مرگ مغزی ناتو یا رهبران اروپا؟

با رفتن «مرکل» پیر از صدر اعظمی آلمان که به نوعی عقل منفصل اتحادیه اروپا به حساب می‌آمد و جایگزینی «شولتز» به جای او که هرچند تلاش خود را جایگزین شایسته‌ای برای مرکل می‌داند، ولی واقعیت آن است که در شیوه مدیریت بین این دو فاصله بسیار است و همچنین عدم تعادل روانی که در نخست وزیر بهم ریخته ظاهری و باطنی انگلیس «بوریس جانسون» یا بلندپروازی‌های امانوئل مکرون که داعیه رهبری اروپا و بلکه جایگزینی آمریکا در جهان را دارد، باید گفت: اکنون اروپا دچار مرگ مغزی شده است و جنگ اوکراین و تصمیمات خلق الساعه آن‌ها و اصرار بر گسترش ناتو به شرق آن هم در شرایطی که حساسیت روسیه را می‌دانستند موئد این موضوع است. ماکرون در سال‌های ریاست‌جمهوری‌اش، درگیر بحران‌ها و رویداد‌های بین‌المللی بزرگی بود و تلاش زیادی کرد تا از خود چهره‌ای جهانی نشان دهد. رئیس‌جمهور فرانسه، پنجشنبه گذشته رسما اعلام کرد که برای دور دوم هم در انتخابات ریاست‌جمهوری شرکت می‌کند و به‌احتمال زیاد فرصت خواهد داشت تا جاه‌طلبی‌ها و سیاست‌هایش در عرصه جهانی را پی بگیرد. او در حالی اعلام کرد دوباره در انتخابات شرکت می‌کند که آخرین تلاشش برای جلوگیری از یک جنگ در اروپا حداقل در این نزدیک به دو هفته‌ای که از جنگ اوکراین می‌گذرد، ناکام مانده است.
«مرگ مغزی» ناتو
بعد از ناکامی در نگه داشتن آمریکا در توافق هسته‌ای، ماکرون تلاش کرد بن‌بست‌ها در لبنان و لیبی را بشکند. او در این راه، حتی حاضر شد به نخستین رهبر غربی تبدیل شود که بعد از قتل بی‌رحمانه جمال خاشقچی به عربستان سعودی سفر کرد. او به منتقدانش می‌گفت که برای دستیابی به صلح در لبنان و خاورمیانه، به همکاری عربستان نیاز دارد.
سفر به عربستان در آن دوره خاص، البته تنها باری نبود که متحدان فرانسه را غافلگیر و ناراحت کرد. ماکرون در گفت‌وگوی معروف خود با اکونومیست در سال ۲۰۱۹، گفت که ناتو دچار «مرگ مغزی» شده است و هم‌پیمانانش را شوکه کرد و با اعتراض‌های زیادی در واشنگتن و پایتخت‌های اروپایی مواجه شد. پاریس، امیدوار بود با روی کار آمدن جو بایدن، دوران جدیدی را در روابط با واشنگتن شروع کند، اما توافق پنهانی آمریکا و انگلیس برای نوسازی زیردریایی‌های استرالیا، به قول فرانسوی‌ها، همچون خنجری که از پشت به آن‌ها زده شود، فرانسوی‌ها را به طرز بی‌سابقه‌ای خشمگین کرد. پیش از این، فرانسه با استرالیا قراردادی چند میلیارد دلاری بسته بود و ماکرون احساس می‌کرد، بایدن او را دور زده است.
در همه این سال‌ها، ماکرون به‌دنبال «استقلال استراتژیک» اتحادیه اروپا بوده و حتی از ارتش مشترک اروپایی صحبت می‌کرد. در مدتی که فرانسه به‌عنوان رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا انتخاب شده بود، ماکرون تلاش کرده تمرکزش را روی مسئله امنیت بگذارد و در ۳ ماه اخیر، بر افزایش هزینه دفاعی کشور‌های اروپایی تأکید کرده است. این بخش از جاه‌طلبی‌های اروپایی مکرون، تا حد زیادی به جنگ اوکراین بستگی دارد؛ جنگ اوکراین مشخص خواهد کرد که کشور‌های قاره سبز، باید به فکر تشکیل ارتش اروپایی باشند و یا تقویت ناتو با همکاری آمریکا را پیش ببرند. جنگ اوکراین مشخص خواهد کرد که آیا «ناتو» دچار مرگ مغزی شده است و این مرگ مغزی ناشی از مرگی است که خیلی پیشتر در رهبران اروپا صورت گرفته است یا اینکه با تحمیل این نگاه به روس‌ها که حتما باید ناتو به شرق گسترش پیدا کند، شاهد دوره جدیدی از فعالیت ناتو و رهبران اروپایی آن خواهیم بود. به نظر می‌رسد اروپا با محوریت فرانسه و انگلیس تلاش دارند نشان دهند ناتو زنده است. آن‌ها برای این به دنبال زنده نشان دادن ناتو هستند که می‌خواهند رهبران مرده خود را زنده جلوه دهند.