جلوگیری از قاچاق کالا و اتلاف منابع با اعمال قیمت های واقعی/ اصلاحات مطلوب با کنترل تورم

 حذف ارز 4200 که با عنوان اصلاحات نظام یارانه ای در کشور کلید زده شده از مباحثی است که این روزها مردم و کارشناسان نگاه و تحلیل های مختلفی نسبت به زوایای انجام این طرح و تاثیرات آن بر اقتصاد و معیشت مردم ایران دارند. بصیرت در گفت و گو با کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی تحلیلی دارد بر لزوم اجرای اصلاحات در نظام یارانه ای و فعالیت های آتی دولت در این حوزه که به تکمیل طرح می انجامد.

دکتر عطا بهرامی اقتصاد دان و استاد دانشگاه در گفت و گو با بصیرت در خصوص ضرورت حذف ارز ترجیحی و خسارت هایی که از محل تخصیص ارز 4200 بر اقتصاد کشور وارد می شود، گفت: به واقع دولت آقای روحانی تا کنون مقادیر بسیار زیادی از ارز کشور که می توانست صرف توسعه زیر ساخت ها و تقویت تولید شود را خرج یارانه هایی کرد که متاسفانه منجر به ارزان رسیدن کالا به دست مردم نشد، یعنی هم ارز دولتی داده شد و هم مردم دسترسی به کالای ارزان دولتی آنگونه که هدف گذاری شده بود نداشتند، بنابراین حذف ارز ترجیحی ضرورتی انکار ناپذیر به شمار می رود.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: اگر بخواهید سالی ۱۸ میلیارد دلار برای کنترل قیمت ها بدهید در واقع نمی توان اقتصاد کشوری که تحت شدیدترین تحریم های آمریکا قرار دارد را کنترل کرد. اگر دولت امسال نیز ارز 4200 برای کنترل چند قلم کالا اختصاص می داد قطعا امسال باید ۲۸ میلیارد دلار برای کنترل قیمت کالاهای اساسی ارز مصرف می شد. اتفاقا جای شکر دارد که دولت سیزدهم رویکرد غلط دولت قبلی را انجام نداد، چرا که  ۲۸ میلیارد دلار دو برابر کل نیاز کالای اساسی کشور است.

عطا بهرامی در ادامه تصریح کرد: بخش قابل توجهی از کالاهایی که با ارز دولتی وارد کشور می شد به دلیل ارزانی از کشور خارج و قاچاق می شد، به طوری که می توان گفت قاچاق کالا در ایران حجم بسیار بزرگی بوده است. رقم های قاچاق بنزین به  پاکستان، عراق و افغانستان بسیار بزرگ است. وضعیت به قدری بغرنج است که به دلیل ارزان بودن بنزین اگر بتوانند برای قاچاق بنزین حتی لوله می کشند، وضعیت قاچاق سایر کالاهای اساسی نیز دست کمی از بنزین ندارد.

کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی گفت: به دلیل مسائل برجامی شاید بتوان گفت متاسفانه مقامات و مسئولین در چند سال اخیر بیشتر درگیر مسائل سیاسی بوده اند لذا از حاشیه سود های ۲۰۰۰ درصدی که در خارج از کشور برای قاچاق بنزین خبر ندارند. وضعیت به گونه ای است که قیمت بنزین در خارج از مرزهای ایران ۲۰ برابرگرانتر از ایران است. ضمن اینکه مثلا کالایی مثل بنزنی نیز از سال ۹۸ تا الان روی ۳۰۰۰ تومان آزاد و 1500 تومان یارانه ای تنظیم شده باقیمانده است در حالی که در چند سال گذشته  قیمت کالاها چند برابر شده اما قیمت بنزین ثابت مانده است یعنی بنزین مفت شده است.

دکتر عطا بهرامی در این باره تصریح کرد: وقتی قیمت های واقعی در اقتصاد اعمال نشود قطعا خرج قاچاق می شود و به اتلاف منابع منتهی می شود و دیگران در آن سوی مرزها سود و فایده آن را می برند. دولت سیزدهم باید در جهت اصلاح قیمت ها حرکت می کرد، تا کنون برای انجام این منظور یک گام بزرگ برداشته اما باید این روند را تکمیل کند و از ادامه اصلاحات عقب نشینی نکند.

وی در ادامه افزود: برای اینکه اثر اصلاحات اساسی دولت به خوبی مشخص شود دولت باید اقدامات لازم برای کنترل تورم را در دستور کار خود قراردهد. اگر تورم کنترل نشود نمی توان اصلاحات را براساس مدل های مطلوب به پیش برد. به هر حال انتظار می رود دولت این کار را در پیش بگیرد و آن را تکمیل کند تا به سمت بهبود وضعیت اقتصادی کشور حرکت کنیم.