بازی جدید آمریکایی‌ها برای جلوگیری از اجرای برجام

پایگاه رهنما:

یکی از اقدامات خبیثانه آمریکا علیه جمهوری اسلامی این بود که یک نهاد نظامی رسمی ما را که در قانون اساسی به آن اشاره شده است یعنی سپاه پاسداران را به عنوان یک نهاد تروریستی اعلام کرد که این تحریم اثرات زیادی بر تعاملات اقتصادی ایران با سایر کشورها داشته و به نوعی انتفاع اقتصادی احیای برجام را از بین می‌برد و همچنین تردد ایرانیان در نقاط دیگر دنیا دارد. مثلاً به تازگی علیرضا قربانی خواننده کشورمان علی رغم دریافت ویزای دعوت در فرودگاه آمریکا اجازه ورود به این کشور را نیافت چون دوران سربازی خود را در سپاه گذرانده و از دید آنها این مربوط به یک نهاد تروریستی است! بنابراین برداشته شدن این تگ تحریمی از اول مطالبه شده بود ولی آمریکایی‌ها سعی کردند از این نقطه دریچه‌ای را به سمت مذاکرات منطقه‌ای باز کنند؛ اما چون با واکنش قاطعانه ایران مواجه شد، حرفشان این شد که اگر می‌خواهید عنوان تروریستی از نهاد سپاه برداشته شود باید موضوع پیگیری مجازات عوامل ترور و شهادت سردار سلیمانی کنار گذاشته شود. یا اینکه ایران یک تضمین علنی عمومی بدهد که به مراکز نظامی آمریکا در منطقه حمله نمی‌کند.

باراک راوید، خبرنگار سرشناس صهیونیستی در صفحه توییتر خود نوشت : «پس از پرس و جوهایی که با مقامات اسرائیلی و آمریکایی انجام دادم، رئیس جمهور بایدن در این مرحله تصمیمی مبنی بر عدم حذف سپاه پاسداران از لیست تروریستی آمریکا نگرفته است. تاکید بر روی این مرحله است. قطعاً این امکان وجود دارد که در روزهای آینده این اتفاق بیفتد اما هنوز این اتفاق نیفتاده است. تاکید بایدن بر این مسئله است. در دولت بایدن، بر سر حذف سپاه پاسداران از لیست تروریست‌ها مشاجره وجود دارد. وزارت امور خارجه از این ادعا که این تنها راه نجات توافق هسته‌ای است، حمایت می‌کند. بخش‌هایی از وزارت دفاع و به‌ویژه رئیس ستاد ملی و فرمانده سنتکام به شدت با این اقدام مخالفت می‌کنند. در کاخ سفید، نظرات متفاوت است، مشاوران سیاسی بایدن به دلیل وضعیت کنگره با این مسئله مخالفت می‌کنند. انتظار می‌رود بایدن در روزهای آینده تصمیم گیری کند. او واقعاً تمایلی به حذف سپاه پاسداران از لیست تروریستی ندارد. احتمال اینکه بایدن متقاعد شود که سپاه پاسداران را از لیست تروریست‌ها حذف کند، کم است. یکی از مقامات ارشد کاخ سفید از تأیید اینکه بایدن در مورد حذف سپاه پاسداران از لیست تروریستی تصمیم گرفته است یا نه خودداری کرد و در پاسخ به من گفت: "ما به صورت علنی مذاکره نخواهیم کرد. شکاف‌هایی باقی مانده است که برای بازگشت به توافق هسته‌ای باید برطرف شوند". رئیس جمهور به صراحت گفته است که آنچه را که برای امنیت ایالات متحده خوب است انجام خواهد داد. در این مرحله توپ در زمین ایران است - به ویژه در مورد موضوع سپاه پاسداران.»

مذاکرات وین همچنان ادامه دارد و کش و قوس‌های آن مبنی بر دستیابی به توافق بین دو طرف پابرجاست. وضعیت کنونی مذاکرات هنوز به نتیجه نهایی نرسیده و طرفین هر چند مدت یکبار اعلام امیدواری یا ناامیدی از توافق می‌کنند؛ اما به نظر می‌رسد دولت آمریکا با این اقدامات و شرط و شروط‌ها توافق را از مسیر عزت‌مندانه برای ایران دور می‌کند. البته این‌ها هیچ کدام مورد پذیرش قرار نگرفته است و ایران به طرف آمریکایی اعلام کرده که بدون رفع تحریم سپاه معضل موجود بر سر راه احیای برجام حل نمی‌شود.

۱- آمریکایی‌ها بازی جدید خود را این‌گونه راه انداخته‌اند: سخنگوی وزارت خارجه آمریکا طی اظهاراتی بهانه‌جویانه گفت: خروج ترامپ از برجام، تروریستی اعلام کردن سپاه پاسداران و ترور سردار سلیمانی، نه تنها مانع ایران نشده بلکه موجب توسعه برنامه هسته‌ای آنها و البته بدتر شدن شرایط آمریکا در منطقه شده است. او افزوده: بین سال ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰، تعداد حملات توسط گروه‌های تحت حمایت ایران تا ۴۰۰ درصد افزایش یافته که این پس از خروج از برجام و قرار دادن سپاه در لیست تحریم‌ها و ترور سردار سلیمانی روی داده است.

۲- بسیار روشن است که افزایش حملات به نیروهای آمریکایی که ند پرایس سعی کرده آن را به نیروهای به گفته او تحت حمایت ایران نسبت دهد، پاسخ طبیعی به حضور نظامی غیر قانونی و نامشروع آمریکا در منطقه است و ارتباطی به برجام ندارد.

۳- ماهیت اصلی برجام مبتنی بر «رفع تحریم‌های اقتصادی در قبال محدودسازی برنامه هسته‌ای ایران» است و هیچ ارتباطی به موضوعات منطقه‌ای و سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران که نفی هرگونه حضور و مداخله سیاسی و نظامی بیگانه در منطقه است، ندارد.

۴- برخی بر این باورند اظهارات فوق، اقدامی برای خنثی‌سازی فشار مخالفان مذاکرات وین در داخل آمریکاست، اما واقعیت آن است که مرتبط نمودن برجام به تحولات منطقه‌ای به نوعی تلاش برای «ماهیت‌سازی جدید» برای برجام است.

۵- اظهارات ند پرایس و به‌دنبال آن فضاسازی‌های رسانه‌ای غرب، عملاً دادن آدرس غلط در خصوص وجود پیوند میان برجام و تحولات منطقه‌ای است و می‌تواند موجب شکل‌گیری انتظارات جدید در مخالفان داخلی در این کشور شود.

۶- پشت‌پرده این سناریو زمانی آشکارتر می‌شود که بدانیم در کنگره آمریکا لایحه‌ای با حمایت هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه در حال بررسی است که طبق آن پنتاگون باید به کنگره گزارش کند که ایران چند درصد از منابع مالی آزاد شده را برای تقویت گروه‌های نیابتی‌اش در منطقه استفاده می‌کند. سیاست‌های منطقه‌ای ایران که مبنای آن مقابله با نفوذ و تهدیدات ناشی از حضور نظامی نیروهای خارجی در منطقه است، نه ارتباطی به برجام دارد و نه خروج آمریکا از برجام تاثیری بر آن داشته است.

۷- پیش از برجام نیز ایران قاطعانه با تجاوز سربازان انگلیسی به حریم آبی خود برخورد کرد و اقداماتی همچون سرنگونی پهپاد متجاوز آمریکایی، حمله موشکی به مقر تروریست‌ها در دیرالزور، اقدام موشکی علیه پایگاه آمریکایی عین‌الاسد، هدف قرار دادن مقر موساد در اربیل عراق و... نیز مصادیقی از راهبرد قاطع و منطقی ایران به تهدیدات امنیتی مختلف بوده است.

۸- ایران همواره تاکید کرده در حفظ حریم امنیتی خویش و منطقه سر سوزنی کوتاه نخواهد آمد و مذاکرات مربوط به رفع تحریم‌های ظالمانه را تحت هیچ شرایطی به سیاست‌های منطقه‌ای و دفاعی خود گره نخواهد زد. در حالی که دولت بایدن به دلیل فقدان اقتدار و اراده لازم برای پیشبرد مذاکرات تاکنون نتوانسته و یا نخواسته گام‌های ضروری برای حصول توافقی قوی را بردارد، سخنانی از جنس اظهارات سخنگوی وزارت خارجه آمریکا این گمانه را تقویت می‌کند که کاخ سفید به جای تلاش بیشتر برای رفع موانع خودساخته، به دنبال پیچیده‌سازی روند مذاکرات برای فرار از مسئولیت و حفاظت از اعتبار سیاسی دموکرات‌ها است.

9- تاکید ایران همچنان بر یک توافق قوی با تعهدات طرف مقابل و تضامین مشخص برای رفع تحریم‌ها همراه با راستی‌آزمایی میزان التزام طرف مقابل است. بایدن و حزب دموکرات که این روزها در مخمصه شکست‌های منطقه‌ای از یک سو و درگیر شدن در جنگ اوکراین از سوی دیگر و مخالفت‌های انتخاباتی حزب رقیب در داخل روبروست؛ در صددند با ایجاد فشارهای مصنوعی با قصد تاثیرگذاری بر افکار عمومی مردم، تیم مذاکره‌کننده ایران را تحت فشار قرار داده و به اهداف خود برسند. البته این آرزویی واهی است که تحقق نخواهد یافت.