سلامت دیجیتال؛ فرصت­ها و چالش­ها

در ایران هم از حدود یک دهه قبل استارتاپ‌های حوزه سلامت وارد میدان شده اند و با طراحی و به کارگیری پلتفرم‌هایی ایفاگر این نقش هستند. فعالیت آن‌ها در دوره همه گیری بیماری کرونا فزونی هم گرفته است. فعالیت برخی از مهمترین این پلتفرم‌ها نوبت دهی آنلاین و مشاوره پزشکی به صورت صوتی و تصویری است. یا برخی از آن‌ها در حوزه دارو فعال هستند و نسخه‌های بیمار را به دست آن‌ها می‌رسانند. یا بخشی دیگر از آن‌ها در مراقبت از بیمار فعال هستند. به طور خلاصه از ابتدای دربافت نوبت برای ویزیت تا رساندن دارو به بیمار و مراقبت‌های بعد از آن نقش ایفا می‌کنند. این نشانگر این است که ما باید لزوم و حضور تغییرات در سیستم سلامت محور را بپذیریم و شرایط را برای پذیرش آن‌ها مهیا کنیم، اما با آگاهی بخشی به مردم و قانونمند کردن فعالیت آن‌ها و مهمتر با نظارت بر عملکرد آن‌ها تا مبادا سلامت مردم لطمه ببیند.

دسترسی آسان به خدمات بهداشتی و درمانی

استارتاپ‌های متعددی که وزارت بهداشت این روز‌ها آن‌ها را نشانه گرفته است در دوره همه گیری کرونا که مردم با محدودیت‌های جدی روبرو بودند، به میدان آمدند و فعالیت‌های متعددی انجام دادند. دسترسی مردم را به خدمات بهداشتی تسهیل کردند و امکاناتی همچون دارو را به دست آن‌ها رساندند. هرچند دراین باره بی شک کاستی‌ها و نواقصی هم بوده است.

توزیع نا مناسب امکانات و خدمات درمانی و دارویی باعث شده در شهری مثل تهران و یا شهر‌های بزرگ دیگر دسترسی به آن‌ها از جمله پزشکان به سهولت انجام شود. حال شما تصور کنید کسی که ساکن یک شهر کوچک و دورافتاده است و می‌خواهد از یک پزشک متخصص و کاربلد در تهران استفاده کند. چه میزان باید وقت و انرژی و هزینه صرف کند تا راهی پایتخت شود و به دشواری خودش را به بیمارستان یا کلینیک و مطب این دکتر برساند و آیا بتواند به موقع او را ببینید یا نه. در حالی که دنیای ارتباطات جدید این امکان را مهیا کرده است تا با کمک آن بتوانید با صرفه هزینه‌ای بسیار کمتر با آن پزشک ملاقات تصویری یا صوتی یا متنی داشته باشید. چرا نباید از این امکان به درستی استفاده کرد. استارتاپ‌ها و پلتفرم‌های حوزه سلامت در دنیا ساخته و طراحی شده اند تا این سهولت در دسترسی به امکانات و خدمات بهداشتی را که ممکن است، فراهم کنند. ضمن آنکه فعالان بخش آی تی که این استارتاپ‌ها را راه اندازی و همین طور پلتفرم‌ها را طراحی کرده اند تعداد بسیاری نیروی متخصص و نیروی ساده به کار گرفته و در واقع اشتغال زایی کرده اند آن هم به شیوه جدید. در واقع با این کار به چرخه اقتصادی کمک شایانی کرده اند. از این منظر هم باید به فعالیت آن‌ها نگاه کرد. اما مسئله این است که باید سازوکار فعالیت آن‌ها را به شیوه صحیح سامان داد و نظارت کرد. این که وزارت بهداشت اعلام کند هر نوع فعالیت دارویی آن‌ها غیر قانونی است، راحت‌ترین راه رویارویی با آن‌ها را برگزیده است؛ در حالی برای همین مسئله چگونگی نظارت هم می‌توان از متخصصان حوزه آی تی کمک گرفت. ضمن آنکه کوتاهی و قصور عده‌ای که فقط به سودآوری حتی به قیمت جان مردم فکر می‌کنند، نباید به همه تعمیم داده شود و باید با همفکری چند جانبه که یک سوی آن وزارت بهداشت است راه حل منطقی پیدا کرد.