حفظ کنند و بهداشت روانی جامعه و انسجام آن را صیانت کنند.

راه حل این کار هم، شفافیت و صادقانه حرف زدن با مردم درباره مراحل گام به گام اجرای این جراحی بزرگ اقتصادی است؛ همانطور که رئیس جمهور در روزهای اول اصلاح نرخ ارز و یارانه‌ها با مردم صحبت کرد، حالا هم هماهنگی وی و دولتمردانش در اطلاع‌رسانی به مردم و آگاه کردن آنان از ابعاد مختلف طرح، برای آرامش دادن به آنان ضروری است. علاوه بر این، هماهنگی تیم اقتصادی دولت در تصمیمات اتخاذ شده و اطلاع‌رسانی یکپارچه و بدون تناقض به مردم، می‌‌تواند این آرامش را بیشتر حفظ کند. در نهایت، دقت و تدبیر دولت در اجرای این تصمیمات و نظارت دقیق بر بازار و توجه به واقعیت‌های کف جامعه و بازار، لرزه‌های ناشی از اجرای این طرح را به حداقل ممکن خواهد رساند.

نتیجه همه این بایدها و نبایدها، حفظ «بهداشت روانی» جامعه خواهد بود؛ یعنی آرامش و اطمینان خاطر مردم از آنچه امروز اتفاق می‌افتد و امید واقعی آنها به آنچه در آینده و در نتیجه این جراحی بزرگ برای اقتصاد کشورشان رقم خواهد خورد و در نهایت، حفظ انسجام عمومی و سرمایه اجتماعی کشور که از نان شب هم واجب‌تر است؛ کلید این گشایش اجتماعی، در دستان دولت است.