جانسون: ارسال پول نقد برای پرداخت بدهی ایران ارزش بررسی دارد

در پی افزایش درخواست‌ها در بین مقام‌های انگلیسی برای پرداخت بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی جمهوری اسلامی ایران، «بوریس جانسون» نخست‌وزیر انگلیس روز گذشته (چهارشنبه) در یک کمیته مجلس عوام پارلمان کشورش گفت که ارسال هواپیمایی حامل پول نقد به ایران برای پرداخت بدهی این کشور، ارزش بررسی کردن دارد.

روزنامه انگلیسی «فایننشال تایمز» در این خصوص گزارش کرد، در یکی از کمیته‌های مجلس عوام انگلیس که «جرمی هانت» وزیر خارجه پیشین انگلیس نیز حضور داشت، مسئله سازوکار پرداخت بدهی هنگفت انگلیس به ایران مطرح شد.

هانت که پیش از این بر لزوم پرداخت بدهی ۴۰۰ میلیون پوندی انگلیس به ایران تأکید کرده بود، گفت که در صورتی که تحریم‌های بین‌المللی مانعی در مسیر پرداخت بدهی ایران از طریق مسیر بانکی است، آیا گزینه دیگری برای رفع این مشکل وجود ندارد؟

جانسون تصریح کرد که در صدد بررسی پیشنهاد هانت برای تکرار اقدام مشابه سال ۲۰۱۶ دولت «باراک اوباما» رئیس‌جمهور پیشین ایالات متحده در پرداخت بدهی ایران از طریق ارسال پول‌های بلوکه شده این کشور به صورت پول نقد می‌باشد.

هانت در خصوص پرداخت بدهی انگلیس به ایران تأکید کرده بود: «اگر پرداخت بدهی ایران از طریق بانک امکانپذیر نیست، به چه دلیل اقدامی همچون کاری که رئیس‌جمهور (باراک) اوباما که در ژانویه ۲۰۱۶ انجام داد و هواپیمایی پر از پول نقد به تهران فرستاد، عل نمی‌کنیم».

نخست‌وزیر انگلیس در پاسخ به وی گفت: «این کار ارزش بررسی دارد»، اما با توجه به تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران، این اقدام نیز «پیچیده» خواهد بود.

جانسون توضیح داد: «قطعاً ارزش بررسی دارد، اما پیچیدگی‌های خود را نیز خواهد داشت».

بر اساس این گزارش، نه تنها جرمی هانت بلکه «جک استراو» و «مالکوم ریفکیند» دیگر وزرای خارجه پیشین انگلیس نیز خواستار پرداخت بدهی انگلیس به ایران شده‌اند.

هانت هفته پیش نیز در مصاحبه با شبکه «اسکای‌نیوز»، با تأکید بر لزوم پرداخت بدهی انگلیس به جمهوری اسلامی ایران گفته بود: «وقتی من وزیر خارجه بودم، بحث‌هایی درباه قاعده کلی و اصل آن وجود داشت و ما مقرر کردیم که ما پول باج نمی‌دهیم. اگر پول باج بود، من واقعاً از آن (پرداخت) حمایت نمی‌کردم، اما موضوع پرداخت بدهی است».

وی با تأکید بر این که این مبلغ حق ایران است و باج‌خواهی نیست، ادامه داد: «دادگاه بین‌المللی گفته است که ما (به ایران) بدهکاریم و وزیر دفاع گفته است که ما بدهکاریم و من فکر می‌کنم بحثی درباره اصل و قاعده کلی این مسئله وجود نداشته باشد (که انگلیس به ایران بدهکار است)».

این دیپلمات انگلیسی در ادامه بر لزوم پرداخت بدهی انگلیس به ایران تأکید کرد و گفت: «در حال حاضر بحث ساز و کار (پرداخت این بدهی) وجود دارد و بحث تحریم‌ها مطرح است و کار ساده‌ای نیست، اما این کار قابل انجام است بنابراین به این مسئله بپردازید و آن (بدهی) را پرداخت کنید».

رژیم پهلوی در فاصله سال‌های ۱۹۷۱ تا ۱۹۷۴ چند قرارداد با انگلستان جهت خرید تعداد ۱۵۰۰ دستگاه تانک چیفتن امضا می‌کند و همه مبالغ مربوطه را -که بر اساس برخی گزارش‌ها بالغ بر یک میلیارد دلار بوده است- تا سال ۱۹۷۶ یعنی تنها سه سال پیش از وقوع انقلاب اسلامی بصورت پیش پرداخت تسویه می‌کند. همه پول توسط ایران پرداخت می‌شود در حالی که تا آن مقطع کمتر از ۲۰۰ تانک به ایران تحویل داده شده است.

این قرارداد در همان رژیم پهلوی نیز مخالفانی از جمله ارتشبد فریدون جم رئیس وقت ستاد ارتش را داشت، که البته مورد توجه شاه قرار نمی‌گیرد و خرید انجام می‌شود. با وقوع انقلاب اسلامی شرکت خدمات بین‌المللی نظامی (ims) به عنوان فروشنده تانک‌ها و نماینده دولت انگلیس که پیش از این همه پول خود را دریافت کرده است بصورت یکطرفه و غیرقانونی قرارداد را لغو می‌کند و از تحویل تانک‌های ایران نیز خودداری می‌کند.